Madhara: Kuwa na haya kutakufanya ukose kufurahia urafiki na matukio yenye kufurahisha.

 Faida: Kuwa na haya si vibaya nyakati zote. Kunaweza kukusaidia kufikiri kabla ya kuzungumza na kunaweza kukufanya uwe mtazamaji na msikilizaji mzuri.

 Habari njema: Kuona haya si tatizo la kudumu, kwa hiyo, unaweza kujifunza kudhibiti hali hiyo. Makala hii itakuonyesha jinsi ya kufanya hivyo.

•  Elewa sababu ya woga wako

•  Mikakati

•  Vijana wenzako wanasema nini

 Kuona haya kunaweza kukufanya uogope hata kuzungumza na watu uso kwa uso. Kwa sababu hiyo, huenda ukajihisi umetengwa na wengine, kana kwamba uko peke yako katika chumba kilicho na giza. Hilo linaweza kutisha. Lakini ukielewa kwa nini unaogopa, huenda utaona kwamba hakuna sababu ya kuwa na woga. Fikiria mifano mitatu.

•   Woga wa 1: “Sijui jambo la kuzungumzia.”

   Mambo hakika: Watu hukumbuka zaidi jinsi unavyowafanya wahisi kuliko mambo unayosema. Unaweza kudhibiti woga wako kwa kusitawisha ustadi wa kusikiliza, kupendezwa kikweli na mambo ambayo wengine wanasema.

   Jambo la kufikiria: Wewe unapenda kuwa na rafiki wa aina gani—mtu ambaye anazungumza sana kama kasuku au ambaye ni msikilizaji mzuri?

•   Woga wa 2: “Watu wataniona kuwa mwenye kuchosha.”

   Mambo hakika: Watu watakuwa na maoni kukuhusu iwe una haya au la. Unaweza kudhibiti woga wako—na kuwasaidia watu kuwa na maoni yanayofaa zaidi kukuhusu—ukiwapa nafasi ya kujionea wewe ni mtu wa aina gani.

   Jambo la kufikiria: Ikiwa unafikiri kwamba watu wote wana maoni yasiyofaa kukuhusu, je, huenda wewe ndiye unayewahukumu vibaya?

•   Woga wa 3: “Nitaaibika nikisema jambo lisilo sahihi.”

   Mambo hakika: Kila mtu hupatwa na hali hiyo. Unaweza kudhibiti woga wako kwa kuona makosa kama hayo kuwa nafasi ya kuwaonyesha wengine kwamba hujiheshimu kupita kiasi.

   Jambo la kufikiria: Je, wewe hufurahi kuwa na watu ambao wanaweza kukubali kwamba wao hufanya makosa?

 Je, unajua? Watu fulani hufikiri kwamba wao hawana haya kwa sababu wanatuma ujumbe mwingi wa simu. Lakini ni rahisi zaidi kuanzisha urafiki wa kweli unapozungumza na watu moja kwa moja. Sherry Turkle, mwanasaikolojia na mtaalamu wa teknolojia anaandika hivi: “Tunapoona nyuso za wengine na kusikia sauti zao ndipo tu tunaweza kufanyiza uhusiano pamoja nao.” a

•   Epuka kujilinganisha. Si lazima uwe mzungumzaji kupita kiasi. Badala yake, lengo lako linapaswa kuwa kuacha kuona haya ili usikose kufurahia urafiki na mambo mengine yenye kupendeza.

   “Si lazima utawale mazungumzo, na si lazima uwe mchangamfu kupita kiasi. Jitambulishe tu kwa mtu unayekutana naye, au umuulize maswali machache.”—Alicia.

   Kanuni ya Biblia: “Kila mmoja na achunguze matendo yake mwenyewe, kisha atakuwa na sababu ya kushangilia kuhusiana na yeye mwenyewe, na si kwa kujilinganisha na mtu mwingine.”—Wagalatia 6:4.

•   Jifunze kutoka kwa wengine. Watazame watu ambao ni rahisi kwao kuanzisha urafiki na uone jinsi wanavyozungumza na wengine. Wanafauluje? Ni mambo gani wanayofanya ambayo hayapendezi? Wewe ungependa kusitawisha ustadi gani kutoka kwao?

   “Watazame watu ambao huanzisha urafiki kwa urahisi na ujifunze kutoka kwao. Tazama jinsi wanavyotenda na mambo wanayosema wanapokutana na mtu kwa mara ya kwanza.”—Aaron.

   Kanuni ya Biblia: “Kama chuma kinavyonoa chuma, ndivyo mtu anavyomnoa rafiki yake.”—Methali 27:17.

•   Uliza maswali. Kwa kawaida watu hupenda kutoa maoni yao, kwa hiyo kuuliza maswali ni njia nzuri ya kuanzisha mazungumzo. Pia, kufanya hivyo kunasaidia watu wasikuelekezee fikira sana.

   “Unaweza kupunguza wasiwasi wako unapojitayarisha mapema. Pia, unaweza kufikiria mambo ya kuzungumzia au maswali kadhaa kabla ya kwenda kwenye tukio fulani ili usiwe na mkazo sana unapokutana na watu kwa mara ya kwanza.”—Alana.

   Kanuni ya Biblia: “Mkiangalia, si faida zenu wenyewe, bali pia faida za wengine.”—Wafilipi 2:4.