Tofauti na desturi maarufu inayohusisha Krismasi, Biblia haitumii maneno “wanaume watatu wenye hekima” au “wafalme watatu” inapozungumzia wasafiri walioenda kumtembelea Yesu alipozaliwa. (Mathayo 2:1) Badala yake mwandishi wa Injili Mathayo alitumia neno la Kigiriki ma’goi kuwazungumzia wale waliomtembelea Yesu. Huenda neno hilo linarejelea wataalamu wa unajimu na mambo mengine ya kichawi. a Baadhi ya tafsiri za Biblia huwaita “wanajimu” au “mamajusi.” b

•  “Wanaume” wenye hekima walikuwa wangapi?

•  Je “wanaume wenye hekima” walikuwa wafalme?

•  Je, majina ya wale “wanaume wenye hekima” yanajulikana?

•  “Wanaume wenye hekima” walimtembelea Yesu lini?

•  Je, Mungu aliwafanya “wanaume wenye hekima” wafuate ile nyota ya Bethlehemu?

 “Wanaume wenye hekima” walikuwa wangapi?

 Biblia haitaji idadi na kulingana na desturi mbalimbali idadi hiyo inatofautiana. Encyclopedia Britannica inasema, “Kulingana na desturi za Mashariki idadi ya Mamajusi ilikuwa 12, na watatu kulingana na desturi za Magharibi, labda kwa sababu ya zawadi walizompa mtoto, yaani, ‘dhahabu, ubani na manemane’ (Mathayo 2:11).”

 Je “wanaume wenye hekima” walikuwa wafalme?

 Ingawa katika desturi ya Krismasi wageni hao wanaonyeshwa kwa njia hiyo, hakuna sehemu yoyote ya Biblia inayowaita wafalme. Kulingana na Encyclopedia Britannica, cheo hicho kiliongezwa baada ya karne kadhaa kama sehemu ya desturi “zilizotia chumvi masimulizi hayo.”

 Je, majina ya wale “wanaume wenye hekima” yanajulikana?

 Biblia haifunui majina ya wanajimu hao. Kulingana na kitabu The International Standard Bible Encyclopedia, “majaribio ya kuwapa majina (kama vile, Gaspar, Melchior, na Balthasar) yanategemea hekaya.”

 “Wanaume wenye hekima” walimtembelea Yesu lini?

 Huenda wanajimu hao walimtembelea Yesu miezi kadhaa baada ya kuzaliwa. Jambo hilo ni wazi kwa sababu Mfalme Herode, aliyetaka Yesu auawe, aliagiza watoto wachanga wenye umri chini ya miaka miwili wauawe. Alikadiria umri huo kutokana na habari alizopata kutoka kwa wale wanajimu.—Mathayo 2:16.

 Wanajimu hawakumtembelea Yesu usiku aliozaliwa. Biblia inasema hivi: “Walipoingia ndani ya nyumba wakamwona yule mtoto pamoja na Maria mama yake.” (Mathayo 2:11) Jambo hili linaonyesha kwamba familia hiyo ilikuwa imehamia ndani ya nyumba na hawakuwa wakiishi ndani ya hori.—Luka 2:16.

 Je, Mungu aliwafanya “wanaume wenye hekima” wafuate ile “nyota” ya Bethlehemu?

 Baadhi ya watu huamini kwamba Mungu alitumia nyota inayoitwa nyota ya Bethlehemu kuwaongoza wanajimu hao kwa Yesu. Chunguza sababu zinazoonyesha kwamba haikuwa hivyo.

•   “Nyota” waliyoona iliwaongoza Yerusalemu kwanza. Biblia inasema hivi: “Wanajimu kutoka Mashariki walikuja Yerusalemu, wakisema: “Yuko wapi yule aliyezaliwa awe mfalme wa Wayahudi? Kwa maana tuliiona nyota yake tulipokuwa Mashariki, nasi tumekuja kumsujudia.’”—Mathayo 2:1, 2.

•   Mfalme Herode ndiye aliyewaelekeza Bethlehemu na si ile “nyota.” Aliposikia kuhusu mpinzani wake, yaani, “mfalme wa Wayahudi,” Herode alifanya uchunguzi ili kujua Kristo angezaliwa wapi. (Mathayo 2:3-6) Baada ya kugundua kwamba angezaliwa Bethlehemu, akawatuma wale wanajimu huko, wakamtafute huyo mtoto, kisha wamletee habari.

   Ndipo wanajimu hao wakaenda Bethlehemu. Biblia inasema hivi: “Baada ya kumsikiliza mfalme, wakaondoka, na tazama! nyota waliyokuwa wameona walipokuwa Mashariki ikawaongoza mpaka iliposimama juu ya mahali alipokuwa yule mtoto.”—Mathayo 2:9.

•   “Nyota” hiyo ilianzisha matukio ambayo yalihatarisha maisha ya Yesu na kusababisha vifo vya watoto wengine wasio na hatia. Wale wanajimu walipoondoka Bethlehemu, Mungu aliwaonya wasirudi kwa Herode.—Mathayo 2:12.

 Herode alitendaje? Biblia inasema hivi: “Herode alipoona ameshindwa akili na wale wanajimu, akakasirika sana, akaamuru wavulana wote huko Bethlehemu na wilaya zake zote wauawe, kuanzia umri wa miaka miwili kwenda chini, kulingana na wakati aliokuwa amehakikisha kwa uangalifu kutoka kwa wale wanajimu.” (Mathayo 2:16) Mungu hangeweza kamwe kusababisha uovu huo.—Ayubu 34:10.