MATAUPU 16
“Ia E Faailogaina Muāulu”
TAULAʻIGA O LE MATAUPU: Le faailogaina o ē na faamaoni i aso o Esekielu mo le faasaoina, ma le uiga o le faailogaina mo i tatou i aso nei
1-3. (a) Aiseā na faateʻia ai Esekielu, ma o le ā na ia iloa e faatatau i le faaumatiaga o Ierusalema? (e) O ā fesili o le a tatou iloiloina?
NA FAATEʻIA Esekielu! Na ia vaaia se faaaliga o mea inosia na faia e tagata Iutaia lē faamaoni i le malumalu i Ierusalema. * Na faaleagaina e na tagata fouvale le nofoaga autū o le tapuaʻiga mamā i Isaraelu, ae e lē na o le malumalu na aafia ai. Na sasao faaafi faiga sauā i le laueleele o Iuta, ma e leʻi toe foʻi i se lelei. O le tigā tele o le finagalo o Ieova i mea na faia e lona nuu filifilia, na ia fetalai atu ai iā Esekielu: ʻO le a ou gaoioi ma loʻu ita tele.’—Eseki. 8:17, 18.
2 Pagā le ootia o Esekielu ina ua ia faalogo i le toʻatamaʻi o Ieova iā Ierusalema ma lona malumalu, lea na avea ma nofoaga paia ae o le a faaumatia! E mautinoa na taumānatu Esekielu: ʻAe e faapefea tagata faamaoni i le aai? Po o le a faasaoina i latou? Pe afai o lea, e faapefea?’ E leʻi tau faatali Esekielu i tali o na fesili. E leʻi umi lava talu ona ia faalogo atu i faasalaga o le a oo iā Ierusalema, ae ia faalogoina loa se valaau leotele e aami i latou o le a faaooina atu faasalaga a le Atua. (Eseki. 9:1) A o faaauau le faaaliga, na matuā faafiafiaina le perofeta i le iloa, e lē o tagata uma o le a faaumatia. Ioe, o le a faasaoina tagata lotofaamaoni!
3 A o tatou tulata atu i le faaumatiaga o lenei faiga leaga o mea, e tatou te ono taumānatu foʻi po o ai o le a faasaoina i lenā faaumatiaga tele. O lea, seʻi o tatou iloiloina vala nei: (1) O le ā le vaaiga e sosoo ai na vaaia e Esekielu i le faaaliga? (2) Na faapefea ona faataunuuina le faaaliga i ona aso? (3) O le ā le uiga o lenei faaaliga faavaloaga mo i tatou i aso nei?
ʻAami Ē ua Tofia e Faasala le Aai’
4. Faamatala le vaaiga e sosoo ai na vaaia ma faalogoina e Esekielu i le faaaliga.
4 O le ā le vaaiga e sosoo ai na vaaia ma faalogoina e Esekielu i le faaaliga? (Faitau le Esekielu 9:1-11.) Na ō mai tamāloloa e toʻafitu “mai i le mea ua iai le faitotoʻa o le pā pito i luga e faasaga i le itu i mātū,” atonu e latalata i le mea o loo iai le faatusa o le fuā, po o le nofoaga foʻi na fetagisi ai fafine i le atua o Tamusa. (Eseki. 8:3, 14) Na ulu atu tamāloloa e toʻafitu i le lotoā pito i totonu o le malumalu, ma tutū i autafa o le fata faitaulaga ʻapamemea. Peitaʻi, e leʻi ō atu na tamāloloa e ofo atu ni taulaga, auā e lē o toe taliaina e Ieova ni taulaga e faia i lenā malumalu. O le toʻaono o nei tane, ua tutū ma “ua taʻitoʻatasi ma uu i lona lima lana auupega e faatamaʻia ai.” Ae na matilatila ese ai le tamāloa lona fitu. Na ofu o ia i le ʻie lino, ma e leʻi iai sana auupega ae ua na o le “fagu vaitusi a se failautusi,” po o “le mea e tuu ai le vaitusi a le tusiupu,” e tusa ai ma le faamatalaga pito i lalo.
5, 6. O le ā se mea ua tatou iloa e faatatau i ē na faailogaina? (Tagaʻi i le ata i luga aʻe o le matua.)
5 O le ā o le a faia e le tamāloa na iai le fagu vaitusi? Na ia maua se tofiga tāua mai iā Ieova: “Ia ui ane i le aai, i totonu o Ierusalema, ma ia e faailogaina muāulu o i latou ua mapuitigā ma feoi ona o mea inosia uma o loo faia i le aai.” I lenā lava taimi, atonu na tomānatu Esekielu i mātua Isaraelu faamaoni i aso anamua, o ē na sausauina i le toto pou faalava i luga o le mea e ulufale atu ai ma pou o le faitotoʻa, o se faailoga ina ia faasao ai a latou fanau ulumatua mai i le faaumatiaga. (Eso. 12:7, 22, 23) I le faaaliga a Esekielu, pe na avea le faailogaina o muāulu e le tamāloa na iai le fagu vaitusi, o se faailoga o le faasaoina mai i le faaumatiaga o Ierusalema?
6 E maua le tali pe a iloiloina le māfuaaga e faailogaina ai se tasi. Na faailogaina muāulu o i latou na “mapuitigā ma feoi,” ona o mea inosia uma “o loo faia i le aai.” O le ā se mea ua tatou iloa mai ai e faatatau i ē na faailogaina? Na matuā tigā o latou loto ona o ifoga tupua na faia i le malumalu, faapea faiga sauā uma, o amioga lē mamā, ma faiga piʻopiʻo na sasao faaafi i Ierusalema. (Eseki. 22:9-12) E lē gata i lea, e foliga mai e leʻi natia o latou faalogona. O faaupuga ma gaoioiga a nei tagata lotofaamaoni, ua faaalia ai lo latou matuā ʻinoʻino i mea o loo tutupu i le nuu, ma lo latou faamaoni i le tapuaʻiga mamā. O le alofa mutimutivale o Ieova, o le a ia faasaoina ai i latou nei ua tatau i ai le laveaʻiga.
7, 8. Na faapefea ona faataunuu tofiga o tamāloloa ua iai auupega e faatamaʻia ai, ma o le ā le iʻuga na oo i ai?
7 E faapefea ona faataunuuina tofiga o tamāloloa e toʻaono ua iai auupega e faatamaʻia ai? Na faalogo Esekielu i le faatonuga a Ieova iā i latou: Ia mulimuli atu i le tamāloa ua iai le fagu vaitusi ma fasioti tagata uma, seʻi vaganā ai i latou ua iai faailoga i o latou muāulu. Na faatonuina i latou e Ieova: “Ia outou amata mai i loʻu malumalu.” (Eseki. 9:6) Na tatau ona amata le galuega a le ʻaufaaoosala i le ogatotonu o Ierusalema, i le malumalu lea ua lē o toe paia iā Ieova. O i latou e muamua faaumatia o “toeaina ua i luma o le fale,” po o toeaina e toʻa 70 o Isaraelu, o ē na ofoina atu mea manogi i atua sesē i le malumalu.—Eseki. 8:11, 12; 9:6.
8 O le ā le iʻuga na oo i ai? A o faaauau ona vaai ma faalogo Esekielu, na faapea atu le tagata na iai le fagu vaitusi iā Ieova: “Ua ou faia e pei ona e poloaʻi mai ai iā te aʻu.” (Eseki. 9:11) Atonu e tatou te taumānatu: ʻO le ā le mea na tupu i tagata i Ierusalema? Pe na iai ni tagata faamaoni na faasaoina mai i le faaumatiaga?’
Na Faapefea Ona Faataunuu le Faaaliga i Aso o Esekielu?
9, 10. O ai nisi o tagata faamaoni na sao mai le faaumatiaga o Ierusalema, ma o le ā ua tatou iloa e faatatau iā i latou?
9 Faitau le 2 Nofoaiga a Tupu 36:17-20. Na faataunuu i le 607 T.L.M. le valoaga a Esekielu, ina ua faaumatia e ʻautau a Papelonia Ierusalema ma lona malumalu. Na pei ʻautau a Papelonia o se “ipu . . . i le aao o Ieova,” na ia faaaogā e faaoo atu ai le faasalaga i tagata lē faamaoni i Ierusalema. (Iere. 51:7) Pe na faaumatia so o se tagata? E leai. Na valoia i le faaaliga a Esekielu e iai nisi o le a lē faaumatiaina e ʻautau a Papelonia.—Kene. 18:22-33; 2 Pete. 2:9.
10 E iai tagata faamaoni na faasaoina, e aofia ai tagata Rakapa, Epete-meleka le Aitiope, le perofeta o Ieremia ma lana failautusi o Paruka. (Iere. 35:1-19; 39:15-18; 45:1-5) I le faaaliga a Esekielu, e mafai ona tatou faapea atu o i latou ia na “mapuitigā ma feoi ona o mea inosia uma” na faia i Ierusalema. (Eseki. 9:4) A o leʻi oo i le faaumatiaga, e mautinoa na latou maumauaʻi e teena amioga leaga ae faamaoni i le tapuaʻiga mamā, ma faamoemoe ai e faasaoina i latou.
11. O ai na faaata mai e tamāloloa e toʻaono ua iai auupega e faatamaʻia ai ma le tamāloa ua iai le fagu vaitusi a le failautusi?
11 Pe na faailogaina moni lava muāulu o tagata faamaoni na faasaoina? E leai se faamaumauga e iloa ai, na iai se tasi e pei o Esekielu po o se isi perofeta, na alu atu i Ierusalema ma faailoga muāulu o tagata faamaoni. E foliga mai o le faaaliga faavaloaga a Esekielu e faailoa mai ai mea o loo tutupu i le lagi, lea e lē mafai ona vaaia e mata o tagata. O le tamāloa ua iai le fagu vaitusi a le failautusi, ma tamāloloa e toʻaono ua iai auupega e faatamaʻia ai, ua faaata mai ai foafoaga agaga faamaoni a Ieova ua nofosauni e faataunuu lona finagalo. (Sala. 103:20, 21) E lē taumatea, na faaaogā e Ieova ana agelu e faatonutonuina le faasalaga o le aai lē faamaoni o Ierusalema. E pei o le faailogaina o muāulu o ē o le a faasaoina, na faamautinoa e agelu ē e tatau i ai le faaumatiaga.
O le ā le Uiga o le Faaaliga a Esekielu mo o Tatou Aso?
12, 13. (a) Aiseā na faaoo ai e Ieova lona toʻasā i Ierusalema, ma aiseā e tatou te faatalitalia ai foʻi le tupu o lenā mea i aso nei? (e) Pe e faaata mai e Ierusalema lē faamaoni lotu ua faapea mai o Kerisiano? Faamatala. (Tagaʻi i le pusa “Pe na Faaata Mai e Ierusalema Lotu ua Faapea Mai o Kerisiano?”)
12 I aso nei, ua toeitiiti ona tatou vaaia lea o le faasalaga sili a le Atua, o “le puapuaga tele, e leai sona tusa talu le amataga o le lalolagi, e oo mai lava i aso nei, ma o le a lē toe tupu foʻi se mea faapea.” (Mata. 24:21) A o tatou faatalitali atu i lenā taimi mataʻutia, ua lāgā ai nisi o fesili tāua: Po o le a faaumatia so o se tagata, pe e na o ē amioleaga? Po o le a faailogaina mo le faasaoina tagata o Ieova o loo faia le tapuaʻiga mamā? I se isi faaupuga, pe e iai se faataunuuga i o tatou aso o le faaaliga faavaloaga a Esekielu, i le tamāloa o loo iai le fagu vaitusi? O le tali o na fesili e tolu, o le ioe. Aiseā ua tatou tali atu ai faapena? Seʻi o tatou toe iloiloina le faaaliga a Esekielu.
13 Pe e te manatua le māfuaaga na faaoo ai e Ieova lona toʻasā i Ierusalema anamua? Seʻi o tatou toe vaai i le Esekielu 9:8, 9. (Faitau.) Ina ua popole Esekielu neʻi faaumatia “i latou uma o totoe o Isaraelu,” na taʻua e Ieova ni māfuaaga se fā o le faasalaga. Muamua, na ʻmatuā tele mea sesē’ a le nuu. * Lona lua, na “tumu” le laueleele o Iuta “i le faamasaatoto.” Lona tolu, na ʻtumu i faiga faapiʻopiʻo’ Ierusalema, le laumua o le malo o Iuta. Lona fā, na fai faamolemolega tagata i o latou ala leaga, e ala i le manatu “e lē o silasila mai” Ieova i a latou amioga leaga. O māfuaaga foʻi na o le a faasala ai e Ieova lenei lalolagi amioleaga, sauā, faapiʻopiʻo, ma faalēmataʻu. Talu ai “e lē liliu pe fesuisuiaʻi” Ieova, o amioga na faapogaia ai lona toʻasā i aso o Esekielu, e mautinoa foʻi o le a faapogaia ai lona toʻasā i aso nei. (Iako. 1:17; Mala. 3:6) E tatou te faatalitalia foʻi la, o le a iai se galuega e faia i aso nei e tamāloloa e toʻaono ua iai auupega e faatamaʻia ai, ma le tamāloa o loo iai le fagu vaitusi!
14, 15. O ā faaaʻoaʻoga e faaalia ai e lapataʻia e Ieova tagata a o leʻi oo i le taimi o le faaumatiaga?
14 E faapefea la ona faataunuu le faaaliga faavaloaga a Esekielu i o tatou aso? E mafai ona tatou iloa mea e tatou te faatalitalia i le taimi lenei ma le lumanaʻi, pe a toe manatunatu i le faataunuuga o le faaaliga i le taimi ua teʻa. Seʻi o tatou iloiloina nisi o mea na tutupu ma mea o le a tutupu, i le faataunuuina o le valoaga a Esekielu.
15 E lapataʻia e Ieova tagata a o leʻi oo i le taimi o le faaumatiaga. E pei ona tatou talanoaina i le Mataupu 11 o lenei lomiga, na tofia e Ieova Esekielu o se “tagata vāai i le aiga o Isaraelu.” (Eseki. 3:17-19) Na amata mai i le 613 T.L.M. ona lapataʻia e Esekielu tagata Isaraelu i le faaumatiaga na faaloloʻi ane. Na faailoa atu foʻi e isi perofeta e aofia ai Isaia ma Ieremia, se lapataʻiga e faatatau i le mala o le a oo iā Ierusalema. (Isa. 39:6, 7; Iere. 25:8, 9, 11) I o tatou aso, ua faaaogā e Ieova e ala iā Keriso se vaega toʻaitiiti o auauna faauuina, e fafaga tagata o le tapuaʻiga mamā po o le ʻaufaigaluega, ma lapataʻia isi e faatatau i le puapuaga tele lea ua toeitiiti oo mai.—Mata. 24:45.
16. Pe e faailogaina e tagata o Ieova i latou o le a faasaoina? Faamatala.
16 E lē faailogaina e tagata o Ieova i latou o le a faasaoina. Ia manatua, e leʻi faatonuina Esekielu e alu atu i Ierusalema ma faailoga isi mo le faasaoina. E faapena foʻi aso nei. E lē o faatonuina tagata o Ieova e faailoga i latou e tatau ona faasaoina. Nai lo o lea, ona o i tatou o le ʻaufaigaluega i le aiga faaleagaga o Keriso, ua faatonuina i tatou e talaʻi. E tatou te matuā faatāua lenei tofiga, e ala i le maelega e talaʻi le tala lelei o le Malo o le Atua, ma tinoū e lapataʻia tagata e faatatau i le televave mai o le faaumatiaga o lenei lalolagi amioleaga. (Mata. 24:14; 28:18-20) O le faia faapea, ua faia ai so tatou sao e fesoasoani i tagata lotofaamaoni e talia le tapuaʻiga mamā.—1 Timo. 4:16.
17. O ā mea e manaʻomia ona faia e tagata taʻitoʻatasi i le taimi lenei ina ia faailogaina ai i latou i le lumanaʻi?
17 E manaʻomia e tagata taʻitoʻatasi ona faaalia lo latou faatuatua i le taimi lenei, ina ia faasaoina ai mai i le faaumatiaga. E pei ona tatou aʻoaʻoina i le taimi ua teʻa, o i latou na faasaoina mai i le faaumatiaga o Ierusalema i le 607 T.L.M., na latou teena amioga leaga ae faamaoni i le tapuaʻiga mamā a o leʻi oo mai le faaumatiaga. E faapena foʻi i aso nei. A o leʻi oo mai le faaumatiaga, e tatau ona “mapuitigā ma feoi” tagata, pe matuā tigā o latou loto ona o amioga leaga a lenei lalolagi. Nai lo o le natia o o latou faalogona, e tatau ona faaalia atu i a latou upu ma gaoioiga lo latou faamaoni i le tapuaʻiga mamā. E faapefea ona latou faia faapea? E manaʻomia ona latou tali lelei atu i le galuega talaʻi i le taimi lenei, ia faaauau ona faaaʻoaʻo i uiga o Keriso, ia papatiso e fai ma faailoga o lo latou tuuina atu iā Ieova, ma ia lagolagoina ma le faamaoni uso o Keriso. (Eseki. 9:4; Mata. 25:34-40; Efe. 4:22-24; 1 Pete. 3:21) E na o i latou e faatinoina na mea i le taimi lenei, ma faia le tapuaʻiga mamā seʻia oo i le taimi o le puapuaga tele, o le a faailogaina mo le faasaoina.
18. (a) E faapefea ma o afea o le a faailogaina ai e Iesu Keriso i latou e tatau ona faasaoina? (e) Pe e manaʻomia ona faailogaina le ʻaufaauuina faamaoni? Faamatala.
18 O le a faailogaina e Iesu i latou e tatau ona faasaoina. I aso o Esekielu, na iai le matafaioi a agelu i le faailogaina o tagata faamaoni mo le faasaoina. I aso nei, o le tamāloa o loo iai le fagu vaitusi a le failautusi ua faaata mai ai Iesu Keriso, pe a “sau . . . i lona mamalu” o le Faamasino o atunuu uma. (Mata. 25:31-33) O le a sau Iesu a o faagasolo le puapuaga tele, pe a uma ona faaumatia lotu sesē. * A o toeitiiti lava amata Amaketo, o le a faamasino e Iesu tagata o ni mamoe po o ni oti. O le a faamasinoina pe faailogaina le “motu o tagata e toʻatele” o ni mamoe, e faaalia ai o le a latou ʻō atu i le ola e faavavau.’ (Faaa. 7:9-14; Mata. 25:34-40, 46) Ae e faapefea le ʻaufaauuina faamaoni? E lē manaʻomia ona faailogaina i latou mo le faasaoina iā Amaketo. Nai lo o lea, e latou te mauaina lo latou faamaufaailoga faaiʻu a o leʻi maliliu, pe a o leʻi gāpā foʻi le puapuaga tele. O le a faatutūina i le lagi ē o loo totoe i le lalolagi, a o toeitiiti lava oo iā Amaketo.—Faaa. 7:1-3.
19. O ai o le a ʻau faatasi ma Iesu e faaoo mai le faaumatiaga o lenei faiga o mea? (Tagaʻi i le pusa “Mapuitigā ma Feoi, Faailogaina, Faatamaʻia—O Afea ma e Faapefea?”)
19 O le a faaumatia e le Tupu faalelagi o Iesu Keriso ma ana ʻautau faalelagi lenei faiga o mea. I le faaaliga a Esekielu, na faatoʻā amata le faaumatiaga e tamāloloa e toʻaono ua iai auupega e faatamaʻia ai, ina ua uma le galuega o le faailogaina a le tamāloa na ofu i le ʻie lino. (Eseki. 9:4-7) I se tulaga talitutusa, e faatoʻā amata le faaumatiaga pe a uma ona faamasino e Iesu tagata o atunuu uma ma faailoga mamoe mo le faasaoina. I le taua o Amaketo, o le a taʻitaʻia e Iesu ana ʻautau faalelagi lea e aofia ai le ʻauagelu paia ma le 144,000, o ē e latou te pule faatasi. O le a latou faaumatia aʻiaʻi lenei lalolagi amioleaga, ma faasaoina atu tagata o le tapuaʻiga mamā i se lalolagi fou amiotonu.—Faaa. 16:14-16; 19:11-21.
20. O ā lesona tāua ua tatou aʻoaʻoina mai i le faaaliga a Esekielu i le tamāloa ua iai le fagu vaitusi a le failautusi?
20 Maʻeu lo tatou lotofaafetai i lesona tāua ua tatou aʻoaʻoina mai i le faaaliga a Esekielu, i le tamāloa ua iai le fagu vaitusi a le failautusi! E mafai ona tatou mautinoa atoatoa ai, o le a lē faaumatia e Ieova tagata amiotonu faatasi ma tagata amioleaga. (Sala. 97:10) Ua tatou iloa ai foʻi mea e manaʻomia ona faia i le taimi lenei, ina ia faailogaina ai i tatou i le lumanaʻi mo le faasaoina. I le avea ai ma tagata tapuaʻi o Ieova, e tatou te maumauaʻi e faia se sao atoatoa i le faailoa atu o le tala lelei, ma lapataʻia i latou o feoi ma mapuitigā ona o amioga leaga a le lalolagi a Satani. Ua iā i tatou le faaeaga o le fesoasoani i ē “ua saunia o latou loto mo le ola e faavavau,” ina ia aufaatasi ma i tatou i le tapuaʻiga mamā, ma faamoemoe e faailogaina i latou mo le faasaoina atu i le lalolagi fou amiotonu a le Atua.—Galu. 13:48.
^ O loo talanoaina i le Mataupu 5 o lenei lomiga le faaaliga a Esekielu i mea inosia na faia i le malumalu.
^ E tusa ai o se tasi lomifefiloi, o le nauna Eperu ua faaliliuina “mea sesē,” e mafai ona faatatau atu i “mea piʻopiʻo.” Ua taʻua foʻi i se isi lomifefiloi, o lenei nauna e faasino atu i se “faaupuga aanoa faalelotu, e tele ina faaaogā e faamatala ai faalogona nofosala po o amioga leaga i luma o le Atua.”
^ E foliga mai o le a lē tafiesea tagata uma o lotu sesē pe a faaumatia Papelonia le Aai Tele. I lenā taimi, e iai nisi taʻitaʻi lotu o le a latou tuua lotu sesē ma faapea mai e leʻi faia ai sa latou vaega.—Saka. 13:3-6.