1, 2. Aiseā e lē tatau ai ona tuuaʻia Ieova i faafitauli o le fanau a tagata? Faataʻitaʻi.

SEʻI FAAPEA o oe o se tane ua leva ona faaipoipo ma fiafia lau faaipoipoga. Peitaʻi, ina ua e taunuu i le fale i se tasi aso, ua faaleagaina mea uma. Ua leaga meafale, taʻei ipu ma ua leaga le kapeta. Pe e te mafaufau: ʻAiseā ua faia ai e laʻu avā lenei mea?’ po o le mafaufau, ʻPo o ai na faia lenei mea?’ E mautinoa e muamua tau lou mafaufau i le fesili lona lua. Aiseā? Talu ai e te iloa e lē mafai ona faia e sē e pele iā te oe se mea leaga faapena.

² Ua faaleagaina le lalolagi i aso nei i le faapolusioneina, faiga sauā faapea amioga lē mamā. Ona o i tatou o tagata aʻoga o le Tusi Paia, e tatou te lē manatu ai o le Atua le pogai o nei faafitauli, talu ai sa ia foafoaina le lalolagi e avea ma parataiso. (Kene. 2:8, 15) O Ieova o le Atua alofa. (1 Ioa. 4:8) O le suʻesuʻeina o le Tusi Paia ua tatou iloa ai, o le pogai o le tele o faafitauli o le lalolagi, o Satani le ʻpule o lenei lalolagi.’​—Ioa. 14:30; 2 Kori. 4:4.

3. E faapefea ona faasesēina o tatou mafaufauga?

³ Peitaʻi, e lē tatau ona tatou tuuaʻia Satani i o tatou mafatiaga uma. Aiseā? Talu ai o nisi taimi e māfua o tatou faafitauli ona o a tatou lava mea sesē. (Faitau le Teuteronome 32:4-6.) E ui i lo tatou iloaina o lenā mea moni, ae o lo tatou tino augavale i nisi taimi e māfua ai ona sesē o tatou mafaufauga. (Faata. 14:12) I le ā le itu? Nai lo o le tuuaʻia o Satani po o i tatou lava i mea leaga e tutupu, ae ua amata ona tatou tuuaʻia le Atua. E lē gata i lea, ua amata foʻi ona ʻita o tatou loto iā Ieova.’​—Faata. 19:3.

4, 5. O le ā le auala e ono ita ai se Kerisiano iā Ieova?

 ⁴ Pe e mafai ona tatou ʻfeita iā Ieova’? O le mea moni e leai se aogā o lenā mea. (Isa. 41:11) O le māfuaaga, e lē mafai ona tatou manumalo pe a tatou siitaua i le Atua. Atonu e lē faaleoina atu a tatou faitioga iā Ieova. Peitaʻi ua faapea mai le Faataoto 19:3, o le valea o le tagata ʻe lē tonu ai lona ala ma matuā ita ai lona loto iā Ieova.’ E mafai ona ita le loto o le tagata iā Ieova, ma e ono mafai ona iloagatā lenā vala. Atonu e teuloto e se tasi se mea e lē fiafia ai iā Ieova. O le iʻuga, e mafai ona faaesea ai o ia mai le faapotopotoga, po o le lē toe lagolagoina foʻi o faatulagaga i le tapuaʻiga iā Ieova.

⁵ Aiseā e tatou te ono ʻfeita ai iā Ieova’? E faapefea ona tatou ʻalofia lenā mailei? E tāua ona tatou iloa tali o na fesili, ina ia puipuimalu ai la tatou faiā ma Ieova.

6, 7. Aiseā na faitio ai iā Ieova tagata Isaraelu i le taimi o Mose?

⁶ O le ā e māfua ai ona faitio le loto o se auauna faamaoni iā Ieova? O lea, seʻi o tatou iloiloina ni vala se lima ma faaaʻoaʻoga faale-Tusi Paia, e iloa ai le auala na paʻuʻū ai nisi i lenā mailei.​—1 Kori. 10:11, 12.

⁷ E mafai ona tatou aafia i faamatalaga sesē a isi tagata. (Faitau le Teuteronome 1:26-28.) Ua faasaʻolotoina Isaraelu mai le nofo pologa i Aikupito. Na faaoo e Ieova mala e sefulu i Aikupito, ma faaumatia Farao ma lana ʻautau i le Sami Ulaula. (Eso. 12:29-32, 51; 14:29-31; Sala. 136:15) Ua toeitiiti lava oo atu le nuu o le Atua i le Nuu Folafolaina. Peitaʻi, i lenā taimi ua amata ona latou faitio iā Ieova. Aiseā na itiiti ai lo latou faatuatua? Na latou lotovaivai ona o faamatalaga sesē a nisi o tagata vāai na ō e matamata i le nuu. (Nu. 14:1-4) O le ā le iʻuga? E leʻi faatagaina i latou e ulu atu i le “laueleele lelei.” (Teu. 1:34, 35) Pe e tatou te faatagaina i nisi taimi faamatalaga sesē a nisi tagata, e faavaivaia ai lo tatou faatuatua ma tatou faitio ai iā Ieova?

8. Aiseā na faitio ai iā Ieova tagata Isaraelu i aso o Isaia?

⁸ O faigatā ma faafitauli e faavaivaia ai i tatou. (Faitau le Isaia 8:21, 22.) I aso o Isaia, na feagai le nuu o Iuta ma tulaga faigatā. Sa siʻomia i latou e fili ma sa galala le toʻatele i le fia aai ona o le utiuti o mea taumafa. Ae sa sili ai ona leaga le oge faaleagaga. (Amo. 8:11) Ina ua feagai ma faigatā, sa latou “fetuu” i o latou tupu ma Ieova, nai lo o le saʻili atu iā te Ia mo le fesoasoani. Pe a lofitūina i tatou i faafitauli, pe e tatou te faapea ifo i o tatou loto, ʻO fea na iai Ieova i le taimi na ou manaʻomia ai o ia?’

9. Aiseā na sesē ai manatu o tagata Isaraelu i aso o Esekielu?

⁹ E tatou te lē iloa mea uma. O le lē malamalama i mea uma, na māfua ai ona manatu tagata Isaraelu i aso o Esekielu “e lē tonu” ala o Ieova. (Eseki. 18:29) Na latou faasili a latou lava tapulaa, ma faamasino Ieova e fua i lo latou malamalama lea e gata mai. Pe a tatou lē malamalama lelei i se mau o le Tusi Paia po o ni mea foʻi e tutupu i o tatou olaga, pe e tatou te manatu ifo i o tatou loto “e lē tonu” ala o Ieova?​—Iopu 35:2.

10. Ua faapefea ona mulimuli nisi i le faaaʻoaʻoga sesē a Atamu?

 ¹⁰ Ua tatou tuuaʻia Ieova i a tatou mea sesē. I le amataga, na tuuaʻia ai e Atamu le Atua ina ua agasala. (Kene. 3:12) Na iloa lelei e Atamu iʻuga leaga o lona solia ma le loto iai o le tulafono a le Atua. Peitaʻi, na ia tuuaʻia Ieova e faapea, e leaga le fafine na Ia aumaia. Ua mulimuli le toʻatele i lenā faaaʻoaʻoga o le tuuaʻia o le Atua i a latou mea sesē. Ia tatou fesili ifo: ʻPo o lo tatou lē fiafia i a tatou mea sesē, e tatou te manatu ai e faasāsā naʻuā tapulaa a Ieova?’

11. O le ā le lesona e tatou te aʻoaʻoina mai iā Iona?

¹¹ Ua soona faatāua naʻuā i tatou lava. Na lē fiafia Iona ina ua agalelei Ieova i tagata Nineva. (Iona 4:1-3) Aiseā? Sa ia popole i le vaaiga a tagata ina ua lē taunuu le faaumatiaga sa ia folafolaina atu. Sa sili atu ona tāua iā Iona lona talaaga lelei, nai lo o lona alofa i tagata Nineva ina ua latou salamō. Po o le soona faatāua naʻuā o i tatou lava, e ʻfeita ai o tatou loto iā Ieova’ i le tuai ona oo mai o le iʻuga? Pe afai na tatou talaʻia le lata mai o le aso o Ieova mo le tele o tausaga, po ua amata ona tatou lē onosaʻi pe a ulagia i tatou ona o le talaʻia atu o le Tusi Paia?​—2 Pete. 3:3, 4, 9.

12, 13. Pe a amata ona fesiligia e o tatou loto nisi o gaoioiga a Ieova, o le ā e lē tatau ona tatou faia?

¹² O le ā e tatau ona fai pe afai ua amata ona fesiligia e o tatou loto nisi o gaoioiga a Ieova? Ia tatou manatua, e lē atamai le faia faapea. O lea, seʻi o tatou iloiloina ni vala se lima e fesoasoani iā i tatou e ʻalofia ai le faatagaina o faigatā o le soifuaga e tatou te faitioina ai Ieova.

¹³ Ia faamalosia le lua faiā ma Ieova. E tatou te ʻalofia faanaunauga agasala  lea e tatou te ono faitioina ai Ieova, pe a tatou faatumau se faiā lelei ma Ia. (Faitau le Faataoto 3:5, 6.) E tatau ona tatou faatuatuaina Ieova. Ia ʻalofia foʻi le faafiapopoto i o tatou manatu, ma soona faatāua naʻuā i tatou lava. (Faata. 3:7; Fai. 7:16) O le faia faapea, o le a tatou lē tuuaʻia ai Ieova pe a tutupu mea leaga.

14, 15. O le ā e fesoasoani iā i tatou e ʻalofia ai le aafia i faamatalaga sesē a isi tagata?

¹⁴ Aua neʻi faatagaina faamatalaga sesē e aafia ai oe. Sa iai māfuaaga maumaututū na tatau ai ona talitonu tagata Isaraelu, e mafai ona taʻitaʻia i latou e Ieova i le Nuu Folafolaina. (Sala. 78:43-53) Peitaʻi e latou te leʻi ʻmanatuaina le aao’ o Ieova ina ua faalogo i tala sesē a sipai e toʻasefulu. (Sala. 78:42) E faamalosia la tatou faiā ma Ieova pe a manatunatu i ana galuega, ma manatua mea lelei uma na ia faia mo i tatou. O le faia faapea, o le a tatou lē faatagaina ai manatu sesē o isi tagata e vavaeesea i tatou mai iā Ieova.​—Sala. 77:11, 12.

¹⁵ E mafai ona aafia la tatou faiā ma Ieova, pe a sesē o tatou manatu e faatatau i isi. (1 Ioa. 4:20) Ina ua fesiligia e tagata Isaraelu le faiva faaositaulaga a Arona, i le silafaga a Ieova, e tusa o loo latou faitio atu iā te Ia. (Nu. 17:10) I se tulaga talitutusa, pe a amata ona tatou faitio i ē ua tofia e Ieova e taʻimua le vaega faalelalolagi o lana faalapotopotoga, o lenā lava ua tatou faitio iā Ieova.​—Epe. 13:7, 17.

16, 17. O le ā e tatau ona tatou manatua pe a feagai ma faafitauli?

¹⁶ Ia manatua, e lē o Ieova e faapogaia o tatou faafitauli. E ui na liliuese Isaraelu mai iā Ieova i aso o Isaia, peitaʻi na Ia naunau pea e fesoasoani iā i latou. (Isa. 1:16-19) Po o ā lava o tatou faafitauli, e faamāfanafanaina i tatou i le iloaina e manatu mamafa Ieova iā i tatou ma e naunau e fesoasoani mai. (1 Pete. 5:7) Ua ia folafola mai, o le a ia aumaia le malosi e tatou te manaʻomia ina ia tutumau ai.​—1 Kori. 10:13.

¹⁷ E tusa pe e tatou te feagai ma faiga lē tonu e pei o Iopu, e lē tatau lava ona tatou manatu o Ieova e māfua ai. E lē fiafia Ieova i faiga lē tonu, ae fiafia i le amiotonu. (Sala. 33:5) Ia pei i tatou o le uō a Iopu o Eliu, o lē na malamalama e lē mafai ona faia e Ieova se gaoioiga leaga pe lē tonu foʻi. (Iopu 34:10) E lē faapogaia e Ieova o tatou faafitauli, ae e na te aumaia “meaalofa lelei uma ma mea uma e atoatoa ona lelei.”​—Iako. 1:13, 17.

18, 19. Aiseā e lē tatau ai ona tatou masalosalo iā Ieova? Faamatala.

¹⁸ Aua neʻi masalosalo iā Ieova. E lelei atoatoa Ieova, ma e maualuga atu ona ala nai lo o i tatou. (Isa. 55:8, 9) E fesoasoani le lotomaulalo ma le faamaulalo e tatou te iloa ai e gata mai lo tatou malamalama. (Roma 9:20) E seāseā ona tatou iloa faamatalaga uma e faatatau i se mea. E moni ai le faamatalaga a le faataoto: “O lē e tautala muamua e tusa ma lana tagi faaletulafono, e amiotonu o ia; e sau lona tuaoi ma suʻesuʻe auʻiliʻili o ia.”​—Faata. 18:17.

¹⁹ Pe a faia e sau uō maufaatuatuaina se gaoioiga e faateʻia ai oe pe e te lē malamalama ai foʻi, po o le a vave ona oso lou lē fiafia? Po o le a e maufaatuatuaina lau uō ona ua tele tausaga talu ona oulua masani? Pe a tatou lotomalilie e feagai ma a tatou uō lē lelei atoatoa i se auala agalelei, e tatau foʻi ona tatou  lotomalilie e maufaatuatuaina lo tatou Tamā. E sili atu ona maualuga ona ala ma manatu nai lo o i tatou.

20, 21. Aiseā e lē tatau ai ona tuuaʻia Ieova i o tatou faafitauli?

²⁰ Ia manatua le pogai moni o o tatou faafitauli. Ia manatua, o nisi taimi o i tatou lava e māfua ai o tatou faafitauli. (Kala. 6:7) E lē tatau ona tuuaʻia Ieova i o tatou faafitauli. Aiseā? Seʻi mafaufau i le faaaʻoaʻoga lenei: E mafai ona alu saoasaoa le taavale. Ae seʻi faapea o loo matuā saoasaoa le taavale ae taumafai le avetaavale e mimilo i le piʻoga ma lavea ai. Pe e tatau ona tuuaʻia le kamupani na gaosia le taavale? E mautinoa e leai. Na foafoaina foʻi i tatou e Ieova ma tuuina mai le saʻolotoga e faia ai a tatou lava filifiliga. Peitaʻi na ia tuuina mai foʻi taʻiala i le auala e faia ai a tatou filifiliga. Aiseā la tatou te tuuaʻia ai le Atua pe a tatou faia se mea sesē?

²¹ Peitaʻi, e lē o taimi uma e māfua ai faafitauli ona o a tatou mea sesē. O nisi taimi ʻe tutupu faafuaseʻi ai mea i le taimi e leʻi faatalitalia.’ (Fai. 9:11) Ae ia aua neʻi galo iā i tatou, o Satani le Tiapolo le pogai autū o mea leaga uma. (1 Ioa. 5:19; Faaa. 12:9) O Satani lo tatou fili ae lē o Ieova.​—1 Pete. 5:8.

22, 23. O le ā e tatau ona tatou manatua pe a tatou lotovaivai i faafitauli?

²² Pe a tatou feagai ma faigatā, ia manatua le faaaʻoaʻoga a Iosua ma Kalepo. Na la aumaia se lipoti lelei, e lē pei o isi sipai e toʻasefulu. (Nu. 14:6-9) Sa la faatuatua iā Ieova. Peitaʻi, sa la feoaʻi solo i le vaomatua mo le 40 tausaga e pei foʻi o isi tagata Isaraelu. Pe na faitio Iosua ma Kalepo ma manatu e lē tonu lenā tulaga? E leai. Sa la faatuatua iā Ieova ma maua ai faamanuiaga. O le toʻatele o tagata Isaraelu sa feoti i le vaomatua, peitaʻi sa la ulu atu i le Nuu o le Folafolaga. (Nu. 14:30) E tatou te maua foʻi faamanuiaga, pe a tatou “lē faavaivai” i le faia o le finagalo o Ieova.​—Kala. 6:9; Epe. 6:10.

²³ O le ā e tatau ona e faia pe a faavaivaia oe i faafitauli, le tulaga lē lelei atoatoa o isi po o ou lava vaivaiga? Ia taulaʻi atu i uiga lelei o Ieova. Ia faaata i lou mafaufau le faamoemoe ua ia folafolaina mai. Ia fesili ifo le tagata lava ia: ʻO le ā loʻu tulaga i le taimi lenei pe ana leai Ieova?’ Ia mafuta vavalalata atu pea iā te ia, ma aua neʻi faatagaina lou loto e ita iā Ieova.