Ia Maumauaʻi e Avatu se Molimau Māeʻaeʻa

“Na ia faatonuina foʻi i matou e talaʻi atu i tagata ma molimau māeʻaeʻa.”—GALU. 10:42.

1. O le ā le tofiga sa faamatilatila e Peteru, ina ua talanoa atu iā Konelio?

SA FAAPOTOPOTO e le taʻitaʻiʻau mai Italia lona ʻauaiga ma uō, i se tulaga na tupu na avea ma suiga mataʻina i le auala na feutagaʻi ai le Atua ma tagata. O lenā tamāloa e mataʻu i le Atua, o lona igoa o Konelio. Sa taʻu atu e le aposetolo o Peteru i lea vaega o tagata, na faatonuina le ʻauaposetolo “e talaʻi atu i tagata ma molimau māeʻaeʻa” e faatatau iā Iesu. E tele ni iʻuga lelei na iai o le molimau atu a Peteru. Sa maua e tagata o Nuu Ese e lē peritomeina le agaga o le Atua, sa papatiso, ma filifilia e avea ma tupu faatasi ma Iesu i le lagi. Maʻeu se iʻuga lelei na maua mai le molimau māeʻaeʻa a Peteru!—Galu. 10:22, 34-48.

2. E faapefea ona tatou iloa e leʻi muta ai i le ʻauaposetolo e toʻasefululua, le faatonuga ia molimau atu?

² Na tupu lenā mea i le 36 T.A. I le pe tusa o le lua tausaga muamua atu, sa iai se mea na tupu i sē na matuā tetee i le faa-Kerisiano, ma na suia ai lona olaga. A o malaga atu Saulo o Taso i Tamaseko, sa faaali ane Iesu iā te ia ma fetalai mai: “Alu atu i le aai, ma o le a faamatala atu iā te oe le mea e tatau ona e faia.” Sa faamautinoa atu e Iesu i le soo o Anania, o le a molimau māeʻaeʻa Saulo “i nuu ese faapea foʻi ma tupu, ma le fanauga a Isaraelu.” (Faitau le Galuega 9:3-6, 13-20.) Ina ua faatasi ma Saulo, na faapea atu Anania: “Ua filifilia oe e le Atua o o tatou augātamā, . . . auā e fai oe ma molimau iā te ia i tagata uma lava.” (Galu. 22:12-16) Sa faapefea ona faataunuu e Saulo, o lē na mulimuli ane iloa iā Paulo, le tofiga ia molimau atu?

Sa Māeʻaeʻa Ona Ia Molimau Atu!

3. (a) O le ā se mea na tupu o le a tatou uaʻi patino atu i ai? (e) Sa faapefea ona tali mai toeaina i Efeso i le feʻau a Paulo, ma o le ā le faaaʻoaʻoga lelei ua faataatia mai ai?

³ O se mea lelei ona suʻesuʻe i mea uma sa faia mulimuli ane e Paulo, peitaʻi, seʻi o tatou uaʻi patino atu nei i se lauga na faia e Paulo i le pe tusa o le 56 T.A., e pei ona faatulaga mai i le Galuega mataupu e 20. Sa faia e Paulo lenei lauga a o lata ina māeʻa lana malaga faamisionare lona tolu. Na taunuu o ia i Meleto, o se taulaga e tu i le sami o Ainea, ona ia aami lea i toeaina o le faapotopotoga i Efeso. E pe ā ma le 30 maila le mamao o Efeso, ma e umi foʻi le malaga ona e lē lelei le auala. Seʻi manatu i le fiafia o toeaina i Efeso ina ua latou maua le feʻau a Paulo. (Faatusatusa i le Faataoto 10:28.) Peitaʻi, sa manaʻomia ona latou faia ni fuafuaga ina ia malaga atu i Meleto. Pe sa tatau i nisi o i latou ona ave ni aso mālōlō mai galuega pe tapunia a latou faleoloa? E toʻatele Kerisiano i aso nei ua latou faia faapea ina ia faamautinoa e latou te lē  misia se vaega se tasi, o a latou tauaofiaga itumalo i tausaga taʻitasi.

4. O le ā le mea sa masani ona fai e Paulo, a o iai i Efeso mo ni tausaga?

⁴ O le ā sou manatu, o ā mea a Paulo sa fai i Meleto a o toe tolu pe fā aso taunuu ane toeaina? Pe ana o oe, o le ā se mea e te faia? (Faatusatusa i le Galuega 17:16, 17.) Ua fesoasoani mai iā i tatou upu a Paulo i toeaina i Efeso, ina ia iloa ai le tali. Sa ia faamatala atu lana mea sa masani ona fai mo le tele o tausaga, e aofia ai ma le uluaʻi taimi lea sa iai o ia i Efeso. (Faitau le Galuega 20:18-21.) E aunoa ma le fefe ina neʻi tetee mai se tasi iā te ia, na ia faapea atu: “Ua outou iloa lelei aʻu gaoioiga sa fai mai lava i le uluaʻi aso na ou taunuu atu ai i le itumalo o Asia, . . . ua ou molimau atoatoa atu.” Ioe, sa maumauaʻi o ia e faataunuu lona tofiga mai iā Iesu. Sa faapefea ona ia faia faapea i Efeso? O se tasi o auala e ala lea i le molimau atu i tagata Iutaia, ma alu i nofoaga e toʻatele tagata e maua ai. Ua lipoti mai e Luka e faapea a o iai Paulo i Efeso i le pe tusa o le 52-55 T.A., sa “lauga atu o ia ma le maumauaʻi” i le sunako. Ina ua ‘lotomaaa pea tagata Iutaia ma lē talitonu,’ sa uaʻi atu Paulo i isi, e ala i le femalagaaʻi solo i totonu o le aai ma faaauau pea ona talaʻi. O lea sa ia molimau atu ai i tagata Iutaia ma tagata Eleni i lenā aai tele.—Galu. 19:1, 8, 9.

5, 6. Aiseā e tatou te mautinoa ai na aofia ai tagata lē talitonu, i le talaʻiga a Paulo mai i lea fale i lea fale?

⁵ O nisi o i latou na talanoa i ai Paulo i Meleto na avea ma Kerisiano, na mulimuli ane agavaa e avea ma toeaina. Sa faamanatu atu e Paulo iā i latou le auala sa ia faaaogā: “Ou te leʻi taofia foʻi le taʻuina atu iā te outou o mea aogā, ma aʻoaʻo atu iā te outou i luma o le lautele, ma mai i lea fale i lea fale.” I aso nei, o nisi tagata ua faapea mai sa faasino atu Paulo i inei i le faia o asiasiga faaleoleo mamoe i tagata talitonu. Peitaʻi e leai. O le faaupuga ‘aʻoaʻo atu i luma o le lautele, ma mai i lea fale i lea fale,’ sa faatatau tonu lava i le molimau atu i tagata lē talitonu. E manino lenā tulaga i ana upu o sosoo ai. Na taʻua e Paulo sa ia molimau atu “i tagata Iutaia atoa ma Eleni, i le salamō i le Atua ma le faatuatua i lo tatou Alii o Iesu.” E manino lava la, sa molimau atu Paulo i tagata lē talitonu, o ē sa manaʻomia ona salamō ma faatuatua iā Iesu.—Galu. 20:20, 21.

⁶ I se saʻiliʻiliga atili i Tusitusiga Eleni, na taʻua ai e se tasi o faitofā o le Tusi Paia e faatatau i le Galuega 20:20: “Sa faaalu e Paulo le tolu tausaga i Efeso. Sa ia asiasi i fale uma, ia pe na toetoe o tagata uma lava sa ia talaʻi i ai (fuaiupu e 26). O le faavae faale-Tusi Paia lenei o le galuega talaʻi mai i lea fale i lea fale, faapea ma sauniga i le lautele.” E tusa lava la pe sa ia asiasi moni atu i fale uma lava, e pei ona fai mai ai lenei faitofā o le Tusi Paia, pe leai foʻi, ae sa leʻi manaʻo Paulo i toeaina i Efeso e galo iā i latou le auala sa ia molimau atu ai, ma iʻuga lelei na maua mai ai. Na lipotia e Luka e faapea: “O tagata uma o i le itumalo o Asia, o tagata Iutaia atoa foʻi ma Eleni.” (Galu.  19:10) Na faapefea la ona faalogo “tagata uma” i Asia, ma o le ā ua taʻu mai ai e lenei mea e faatatau i la tatou galuega o le molimau atu?

7. Na faapefea ona iai ni iʻuga lelei o le talaʻiga a Paulo i isi, e ese mai iā i latou na ia molimau i ai?

⁷ E toʻatele tagata sa faalogo i le feʻau a Paulo, ona sa ia talaʻi i nofoaga faitele ma mai lea fale i lea fale. Pe e te manatu o tagata uma lava sa faalogo na nonofo ai pea i Efeso, e aunoa ma le siitia atu i nisi nuu ina ia fai ai ni pisinisi, pe ia nonofo latalata i tauaiga, ia pe malaga ese foʻi mai le olaga pisi i le taulaga, ina ia maua se nofoaga toʻafimālie e nonofo ai? E foliga mai e lē o le tulaga lenā na i ai. E toʻatele tagata i aso nei ua siitia i nisi nofoaga ona o māfuaaga faapena; atonu e faapena foʻi oe. E lē gata i lea, i tuā i inā, sa asiasi atu tagata mai isi vaipanoa i Efeso, ona o māfuaaga tau fefaatauaʻiga, ia pe ona o tulaga masani lava. A o iai i inā, atonu na latou feiloaʻi ai ma Paulo pe faalogo foʻi iā te ia o talaʻi. O le ā na tupu ina ua latou toe foʻi i o latou aiga? O ē na talia le upu moni o le a toe molimau atu. O isi atonu e lē avea ma ni tagata talitonu, ae latou te fiafia e talanoa e faatatau i mea na latou faalogo ai a o iai i Efeso. O lea la, sa faalogo foʻi o latou tauaiga, tuaoi, po o tagata na femalagaaʻi solo, i le upu moni, ma atonu o nisi o i latou na taliaina le upu moni. (Faatusatusa i le Mareko 5:14.) O le ā ua taʻu mai e lenei mea e faatatau i iʻuga e ono maua pe a e molimau atu māeʻaeʻa?

8. Sa faapefea ona faalogo tagata o le itumalo atoa o Asia i le upu moni?

⁸ E tusa ai o le uluaʻi taimi na ia talaʻi ai i Efeso, na taʻua e Paulo e faapea ‘e telē le avanoa na tuuina atu iā te ia.’ (1 Kori. 16:8, 9) O le ā lenā avanoa, ma na faapefea ona tuuina atu iā te ia? Ona na faaauau pea ona talaʻi Paulo i Efeso, o lea na iʻu ai ina salalau atu le tala lelei. Seʻi manatu e faatatau i Kolose, Laotikaia, ma Iarapoli, o aai e tolu e mamao ese mai i Efeso. E leʻi asiasi atu Paulo i aai na, peitaʻi na oo atu i ai le tala lelei. O Epafara e sau mai i inā. (Kolo. 2:1; 4:12, 13) Pe na faalogo Epafara iā Paulo o talaʻi i Efeso ma avea ai ma Kerisiano? E lē o taʻua maʻoti mai e le Tusi Paia. Ae ina ua folafola atu e Epafara le upu moni i tagata o lona vaipanoa, atonu sa fai ai o ia ma sui o Paulo. (Kolo. 1:7) Atonu foʻi sa oo atu le feʻau faa-Kerisiano i aai e pei o Filatelefaia, Sarataisa, ma Tuatira, a o faagasolo tausaga na talaʻi ai Paulo i Efeso.

9. (a) O le ā le faanaunauga mai le loto sa iai iā Paulo? (e) O le ā le mau o le tausaga mo le 2009?

⁹ O le iʻuga, sa iai i toeaina i Efeso le tele o māfuaaga e talia ai le faamatalaga a Paulo e faapea: “Ua ou manatu e lē tāua loʻu ola iā te aʻu, ae tau lava ina ia ou faauma laʻu tamoʻega, ma le galuega  na ou maua mai i le Alii o Iesu, ina ia ou molimau atoatoa i le tala lelei o le agalelei faifua o le Atua.” O loo iai i lenā fuaiupu le mau o le tausaga e faalaeiau ma faagaee ai, mo le 2009 e faapea: ‘Ia Molimau Atoatoa i le Tala Lelei.’—Galu. 20:24.

Molimau Māeʻaeʻa i Aso Nei

10. E faapefea ona tatou iloa e ao foʻi ona tatou molimau atu māeʻaeʻa?

¹⁰ O le faatonuga ia “talaʻi atu i tagata ma molimau māeʻaeʻa,” e aofia ai ma isi e ese mai i le ʻauaposetolo. Ina ua fetalai atu Iesu, o lē ua toe faatūina, i soo na faapotopoto i Kalilaia, pe tusa ma le 500 i latou, na ia poloaʻi atu e faapea: “O le mea lea, ia outou ō atu e fai tagata o nuu uma lava ma soo, ma papatiso atu iā i latou i le suafa o le Tamā, ma le Atalii, ma le agaga paia, ia aʻoaʻoina i latou e tausi i mea uma ua ou poloaʻi atu ai iā te outou.” E faatatau le poloaʻiga lenā i Kerisiano moni uma lava i aso nei, e pei ona faaalia i fetalaiga a Iesu e faapea: “Vaai foʻi! ou te faatasi ma outou i aso uma lava seʻia oo i le iʻuga o faiga o mea a le lalolagi.”—Mata. 28:19, 20.

11. Ua mātaulia Molimau a Ieova i le faia o le ā le galuega tāua?

¹¹ Ua faaauau pea ona usitaia e Kerisiano maelega lenā poloaʻiga, e ala i le taumafai e ‘molimau māeʻaeʻa i le tala lelei.’ O le auala sili e faia ai faapea, o le auala lea na taʻu atu e Paulo i toeaina i Efeso—o le talaʻiga mai i lea fale i lea fale. I se tusi i le 2007 e faatatau i le aogā o le galuega faamisionare, na taʻua ai e David G. Stewart, Jr., e faapea: “O le metotia lea e faaaogā e Molimau a Ieova e aʻoaʻo ai tagata ia iloa taʻu i isi o latou talitonuga, ua faamaonia se sili atu ona aogā na i lo manatu po o faamatalaga lavelave ma lē manino e fai mai i luga o pulelaa. Auā i le toʻatele o Molimau a Ieova, o se mea fiafia iā i latou le talanoa atu i isi e faatatau i o latou talitonuga.” O le ā le iʻuga? “I le 1999, e na o le 2 i le 4 pasene o tagata na ou faatalanoaina i aai e lua o Europa i Sasaʻe, na faapea mai na asiasi atu tagata o le ʻAu Paia o Aso e Gata Ai po o misionare o le ‘Mamona.’ Ae silia i le 70 pasene i latou na faapea mai, e masani ona asiasi atu Molimau a Ieova i le tele o taimi.”

12. (a) Aiseā e tatou te talaʻi atu ai i aiga o i la tatou oganuu i le “tele o taimi”? (e) Pe mafai ona e faamatala mai se mea na tupu, o se tasi na suia ona uiga e faatatau i la tatou feʻau?

¹² Atonu e faapena foʻi tagata o loo i lou vaipanoa. E lē taumatea o loo faia ai sou sao i lenā galuega. A o e “asiasi atu” i tagata i lau talaʻiga mai lea fale i lea fale, e te talanoa atu i tamāloloa, o fafine, ma talavou i o latou fale. O nisi atonu e lē faalogo mai e ui lava o le “tele o taimi,” e te talanoa atu ai iā i latou. O isi atonu e faalogo mai mo se taimi puupuu a o e faailoa atu i ai se fuaiupu mai le Tusi Paia, po o se manatu foʻi faale-Tusi Paia. Peitaʻi, sa mafai ona e avatu se molimau lelei i isi, ma ua tali lelei mai. O na tulaga uma ua mafai ona o lo tatou ‘molimau māeʻaeʻa i le tala lelei.’ E lē taumatea e te ioe mai, e tele faaaʻoaʻoga i tagata sa talanoa atu i ai i le “tele o taimi,” ae sa itiiti lo latou fiafia, peitaʻi na mulimuli ane suia. Atonu pe sa iai se mea na tupu iā i latou, ia po o se tasi e pele iā i latou, lea na fesoasoani i o latou mafaufau ma loto e sili atu ai ona tali lelei mai i le upu moni. I le taimi nei ua avea i latou ma o tatou uso ma tuafāfine. O lea la, aua le faavaivai, e tusa lava pe ua fai si leva e te leʻi mauaina ni tagata e tali lelei mai. E lē o tagata uma e tatou te faatalitalia e ō mai i le upu moni. Peitaʻi, e faatalitalia e le Atua i tatou e faaauau pea ona toʻaʻaga ma maelega e molimau atu māeʻaeʻa.

O Iʻuga Tatou te Ono Lē Iloa

13. E mafai faapefea e lo tatou molimau atu, ona iʻu ai i ni iʻuga atonu e tatou te lē iloa?

¹³ E lē na o i latou na fesoasoani tuusaʻo i ai Paulo ia avea ma Kerisiano, na aogā i ai lana  faiva; e faapena foʻi la tatou galuega, e lē na o i latou tatou te talaʻi i ai e aogā i ai. E masani ona tatou auai e lē aunoa i le talaʻiga mai lea fale i lea fale, ma molimau atu i le toʻatele e mafai ona tatou oo i ai. E tatou te talanoa atu i o tatou tuaoi, o tagata e tatou te faigaluega faatasi, o tamaiti i le aʻoga, ma tauaiga e faatatau i le tala lelei. Pe tatou te iloaina iʻuga uma o la tatou molimau atu? O isi atonu e vave ona latou iloaina ni iʻuga lelei. Ae i isi tulaga, atonu e taatitia ai lava fatu o le upu moni mo se taimi, ae mulimuli ane ola aʻe i le eleele o le loto o se tasi ma tupu ane ai. E tusa lava foʻi pe lē tupu lenā tulaga, ae o tagata ia tatou te talanoa atu i ai, atonu e latou te faamatala atu i isi mea sa tatou taʻua, o mea e tatou te talitonu ai, ma a tatou gaoioiga. Ioe, atonu e latou te lē o iloa o na fatu e mafai ona fua mai i se eleele lelei i se isi mea.

14, 15. O ā iʻuga na iʻu i ai ona o le molimau atu a se tasi o uso?

¹⁴ O se faaaʻoaʻoga, seʻi manatu iā Ryan ma lana avā, o Mandi, e nonofo i Florida, i Amerika. I le nofoaga e faigaluega ai, sa molimau lē fuafuaina atu ai Ryan i se tagata e la te faigaluega faatasi. Sa maofa lenā tamāloa, o se tagata e lotu Hinitū, i le auala e laʻei ai Ryan ma le auala e talanoa ai. I a la talanoaga, e lāgā ai e Ryan mataupu e pei o le toetū ma le tulaga o ē ua maliliu. I se tasi afiafi iā Ianuari, na fesili atu ai le tamāloa i lona toʻalua, o lona igoa o Jodi, po o le ā sona iloa e faatatau i Molimau a Ieova. O Jodi o se Katoliko, ma na ia faapea mai e pau le mea e na te iloa e faatatau i Molimau, o le latou “talaʻiga mai lea fale i lea fale.” Ona tā lea e Jodi o le igoa “Molimau a Ieova” i le Initaneti, lea na faasino atu ai o ia i la tatou polokalame o fesootaʻiga faakomepiuta o lona tuatusi o le www.watchtower.org. Pe tusa ma le tolu masina, na faitau ai Jodi i ni lomiga i luga o lenā polokalame, e aofia ai le Tusi Paia ma isi mataupu na fiafia i ai.

¹⁵ Mulimuli ane, na feiloaʻi Jodi ma Mandi, auā o i laʻua uma o ni teine tausimaʻi. Sa fiafia Mandi e tali fesili a Jodi. I sina taimi puupuu lava, ae na taʻua e Jodi ua la talanoaina mai lava iā “Atamu e oo iā Amaketo.” Sa fiafia Jodi e fai sana suʻesuʻega faale-Tusi Paia. E leʻi umi ae amata ona ia auai i sauniga i le Maota mo Sauniga. Iā Oketopa, na avea ai Jodi ma tagata talaʻi e leʻi papatiso, ma na papatiso o ia iā Fepuari. Na ia tusi mai e faapea: “Ua ou iloa nei le upu moni, ma ua matuā fiafia loʻu olaga ma ua faamalieina.”

16. O le ā ua taʻu mai iā i tatou e le faaaʻoaʻoga a le uso i Florida, e uiga i a tatou taumafaiga ina ia molimau atu māeʻaeʻa?

¹⁶ E leʻi iloa e Ryan o lona molimau atu i se isi tamāloa o le a iʻu ai ina sau se tasi i le upu moni. Ae i se taimi mulimuli ane, na iʻu ina ia iloa iʻuga o lona maumauaʻi e “molimau māeʻaeʻa.” O lea la, atonu e te molimau atu i se aiga, le galuega, i le aʻoga, ia po o se auala lē fuafuaina, ae aunoa ma lou iloaina, e mafai ona avea ma auala e faasalalau atu ai le upu moni i isi. E pei lava foʻi o Paulo, e na te leʻi iloa iʻuga uma na iʻu i ai lana talaʻiga i “le itumalo o Asia,” atonu foʻi la e te lē o iloaina iʻuga lelei uma o lou molimau atu māeʻaeʻa. (Faitau le Galuega 23:11; 28:23.) Peitaʻi, e tāua tele ona faaauau pea ona e faia faapea!

17. O le ā ua e maumauaʻi e fai a o faagasolo le tausaga e 2009?

¹⁷ A o faagasolo le tausaga e 2009, tau ina ia tatou manatu mamafa i lo tatou tofiga, o le molimau atu mai lea fale i lea fale, ma i isi auala. O le iʻuga, o le a tatou faaleo atu ai manatu e pei o Paulo, e faapea: “Ua ou manatu e lē tāua loʻu ola iā te aʻu, ae tau lava ina ia ou faauma laʻu tamoʻega, ma le galuega na ou maua mai i le Alii o Iesu, ina ia ou molimau atoatoa i le tala lelei o le agalelei faifua o le Atua.”

O le ā Lau Tali?

• Na faapefea ona molimau māeʻaeʻa le aposetolo o Peteru ma Paulo, ma isi i le uluaʻi senituri?

• Aiseā e ono sili mamao atu ai iʻuga o la tatou molimau atu, nai lo o iʻuga e tatou te iloa?

• O le ā le mau o le tausaga mo le 2009, ma aiseā e te manatu ai ua talafeagai lelei lenei mau?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 19]

O le mau o le tausaga mo le 2009, e faapea: ‘Ia molimau atoatoa i le tala lelei.’—Galu. 20:24.

[Ata i le itulau 17]

Sa iloa e toeaina i Efeso le masani a Paulo o le molimau atu mai lea fale i lea fale

[Ata i le itulau 18]

O le ā le mamao e ono oo i ai iʻuga o lou molimau māeʻaeʻa?