Talaʻaga o le Soifuaga

Tausiaina Faafaigofie le Olaga Ina ia Auauna ia Ieova

UA FAAMATALAINA E CLARA GERBER MOYER

Ua 92 oʻu tausaga ma ua tau lē mafai ona ou savali, ae peitaʻi o loo tūmau pea ona manino ma manatua lelei mea i loʻu mafaufau. Maʻeu loʻu lotofaafetai ona o le iai o se faaeaga o le auauna lea ia Ieova talu mai lava loʻu laitiiti! O le ola i se olaga faigofie, ma le lē faalavelavea, ua matuā tele ai se sao e faia i lena oloa tāua.

NA OU fanau ia Aokuso 18, 1907, i Alliance, i Ohio, i le Iunaite Setete o Amerika, o le ulumatua o le fanau e toʻalima. Ina ua valu oʻu tausaga, na tietie atu ai i se uila vilivae i la matou faatoʻaga e tausia ai manu papalagi mo le mauaina o le suāsusu se faifeʻau faataimi atoa o Tagata Aʻoga o le Tusi Paia, e pei ona taʻua ai Molimau a Ieova i lena taimi. Na feiloaʻi o ia ma loʻu tinā, o Laura Gerber i le faitotoʻa ma fesili atu pe na te silafia le māfuaʻaga ua faatagaina ai le amio leaga. Ua leva lava ona tau mānatu i ai Tinā e uiga i lena mea.

Ina ua uma ona talanoa atu ia Tamā lea sa i le fale e tuu ai meafaigaluega ma manu, na otaina ai e Tinā se seti o tusi e ono o le Studies in the Scriptures. Sa faitauina uma e Tinā nei tusi ma na matuā uunaʻia ai o ia i upu moni o le Tusi Paia na ia aʻoaʻoina. Sa ia suʻesuʻeina le Tusi lona 6, The New Creation, ma malamalama lelei ai e faatatau i le manaʻomia ona faatofuina i le papatisoga faa-Kerisiano. I le lē iloa po o fea e maua i ai Tagata Aʻoga o le Tusi Paia, na ia talosaga atu ai ia Tamā ina ia papatisoina o ia i se vaitafe laitiiti i le faatoʻaga, e ui lava o Mati o se masina mālūlū, i le 1916.

E leʻi umi lava se taimi mulimuli ane, na vaʻai ai Tinā i se faasalalauga i le nusipepa o faasilasila mai ai se lauga e faia i le Maota o le Daughters of Veterans i Alliance. Sa faapea le matua o le lauga, “O le Fuafuaga Tauatua o Tausaga.” Sa naunau loa i ai Tinā i le fia auai, talu ai sa tutusa le matua o le Tusi o le Studies in the Scriptures ma le matua o le lauga. Na sauni le taavale, ma ō atu ai loa le ʻāiga atoa i la matou uluaʻi sauniga i le taavale solofanua. Mai ai  lava i lena taimi sa matou auai i sauniga i fale o uso i afiafipo o Aso Sa ma Aso Lulu. E leʻi umi lava i se taimi mulimuli ane, na toe papatisoina ai Tinā e se sui o le faapotopotoga Kerisiano. O Tamā, o lē sa pisi tele i galuega i le faatoʻaga, na iʻu ina fiafia e suʻesuʻe le Tusi Paia, ma na papatisoina o ia i ni nai tausaga mulimuli ane.

Feiloaʻi ma i Latou e Taʻimua

Ia Iuni 10, 1917, na asiasi atu ai i Alliance ia J. F. Rutherford, le peresitene o le Sosaiete o le Olo Matamata i lena taimi e lauga e faatatau i le matāʻupu “Aiseā e Fetauaʻi ai Atunuu?” Sa na o le iva tausaga loʻu matua i lena taimi ma sa matou auai ma oʻu mātua faatasi ma oʻu tuagane e toʻalua, o Uili ma Sale. Sa manaia la matou aofia na auai, e sili atu i le toʻaselau. Ina ua uma le lauga a le uso o Rutherford, o le toʻatele o i latou na auai sa laulautūtū i fafo o le Columbia Theater lea na faia ai lana lauga mo le puʻeina o se āta. I le vaiaso na sosoo ai, i le fale lava lea, na fofogaina atu ai e A. H. Macmillan se lauga e faatatau i le matāʻupu “Le Malo o le Atua o Loo Fotuaʻi Mai.” Sa o se faaeaga le asiasi mai o nei uso i lo matou aai faatauvaa.

Uluaʻi Tauaofiaga e Lē Mafaagaloina

O le uluaʻi tauaofiaga lava na ou auai, sa faia i le 1918 i le aai o Atwater, i Ohio, e na o ni nai maila e va ai ma Alliance. Na fesili atu ai Tinā i le sui o le Sosaiete iinā po ua lava loʻu matua mo le papatisoga. Sa ou lagona ua ou faia se tuuina atu na talafeagai ma faatulagaga a le Atua ina ia faia lona finagalo, o lea na faatagaina ai aʻu ina ia papatisoina i lena aso i se ālia e latalata i se togāapu telē lava. Na sui oʻu ofu i se faleʻie na faatūina e uso mo lea fuafuaga ma papatisoina ai i se ofu moe tuai māfiafia.

Ia Setema o le 1919, na matou tiʻetiʻe atu ai ma oʻu mātua i le nofoaafi agaʻi i Sandusky, Ohio, i Lake Erie. Iinā na faaee ai i matou i se vaa, ma i se taimi puupuu lava, ae matou taunuu i Cedar Point o iinā sa faia ai la matou tauaofiaga e lē mafaagaloina. Ina ua matou feosofi ese ma le vaa, sa iai i le uafu se laulau na faatau ai taumafataga o le aoauli. Sa ou faatauina se hamburger, lea sa o se mea matuā manaia i na aso. Sa matuā manaia le tofo! O le tumutumuga o le aofia na auai mo aso e valu o le tauaofiaga, e 7,000. Sa leai se masini faaleotele leo, o lea sa tatau ai ona ou matuā faalogologo lelei lava.

I lenei tauaofiaga, na tatalaina ai le mekasini ua fai ma soa o Le Olo Matamata, o lona matua, The Golden Age (ua avea nei o le Ala Mai!). Ina ia auai i lena tauaofiaga, na ou misia ai le vaiaso muamua o le aʻoga, ae sa matuā aogā lava. O Cedar Point sa avea o se nofoaga o faigā mālōlōga, ma sa iai ni tagata kuka i le faleʻaiga iinā e latou te saunia taumafataga mo sui usufono. Ae sa iai se māfuaʻaga na pogai ai ona faatuʻiese le ʻaukuka ma le ʻautautua i le galuega, o lea, na ō atu ai uso Kerisiano e tomai i le saunia o meaʻai ma saunia mea taumafa mo le ʻauusufono. Mo le tele ma tele o tausaga mulimuli ane, na saunia ai e tagata o Ieova a latou lava taumafataga i fonotaga ma tauaofiaga.

Na matou maua foʻi le faaeaga e toe foʻi atu i Cedar Point ia Setema 1922 mo se tauaofiaga e iva aso, na auai se tumutumuga o tagata e sili atu i le 18,000. O iinā na faalāʻeiʻau ai i matou e le uso o Rutherford ina ia “faalauiloa, faalauiloa, faalauiloa, le Tupu ma lona malo.” Ae peitaʻi, na amata laʻu faiva tōtino i le tufatufaina atu o sāvali ma le Golden Age i ni nai tausaga muamua atu.

Talisapaia o le Faiva

I le amataga o le 1918, na faia ai soʻu sao i le tufaina atu o le sāvali The Fall of Babylon i faatoʻaga tuaoi. Ona o le tau mālūlū, sa matou faavevelaina ai se maa e tai pei o se fasimoli pe a e tago i ai (soapstone), i luga o se ogaumu e tafu i fafie i le fale ma ave i le taavale solofanua e faamāfanafana ai pea o matou vae. Sa matou oofu i peleue ma pulou māfiafia, talu ai o le taavale e na o le fale ma pupuni i autafa e iai ae leai se mea e faamāfanafana ai i totonu. Ae sa avea na aso o ni taimi fiafia.

I le 1920 na saunia ai se lōmiga faapitoa o le tusi The Finished Mystery e pei o se mekasini, * lea sa taʻua o le ZG. Na matou ō ma oʻu mātua i Alliance ma ave lenei lōmiga. I na aso, sa ō taʻitoʻatasi ai tagata uma lava i fale, o lea sa ou aʻeaʻe atu ai ma le popole i se poletito o se fale lea sa nonofo mai ai ni tagata. Ina ua uma ona fai atu laʻu ofo, na faapea mai se tasi fafine: “Taʻi manaia si ana lauga puupuu,” ma ia taliaina le lōmiga. E 13 ZG na ou tufaina atu i lena aso, o le taimi muamua lea na ou faia  ai se taulimaga fuafuaina lelei e umi atu, mai lea fale i lea fale.

Ina ua ou oo i le vasega iva, na maua ai Tinā i le limonia ma na faataotolia ai mo le sili atu i le masina. O le taimi lea a o pepe loʻu uso pito laitiiti o Hazel, o lea na ou tuua ai le aʻoga ina ia fesoasoani i galuega i le faatoʻaga ma le tausiga o tamaiti. Ae sa faatāuaina pea e lo matou ʻāiga upu moni o le Tusi Paia, ma na matou auai e lē aunoa i sauniga uma a le faapotopotoga.

I le1928 i le Faamanatuga o le maliu o Keriso, na tufaina atu ai i tagata uma na auai se sāvali o lona matua e faapea, “Where Are the Nine?” Na talanoaina ai i le sāvali le Luka 17:11-19, lea o loo faapea mai ai le Tusi Paia e na o le toʻatasi o le toʻasefulu o lepela ia na faamamāina na toe foʻi atu ma faafetai atu ma le lotomaulalo ia Iesu ona o le faamālōlōina faavavega o ia. O lena mea na pāʻia ai loʻu loto. Na ou fesili ifo ai ia te aʻu lava e faapea, ‘O le ā le tele o loʻu talisapaia?’

Talu ai sa sologa lelei mea uma i le ʻāiga i lea taimi ma sa lelei loʻu soifua mālōlōina ma leai se avega tauave na taofia ai aʻu mai le alu ese, na ou filifili ai e tuua le ʻāiga ma ulu atu i le auaunaga faapaeonia, e pei ona taʻua ai le faiva faataimi atoa. Na faalāʻeiʻauina aʻu e oʻu mātua ina ia faia faapea. I lea, na ma maua ai ma laʻu paga o Agnes Aleta lo ma tofiga, ma ia Aokuso 28, 1928, i le 9:00 i le po na ma ō ai i se nofoaafi. Sa na o le taʻitasi a ma atopaʻu ma se tamaʻi ʻato na ave ai a ma lōmiga faale-Tusi Paia. I le fale e faatali ai le nofoaafi, sa fetagisi ai oʻu uso ma oʻu mātua ma sa faapena foʻi i maʻua. Sa ou manatu ailoga ou te toe vaai ia i latou, ona sa matou talitonu sa latalata tele mai Amaketo. I le taeao na sosoo ai, na ma taunuu ai i le aai na tofia i ai i maʻua, o Brooksville, Kentucky.

Na ma totogia se tamaʻi potu i se fale e mautotogi ai tagata ma sa ma faatauina ni apa supokeli ma faia foʻi ni sanuisi mo i maʻua. I aso taʻitasi e ma te ō eseese ai, e galue le tagata lava ia ma ofoina atu i ē ona fale ia ni tusi se lima ua faavaaina mo se meaalofa e $1.98 i le tupe Amerika. Sa faasolosolo mālie lava ona ma galueaʻiina le aai, ma sa feiloaʻi ai ma le toʻatele o tagata o ē sa iai sina fiafia i le Tusi Paia.

Pe tusa ma le tolu masina, ae ua ma feiloaʻi atu i tagata uma i totonu ma faataamilo i le aai o Brooksville faapea ma le aai o Augusta. O lea na ma agaʻi atu ai e galueaʻiina aai o Maysville, Paris, ma Richmond. I le isi tolu tausaga na sosoo ai, na ma galueaʻiina atoa ai le tele o oganuu i Kentucky i mea sa leai ni faapotopotoga na iai. Sa masani ona fesoasoani mai i nisi taimi uō ma tauaiga mai Ohio o ē na ō mai i taavale ma aufaatasi ma i maʻua i le faiva mo se vaiaso pe sili atu foʻi.

O Isi Tauaofiaga e Lē Mafaagaloina

O le tauaofiaga lea na faia i Columbus, Ohio, ia Iulai 24-30, 1931, o le mea moni sa lē mafai ona galo. O le tauaofiaga lena na faasilasila mai ai e faapea o le a faaigoaina i matou i se igoa e faavae mai le Tusi Paia o Molimau a Ieova. (Isaia 43:12) Ao leʻi faia lena mea, pe a fesili mai tagata po o le ā le lotu matou te iai, na matou fai atu, “International Bible Students.” (Tagata Aʻoga Faava-o-Atunuu o le Tusi Paia) Ae sa leʻi matuā faaesea moni ai i matou i lena igoa, talu ai sa iai isi vaega o tagata aʻoga o le Tusi Paia a isi lotu eseese.

Sa faaipoipo laʻu paga o Agnes, ma sa tuua ai na o aʻu; o lea, sa matuā faafiafiaina ai aʻu ina ua faasilasila mai e faapea, o i latou o loo manaʻomia ni paga paeonia e ao ona lipoti atu i se tasi o nofoaga faapitoa. O iinā na matou feiloaʻi ai ma Bertha ma Elsie Garty faapea Bessie Ensminger. E lua a latou taavale na iai ma sa latou sāʻili mo se isi tuafafine paeonia lona fa e latou te galulue faatasi. Na matou tuua faatasi le tauaofiaga, e ui lava matou te leʻi feiloaʻi muamua.

I le taimi o le tau māfanafana, sa matou galueaʻiina ai le setete atoa o Pennsylvania. Ina ua latalata mai le tau mālūlū, na matou talosaga atu ai mo ni tofiga i setete māfanafana i le itu i saute, o Karolaina i Matū, Virginia, ma Maryland. I le tau e totogo ai mea na matou toe foʻi atu ai i nofoaga i le itu i matū o le Iunaite Setete. O le tū masani lena a paeonia i lena taimi. I le 1934, na ave ai e John Booth ma Rudolph Abbuhl, o ē na mulimuli i lenei tū masani, ia Ralph Moyer ma lona uso laitiiti o Willard i Hazard, Kentucky.

Sa iai nisi taimi na ma feiloaʻi ai ma Ralph, ma sa oo ina ma masani lelei i le taimi o le tauaofiaga tele i Washington, D.C., na faia ia Me 30–Iuni 3, 1935. Sa ma nonofo faatasi ma Ralph i le faapaologa a o fofogaina mai le lauga i le “manomanō o tagata,” po o “le motu o tagata e toatele.” (Faaaliga 7:9-14) Seʻia oo mai i lena taimi sa matou talitonu e faapea,  o i latou o le manomanō o tagata e lē mafaitaulia, o sui na o se vasega faalelagi sa itiiti lo latou faatuatua na i lo o le 144,000. (Faaaliga 14:1-3) O lea sa ou lē manaʻo ai e avea o se tasi o i latou na!

Ina ua faamalamalama mai e le uso o Rutherford e faapea o i latou o le manomanō o tagata e lē mafaitaulia o se vasega faalelalolagi o ē faamaoni e faasaoina atu ia Amaketo, e toʻatele na faateʻia ai. Ona ia valaaulia ai loa lea o i latou uma o ē o le vaega o le manomanō o tagata e lē mafaitaulia ina ia tūtūlaʻi. Ia, ou te leʻi tū, ae na tū ia Ralph. Mulimuli ane na oo ai ina manino mea i loʻu mafaufau, o lea o le tausaga e 1935, o le tausaga mulimuli lena na ou ʻai ai i le areto ma inu i le uaina faafaatusa i le Faamanatuga o le maliu o Keriso. Ae peitaʻi, sa faaauau pea ona tagofia e Tinā seʻia oo i lona maliu ia Novema 1957.

Se Paʻaga Tūmau

Sa faaauau pea ona ma fetusiaʻi ma Ralph. Sa ou auauna i Lake Placid, Niu Ioka, ae sa nofo o ia i Pennsylvania. I le 1936 sa ia fausia ai se karaveni laitiiti (trailer) e mafai ona ia tosoina i lana taavale. Sa ia tosoina atu lea karaveni mai Pottstown, Pennsylvania, i Newark, New Jersey, mo le tauaofiaga lea na faia iinā ia Oketopa 16-18. I se tasi po ina ua uma le polokalame, na matou ō atu ai ma nisi o paeonia e matamata i le karaveni fou a Ralph. Sa ma tutū ma Ralph i totonu o le karaveni i tafatafa o le tamaʻi faatanoa e fufulu ai ipu lea sa fai i totonu ina ua ia fesili mai ia te aʻu: “E te fiafia i le karaveni?”

Ina ua lue atu loʻu ulu e faaalia ai loʻu fiafia i ai, sa ia fesili mai, “Pe e te fia nofo ai i le karaveni?”

Na ou tali atu “Ioe,” ma na ia sogi lēmū mai ia te aʻu lea o le a lē mafai ona ou faagaloina. I le lua aso mulimuli ane, na maua ai so ma laisene e faaipoipo ai. Ia Oketopa 19, i le aso na sosoo ina ua uma le tauaofiaga, na ma ō atu ai i Brooklyn e matamata i le fale lomitusi a le Sosaiete o le Olo Matamata. Ona ma talosaga atu lea mo se oganuu e ma te galulue ai. O Grant Suiter sa gafa ma le vaaia o oganuu, ma sa ia fesili mai po o ai o le a galueaʻiina le oganuu. Na fai atu Ralph: “O le a ma galulue ai pe afai e mafai ona ma faaipoipo.”

Na tali mai le uso o Suiter: “Afai e mafai ona lua toe foʻi mai pe a ta le 5:00 i le afiafi, e mafai ona matou faia se fuafuaga.” O lea na ma faaipoipo ai i lena afiafi i le fale o se Molimau i Brooklyn Heights. Na matou fai taumafataga ma nisi o uō i se faleʻaiga ona ma ō atu ai lea i le karaveni a Ralph i Newark, New Jersey.

E leʻi pine mulimuli ane, na ma ō atu ai loa i Heathsville, Virginia, lo ma uluaʻi tofiga i le avea faatasi o ni paeonia. Sa ma galulue i Northumberland County ona ma agaʻi atu lea i aai o Fulton ma Franklin i Pennsylvania. I le 1939, na valaaulia ai Ralph e galue o se auauna o le sone, o se galuega o le a ma asiasi faataamilo ai i nisi o faapotopotoga. Sa ma auauna i faapotopotoga i le setete o Tennessee. I le tausaga na sosoo ai, na fanau ai la ma tama tama o Aleni, ma i le 1941 na taofia ai le galuega i le sone. Ona tofia atu lea o i maʻua i Marion, Virginia, e avea o ni paeonia faapito. O le uiga o lena mea i na aso, o le faaaluina lea o le 200 itula i le masina i le faiva.

 Faia o Fetuutuunaʻiga

I le 1943, sa ou iloa ai e tatau ona tuua le faiva o le paeonia faapito. O le nonofo i se tamaʻi karaveni, tausia o se tamaitiiti laitiiti, saunia o meaʻai, faamamāina pea o o matou lavalava, ma le faaaluina o le tusa ma le 60 itula i le faiva i masina taʻitasi, ua lava ma totoe ia mea ou te faia. Ae sa faaauau pea ona paeonia faapito ia Ralph.

I le 1945, na matou toe foʻi atu ai i Alliance, Ohio, faatau atu le karaveni lea sa avea ma o ma fale mo le iva tausaga, ma siitia atu i le fale i le faatoʻaga ma nonofo ai ma oʻu mātua. O iinā i le poletito i luma, na fanau ai la ma tama teine o Repeka. Na faia se galuega faavaitaimi a Ralph i le aai ma faaauau pea ona paeonia sauatoa. Sa ou galue i le faatoʻaga ma fai le mea na ou mafaia e fesoasoani ai ia te ia ina ia faaauau ona paeonia. E ui lava sa ofoina mai e loʻu ʻāiga ia i matou se fanua ma se fale e aunoa ma se totogi, ae sa teena e Ralph. Sa manaʻo o ia ina ia aua neʻi iai se mea e faalavelave ina ia mafai ai ona tuliloaina atoatoa manaʻoga o le Malo.

I le 1950 na matou toe ō atu ai i Pottstown, Pennsylvania, ma mautotogi ai i se fale mo le $25 Amerika i le masina. I le faagasologa o le isi 30 tausaga, na sii ai le totogi o le fale i le na o le $75 Amerika. Sa matou lagona le fesoasoani mai o Ieova ia i matou e tausia pea ia faafaigofie lo matou olaga. (Mataio 6:31-33) Sa faigaluega Ralph o se tagata ʻoti ulu mo aso e tolu o le vaiaso. O vaiaso uma lava matou te suʻesuʻeina ai le Tusi Paia ma la ma fanau e toʻalua, auai i sauniga a le faapotopotoga, ma ō atu o se ʻāiga e talaʻi le tala lelei o le Malo. Sa avea Ralph ma ovasia taʻimua o la matou faapotopotoga. O le tausia faafaigofie o lo matou olaga, sa mafai ai ona matou faia mea e tele i le auaunaga a Ieova.

Le Maliu o Laʻu Paʻaga Pele

Ia Me 17, 1981, sa matou nonofo i le Maota o le Malo, e faalogologo i se lauga lautele. Sa lagona e Ralph le tulaga faalētonu ma savali loa i tua o le maota, ma tuu se fasipepa i lē na tautua e faailoa mai ia te aʻu o ia la ua alu i le fale. Sa lē masani ona faapea Ralph, o lea sa ou talosaga atu ai i se tasi e na te aveina loa lava aʻu i le fale. E tusa ma se itula, ae maliu loa Ralph i se maʻi oso e māfua mai i le poloka o se ālātoto i le faiʻai. I le faaiʻuga o le suʻesuʻega o Le Olomatamata i lena taeao, na faasilasila atu ai i le faapotopotoga ua maliu o ia.

I lena masina, ua maeʻa ona faaalu ai e Ralph le sili atu i le 50 itula i le faiva. O lana galuega faataimi atoa i le avea o se paeonia, na faaalu ai le sili atu i le 46 tausaga. E sili atu i le selau tagata na latou suʻesuʻe i le Tusi Paia o ē na papatisoina mulimuli ane e avea ma Molimau a Ieova. O faamanuiaga faaleagaga na matou maua sa sili ona tāua na i lo o ni faataulagaina na ma faia i le faagasologa o tausaga.

Matuā Lotofaafetai mo Oʻu Faaeaga

Mo le 18 tausaga ua mavae, sa ou nofo ai na o aʻu, auai i sauniga, talaʻi i isi e tusa o le mea ou te mafaia, ma suʻesuʻeina le Afioga a le Atua. I le taimi nei o loo ou nofo ai i se fale mo tagata matutua ua litaea. E itiiti ni aʻu meafale ma sa ou filifili e leai saʻu televise. Ae ua faatumuina loʻu olaga ma faaʻoaina faaleagaga. O oʻu mātua ma oʻu tuagane e toʻalua sa faamaoni seʻia oo lava i le oti, ma o loo faaauau pea e oʻu uso e toʻalua ona faamaoni i le ala o le upu moni.

Ua ou ʻoliʻoli ona o loo auauna laʻu tama, o Aleni, e avea o se toeaina Kerisiano. Mo le tele o tausaga sa galue ai o ia i le faapipiiina o masini faaleotele leo i Maota o le Malo ma Maota mo Fonotaga, ma sa galue foʻi i le faapipiiina o masini faaleotele leo mo tauaofiaga i le tau māfanafana. O lana avā, o se auauna faamaoni a le Atua, ma o loo auauna foʻi la laʻua fanau tama e toʻalua o ni toeaina. O laʻu tama teine o Rebekah Karres, ua faaaluina le sili atu i le 35 tausaga i le faiva faataimi atoa, e aofia ai ma le fa tausaga na galue ai i Brooklyn i le ofisa autū o Molimau a Ieova i le lalolagi. O le 25 tausaga ua tuanaʻi na la faaaluina ma lona toʻalua i le galuega femalagaaʻi i itu eseese o le Iunaite Setete.

Na fetalai Iesu faapea, e tusa le Malo ma le ʻoa ua nātia lea e mafai ona maua. (Mataio 13:44) Ou te faafetai ona na maua e loʻu ʻāiga lena ʻoa i le matuā tele o tausaga ua mavae. Maʻeu se faaeaga pe a toe tepa i tua i le sili atu i le 80 tausaga ua mavae o le auaunaga tuutōina atu i le Atua—e aunoa ma ni mea e faanoanoa ai e tusa ai o lea filifiliga! Ana fai e mafai ona toe amata loʻu olaga, o le auala lava lea ou te ola ai auā, o le mea moni, ‘o le alofa o le Atua e sili ona lelei lea i le ola.’—Salamo 63:3.

[Faamatalaga pito i lalo]

[Ata i le itulau 23]

Sa ma faalogo i le lauga a le uso o Rutherford i le 1917 i Alliance, Ohio

[Ata i le itulau 23]

O maʻua ma Ralph i luma o le karaveni sa ia fausia

[Ata i le itulau 24]

O matou ma laʻu fanau e toʻalua i aso nei