1-2. O le ā o le a tatou talanoaina i lenei suʻesuʻega?

O Ā NI ou faalogona pe a lē taunuu mai se afīfī o loo iai i totonu se mea o loo e manaʻomia moni lava i le taimi na e faatalitalia ai? Po o le a e lē fiafia ai? O loo taʻua i le Faataoto 13:12: “O le faamoemoe ua tuai ona taunuu e maʻi ai le loto.” Ae ā pe afai e te iloa ane e iai māfuaaga tāua ua lē taunuu mai ai le afīfī i le taimi na e faatalitalia ai? Atonu la o le a e lotomalie e faatalitali ma le onosaʻi.

² O le a tatou talanoaina i lenei suʻesuʻega nisi o mataupu silisili o le Tusi Paia e fesoasoani iā i tatou e “faatalitali ai pea ma le onosaʻi,” ma atiaʻe lenā uiga. (Mika 7:7) O le a tatou talanoaina foʻi ni vala se lua e tatau ai ona tatou faatalitali pea ma le onosaʻi i le taimi e gaoioi ai Ieova. O le a tatou talanoaina ai foʻi faamanuiaga e maua e i latou e lotomalilie e faatalitali ma le onosaʻi iā Ieova.

3. O le ā o loo faamatilatila mai i le mataupu silisili i le Faataoto 21:5?

³ O loo taʻua i le Faataoto 21:5 le māfuaaga e tatau ai ona tatou onosaʻi. Ua faapea mai: “O i latou e faataalise ona faia mea e iʻu ai i le mativa.” Pe na e mātauina le mataupu silisili? O le tagata atamai e onosaʻi, ma e na te faia mea i se auala faaeteete ma faasolosolo lelei.

4. O le ā o loo faamatilatila mai e le mataupu silisili i le Faataoto 4:18?

⁴ O loo taʻua i le Faataoto 4:18: “O le ala o ē e amiotonu ua pei o le susulu o le malamalama lea e atili ai ona malamalama  ma malamalama pea, seʻia oo ina matuā ao lelei le aso.” O lenei mau, ua talafeagai lelei ona faamatala ai le auala faasolosolo o loo faailoa mai ai e Ieova lona finagalo mo tagata. E mafai foʻi ona faatatau atu lenei fuaiupu i le auala e agaʻigaʻi ai i luma faaleagaga se Kerisiano. E lē faatopelauina le agaʻigaʻi i luma faaleagaga o se tasi, e umi se taimi e alu ai. Pe a tatou maelega e suʻesuʻe ma faatatau fautuaga mai i le Afioga a le Atua ma lana faalapotopotoga, o le a faasolosolo ona tatou atiaʻe uiga o le Keriso. O le a faasolosolo foʻi ona tatou iloa lelei le Atua. Seʻi o tatou iloiloina le auala na faataʻitaʻi mai ai e Iesu lenā manatu tāua.

5. O le ā le talafaatusa na faamatala ai e Iesu le faasolosolo mālie ona tuputupu aʻe faaleagaga o se tasi?

⁵ Na faaaogā e Iesu se talafaatusa e faamatala ai le feʻau o le Malo o loo tatou talaʻia. Na ia faatusaina i se fatu itiiti e faasolosolo ona tuputupu aʻe i loto o tagata faamaoni. Na ia fetalai: “Ua tātupu ma ola le fatu ae e na te [tagata lūlū fatu] leʻi iloa pe na faapefea ona tupu. Ua tupu fua le fatu mai i le palapala ma faasolo mālie ona fua mai, ona matala lea o ona lau ma ua fuga mai, ma mulimuli ane ua iai saito matua.” (Mare. 4:27, 28) O le ā le uiga o le fetalaiga a Iesu? Na faamatala e Iesu o se tagata e talia le feʻau o le Malo, e faasolosolo mālie ona tuputupu aʻe faaleagaga e pei o le tuputupu aʻe o se laau. O se faaaʻoaʻoga, a o atiaʻe e a tatou tagata aʻoga loto faamaoni se faiā vavalalata ma Ieova, e tatou te vaaia suiga lelei e latou te faia. (Efe. 4:22-24) Peitaʻi, e tatau ona tatou manatua, o Ieova e na te faatupuina lenā fatu itiiti.​—1 Kori. 3:7.

6-7. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le auala na foafoaina ai e Ieova le lalolagi?

⁶ I mea uma lava na faia e Ieova, na ia faaalia le onosaʻi i le faaalu o se taimi umi e faamāeʻa ai ana galuega. Na ia faia faapea ina ia faamamaluina ai lona suafa ma fesoasoani ai i isi. Seʻi manatu i le auala faasolosolo na saunia ai e Ieova le lalolagi mo tagata.

⁷ O loo faamatalaina i le Tusi Paia le auala na foafoaina ai e Ieova le lalolagi. Na ia “fuaina” “lona faavae” ma faataatia ona “maa  tulimanu.” (Iopu 38:5, 6) Na faaalu foʻi e Ieova se taimi e iloilo ai ana galuega. (Kene. 1:10, 12) Seʻi faata le fiafia tele o agelu a o vaavaai atu i le faasolosolo ona tino mai o galuega mataʻina o le foafoaga a Ieova. E mautinoa na matuā fiafia lava agelu! E tatou te iloa le moni o lenā manatu, auā e iai le taimi na ʻalalaga ai i viiga’ atalii o le Atua. (Iopu 38:7) O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai ai? E faitau afe tausaga na faia ai e Ieova ana galuega mataʻina o le foafoaga, ae ina ua iloilo e Ieova mea uma na ia foafoaina ma le faaeteete, ona ia fetalai lea, ua “matuā lelei lava.”​—Kene. 1:31.

8. O le ā o le a tatou talanoaina?

⁸ E pei ona tatou aʻoaʻoina mai i faataʻitaʻiga na talanoaina, e tele mataupu silisili o loo i le Afioga a le Atua o loo faamatilatila mai ai le manaʻomia ona tatou onosaʻi. O le a tatou talanoaina ni vala se lua e manaʻomia ai ona tatou lotomalilie e faatalitali ma le onosaʻi iā Ieova.

9. O le ā se tasi o vala e manaʻomia ai ona tatou faatalitali ma le onosaʻi iā Ieova?

⁹ E iai taimi e manaʻomia ai ona tatou faatalitali mo tali o a tatou tatalo. Pe a tatou tatalo mo le malosi e faafetaiaʻia ai se faafitauli, po o se fesoasoani e foʻia se vaivaiga o loo tatou fesagaʻia, atonu e tatou te lagona ua umi tele le taimi o tatou faatali mo le taliina o na tatalo. Aiseā e lē vave tali mai ai Ieova i a tatou tatalo uma?

10. Aiseā e manaʻomia ai ona tatou faatalitali ma le onosaʻi i tali o a tatou tatalo?

¹⁰ E faafofoga lelei mai Ieova i a tatou tatalo. (Sala. 65:2) E silasila Ieova i a tatou tatalo mai i le loto o se faamaoniga o lo tatou faatuatua iā te ia. (Epe. 11:6) E fiafia foʻi Ieova pe a tatou maumauaʻi e ola e ōgatusa ma a tatou tatalo ma faia lona finagalo. (1 Ioa. 3:22) O lea la, e manaʻomia ona tatou faaalia le onosaʻi, ma gaoioi e tusa ma a tatou tatalo i so o se taimi e tatou te taumafai ai e foʻia se masaniga leaga po o se vaivaiga. Na fesoasoani mai Iesu e tatou te iloa, e iai taimi e lē vave tali mai ai Ieova i nisi o a tatou tatalo. Na ia apoapoaʻi mai: “Ia talosaga atu pea, ona foaʻiina mai ai lea iā te outou. Ia saʻili atu pea, ona outou maua ai lea. Ia tuʻituʻi atu pea ona tatalaina mai ai lea iā te outou. Auā o ē uma e talosaga atu, e foaʻiina mai iā i latou. O ē uma e saʻili atu, e maua e i latou. O ē uma e tuʻituʻi atu, e tatalaina mai iā i latou.” (Mata. 7:7, 8) Pe a tatou mulimuli i lenei fautuaga ma “finafinau i le tatalo,” e tatou te mautinoa la o le a faafofoga ma tali mai lo tatou Tamā i le lagi i a tatou tatalo.​—Kolo. 4:2.

11. E faapefea ona fesoasoani iā i tatou le Eperu 4:16, pe a foliga mai ua tuai ona tali se tatou tatalo?

¹¹ E iai taimi e foliga mai ai ua tuai ona tali mai Ieova i a tatou tatalo, ae ua ia folafola mai o le a ia taliina a tatou tatalo i le “taimi e tatau ai.” (Faitau le Eperu 4:16.) O le māfuaaga lenā e lē tatau ai ona tatou tuuaʻia Ieova, pe a lē tali mai i a tatou tatalo i le vave e tatou te mananaʻo ai. O se faataʻitaʻiga, ua tele tausaga o tatalo le toʻatele ina ia faaoo mai e le Malo o le Atua le iʻuga o lenei faiga o mea. Na fetalai foʻi Iesu e tatau ona tatou tatalo ina ia oo mai lenā Malo. (Mata. 6:10) Ae pagā le valea pe a faatagaina e se tasi lona faatuatua i le Atua e mou atu, ona o le lē oo mai o le iʻuga i le taimi na manaʻo ai! (Sapa. 2:3; Mata. 24:44) E atamai la lo tatou faatalitali pea iā Ieova ma tatalo iā te ia ma le faatuatua. O le a oo mai le iʻuga i le taimi tonu, auā ua leva ona atofaina e Ieova le ʻaso ma le itula’ e oo mai ai. O le taimi e oo mai ai lenā aso, o le  taimi sili lenā mo tagata uma.​—Mata. 24:36; 2 Pete. 3:15.

12. O ā tulaga e ono tofotofoina ai lo tatou onosaʻi?

¹² E manaʻomia ona tatou faatalitali ma le onosaʻi, pe a tatou aafia i faiga lē tonu. Ua masani ona faileagaina e le lalolagi tane ma fafine, o i latou e ese o latou lanu, ituaiga, aganuu ma atunuu e ō mai ai, po o i latou e iai manaʻoga faapitoa. O le toʻatele o tagata o Ieova o loo latou onosaia faiga lē tonu, ona o a latou talitonuga faale-Tusi Paia. Pe a faileagaina i tatou ona o na mea, e tatau ona tatou manatua fetalaiga nei a Iesu. Na ia fetalai: “O lē e tumau seʻia oo i le iʻuga, o le a faaolaina o ia.” (Mata. 24:13) Ae faapefea pe a e iloa se tasi i le faapotopotoga ua faia se agasala matuiā? Pe a uma ona faailoa i le ʻautoeaina le mataupu, po o le a e faatalitali ma le onosaʻi ma tuu atu iā i latou e taulima le mataupu i le auala a Ieova? O le ā e faia e toeaina e taulima ai lenā mataupu?

13. O le ā e aofia ai i le taulimaina o mataupu i le auala a Ieova?

¹³ Pe a iloa e toeaina ua faia e se tasi i le faapotopotoga se agasala matuiā, e latou te tatalo mo le “atamai mai i lugā” ina ia latou iloa le silafaga a Ieova i le mataupu. (Iako. 3:17) O lo latou sini o le ʻfaafoʻi mai o le tagata agasala mai i lona ala sesē’ pe a mafai. (Iako. 5:19, 20) E latou te faia mea uma e latou te mafaia e puipuia ai le faapotopotoga, ma faamāfanafana iā i latou ua aafia i le mea sesē a lenā tagata. (2 Kori. 1:3, 4) Pe a taulima e toeaina agasala matuiā e tatau ona latou taumafai e maua faamatalaga moni uma lea atonu e alu ai se taimi. E latou te tatalo ma avatu ma le faaeteete fautuaga e faavae mai i le Tusi Paia, ma avatu aʻoaʻiga talafeagai. (Iere. 30:11) E lē faimeatuu toeaina ma e lē faatopelauina foʻi le faia o a latou faaiʻuga. Pe a taulima e toeaina mataupu i le auala a Ieova, o le a maua e le faapotopotoga atoa aogā. Peitaʻi, e tusa lava pe saʻo le auala e taulima ai faafitauli, ae atonu e lagona pea e se tagata lē sala le tigā. Pe afai o le mea lenā o loo tupu iā te oe, o le ā e mafai ona e faia e tuuitiitia ai ou faalogona tigā?

14. Pe afai na faia e se Kerisiano se mea na e matuā tigā ai, o le ā le faaaʻoaʻoga faale-Tusi Paia e mafai ona fesoasoani iā te oe?

¹⁴ Pe na faia e se tagata po o se tasi foʻi o le faapotopotoga se mea na e matuā tigā ai? O loo maua faaaʻoaʻoga mataʻina i le Tusi Paia, e  aʻoaʻo ai i tatou ina ia faatalitali ma le onosaʻi iā Ieova e na te faasaʻoina mea. O se faaaʻoaʻoga, e ui na mafatia Iosefa i faiga lē tonu a ona uso, ae e na te leʻi teulotoina le ita ona o a latou agasala. Ae na ia uaʻi atu pea i lana auaunaga iā Ieova, ma na matuā faamanuiaina ai o ia e Ieova ona o lona faatalitali ma le onosaʻi. (Kene. 39:21) A o faagasolo taimi, na faamagalo e Iosefa ona uso ma na ia vaaia le faamanuia a Ieova iā te ia. (Kene. 45:5) E faamāfanafanaina foʻi i tatou pe a vavalalata la tatou faiā ma Ieova, ma faatalitali iā te ia e na te faasaʻoina faiga lē tonu i lana taimi tatau.​—Sala. 7:17; 73:28.

15. O le ā na fesoasoani i se tuafafine e onosaʻia ai faiga lē tonu?

¹⁵ E lē o faiga lē tonu uma e matuiā e pei o mea na tutupu iā Iosefa. Ae atonu e tatou te lē fiafia pe a lē lelei le auala e feutagaʻi mai ai se tasi iā i tatou. Pe a iai se faafitauli i lo tatou va ma se isi po o se tasi e lē tapuaʻi iā Ieova, e tatou te maua aogā pe a faatatau mataupu silisili o le Tusi Paia. (Fili. 2:3, 4) Seʻi mātau se tasi o mea na tupu. Na matuā tigā se tuafafine ina ua faasalalau e se teine e la te faigaluega faatasi ni tala lē lelei ma lē moni e faatatau iā te ia. E leʻi vave ona tali atu le tuafafine, ae na ia faaalu le taimi e mafaufau loloto ai i le faaaʻoaʻoga a Iesu. Ina ua upuleagaina Iesu, e na te leʻi toe faia atu ni upuleaga. (1 Pete. 2:21, 23) O lea, na ia filifili ai e aua le tali atu i le mea na tupu. Mulimuli ane, na ia iloa ai o loo feagai lenā teine ma se maʻi tugā ma o loo feagai o ia ma le tele o mafatiaga. O lea, na manatu ai le tuafafine e leʻi mafaufauina e lenā teine ana tala na fai. Na matuā faafiafiaina le tuafafine ona na ia onosaʻia na faiga lē lelei ma na ia maua ai le filemu.

16. O le ā e faamāfanafanaina ai oe pe afai o loo e fesagaʻia ni faiga lē tonu? (1 Peteru 3:12)

¹⁶ Pe afai o loo e fesagaʻia se faiga lē tonu po o nisi mafatiaga, ia manatua e latalata Ieova i ē “loto momomo.” (Sala. 34:18) E alofa Ieova iā te oe ona o lou tuuina atu iā te ia o ou popolega uma, ma lou onosaʻi. (Sala. 55:22) O ia o le Faamasino o le lalolagi, ma e na te silafia mea uma. (Faitau le 1 Peteru 3:12.) Pe a e feagai ma ni faafitauli ogaoga e lē mafai ona e foʻiaina, pe e te lotomalie e faatalitali ma le onosaʻi iā Ieova?

17. O le ā ua faamautinoa mai e Ieova i le Isaia 30:18?

¹⁷ Ua toeitiiti ona matuā faamanuiaina lea o i tatou e lo tatou Tamā i le lagi e ala i lona Malo. Ua faapea mai le Isaia 30:18: “O le mea lea o le a faatalitali ai pea Ieova ina ia agalelei atu iā te outou, o le a tulaʻi foʻi o ia ina ia alofa mutimutivale iā te outou. Auā o Ieova o le Atua e faamasinotonu. E fiafia i latou uma o ē e faatalitali iā te ia.” O i latou e faatalitali pea iā Ieova, o le a latou maua le tele o faamanuiaga e lē gata i le taimi lenei ae faapea le lalolagi fou.

18. O ā faamanuiaga o le a tatou maua?

¹⁸ Pe a ulu atu tagata o le Atua i le lalolagi fou, o le a latou lē toe feagai ma faafitauli ma popolega e pei ona latou fesagaʻia i le taimi lenei. O le a lē toe iai ni faiga lē tonu ma ni tigā. (Faaa. 21:4) O le a tatou lē toe popole i le saʻilia o mea e tausia ai i tatou, auā o le a fau ma soloi mea uma e tatou te manaʻomia. (Sala. 72:16; Isa. 54:13) Maʻeu se faamanuiaga o le a tatou maua!

19. Ua faapefea ona sauniunia i tatou e Ieova i aso nei?

¹⁹ O masaniga leaga uma e tatou te manumalo mai ai, ma uiga o le Atua e tatou te atiaʻeina i le taimi lenei, ua saunia ai i tatou e Ieova e ola i lalo o lana pulega. Ia aua lava neʻi o tatou faavaivai ma taofia la tatou auaunaga iā Ieova. O le a tatou olioli i se olaga e sili ona lelei. A o tatou tulimataʻia se lumanaʻi matagofie, tau ina ia tatou lotomalilie e faatalitali pea ma le onosaʻi iā Ieova i le taimi e faataunuu ai lona finagalo.