Sa avea Ioane le Papatiso ma perofeta a le Atua. (Luka 1:76) Na fanau o ia i le 2 T.L.M. ae na maliu i le 32 T.A. Na tofia o ia e le Atua e saunia le ala mo le Mesia, po o le Keriso. Na faia faapea e Ioane e ala i le talaʻia o le feʻau a le Atua i ona uso a Iutaia, ina ia toe faaliliu atu o latou loto i le Atua.—Mareko 1:1-4; Luka 1:13, 16, 17.

 Na fesoasoani le feʻau a Ioane i ē na naunau e faalogologo, ia latou iloa o Iesu le Nasareta o le Mesia na folafolaina mai. (Mataio 11:10) Na uunaʻia e Ioane lana ʻaufaalogologo ia salamō mai iā latou agasala ma ia papatisoina, e fai ma faailoga o lo latou salamō. (Luka 3:3-6) Talu ai na ia papatisoina le toʻatele o tagata, na taʻua ai Ioane o lē e Papatiso. O le papatisoga e sili ona tāua na ia faia, o le papatisoga o Iesu. a—Mareko 1:9.

I lenei mataupu

•  Aiseā na matilatila ese ai Ioane le Papatiso?

•  O ai mātua o Ioane le Papatiso?

•  O ai na fasiotia Ioane le Papatiso?

•  Pe sa feʻainaʻi Ioane le Papatiso ma Iesu?

•  E toʻafia tane e igoa iā Ioane o loo taʻua i le Tusi Paia?

 Na muaʻi valoia lana galuega: E ala i le galuega talaʻi a Ioane, na ia faataunuuina ai le valoaga e faatatau i le avefeʻau a Ieova. (Malaki 3:1; Mataio 3:1-3) Na faamaonia mai ai o ia o lē na “saunia le nuu mo Ieova,” auā na ia fesoasoani i ona uso a Iutaia e talia le feʻau a Iesu Keriso, o le sui sili o Ieova le Atua.—Luka 1:17.

 Talaaga: Na fetalai Iesu, “E leʻi tū mai i ē na fananau mai i fafine sē e sili iā Ioane le Papatiso; a o lē e faatauvaa i le malo o le lagi e sili o ia iā [Ioane].” (Mataio 11:11) Talu ai e lē gata o Ioane o se perofeta ae o le “avefeʻau” foʻi na valoia, e leai la se auauna a le Atua na muamua atu iā te ia na sili atu i lo o ia. Ua faailoa mai foʻi i le fetalaiga a Iesu, o le a lē iai Ioane i le Malo i le lagi. b Na maliu lenei perofeta faamaoni a o leʻi tatalaina e Iesu le avanoa e ola ai i le lagi. (Eperu 10:19, 20) Peitaʻi, o le a avea Ioane o se tagatānuu o le Malo o le Atua, ma le faamoemoe e na te maua le ola e faavavau i le lalolagi Parataiso.—Salamo 37:29; Luka 23:43.

 O mātua o Ioane, o se ulugalii faaipoipo e igoa iā Sakaria ma Elisapeta. O Sakaria o se ositaulaga Iutaia. O le fanau mai o Ioane o se vavega, talu ai e lē fanau lona tinā, ma ua matutua foʻi Sakaria ma Elisapeta.—Luka 1:5-7, 13.

 Na faatonuina e le tupu o Herota Anetipa le vavaeeseina o le ulu o Ioane. Na ia faia lenei faatonuga ona o faaosoosoga a lana avā o Herotia. Na ʻinoʻino Herotia iā Ioane, ona sa fai atu Ioane iā Herota o lē na faapea mai o ia o se tagata Iutaia, e solitulafono le la faaipoipoga i lalo o le Tulafono faa-Iutaia.—Mataio 14:1-12; Mareko 6:16-19.

 E lē o taʻua i le Tusi Paia na feʻainaʻi Ioane ma Iesu. (Ioane 3:25-30) O le mea moni, na taʻutino e Ioane i luma o le lautele o lana matafaioi o le saunia o le ala mo le Mesia, ae e lē o le faatautavā ma ia. Na faapea mai Ioane: ʻNa ou sau e fai papatisoga i le vai, ina ia faailoa atu ai o ia iā Isaraelu.’ Ona ia faapea atili mai lea: “O ia lenei o le Alo o le Atua.” (Ioane 1:26-34) O lea, na matuā fiafia Ioane ina ua faalogo i le taulau manuia o le faiva a Iesu.