Aaniidi Qooliha Coyi Umo
Hadho Ikkinoha Mangistete Mussinna
Mangistete mussinna yaa, dagate silxaane meessi xiqimera gariweelo horoonsiꞌrate yine xawinsoonni. Togoohu gara ikkinokki assooti lowo diro keeshshinoho. Lawishshaho, Qullaawu Maxaafi yoote yannara gubbo adha hooltanno higgeno amadino daafira, kuni assooti 3,500 saꞌꞌanno diri albaannino rosaminoho yaate. (Wolapho 23:8) Mussinnaho yaa gubbo adha calla ikkinokkiti egennantinote. Dagate gashshaano mito wote fajjinoonninsakki jajja uminsara adhitanno, hasiissannonsakki micco afidhanno, hakkiino saꞌe woxe moorte mussinna loossanno. Qolteno silxaanensa horoonsidhe jaallansanna fiixansa doogimale kaaꞌlitanno.
Mannu dirijjitta duuchante giddo mussinnu heeꞌrara dandaannoha ikkirono, mangistete mussinni kayinni bushu bushaati. Tiraansiparensii Internaashinaali yinanni dirijjite 2013nni attantinohu Giloobaali Korrapshiini Baaromeetiri xawisino gara ikkiro, alame woꞌmate noo manni mussinnaho qara ikkitinoti onte uurrinsha poletiku paarte, polise, dagate gashshaano, higge fushshitannorenna daanyoota ikkitinota huwatino. Konni qarri deerra leellishshannota hanni boode rippoorte calla laꞌno.
-
AFIRIKA: Wodiidi Afirikira 2013nni 22,000 ikkitannore dagate gashshaano mussinnu hajora kassansoonni.
-
WODIIDI AMEERIKA: Biraazilete 2012nni, 25 manni poletiku irko afiꞌrate dagoomu woxe horoonsidheenna hunaanote yine farandoonni. Kuri giddo albi pirezidaantichira qara olantote roorricha ikkinohunna hatte gobbara silxaanete layinkiha ikkino manchino no.
-
IISIYA: Wodiidi Kooriyira Sewuli giddo 1995nni jawa dikkote addaraashe toꞌeenna 502 manni reyino. Tenne addaraashe mintu mannooti katamu gashshaanora gubbo itisse gimbaataho seekkannokki simminto horoonsidhinota xiinxallaano buuxxino.
-
AWUROPPA: Awuroppaho Gobbate Giddo Hajo Komishiinere ikkitinoti Siisiliya Malmistiroomi yitino garinni, “[Awuroppaho mussinnu] qarri iillino deerri waajjishannoho.” Ise aanchite, ‘mussinna rumushshunku hunate murciꞌre kainohu nooha dilawanno’ yitino.
Mangistete mussinni lowo geeshsha rumuxxinoho. Mussinna giwate hajora fullahaancho ikkitinoti Pirofeeseri Suuzaani Roozi Akermaani, mussinna hunate “mangistete loosi giddo qara ikkitino coyibba soorra hasiissannota” borreessitino. Kuni qarri hexxo nookkiha lawara dandaanno; kayinni Qullaawu Maxaafi lowo coyi soorramara dandaannota calla ikkikkinni togoo soorro gattannokkita buuxisanno.