ANNIꞌYA Arteri anjesinni kayise Magano waajjanno manchooti; isira Metodistete ammaꞌno qeesicha ikkate hedo noosi. Ikkollana, Qullaawu Maxaafi Rosaano qixxeessitino borro nabbawanna insa gambooshshe haꞌra hanafiti hedosi soorri. Isi 1914nni 17 dirihu heeꞌre cuuamino. Hatte yannara Umihu Alamete Oli iibbe noo daafira, wottaaddara ikkara woshshinisi. Isi kayinni olama giwino daafira yoo yineennasi Kanaadaho Ontiriyo yinanni bayicho Kingisteni yinannihu usuru mine tonne agana usurami. Anniꞌya usuru minninni fulihu gedensaanni kolportericha (suwisaancho) ikke woꞌma yanna soqqansho soqqama hanafi.

Arteri Gesti, 1926 Hezeeli Wilkinseni adhino; amase halaale rossinohu 1908nniiti. Ani Dotteessa 24, 1931 ilamummo; ani insate shoole ooso giddo layinkiho. Maatenke halaalu ammaꞌno aana illachishshannote; anninke Qullaawa Maxaafa naadanno gari, ninkeno heeshshonke diro woꞌma Maganu Qaale naandeemmo gede assinonke. Hakka waro maatete deerrinni ganyine minunni mine haꞌne soqqammeemmo.—Soq. 20:20.

Layinkihu Alamete Oli kaihunni 1939 aanino diro, Kanaadu gobbara Yihowa Farciꞌraasine looso agambi. Mangistete rosi minnara rosaano baandiraho ayirrinye uyitannonna gobbate faarso faarsitanno gede assinanni. Bayira rodooꞌya Dorotinna Ani tennera karsama gimboommo daafira, hatte yannara kifiletenni gobbara fulleemmo gede fajjinanninke. Mitto waro rosiisaanchonke ane waajjaleessa ikkoommohu gede assite coyidhe saalfateemmo gede assate woꞌnaaltu. Gedensaanni ledoꞌya rossannoti boode ooso gante uulla kartue. Ikkollana, tini “Mannaho hajajamantenni Maganoho” hajajamate albinni roore murciꞌreemmo gede assitinoe.—Soq. 5:29.

 Cuuammoommohu Maaja 1942, 11 dirihu heeꞌre saada ceꞌne allaaꞌlinanniwa wayi gandi giddooti. Rosu cufamanno yannara fooliishshote yanna suwisaancho (xa kaaꞌlaancho suwisaancho yinanni) ikke soqqameemmo. Mitto diro sasu roduuwi ledo Kanaadaho aliyyeenni soqqamme egenninoonnikki bayicho haꞌne haqqe kare galino mannira sabbankoommo.

Onkoleessa 1, 1949 woꞌma yanna suwisaancho ikkummo. Hatte yannara sinu biirora gimbaatu loosi noo daafira, loosa kaaꞌleemmo gede koyinsie; gedensaanni Sadaasa 1nni Kanaadu Beetele maate miila ikkummo. Hakko borro attantanno maashinera loonsanni gara rosiinseennae loosa hanafummo. Hakka waro Kanaadu gobbara Yihowa mannira iillanni noo dartire kultanno tiraakte attammanna boode lamala geeshsha hashsha hashsha eꞌꞌe loosoommo.

Gedensaanni, Soqqanshote Gaamo giddo soqqamanni heeꞌre Kuwibeeki soqqamate hadhanni sinu biiro daggino suwisaano hasaawisummo; hatte yannara hatti base mannu Yihowa Farciꞌraasine illete giwannote. Hatte suwisaano giddo Albertaho Edimenteni yinanniwiinni dagginoti Meeri Zazula yinanni rodoo no. Isenna Joo yinannihu bayiru rodiise Qullaawa Maxaafa xiinxalla agura giwinohura Ortodokisete ammaꞌno seekkite cuꞌmidhinoti maatensa minninni fushshite huntinonsa. Lamunku Ella 1951 cuuamino; ise lewu agani gedensaanni suwisaancho ikkitino. Insa hasaawisummo yannara Meeri ayyaanaamittetenni raꞌinota laummoti dhagge assiꞌrummo. Konnira aneneetira, ‘Mite hedeweelcho fulte hooltuero ikkinnina, tini beetto anera maltinote’ yuummo. Hakkiinni honsu anga gedensaanni Arfaasa 30, 1954 adhammummo. Mitte lamala gedensaanni, woradu aliidi laꞌꞌaanora uyinanni qajeelsha adhineemmo gede koyinsinke; aaninohu lamu diri geeshsha Ontiriyora aliyyeenni woradu looso loonsoommo.

Alamete doyichora loonsannihu wongeelu loosi halaꞌlita misiyoonete soqqanshora roduuwa koyisa hananfi. Tennera, Kanaadaho qorru qarrisanno hawadonna biinne qarrissanno arro dandiine heeꞌnummo geeshsha, wole gobba haꞌne soqqammeemmo wote iillannonke fonqolo dandiineemmokki gede assannonkeri dino yine hendummo. Hakkiinni Giliyaadi Rosi Mine 27^ki kifile eꞌne Maaja 1956 maassammummohu gedensaanni, Bocaasu aganinni hananfe Biraazilete soqqammammora sonkinke.

Biraazilete sinu biiro marrummoti Porchugaalete afoo rosa hananfummo. Keere haaꞌnanni gara ronsummohunna metseete elate mitto daqiiqa ikkannoha hasaawu bitima qixxaambummo gedensaanni, soqqansho fullummo. Coyishiinsheemmo manni hasatto nooha ikkiro, Maganu Mangiste gashshitanno yannara heeꞌnanni heeshshore kultanno qummeeshshuwa nabbambeemmo. Hakko soqqansho fula hananfummo barra mitte mancho macca worte macciishshitunke; tennera ani Yohaannisi Ajuuja 21:3, 4 nabbawummosehu gedensaanni dammummo!  Bisiꞌya hattee gobbata iibbadonna quficho afidhino ayyare dirosino; konnira iibbillu lowo geeshsha qarrisannae heeꞌroommo.

Hakko misiyoone ikkine soqqammoommohu Kampaasi yinanni katamiraati; xa hakko 15 songo no. Ninke hakkira marrummo waro, katamu giddo mitte gaamonna shoole misiyoone ikkino roduuwi heeꞌrannohu misiyoonete mini no; insano: Tireesi, Roomaana Bawuheeri, Luuza Shiiwaarzinna Lareeni Birukisi (xa Wooleni) yinannireeti. Ani mini giddo looseemmo loosi maashinetenni uduunne hayishshate; qoleno sagale rainsanni haqqe hiiqqeemmo. Mitte hige Sanyote hashsha Agarooshshu Shae Xiinxallo gedensaanni galteꞌya Meeri tiraase barkidhe soofaho dolli yite no. Ise soofu aana dolli yitinowa heedheenna barri hoshshankere hasaambanni heeꞌneemmo. Hakkiinni ise tiraase barkidhe noowiinni umiido gotti yitanno wote hamashshu fuli; iso iille shaammo geeshsha mine canco ikki!

Mitto diro Porchugaalete Afoo ronsummo gedensaanni woradu aliidi laꞌꞌaancho assine shoommie. Gaxarrate soqqammeemmo wote bikku heeshsho, lawishshaho korreente nookkiwa heeꞌneemmo, dadote aana gonxeemmo hattono mitte basenni wole base haꞌneemmohu farashshunninna farashshu gaarenniiti. Mitte hinge xeertowa sabbakate zamacha haꞌnummo yannara, mitto ilaallate mereero noo katama baaburunni haꞌne mine karaayyaꞌnummo. Sinu biiro soqqanshote horoonsiꞌneemmota 800 metseetta sokkunke. Hatte metseetta worroonni kaartoonna poostu mininni galleemmo miniwa abbate duucha hinge hodhinoommo.

Gedensaanni, roduuwanna misiyoone ikkinoha meya roduuwa kaaꞌlate, Biraazilete gobba woꞌmate 1962 Soqqanshote Rosi Mine fanni. Ani lee agana woꞌma basetenni base haꞌranni rosiisoommo; Meeri kayinni ledoꞌya dihadhino. Ani Maanuwaasi, Bileemi, Forteleeza, Reesefinna Salvaadoori yinanniwa rosiisoommo. Mitte hige Maanuwaasi yinanniwa oppeeru sirba sirbinannite egennantino addaraashera awuraajju gambooshshe qineessate looso loosoommo. Hakko ganinohu biite xeeni anganni wayi daafamannonna sagale inteemmohu danchu bayichi heeꞌrannokki gede assino. (Hakka waro jajjabbu gambooshshiwa sagale qixxeessinanni.) Konnira ani mitto dancha wottaaddaru sooreessa hasaawiseenna, isi gambooshshu goofa geeshsha angeemmo waa afiꞌneemmo gede kaaꞌlinke, hattono wottaaddara soye, sagale qishiꞌnannihanna intanniha lame jajjabba dunkaana qasiisinonke.

Ani rosiisate haꞌroommowa heeꞌreenna Meeri Porchugaaletenni dayino manni daddaꞌlannowa sabbakku; hakko mannu woxunnire calla hedanno. Ise Qullaawu Maxaafira kultannoha mitto mancho nafa hooggino daafira, Beeteelete soqqamannohu mitu roduuwira togo yitu: “Porchugaale haꞌre heeꞌreemmahu hoongu dayiro callaati.” Dhagge ikkanno coyi, ise hatto yituhunni shiima yanna gedensaanni Porchugaale sonkoonninketa kultanno sokka iillitunke. Hatte yannara Porchugaalete sabbakate loosonke  agambe heeꞌnoonni; Meeri hakkiira haꞌra umi qara waajjitinoha ikkirono haꞌrate qixxaambummo.

Woxawaajje 1964 Porchugaalete gobbara Lizibeeni yinanniwa haꞌnummo. Hakko qottanno polise (PIDE) roduuwinkera lowo darte iillishshino. Hakko daafira shiqe haaꞌrannonkehu nookkiha hattono hakko heedhanno Roduuwi ledo xaandummokkinni keeshsha woyyitanno yine hendummo. Hakko heeꞌrate fajjo uyinanke geeshsha mine karaayyaꞌne heeꞌra hananfummo. Fajjo uyininkehu gedensaanni mitte fooqera mine karayyaꞌnummo. Jeefote, Arfaasa 1965 sinu biiro ledo xaandummo yannara, ontu agani gedensaanni mite yine gambooshshe haꞌnummo barra baasa hagiidhinoommo!

Polise roduuwu minna giddo barru baala hassanno. Mangiste Addaraashuwa cunfoonni daafira, gambooshshe assiꞌnannihu roduuwu minnaraati. Lowo xibbe ikkanno roduuwa polisete xaawa massine qorroonni. Roduuwu gambooshshe massaggannori suꞌma kultanno gede assate lowo geeshsha shetinsoonninsa. Konni daafira, roduuwu mimmitonsa maatensa woshshinanni suꞌminni woshsha agurte uminsa suꞌminni lawishshaho, Zhuuze, woy Poolu yite woshshitanno. Ninkeno hatto assa hananfummo.

Hakkawaro roduuwu ayyaanaamittete sagale afidhanno gede assate aana illachinsheemmo. Meeri loosi Agarooshshu Shaeta xiinxallote birxichuwanna wole borruwa isteensili yinanni maashinenni borreessate.

Ella 1966 Lizibeeni giddo yoote mine kaajja yekkeero kaꞌino. Feeyijo Songota 49nta halashshaano fajjinoonnikki gambooshshe mannu mine assidhinoonni yine usurroonninsa. Ani higgete allaalaanchi gede ikke yoote mine xaꞌminanninsa wotira qixxaabbanno gede assoommo. Garammeemmota anfoommoha ikkirono, tini farciꞌrate dancha faro fantannonketa anfoommo. Xawaqinke ninkera gaarami yannara, umi xibbi diro heeꞌrinohu Gemaaliyaali coyiꞌrinore waajjikkinni coyiꞌre gumulino. (Soq. 5:33-39) Tenne yekkeero gaazeexaho attamme fushshini; qoleno 49nka roduuwanke 45 barrinni kayinse ontenna boco agana ikkitanno yanna usurroonninsa. Hakku worbu xawaqinke, Qullaawa Maxaafa xiinxallanna gambooshshenke daa hanafe heeꞌre reyino.

Sadaasa 1966 sinu biiro aliidi laꞌꞌaancho ikkummo; hattee yannara looseemmo loosi higgete ledo xaado afiꞌrinoho. Porchugaalete heedhannoti Yihowa Farciꞌraasine manginsiꞌrate wolapho afidhanno gede assate baasa shaarrammoommo. (Fil. 1:7) Gedensaanni Sadaasa 18, 1974 higgete fajjo afiꞌnummo. Roduu Naataani Noorinna Ferediriki Firaanzi, Oppoortonna Lizibeeni assinoonnihu hambannikki gambooshshira ofolte hagiirrenke beeqqate qara biironni Porchugaale daggino; lamenkawa xaphoomunni 46,870 manni gamba yiino.

 Yihowa sabbakate loosi halaꞌle Porchugaalete Afoo coyiꞌnannite haammata giddichuwara, lawishshaho, Ezooresi, Kepi Verde, Medeyira, Sao Tomenna Pirinsippe sabbakamanno gede assino. Konnira loosu lexxinohura 1988 sinu biiro halashshini. Hakko diro Dotteessa 23, Roduu Milteni Hensheeli dayenna baasa hagiidhinohu 45,522 manni gamba yeenna tenne sinu biiro maassiꞌnoonni. Hatte yannara, albaanni Porchugaalete misiyoone ikkite soqqantinori 20 labbaanna meya roduuwi konni hambannikki gambooshshira dayeenna laꞌꞌa lowo geeshsha hagiirsiissannote.

Lowo diro ammanamino roduuwinke ledo loosanke lowore ronseemmo gede assitino. Lawishshaho Roduu Tiwodoori Jarazi ledo mitte sinu biiro towaatate haꞌnoommowa isiwiinni kaajja roso rosoommo. Towaantanni heeꞌnoommote sinu biirora hibbo ikkino coyi tuncu yiino; Sinu Biiro miilla kalaqamino qarra tirate assitinokkiri dino. Insa danna saꞌe yaaddannokki gede assate Roduu Jarazi togo yii: “Xaate qullaawu ayyaani loosara wore agura woyyitanno.” Wole yannara minaamaꞌya Meerinna Ani Birukiliini haꞌnoommowa roduuwu ledo heeꞌne, Roduu Firaanzi ledo hasaambanna coyiꞌrinore dihaweemmo. Waarroommowiinni haꞌnammora albaanni Roduu Firaanzi Yihowara soqqamanni sayinosinohu lowo diri daafira mitore kulannonke gede xaꞌminummota, togo yiino: “Ani amaaleemmoꞌne amaale tenneeti: Faffuꞌnerono ruukkituꞌnerono leeltannota Yihowa dirijjite seekkitine cuꞌmidhe. Yesuusi rosaanosi loossanno gede hajajino looso, yaano Maganu Mangisteha dancha duduwo dudubbanni nooti tenne dirijjite callate!”

Minaamaꞌyanna Ani tenne assanke addu hagiirre afiꞌrate kaaꞌlitinonke. Zoonete aliidi laꞌꞌaano ikkeenna addi addita sinu biiro towaantoommo towaanyo horo dihambeemmo. Tini towaanyo, ajuno akkaluno ammaname soqqamannotera galanteemmonsa gedenna dhagge ikkitannota Yihowara soqqamate qoossonsa cuꞌmiꞌre heeꞌranno gede jawaachishate faro fantinonke.

Diru dode saꞌꞌanno garira hoolana, xa lamunkura 80 diri balla ikkinonke. Meeri bacu dhibbi waadannose. (2 Qor. 12:9) Iillinonke qarri ammananke fila ikkitanno gedenna ammanamme heeꞌrate albinni roore murciꞌneemmo gede assinonke. Yihowara soqqammoommo soqqansho hendeemmo wote, isi elto lowo doogonni laꞌnoommoti xabbe leeltannonke. a