Royaume ti Nzapa: Fini Komandema ti Sese
Royaume ti Nzapa: Fini Komandema ti Sese
“Fade royaume so afâ mbeni royaume so kue ndulu ndulu, na a sala si royaume nde nde so kue awe; na fade royaume so angbâ lakue lakue.”—DANIEL 2:44.
1. Ziango bê wa e lingbi ti wara na ndo Bible?
BIBLE ayeke ye so Nzapa afa nda ni na azo. Bazengele Paul asû na mbeti: “Tongana i wara la ni tene ti Nzapa, so i mä na lege ti e, i yeda na ni, pepe tongana tene ti azo, me, gi tongana ti so a yeke biani, tongana tene ti Nzapa.” (1 aThessalonicien 2:13, NW) A yeke wara na yâ Bible ye so a lingbi e hinga na ndo Nzapa: tene na ndo mara ti zo so lo yeke, aye so lo leke ti sala, na aye so lo hunda na e. Bible ayeke na wango ti nzoni ahon na ndo tene ti dutingo ti sewa nga na tambela ti lâ oko oko ti zo. Lo mu anzene nzene tene na ndo aprophétie so aga tâ tene na yâ angoi so ahon, ambeni prophétie ni so angbâ ti ga tâ tene laso, nga na ambeni nde so ayeke ga ande tâ tene na ngoi so ayeke ga. Biani, “ambeti kue alondo na yanga ti Nzapa, na a yeke nzoni ti fa nda ti ye, ti zingo na azo, ti leke ye na lege ni, na ti mu wango tene na azo na yâ ye so ayeke na lege ni, si zo ti Nzapa alingbi kue, na lo wara ye kue alingbi na nzoni kusala kue.”—2 Timothée 3:16, 17, NW.
2. Tongana nyen Jésus agboto lê mingi na ndo kota li ti tene ti Bible?
2 Mbeni ye ti kota ahon so ayeke na yâ Bible ayeke kota li ti tene ni so andu fango na gigi mbilimbili ti kota yanga-ti-komande ti Nzapa (ngangu ti lo ti komande) na lege ti Royaume ti lo ti yayu. Jésus afa ni tongana kpengba tene ti kusala ti lo. “Na lâ ni so, Jésus ato nda ti fa tene, Lo tene, I gbian bê ti i, teti royaume ti yayu ayeke ndulu.” (Matthieu 4:17) Lo fa place wa li ti tene so alingbi ti wara na yâ fini ti e tongana lo mu wango so: “Tongaso, i ngbâ lakue ti gi royaume na mbilimbili ti lo kozoni.” (Matthieu 6:33, NW) Lo fa nga tongana nyen a yeke kota ye na fango na adisciple ti lo ti sambela Nzapa tongaso: “Zia royaume ti mo aga! Zia a sala na sese ye so bê ti mo aye legeoko tongana a sala ni na yayu.”—Matthieu 6:10.
Fini Komandema ti Sese
3. Ngbanga ti nyen Royaume ti Nzapa ayeke ye ti kota mingi na lê ti e fadeso?
3 Ngbanga ti nyen Royaume ti Nzapa ayeke ye ti kota mingi teti azo? Ngbanga ti so na yâ ngoi kete lo yeke sala mbeni ye so ayeke gbian teti lakue lakue komandema ti sese so. Prophétie ti Daniel 2:44 atene: “Na lâ ti agbia so [ayeke komande sese laso], fade Nzapa ti yayu ayä royaume [mbeni yanga-ti-komande na yayu] so afuti lâ oko pepe, na Lo zia royaume ni na tïtî ambeni zo nde pepe; me fade royaume so afâ mbeni royaume [ayanga-ti-komande ti sese] so kue ndulu ndulu, na a sala si royaume nde nde so kue awe; na fade royaume so angbâ lakue lakue.” Tongana Royaume ti Nzapa na yayu ayeke komande na ndo kue, fade azo ayeke komande sese mbeni oko pepe. Fade komandema ti azo so akangbi kirikiri na so aga na ngia na azo pepe ayeke duti mbeni ye so ahon awe teti lakue lakue.
4, 5. (a) Ngbanga ti nyen Jésus ayeke zo so alingbi nzoni ahon ti duti Gbia ti Royaume? (b) Kusala wa Jésus ayeke wara ande na yâ ngoi kete?
4 Kota Mokonzi ti Royaume ti yayu, so ayeke sala kusala na gbe ti fango lege so alondo mbilimbili na Jéhovah, ayeke mbeni zo so alingbi ahon: Christ Jésus. Kozoni si lo ga na sese, lo yeke la ni na yayu tongana “wakua ti kode,” kozo ye ti aye kue so Nzapa aleke. (aProverbe 8:22-31, NW) “Lo yeke image ti Nzapa so zo alingbi ba pepe, Kozo ti ye kue so Nzapa acréé; teti na yâ Lo, A leke ye kue so ayeke na ayayu na so ayeke na ndo sese.” (aColossien 1:15, 16) Na tongana Nzapa ato Jésus na ndo sese, lo sala ye so bê ti Nzapa aye na angoi kue. Lo luti ngangu na gbele atara ti ngangu ahon, na lo kui be-ta-zo na Babâ ti lo.—Jean 4:34; 15:10.
5 Teti dutingo be-ta-zo ti lo na Nzapa même juska na kui, a futa Jésus. Nzapa ayä lo na popo ti awakinda ti wara fini na yayu na lo mu na lo ngangu ti duti Gbia ti Royaume ti yayu. (Kusala 2:32-36) Teti lo yeke Gbia ti Royaume, fade Christ Jésus ayeke wara na tïtî Nzapa mbeni kusala ti mungo mbito mingi so ayeke ti ga na angangu ange saki mingi ti zi komandema ti azo na ndo sese na ti lungula sioni kue na ndo sese ti e. (aProverbe 2:21, 22; 2 aThessalonicien 1:6-9; Apocalypse 19:11-21; 20:1-3) Na pekoni, fade Royaume ti yayu na gbe ti Christ ayeke duti fini ngangu-ti-komande, oko yanga-ti-komande so ayeke komande na ndo sese kue.—Apocalypse 11:15.
6. Mara ti komandema wa e lingbi ti ku na mbage ti Gbia ti Royaume?
6 Mbeti ti Nzapa atene na ndo fini Mokonzi ti sese so: “A mu na lo ngangu ti komande, na gloire na royaume, si azo kue, amara kue, na azo ti yanga nde nde kue, asala na Lo.” (Daniel 7:14) Teti Jésus ayeke mu ande tapande ti ndoye ti Nzapa, fade siriri na tâ ngia ayeke duti kota mingi na gbe ti komandema ti lo. (Matthieu 5:5; Jean 3:16; 1 Jean 4:7-10) “Fade nda ti wungo ti royaume ti Lo na ti siriri ayeke pepe, . . . na lege ti fango ngbanga ti mbilimbili, na salango ye mbilimbili.” (Esaïe 9:6 [9:7, NW]) A yeke duti ande tâ ye ti deba nzoni ti wara mbeni Mokonzi so ayeke komande na lege ti ndoye, ti fango ngbanga ti mbilimbili, na ti salango ye mbilimbili! Ni la si 2 Pierre 3:13 atene kozoni: “Na lege ti zendo ti Lo, e yeke ku ayayu ti fini [Royaume ti Nzapa na yayu] na sese ti fini [mbeni fini bungbi ti azo na sese] so mbilimbili aduti na yâ ni.”
7. Tongana nyen Matthieu 24:14 ayeke ga tâ tene laso?
7 Biani, Royaume ti Nzapa ayeke tâ nzo tene teti azo kue so andoye ye ti mbilimbili. Nda ni la, Jésus amu tene so tongana mbeni mbage ti fä so e yeke na “lâ ti nda ni” ti bungbi ti aye ti sioni ti sese so: “Na fade a fa nzo tene ti royaume so na sese kue so azo ayeke dä, tongana tene ti témoin na amara kue; na pekoni, fade nda ni aga.” (2 Timothée 3:1-5; Matthieu 24:14, NW) Prophétie so angbâ ti ga tâ tene laso, na lege so aTémoin ti Jéhovah ndulu na kutu omene na yâ akodoro 234 ayeke mu angbonga ahon ngbundangbu oko na yâ ngu oko ti fa na ambeni zo tene na ndo Royaume ti Nzapa. Na lege ni a hiri ndo oko oko ti vorongo ti akongrégation ndulu na 90 000 na ndo sese kue Da ti Royaume. Na ndo so, azo ayeke manda ye na ndo fini yanga-ti-komande so ayeke ga.
Afon Mokonzi
8, 9. (a) Afon Christ na yâ komandema alondo na ndo wa? (b) Ziango bê wa e lingbi ti wara na yâ komandema ti Gbia ni na afon mokonzi ti lo?
8 Fade a yeke wara afon mokonzi na tele ti Christ Jésus na yâ Royaume ti Nzapa na yayu. Apocalypse 14:1-4 afa kozoni so fade a yeke ‘vo na popo ti azo ti sese’ azo 144 000 teti fini na yayu. Na popo ti ala, a yeke wara akoli na awali so, na tâ be-ti-molenge, asala na Nzapa nga na azo ti sese ahon ti zia si a sala kusala na ala. “Fade ala duti aprêtre ti Nzapa na ti Christ, na fade ala komande tongana agbia legeoko na lo teti angu saki oko ni.” (Apocalypse 20:6, NW) Wungo ti ala ayeke kete mingi ahon ‘azo mingi so asi singo, so zo oko alingbi diko ala pepe so ayeke ti amara kue, ti akete mara kue, ti azo nde nde kue, na ti yanga nde nde kue,’ na so ayeke sö fini ti ala ande na nda ti bungbi ti aye ti laso. Ala kue ayeke sala na Nzapa “kusala ti nzoni-kue lâ na bï,” me a hiri ala pepe ti gue na yayu. (Apocalypse 7:9, 15, NW) Ala yeke gunda ti fini sese na lege so ala yeke duti azo ti gbe ti Royaume ti Nzapa na yayu.—Psaume 37:29; Jean 10:16.
9 Na sorongo ala so ayeke komande ande na Christ na yayu, Jéhovah amu gi azo so ayeke be-ta-zo na so ahinga fini na akpale ti lo kue. A lingbi peut-être pepe ti wara mbeni ye so asi awe na azo na yâ fini ti ala me so a si pepe na yâ fini ti agbia na prêtre so. Tongaso, fini ti ala na ndo sese ayeke kono ande kode ti ala ti komande na ndo azo. Même Jésus lo mveni ‘amanda ti mä tene na lege ti ye so Lo hu pono dä.’ (aHébreu 5:8) Bazengele Paul atene na ndo lo: “Teti kota prêtre ti e ayeke pepe mbeni zo so alingbi pepe ti ba mawa ti awokongo ti e, me mbeni zo so a tara lo na yâ aye nde nde kue legeoko tongana e, me lo yeke na siokpari pepe.” (aHébreu 4:15, NW) So tâ ye ti dengo bê ti hinga so na yâ fini sese ti mbilimbili ti Nzapa, fade azo ayeke wara tongana amokonzi agbia na aprêtre so ayeke na tâ ndoye na so ayeke ba mawa ti e!
Royaume Ayeke La Ni na Yâ Ye so Nzapa Aleke ti Sala?
10. Ngbanga ti nyen Royaume ti yayu ayeke la ni pepe na yâ ye so Nzapa aleke giriri ti sala?
10 Na ngoi so Nzapa aleke Adam na Ève, tene ti Royaume ti yayu ayeke la ni na yâ ye so lo leke giriri ti sala? Na yâ mbaï ti création so a fa ni na Genèse, a sala mbeni tene oko pepe na ndo mbeni Royaume so ayeke komande ande na ndo azo. Jéhovah lo mveni ayeke la ni Mokonzi ti ala, na ngoi kue so ala ngbâ ti mä yanga ti lo, a yeke hunda oko pepe ti wara mbeni lege ti komande nde. Genèse chapitre oko afa so Jéhovah ayeke sala la ni lisoro na Adam na Ève, peut-être na lege ti kozo Molenge ti lo na yayu. Mbaï ni asala kusala na atene tongana “Nzapa atene na ala” na “Nzapa atene” na ala.—Genèse 1:28, 29; Jean 1:1.
11. Tongo nda ni wa so ayeke mbilimbili-kue azo awara la ni?
11 Bible atene: “Nzapa aba ye kue so Lo sala, na ba, a yeke nzoni mingi.” (Genèse 1:31) Ye kue na yâ yaka ti Éden ayeke mbilimbili kue. Adam na Ève ayeke la ni na yâ mbeni paradis. Bibe ti ala na tele ti ala ayeke la ni mbilimbili kue. Ala lingbi ti sala lisoro na Wasalango ala, na Lo lingbi nga ti sala lisoro na ala. Nga, na dutingo be-ta-zo, ala yeke dü fade amolenge so ayeke mbilimbili-kue. Fade a yeke hunda pepe ti wara mbeni fini yanga-ti-komande na yayu.
12, 13. Tongana azo ti mbilimbili-kue ayeke ga mingi, ngbanga ti nyen Nzapa alingbi lakue ti sala lisoro na ala?
12 Tongana sewa ti azo ayeke kono, tongana nyen Nzapa ayeke sala ande lisoro na ala kue? Bi bê kete na atongoro ti yayu. Ala bungbi tele na ndo oko na yâ ambeni ndagigi ti zoa so a hiri ni a-galaxie. Ambeni galaxie ni ayeke na atongoro ngbundangbu oko. Ambeni nde abungbi atongoro ngbundangbu saki oko. Na awasendaye atene so a yeke wara wungo ti a-galaxie ndulu na ngbundangbu 100 na yâ mbage ti ndagigi so zo alingbi ti ba! Ye oko, Wasalango ye atene: “I yä lê ti i na nduzu, i ba Lo so acréé ye so, Lo so asala ye kue ti nduzu ti sigigi na lege ti wungo ti ala; Lo di iri ti ala oko oko kue na lege ti iri ti ala; na lege ti kota ngangu ti Lo, na teti Lo yeke na ngangu mingi, oko ti ala atia pepe.”—Esaïe 40:26.
13 Teti so Nzapa alingbi ti bata na lege ni atongoro so kue, a yeke duti ngangu na lo oko pepe ti bata azo so wungo ti ala ayeke kete mingi ahon. Même laso, awakua ti lo kutu mingi ayeke sambela lo lâ na lâ. Asambela so ayeke si na Nzapa fade fade. Tongaso, salango lisoro na azo kue so ayeke mbilimbili-kue ayeke duti fade ngangu na lo pepe. Lo yeke hunda fade pepe ti leke mbeni Royaume ti yayu ti bata azo kue na lege ni. So tâ pendere ye si a leke ni, ti wara Jéhovah tongana Mokonzi, ti sala lisoro na lo polele, na ti duti na beku ti kui lâ oko pepe, me ti duti teti lakue lakue na yâ paradis na ndo sese!
‘A Yeke na Tïtî Zo Pepe’
14. Ngbanga ti nyen azo ayeke duti ande lakue na besoin ti komandema ti Jéhovah?
14 Ye oko, azo, même ala so ayeke mbilimbili-kue, ayeke duti lakue na besoin ti komandema ti Jéhovah. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Jéhovah aleke ala pepe na ngangu ti duti nzoni nde na komandema ti lo. So ayeke mbeni ndia teti azo kue, tongana ti so prophète Jérémie atene: “O L’Eternel, mbi hinga lege ti zo ayeke na tïtî lo mveni pepe; na a yeke na bê ti zo so atambela ti fa lege na gere ti lo nga pepe. O L’Eternel, mo wa mbi.” (Jérémie 10:23, 24) Fade a yeke duti ye ti buba teti azo ti bi bê so ala lingbi ti fa lege nzoni na bungbi ti azo nde na komande ti Jéhovah. Fade a yeke duti nde na lege so a sala na ala. Ti mu lege so ague nde na komandema ti Jéhovah alingbi, biani, ti ga na bibe ti kion, kengo tele, sana, salango ngangu, abira nga na kui. Fade ‘zo ayeke komande mba ti lo zo ti sala pasi na lo.’—Zo-ti-fa-tene 8: 9, NW.
15. Asioni ye wa aga na peko ti so akozo babâ na mama ti e asoro ye nzoni pepe?
15 Mawa ni ayeke so, akozo babâ na mama ti e atene ala yeke na besoin pepe ti Nzapa tongana Mokonzi ti ala, na ala soro ti duti na fini nde na lo. Na nda ni, Nzapa abata ala mbeni pepe na yâ dutingo mbilimbili-kue. Ala yeke fadeso tongana mbeni masini so atambela na lege ti kuran na so a gboto ni na tele ti lingu ni. Tongana ngoi ayeke hon, fade salango ye ti ala ayeke kiri na peko ti gue ti luti na nda ni: na yâ kui. Ala ga tongana mbeni ye ti lekengo na ye me so abuba awe, na dutingo so ayeke ye kue so ala lingbi ti mu na amolenge ti ala. (aRomain 5:12) “Tênë ni [Jéhovah], kusala ti lo alingbi kue, teti alege ti lo kue ayeke mbilimbili. . . . Ala futi lege ti ala mveni, ala yeke amolenge ti Lo pepe, ngbanga ti sioye ti ala.” (Deutéronome 32:4, 5, NW) Tâ tene, Adam na Ève atï na gbele ngangu ti zo ti yingo so ake yanga na so aga Satan, me ala yeke la ni na bibe so ayeke mbilimbili-kue na ala lingbi fade ti ke asioni wango ti lo.—Genèse 3:1-19; Jacques 4:7.
16. Tongana nyen mbaï ti azo afa na gigi ye so asi na peko ti dutingo ti zo nde na Nzapa?
16 Mbaï ti azo afa na gigi lengo ti peko ti salango ye ti zo na bê ti lo mveni nde na Nzapa. Teti angu saki mingi, azo atara amara ti yanga-ti-komande nde nde so zo amu li ni dä, amara nde nde ti abungbi ti azo na lege ti mosoro na ti dutingo ti ala. Ye oko, sioni angbâ ti “ga gi sioni ahon.” (2 Timothée 3:13, NW) A yeke ye so siècle 20 afa na gigi. Siècle ni asi singo na akengo tele ti siobe, nga na asalango ngangu, abira, anzala, nzinga, na pasi so sioni ni kue ahon ti ambeni ngoi nde ti mbaï ti azo. Na atä so a gue na li ni mingi na lege ti kaïngo kobela, na nda ni lakue, zo kue ayeke kui. (Zo-ti-fa-tene 9:5, 10) Na tarango ti fa lege na gere ti ala mveni, azo azia tele ti ala mveni ti ga mbeni ye so Satan na adémon ti lo alingbi ti mu senge, na a sala si Bible ahiri Satan “nzapa ti sese so.”—2 aCorinthien 4:4.
Matabisi ti Zo ti Soro Ye so Bê ti Lo Aye
17. Tongana nyen alingbi fade ti sala kusala na matabisi so Nzapa amu na zo ti soro ye ti bê ti lo?
17 Ngbanga ti nyen Jéhovah azia azo ti mu lege so ala mveni aye? Ngbanga ti so lo leke ala na pendere matabisi ti soro ye so bê ti ala aye, ngangu ti sorongo ye na yâ liberté. Bazengele Paul atene: “Ndo so yingo ti Jéhovah ayeke dä, liberté ayeke dä.” (2 aCorinthien 3:17, NW) Zo oko pepe aye ti duti tongana mbeni masini, so mbeni zo nde ayeke fa na lo na yâ anzere-nzere-ngbonga kue ye so lo yeke tene wala lo yeke sala ande. Me Jéhovah ahunda na azo ti sala kusala na matabisi ti sorongo ye ala mveni na hingango aye so ayeke ga na pekoni, ti gbu nda ti ndara ti salango ye so bê ti lo aye na dutingo lakue azo ti gbe ti lo. (aGalate 5:13) Tongaso liberté alingbi fade pepe ti duti na katikati oko pepe, tongana ti so ayeke dä na yâ yanga-ti-komande so ndia oko ayeke dä pepe. A lingbi fade a leke ni na yâ akatikati ti andia ti nzobe so Nzapa azia.
18. Ye wa Nzapa afa na gigi na ziango lege na zo ti sala kusala na ngangu ti lo ti soro ye na yâ liberté?
18 Na ziango sewa ti azo ti gue na yâ lege so ala mveni asoro, Nzapa afa na gigi, fani oko nga teti lakue, so e yeke na besoin ti komandema ti Lo. Lege so lo yeke komande na ni wala kota yanga-ti-komande ti lo ayeke oko nzoni lege ni. A yeke ga na tâ ngia, nzoni dutingo, na maïngo ti aye so ayeke kota ahon. A yeke duti tongaso teti Jéhovah asala bibe na tele ti e ti sala kusala nzoni ahon tongana a yeke tambela legeoko na andia ti lo. “Mbi, Jéhovah, mbi yeke Nzapa ti mo, Lo so afa ye na mo ti wara ye ti nzoni teti mo mveni, Lo so asala si mo tambela na lege so a lingbi mo tambela dä.” (Isaïe 48:17, NW) Liberté ti sorongo ye na yâ akatikati ti andia so Nzapa alu ayeke duti pepe ye so ane mingi, me a yeke ga na mara nde nde ti akobe, ada, akode ti salango ye, na mozoko. Tongana a sala kusala na ni nzoni, ngangu ti soro ye so bê ti zo aye ayeke ga na mbeni pendere fini so ayeke nzere teti lakue lakue na yâ mbeni paradis na ndo sese.
19. Ye wa Jéhovah ayeke sala na kusala ti mu lege na azo ti kiri ti leke songo na lo mveni?
19 Me teti sioni sorongo ye ti ala, azo mveni aglisa songo ti ala na Jéhovah, mbilimbili-kue ti ala, ala ga mbakoro na ala kui. Tongaso, ala ye si a zi ala na gbe ti sioni dutingo so na a kiri a ga na ala na ti lë nzoni songo na Nzapa tongana amolenge ti lo ti koli na ti wali. Ye so Nzapa asoro ti sala na kusala so ayeke Royaume, na Zo ti Ton Azo ayeke Jésus Christ. (Jean 3:16) Na lege ti ye so aleke, azo so agbian bê ti ala biani, legeoko tongana molenge ti parabole ti Jésus so abuba ye ti lo kue, ayeke kiri ti wara songo na Nzapa na lo yeke kiri ti yeda na ala tongana amolenge ti lo.—Luc 15:11-24; aRomain 8:21; 2 aCorinthien 6:18.
20. Tongana nyen Royaume ayeke sala si ye so Nzapa aleke ti sala aga tâ tene?
20 Ye so bê ti Jéhovah aye ayeke ndulu ti ga tâ tene na ndo sese, na a yeke tï na ngu pepe. (Esaïe 14:24, 27; 55:11) Na lege ti Royaume ti lo na gbe ti Christ, fade Nzapa ayeke fa mbilimbili ti ngangu ti lo ti duti Kota Gbia ti e. Fade Royaume ni ayeke lungula komandema ti azo na ti adémon na ndo sese so, na fade lo oko ayeke komande na yayu teti ngu saki oko. (aRomain 16:20; Apocalypse 20:1-6) Me na ngoi ni so, tongana nyen a yeke fa na gigi so lege so Jéhovah ayeke komande na ni ayeke kota mingi ahon? Nga na peko ti ngu saki oko, kusala wa Royaume so ayeke sala ande? Fade article ti peko ayeke ba tene na ndo ni.
Ndulu Dango Bê
• Kota li ti tene ti Bible ayeke nyen?
• Zo wa ayeke duti na yâ fini komandema ti sese?
• Ngbanga ti nyen komandema ti azo nde na Nzapa alingbi lâ oko pepe ti ga na ye ti nzoni?
• Tongana nyen a lingbi ti sala nzoni kusala na ngangu ti zo ti soro ye ti bê ti lo?
[Ahundango Tene ti Manda na Ye]
[Foto na lembeti 8]
Fango ye ti Jésus agboto lê mingi na ndo komandema ti Nzapa na lege ti Royaume
[Afoto na lembeti 10]
Na yâ akodoro nde nde kue, aTémoin ti Jéhovah ayeke fa Royaume tongana kota li ti tene ti fango ye ti ala
[Afoto na lembeti 12]
Mbaï ti azo afa na gigi asioni lengo ti dutingo ti zo nde na Nzapa
[Lingu ti afoto]
Aturugu ti Kozo Bira ti Sese Kue: U.S. National Archives photo; kando ti pasi: Oświęcim Museum; molenge: UN PHOTO 186156/J. Isaac