Lege ayeke lani dä ti tene lo nzere na lê ti Nzapa
E YEKE sara na Jéhovah ndali ti so e ye ti nzere na lê ti lo nga e ye ti tene lo iri tënë nzoni na ndö ti e. Me nyen la a lingbi e sara ti nzere na lê ti lo? Ambeni zo so Bible asara tënë ti ala anzere lani na lê ti Nzapa atâa so ala sara kozoni akota siokpari. Ambeni zo ayeke lani na anzoni sarango ye, me na nda ni ala ngbâ ti nzere na lê ti Nzapa ape. Ni la e lingbi ti hunda terê ti e: “Nyen la Jéhovah ayeke gi ti bâ ni na mbage ti e oko oko kue?” Tapande ti Roboam, gbia ti Juda, alingbi ti mû maboko na e ti hinga kiringo tënë ni.
MBENI SIONI TONGO NDA NI
Babâ ti Roboam, Salomon, ayeke lani gbia na Israël teti ngu 40 (1 aGbia 11:42). Salomon akui na ngu 997 kozo na ngoi ti e. Na peko ti kuâ ti babâ ti Roboam, lo londo na Jérusalem lo gue na mbage ti nord na gbata ti Sichem ti tene a zia lo gbia (2 Chron. 10:1). Mo pensé so mbeto asara lo ti ga gbia na peko ti Salomon, so a hinga lo ndali ti kota ndara ti lo? Tongana nyen la, na yâ ti kete ngoi, Roboam apeut ti hinga so lo yeke tingbi na mbeni ngangu kpale so ahunda ti tene lo fa so lo yeke na ndara ti leke angangu kpale?
Azo ti Israël abâ so a yeke sara ye ti ngangu na ala, tongaso ala tokua azo ti gue ti tene na Roboam ye so ala ye lo sara. Ala tene: “Babâ ti mo azia nengo joug na ndö ti go ti e. Me tongana mo yapu kua ni kete na mo zi nengo joug so lo zia na ndö ti e so, e yeke sara kua na mo.”—2 Chron. 10:3, 4.
Roboam ayeke na mbeni kpengba desizion ti mungo ni. Tongana lo sara ye so azo ni aye, lo na sewa ti lo nga na azo ti yangbo ti gbia ayeke wara encore ape ambeni ye ti nginza so ala yeke wara ni lakue. Na mbeni mbage, tongana lo ke ti sara ye so ala ye, azo ni ayeke sara kpengbango-li na lo. Nyen la lo yeke sara? Kozoni, fini gbia so asara tënë na a-ancien so amû lani wango na Salomon. Ye oko, na pekoni Roboam agi wango na mbage ti amaseka-koli so ngu ti lo na ala ayeke oko. Roboam asara ye alingbi na wango ti ala, na lo mû desizion ti sara ye na ala na ngangu. Lo tene: ‘Mbi yeke sara si joug ni akiri ane ahon ndö ni. Babâ ti mbi apika ala na zaza, me mbi, mbi yeke pika ande ala na zaza so a zia ambeni ye na yanga ni.’—2 Chron. 10:6-14.
Mo bâ mbeni ye so e lingbi ti manda dä? Laso, na yâ ti bungbi, e yeke na ambakoro mingi so asara na Jéhovah angu mingi so alingbi ti mû maboko na e ti mû anzoni desizion. Zia e duti na ndara na e mä ala.—Job 12:12.
“ALA MÄ YANGA TI JÉHOVAH”
Roboam abungbi aturugu ti lo ti sara bira na akete mara so asara kpengbango-li so. Me Jéhovah atokua prophète Shémaïah na ala, atene: “Ala gue 1 aGbia 12:21-24. *
ala sara bira na aita ti ala azo ti Israël pëpe. Zia zo oko oko akiri na yanga-da ti lo, ndali ti so mbi la mbi sara si ye so asi so.”—A yeke lani ngangu ape na Roboam ti mä yanga ti Jéhovah? Azo ni ayeke pensé lani nyen na ndö ti fini gbia ti ala ni? Lo tene lani na ala so lo yeke pika ala “na zaza so a zia ambeni ye na yanga ni”, ye oko lo yeke sara ye oko ape na sioni kpengbango-li so azo so asara so. (Bâ 2 Chronique 13:7.) Me atâa nyen la azo ni apensé na ndö ti gbia ni, lo na aturugu ti lo ‘amä yanga ti Jéhovah, ala kiri na yanga-da, tongana ti so Jéhovah atene na ala.’
Nyen la e manda dä? A yeke nzoni ti mä yanga ti Nzapa même tongana azo ahe e ndali ni. Nzapa ayeke iri tënë nzoni lakue na ndö ti e tongana e mä yanga ti lo.—Deut. 28:2.
So Roboam amä yanga ye ti nzoni wa lo wara? Roboam angbâ ti lë gbia na ndö ti Juda na Benjamin nga lo mû desizion ti leke afini gbata. Lo sara nga si ambeni gbata “akiri akpengba ngangu.” (2 Chron. 11:5-12). Kota ye ni ayeke so, teti mbeni ngoi lo sara ye alingbi na andia ti Jéhovah. Ndali ti so azo ti royaume ti amara bale-oko akomanse ti voro ayanda, azo mingi kâ ague na Jérusalem ti mû maboko na Roboam nga na tâ vorongo Nzapa (2 Chron. 11:16, 17). Tongaso, ndali ti so Roboam amä yanga ti Jéhovah royaume ti lo aga lani ngangu mingi.
ROBOAM ASARA SIOKPARI NA LO CHANGÉ BÊ TI LO
Ye oko, na ngoi so komandema ti Roboam akpengba ngangu, lo sara mbeni ye so zo aku terê ti lo na ni ape. Lo sara ye alingbi na ndia ti Jéhovah encore ape na lo komanse ti voro anzapa ti wataka. Ngbanga ti nyen? Eskê mama ti lo so ayeke zo ti mara ti Ammon la apusu lo ti mû desizion so? (1 aGbia 14:21). E hinga ape, me mara ni amû peko ti sioni tapande ti lo. Tongaso, Jéhovah azia si Shishac, gbia ti Égypte, amû agbata mingi ti royaume ti Juda. Ye so asi atâa so Roboam asara si agbata so akpengba ngangu.—1 aGbia 14:22-24; 2 Chron. 12:1-4.
Ye ni akiri aga sioni na ngoi so Shishac na aturugu ti lo aga ti sara bira na Jérusalem, ndo so Roboam akomande dä. Na ngoi ni so, prophète Shémaïah atene na Roboam na amokonzi ti lo tënë so Nzapa atene, lo tene: “So ala dö mbi ala zia, mbi nga kue mbi zia ala na maboko ti Shishac.” Roboam asara ye tongana nyen na peko ti kpengba tënë so? Lo sara nzoni ye. Bible atene: “Amokonzi ti Israël nga na gbia asara terê ti ala kete na ala tene: ‘Jéhovah ayeke mbilimbili.’” Tongaso, Jéhovah asö Roboam, nga a futi Jérusalem ape.—2 Chron. 12:5-7, 12.
Na pekoni, Roboam angbâ lani ti komande na ndö ti royaume ti Juda. Kozo na kuâ ti lo, lo mû gbâ ti acadeau na amolenge ti lo ti koli. Peut-être lo ye ti sara kue ti tene ala sara kpengbango-li pëpe na Abijah ita ti ala so aga gbia na peko ti lo (2 Chron. 11:21-23). Na sarango tongaso, Roboam asara ye na ndara ahon ti so lo sara na ngoi so lo ngbâ maseka.
ROBOAM AYEKE NZONI ZO WALA SIONI ZO?
Atâa so Roboam agi ti sara ambeni nzoni ye, Bible atene: “Lo sara ye so ayeke sioni.” Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so “lo mû bê ti lo kue pëpe ti gi Jéhovah.” Tongaso, lo nzere na lê ti Jéhovah ape.—2 Chron. 12:14.
Nyen la e lingbi ti manda na lege ti fini ti Roboam? Na ambeni ngoi, lo mä yanga ti Jéhovah. Lo sara nga ambeni nzoni ye ndali ti azo ti Jéhovah. Me lo yeke na kpengba songo na Jéhovah ape, na lo yeke pëpe na kota nzara ti nzere na lo. Tongaso, lo zia ti sara ye so ayeke na lege ni na lo komanse ti voro anzapa ti wataka. Peut-être mo hunda terê ti mo: ‘Na ngoi so Roboam amä yanga ti Jéhovah, lo sara ni biani ndali ti so vundu asara lo ndali ti afaute so lo sara na lo ye ti nzere na Nzapa? Wala lo sara ni gï ndali ti so ambeni zo atene na lo ti sara ni?’ (2 Chron. 11:3, 4; 12:6). Ambeni ngoi na pekoni, lo kiri lo sara ye so ayeke sioni. Lo yeke tâ nde mingi na âta ti lo, Gbia David. A yeke tâ tënë so David asara ambeni faute. Me lo changé bê ti lo biani ndali ti akota siokpari so lo sara. Lo ye nga Jéhovah na tâ vorongo lo na yâ ti fini ti lo kue.—1 aGbia 14:8; Ps. 51:1, 17; 63:1.
E lingbi ti manda mbeni ye na lege ti Roboam. Tongana azo amû na asewa ti ala aye so ala bezoin ni nga ala sara nzoni na amba ti ala ayeke ye ti nzoni mingi. Me ti nzere na lê ti Jéhovah, a lingbi e voro lo na lege so anzere na lo, nga a lingbi e duti na mbeni kpengba songo na lo.
E yeke sara ni tongana e gi ti ngbâ ti ye Jéhovah mingi. Legeoko tongana ti so e yeke ngbâ ti zia keke ti wâ na lê ti wâ ti tene angbâ ti za, ti ngbâ ti ye Nzapa, a lingbi e manda Bible lakue, e gbu li na ndö ni nga e ngbâ ti sambela (Ps. 1:2; aRom. 12:12). Yengo so e ye na Jéhovah ayeke pusu e ti nzere na lê ti lo na yâ ti aye kue so e yeke sara. A yeke pusu e ti changé bê ti e na angoi so e yeke na bezoin ti sara ni. E yeke sara ye tongana Roboam ape, me e yeke ngbâ be-ta-zo na tâ vorongo Nzapa.—Jude 20, 21.
^ par. 9 Ndali ti so Salomon ayeke lani be-ta-zo ape, Nzapa afa lani kozo awe so royaume ni ayeke kangbi use.—1 aGbia 11:31.