1-2. Nyen la e doit ti ngbâ ti sara na peko ti batême ti e? Fa ndani so mo tene tongaso.

 MO YEKE nettoyé ka yâ ti da ti mo fani oke? Peut-être kozo ti tene mo kiri na yâ ni ti kozoni, mo nettoyé yâ ni nzoni. Me ka tongana mo sara ni encore ape? Poussière nga na saleté apeut ti dü na ndö ti terê hio. Ti tene da ti mo aduti propre, mo bezoin ti nettoyé ni lakue.

² E doit nga ti ngbâ lakue ti changé apensé ti e nga na sarango ye ti e. Tâ tënë, kozo na batême, e sara lani ngangu ti sara achangement so e doit ti sara ti “sukula terê ti e wani ti zi aye kue so asara si terê na bibe aga sioni”. (2 aCor. 7:1). Me fadeso, e bezoin ti sara ye alingbi na wango ti bazengele Paul ti ‘ngbâ lakue ti sara si bibe ti e akiri fini ni’. (aÉph. 4:23). Ngbanga ti nyen la e doit ti ngbâ ti sara effort? Ngbanga ti so asioni ye ti dunia so apeut ti sara si hio e ga sioni na lê ti Jéhovah. Ti ngbâ ti zia ngia na bê ti Jéhovah, e doit ti ngbâ lakue ti bâ yâ ti apensé ti e, asarango ye ti e nga na anzara ti bê ti e.

3. Ti ‘sara si bibe akiri fini ni’ aye ti tene nyen? (aRomain 12:2).

³ Nyen la e doit ti sara ti sara si bibe ti e akiri fini ni, so ti tene, ti changé fason so e yeke pensé na ni? (Diko aRomain 12:2.) Tënë ti Grec so a kiri peko ni na tënë “ala sara si bibe ti  ala akiri fini ni,” a peut ti kiri peko ni na tënë “ala changé apensé ti ala so ayeke na lege ni ape.” Tongaso, a ye ti tene ape so a yeke nzoni e sara gï ambeni nzoni ye. Me, e doit ti gbu li na ndö ti zo ti yâ ni ti e, tongaso si e sara achangement so e doit ti sara ti sara ye alingbi na andia ti Jéhovah. E doit ti sara ni lege oko ape, me lakue lakue.

4. Tongana nyen la e peut ti zia pëpe si aye ti ngoi so achangé apensé ti e?

⁴ Tongana e ga ande mbilimbili-kue awe, e yeke wara lege ti zia ngia lakue na bê ti Jéhovah na yâ ti aye kue so e yeke sara. Ti ku na ngoi ni so, e doit ti ngbâ ti sara ngangu ti zia ngia na bê ti Jéhovah. Bâ so na aRomain 12:2, Paul atene so e doit ti sara si bibe ti e akiri fini ni tongaso si e hinga ye so Nzapa aye ti tene e sara. Ahon ti zia si sioni dunia so asara ngangu na ndö ti apensé ti e, e doit kozoni ti gi ti hinga wala apensé ti Nzapa la apusu e ti zia ambeni ye na gbele e ti sara nga ti mû adesizion, me pëpe apensé ti dunia so.

5. Nyen la apeut ti mû lege na e ti hinga wala e pensé so lâ ti Jéhovah aga nduru awe? (Bâ foto.)

⁵ Zia e gbu li na ndö ti ye so. Jéhovah aye ti tene e ‘bata lakue na li ti e ngoi so lâ ti lo ayeke duti dä’. (2 Pi. 3:12). Hunda terê ti mo: ‘Eskê fason so mbi yeke vivre na ni afa so mbi comprendre so a yeke futi sioni dunia so fafadeso? Eskê adesizion so mbi yeke mû na ndö ti mandango mbeti nga na kua ti nginza afa so kua ti Jéhovah la ayeke kota ye mingi na yâ ti fini ti mbi? Eskê mbi yeke na mabe so Jéhovah ayeke mû na mbi nga na sewa ti mbi aye so e bezoin ni, wala mbi yeke gi bê ti mbi lakue na ndö ti aye ti sese?’ Gbu li ti bâ tongana nyen la a nzere na Jéhovah mingi tongana lo bâ so e yeke gi ti sara ye so bê ti lo aye na yâ ti aye kue.—Mat. 6:25-27, 33; aPhil. 4:12, 13.

6. Nyen la e bezoin ti ngbâ ti sara?

 ⁶ E bezoin lakue ti gi ti bâ wala e bezoin ti changé ambeni pensé ti e nga ti sara achangement so e doit ti sara. Paul atene na aita ti Corinthe, atene: “Ala ngbâ ti bâ terê ti ala ti bâ wala ala yeke na yâ ti mabe, ala ngbâ ti bâ terê ti ala ti bâ wala ala wani ala yeke tongana nyen.” (2 aCor. 13:5). Ti duti “na yâ ti mabe” angbâ gï pëpe na ndö ti guengo na abungbi nga fango tënë ngoi na ngoi. A ndu nga apensé ti e, anzara ti bê ti e nga na aye so apusu e ti sara ye. Tongaso, e bezoin ti ngbâ ti sara si bibe ti e akiri fini ni na lege so e diko Bible, e pensé tongana Jéhovah nga e sara ye kue so e peut ti sara ti sara ye so bê ti lo aye.—1 aCor. 2:14-16.

7. Ti gue oko na aÉphésien 4:31, 32, mbeni ye nde wa la e doit ti sara? Ngbanga ti nyen la a peut ti duti ngangu?

⁷ Diko aÉphésien 4:31, 32. Mbeni kota changement so e bezoin ti sara ayeke ti “ngbâ lakue ti yü fini zo”. (aÉph. 4:24). E doit ti sara ngangu ti sara ni. E doit ti sara ngangu ti zi aye tongana batango zo na bê, songo bê nga na ngonzo. Ngbanga ti nyen la a peut ti duti ngangu? A peut ti duti ngangu ngbanga ti so ambeni sioni sarango ye alï yâ ti terê ti e ngangu. Na tapande, Bible atene so ambeni zo ayeke “nduru ti sara ngonzo” nga ala ‘ninga ape ti sungba na ngonzo’. (aProv. 29:22). Même na peko ti batême ti e, peut-être e bezoin ti ngbâ ti sara effort ti zia lege ti asioni sarango ye so alï yâ ti terê ti e ngangu, tongana ti so tapande so e yeke gue ti bâ afa.

8-9. Tongana nyen la ye so asi na Stephen afa so e bezoin ti ngbâ ti sara effort ti zi ngbene zo?

⁸ A yeke lani ngangu na Ita-koli Stephen ti hon ndö ti ngonzo ti lo. Lo tene: “Même na peko ti batême ti mbi, [mbi doit lani ti] ngbâ ti tiri na bibe ti sarango ye na ngonzo. Na tapande, na mbeni ngoi so mbi ngbâ ti fa tënë ti Nzapa da na da, mbeni zo aga anzi radio ti yâ ti oto ti mbi, mbi ngbâ mbi tomba peko ti lo. Tongana mbi ga nduru ti gbu lo, lo bi radio ni na sese, lo kpe. Na ngoi so mbi fa na amba ti mbi ye so mbi sara ti mû radio ti mbi ni, mbeni ancien so ayeke na popo ti e ahunda mbi, lo tene: ‘Stephen, ka tongana fade mo gbu lo, mo yeke sara nyen na lo?’ Hunda ti lo ni asara si mbi kiri mbi gbu li ti mbi, nga a pusu mbi ti ngbâ lakue ti gi siriri.” b

⁹ Tapande ti Stephen afa na e so mbeni sioni sarango ye ti terê ti e apeut ti kiri gï hio tongaso, même na peko ti so e pensé so e zia lege ni awe. Tongana a si na mo, découragé ape nga tene ape so mo yeke nzoni Chrétien ape. Même bazengele Paul atene: “Tongana mbi ye ti sara ye so ayeke mbilimbili, ye so ayeke sioni la si ayeke na yâ ti mbi.” (aRom. 7:21-23). So e aChrétien kue e yeke mbilimbili-kue ape, e yeke na asioni sarango ye so ayeke kiri lakue, tongana ti so poussière wala saleté ayeke kiri ti mû yâ ti da ti e. E doit ti ngbâ ti sara effort ti tene e ga sioni ape. E peut ti sara ni tongana nyen?

10. Tongana nyen la e peut ti tiri na asioni sarango ye? (1 Jean 5:14, 15).

¹⁰ Sambela Jéhovah na ndö ti sioni sarango ye so mo ngbâ ti tiri na ni, na duti na confiance so lo yeke mä mo nga lo yeke aidé mo. (Diko 1 Jean 5:14, 15.) Atâa so Jéhovah ayeke zi pëpe sioni sarango ye ni na lege ti miracle, lo peut ti mû na mo ngangu tongaso si a sigi na yâ ti sarango ye ti mo ape (1 Pi. 5:10). Sara nga ye alingbi na asambela ti mo na lege so mo sara pëpe aye so apeut ti sara si angbene sarango ye ti mo akiri. Na tapande, sara hange na afilm, akuasinga ti télé wala ambeti  so asara si mo bâ so a yeke na lege ni ti duti na sarango ye so mo yeke gi ti zi ni. Nga, zia li ti mo pëpe na ndö ti asioni nzara.—aPhil. 4:8; aCol. 3:2.

11. Aye wa la e peut ti sara ti ngbâ lakue ti yü fini zo?

¹¹ Atâa so mo doit ti zi ngbene zo, a yeke kota ye ti yü fini zo. Mo peut ti sara ni tongana nyen? Gi ti sara ye tongana Jéhovah tongana mo manda ye na ndö ti asarango ye ti lo (aÉph. 5:1, 2). Na tapande, tongana mo diko mbeni mbaï ti Bible so asara tënë na ndö ti pardon ti Jéhovah, hunda terê ti mo: ‘Eskê mbi yeke pardonné azo?’ Tongana mo diko so Jéhovah abâ mawa ti awayere, hunda terê ti mo: ‘Eskê mbi nga kue mbi yeke pensé na aita so abezoin mbeni ye? Sarango ye ti mbi afa ni?’ Ngbâ lakue ti sara si bibe ti mo akiri fini ni na lege so mo ngbâ lakue ti yü fini zo, nga kanga bê na ngoi so mo yeke sara ni.

12. Tongana nyen la Stephen ahinga so Bible ayeke na ngangu ti changé fini ti zo?

¹² Stephen, so e sara tënë ti lo fade, awara lege ti yü fini zo yeke yeke. Lo tene: “Depuis so mbi wara batême, mbi tingbi na aye mingi so alingbi fade ti sara si mbi sara ye na ngangu. Mbi manda ti kiri tënë pëpe na azo so ayeke gi yanga ti mbi wala ti sara si tënë ni akaï na mbeni lege nde. Azo mingi, même wali ti mbi, agonda mbi na fason so mbi leke na atënë ni so. Même mbi kue mbi croire ape! Mbi sara achangement so na ngangu ti mbi wani ape. Me, mbi he bia ti achangement so mbi sara so ape. Mbi hinga mbi tene so a yeke ngangu so Bible ayeke na ni ti changé fini ti azo la.”

13. Nyen la ayeke aidé e ti maï anzara so ayeke na lege ni? (aGalate 5:16).

¹³ Diko aGalate 5:16. Ti aidé e ti sö benda na yâ ti tiri so e yeke tiri ti sara ye na lege ni, na nzoni bê, Jéhovah ayeke mû na e yingo vulu ti lo. Na ngoi so e yeke manda Bible, e yeke zia lege na yingo vulu ti fa lege na e. E yeke wara nga yingo vulu na ngoi so e yeke gue na abungbi. Na ngoi so e ga na abungbi, e peut ti sara lisoro na aita so, legeoko na e, ayeke sara effort ti sara ye na lege ni, na a yeke kpengba e (aHéb. 10:24, 25; 13:7). Nga, tongana e sambela Jéhovah na bê ti e kue nga e voro yanga na lo ti aidé e ti hon ndö ti mbeni wokongo ti e, lo yeke mû na e yingo vulu ti lo ti kpengba e ti ngbâ ti tiri na ni. Atâa so peut-être aye so ayeke sara pëpe si asioni nzara ni ahon, a yeke aidé e ti ke ti sara ye alingbi na anzara ni so. Tongana ti so aGalate 5:16 atene, azo so atambela na lege ti yingo, “ala yeke sara ande ye ti nzara ti mitele oko pëpe.”

14. Ngbanga ti nyen la a yeke kota ye ti ngbâ ti maï anzara so ayeke na lege ni?

¹⁴ Tongana e komanse ti sara aye so ayeke aidé e ti duti na kpengba songo na Jéhovah, a yeke kota ye ti ngbâ ti sara aye ni so nga ti ngbâ ti maï anzara so ayeke na lege ni. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so mbeni wato ti e ayeke zia pëpe ti tiri na e. Wato so ayeke nzara ti sara sioni ye. Même na peko ti so e wara batême, e peut ti duti na nzara ti sara aye so e doit ti ke ni, na tapande, ajeu ti nginza, nyongo sämba ahon ndö ni wala bango porno (aÉph. 5:3, 4). Mbeni ita-koli so ade maseka atene: “Mbi yeke sara lani nzara ti amba ti mbi koli, na mbi tiri na nzara so ngangu mingi. Mbi pensé lani so nzara ni so ayeke hon, me a ngbâ.” Tongana nzara ti sara mbeni sioni ye asara mo mingi, nyen la apeut ti aidé mo?

15. Ngbanga ti nyen la ti hinga so ti duti na asioni nzara ayeke ye so “ayeke si ka na azo kue” akpengba e? (Bâ foto.)

¹⁵ Tongana nzara ti sara mbeni sioni ye asara mo mingi na mo yeke tiri na ni ngangu,  girisa ape so a yeke gï mo oko ape. Bible atene: “Mbeni tara nde asi na ala pëpe, gï ti so ayeke si ka na azo kue.” (1 aCor. 10:13a). A sû lani tënë so na akoli na awali so ayeke aChrétien, so ayeke na Corinthe. Kozo ti tene ala ga aChrétien, ambeni ayeke lani azo ti gingo wali wala koli nde, akoli so alango na amba ti ala koli nga na angbâa ti sämba (1 aCor. 6:9-11). Eskê mo pensé so na peko ti batême ti ala, ala tiri lâ oko ape na asioni nzara so? A peut ti duti tongaso ape. Tâ tënë, ala kue ayeke lani aChrétien so a soro ala ti gue na yayu, me ala ngbâ lani azo so ayeke mbilimbili-kue ape. Kite ayeke dä ape so ngoi na ngoi, ala doit ti tiri na asioni nzara. Tënë so adoit ti kpengba e. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so atâa sioni nzara wa la mo yeke tiri na ni, mbeni zo ake ti sara ye alingbi na sioni nzara ni so. Biani, mo peut ti ngbâ ti ‘kpengba na yâ ti mabe, na hingango so a-oko pasi so ayeke si nga na bungbi ti aita kue.’—1 Pi. 5:9.

16. Nyen la apeut ti sara sioni na e so a yeke nzoni e kpe ni? Ngbanga ti nyen?

¹⁶ Mo peut ti pensé so mbeni zo so apeut ti comprendre kpale so mo yeke na yâ ni ayeke dä ape, me kpe ti wara mara ti pensé tongaso. Tongana mo pensé tongaso, a peut ti sara si mo bâ so mbeni ye ti sarango ni ayeke dä ape nga mo yeke na ngangu oko ape ti dö sese na asioni nzara so mo yeke na ni. Me Bible atene mbeni tënë nde, atene: “Nzapa ayeke be-ta-zo, na lo yeke zia ande pëpe si a tara ala ahon ti so ala lingbi ti kanga bê dä, me tongana tara ni ayeke si na ala, lo yeke leke nga lege ti tene ala lingbi ti gbu ngangu dä.” (1 aCor. 10:13b). Tongaso, même tongana nzara ti sara mbeni sioni ye asara e mingi, e peut ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah. Grâce na mungo maboko ti Jéhovah, e peut ti ke ti sara ye alingbi na ni.

17. Atâa so nzara ti sara asioni ye ayeke sara e, nyen la e peut ti sara?

¹⁷ Girisa tënë so lâ oko ape: So e yeke mbilimbili-kue  ape, nzara ti sara asioni ye ayeke sara e. Me tongana a si, hio mo peut ti ke ti sara ye alingbi na ni, tongana ti so Joseph asara na ngoi so hio lo kpe wali ti Potiphar lo hon (Gen. 39:12). Mo doit gï ti sara ye alingbi na asioni nzara ti mo ape.

18-19. Atënë wa la e peut ti hunda terê ti e na ni na ngoi so e yeke gi ti sara si bibe ti e akiri fini ni?

¹⁸ Ti sara si bibe ti e akiri fini ni, e doit ti ngbâ ti sara effort ti tene apensé ti e nga na asarango ye ti e ague oko na ye so bê ti Jéhovah aye. Tongaso, a yeke nzoni mo gi ti hinga ye so ayeke na yâ ti bê ti mo nga mo hunda terê ti mo na atënë so: ‘Eskê asarango ye ti mbi afa so mbi hinga so mbi doit ti sara ye hio na ngoi so e yeke dä? Eskê mbi ngbâ ti yü fini zo? Eskê mbi yeke zia si yingo ti Jéhovah afa lege na mbi, tongaso si mbi peut ti ke ti sara ye alingbi na anzara ti mitele?’

¹⁹ Na ngoi so mo yeke gi ti hinga ye so ayeke na yâ ti bê ti mo, ku pëpe ti tene mo sara ye mbilimbili-kue, me duti na ngia so mo yeke gue na li ni. Tongana mo bâ so mo doit ti sara achangement, découragé ape. Me sara ye alingbi na wango so ayeke na aPhilippien 3:16: “Atâa nyen la asi, ndo so e maï ngbii si e si dä awe so, zia e ngbâ ti tambela mbilimbili na ndö ti oko lege ni so.” Tongana mo sara ni, hinga biani so Jéhovah ayeke sara tufa na ndö ti a-effort so mo sara ti ngbâ ti sara si bibe ti mo akiri fini ni.