1, 2. (a) Nyen la Jéhovah atene lani ayeke si na ngoi ti e? (b) Ahundango ndo wa e yeke kiri tënë na ni na yâ ti article so? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article ni.)

 JÉHOVAH atene lani so na ngoi ti e, “fade azo bale-oko ti yanga nde nde kue ti amara, ala gbu sakatumbo ti zo so ayeke Juif, ala tene, Fade e gue na mo, teti e mä so Nzapa ayeke na i.” (Zach. 8:23). Legeoko tongana ti azo bale-oko so, ala so ayeke na beku ti wara fini na sese ‘agbu sakatumbo ti zo so ayeke Juif.’ Ala yeke na ngia ti bungbi oko na ala so a soro ala na lege ti yingo vulu ti gue na yayu, “Israël ti Nzapa.” Ala hinga so Nzapa airi tënë nzoni na ndo ti azo so a soro ala ti gue na yayu.—aGal. 6:16.

² Legeoko tongana ti prophète Zacharie, Jésus atene so awakua ti Jéhovah ayeke duti beoko. Lo sara tënë ti azo so ayeke na beku ti wara fini na yayu tongana “kete kundu” na ala so ayeke na beku ti wara fini na ndo ti sese tongana “ambeni ngasangbaga”. Me lo tene so ala yeke ga “kundu oko” na gbe ti “berger oko.” (Luc 12:32; Jean 10:16). Ye oko, songo so ayeke na popo ti agroupe use so asara si ambeni hundango ndo alondo: (1) Azo so ayeke ambeni ngasangbaga ayeke na bezoin ti hinga iri ti azo kue so a soro ala ti gue na yayu? (2) A lingbi azo so a soro ala ti gue na yayu abâ tere ti ala tongana nyen? (3) A lingbi mo sara ye tongana nyen tongana  mbeni zo ti congrégation ti mo akomanse ti te mapa na ti nyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ? (4) Mo yeke na bezoin ti gi bê ti mo so wungo ti azo so ayeke te mapa na ayeke nyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ ayeke gue na li ni so? Zia e kiri tënë na ahundango ndo so oko na oko.

3. Ngbanga ti nyen la e lingbi pëpe ti hinga biani zo so ayeke duti ande na popo ti azo 144000?

³ E yeke na bezoin ti hinga iri ti azo kue so a soro ala laso ti gue na yayu? Ên-ën. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so même tongana a iri mbeni zo ti gue na yayu ayeke gi tisango ndo la lo wara, me ade lo wara futa ni ape. Satan ahinga ni, na lo yeke sara kua na “aprophète ti wataka” ti “handa” azo so a soro ala (Mat. 24:24). Zo oko ahinga pëpe wala mbeni Chrétien so a soro lo ti gue na yayu ayeke wara ande futa ti lo juska Jéhovah abâ so lo lingbi na iringo ndo ni. Jéhovah la ayeke mû na lo futa ti lo kozo si lo kui be-ta-zo wala kozo si “kota ye ti vundu” akomanse (Apoc. 2:10; 7:3, 14). Tongaso, e yeke mû kua na tere ti e senge senge tongana e yeke gi ti hinga zo wa la na popo ti awakua ti Jéhovah ayeke duti ande na popo ti azo 144000. ^[1]

4. Tongana a yeke ngangu ti hinga iri ti azo kue so laso a soro ala ti gue na yayu so ayeke na sese, tongana nyen la e lingbi ti “gue na” ala?

⁴ Tongana a yeke ngangu ti hinga iri ti azo kue so a soro ala ti gue na yayu so laso ayeke na sese, tongana nyen la ala so ayeke ambeni ngasangbaga alingbi ti “gue na” ala? Bible atene so azo bale-oko ayeke ‘gbu sakatumbo ti zo so ayeke Juif, ala tene, Fade e gue na mo, teti e mä so Nzapa ayeke na i.’ Atâa so versê ni asara tënë ti Juif oko, a ye ti sara tënë ti azo mingi. Ye so aye ti fa so Juif ni ayeke zo oko ape me ayeke groupe ti ala kue so a soro ala ti gue na yayu. Tongaso a yeke kota ye ape ti hinga zo oko oko so a soro lo ti gue na yayu na ti gue na lo. A lingbi e bâ ala tongana mbeni groupe nga e mû maboko na ala. Bible afa na e pëpe ti mû peko ti mbeni zo nde. Jésus la ayeke Mokonzi ti e.—Mat. 23:10.

5. A lingbi aChrétien so a soro ala ti gue na yayu agbu li ti ala nzoni na ndo ti wango wa? Ngbanga ti nyen?

⁵ A lingbi ala so ayeke te mapa na ayeke nyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ agbu li ti ala nzoni na ndo ti wango so ayeke na 1 aCorinthien 11:27-29. (Diko ni.) Bazengele Paul aye ti tene nyen ge? A yeke na lege ni pëpe ti tene mbeni Chrétien ate mapa na anyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ tongana lo yeke pëpe na nzoni songo na Jéhovah (aHéb. 6:4-6; 10:26-29). Mara ti wango tongaso adabe ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu so a de ala wara futa ti ala ni ape. A lingbi ala “ngbâ ti kpe loro ni ti wara ye so ayeke na gbele [ala] so ayeke futa ti iringo ndo ti gue na yayu, iringo ndo so Nzapa airi na lege ti Christ Jésus.”—aPhil. 3:13-16.

6. A lingbi aChrétien so a soro ala ti gue na yayu abâ tere ti ala tongana nyen?

⁶ Na lege ti yingo Paul avoro yanga na aChrétien so a soro ala ti gue na yayu “ti tambela alingbi na iringo ndo so lani a iri na ala.” Ala yeke sara ni tongana nyen? Paul atene na ala “ti sara ye lakue na tâ be-ti-molenge nga na ngangu pëpe, ti duti na kangango bê ti ku; ala kanga bê na mba na yâ ti ndoye, ala sara ngangu ti bata beoko ti yingo na yâ ti kamba ti siriri so abungbi ala oko.” (aÉph. 4:1-3). Yingo ti Jéhovah ayeke maï sarango tere kete, me baba pëpe (aCol. 3:12). Na sarango tere kete, ala so a soro ala ti gue na yayu ahinga so ala yeke pëpe na yingo vulu  ahon aita so ayeke na beku ti wara fini na ndo ti sese. Ala tene pëpe so ala yeke na mbeni hingango ndo so ayeke nde wala ala la amä yâ ti Bible nzoni mingi wala ala yeke fa pëpe so na mbeni lege ala yeke kota ahon amba ti ala. Ala yeke tene pëpe na mbeni zo ti te mapa na ti nyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ ndali ti so ala pensé so a soro zo ni so kue ti gue na yayu. Me ala yeke sara tere ti ala kete na ala hinga so ayeke gi Jéhovah oko la alingbi ti iri mbeni zo ti gue na yayu.

7, 8. Nyen la aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke ku pëpe ti tene a sara na ala? Ngbanga ti nyen?

⁷ Atâa so a yeke mbeni pendere pasa ti tene a iri mbeni zo ti gue na yayu, aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke ku pëpe ti tene aita ane ala mingi. (aÉph. 1:18, 19; diko aPhilippien 2:2, 3.) Yingo ti Jéhovah la ayeke fa na yingo ti ala. A yeke tene mbeni tokua ape ti fa ni na azo. Tongaso, a dö bê ti ala ape tongana ambeni zo ayeda hio ape so a soro ala biani na lege ti yingo vulu. Biani, ala hinga so Bible agboto mê ti e ti sara hange ti mä na bê hio na mbeni zo so atene Nzapa la atokua ni (Apoc. 2:2). Ala yeke fa pëpe na azo so ala tingbi na ala so a soro ala ti gue na yayu. Mingi ni, ala yeke tene na azo ape tongana nyen la a soro ala ti gue na yayu; ala yeke pika kate pëpe na ndo ti futa so ala yeke wara ande.—1 aCor. 1:28, 29; diko 1 aCorinthien 4:6-8.

⁸ Na ndo ni, aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke bâ tere ti ala pëpe tongana ambeni zo so ayeke ti ala na yâ ti mbeni groupe so ayeke ti lo nde. Ala yeke gi pëpe peko ti amba ti ala so a soro ala ti gue na yayu ti tene ala sara tënë na ndo ti sorongo ala ni wala ala bungbi na groupe ti manda Bible (aGal. 1:15-17). Mara ti sarango ye tongaso ayeke ga na kangbi na yâ ti congrégation na ague nde na ye so yingo vulu ayeke sara, so ayeke mû maboko na awakua ti Jéhovah ti duti na siriri nga na beoko.—Diko aRomain 16:17, 18.

9. Ngbanga ti nyen a lingbi e sara hange na fason so e yeke sara ye na azo so ate mapa na anyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ Christ? (Bâ encadré “Ndoye ‘asara ye ti songo bê ti zo pëpe.’”)

⁹ Mo yeke sara ye tongana nyen na mbage ti mbeni zo so ate mapa na anyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ? Jésus atene lani na adisciple ti lo, lo tene: “Ala kue ayeke aita.” Lo kiri lo tene: “Zo so ayä iri ti lo, fade a sara si lo ga kete. Na zo so asara tere ti lo kete, fade a yä iri ti lo.” (Mat. 23:8-12). Tongaso, a yeke na lege ni ape ti yâ iri ti ambeni zo, même tongana a soro ala tongana aita ti Christ. Na ndo ti a-ancien, Bible amû wango na e ti sara ye na mabe tongana ala, me a tene na e lâ oko ape ti yä iri ti mbeni zo tongana mokonzi ti e (aHéb. 13:7). Tâ tënë, Bible atene “zia a bâ [ambeni zo] tongana azo so alingbi ti wara gonda fani use”. A lingbi a gonda aita ni so ndali ti so ala yeke “fa lege nzoni” nga ala yeke “sara kua ngangu na lege ti tënë ti yanga ti ala nga na lege ti fango ye ti ala”, me pëpe ndali ti so a soro ala ti gue na yayu (1 Tim. 5:17). Tongana e gonda ala so a soro ala ti gue na yayu ahon ndo ni ayeke sara ala nzoni ape. Wala a lingbi ti sara si a yeke duti ngangu na ala ti ngbâ ti sara tere ti ala kete, na ye so ayeke tâ sioni mingi (aRom. 12:3). Zo oko na popo ti e aye pëpe ti sara si mbeni ita ti Christ atï.—Luc 17:2.

10. Tongana nyen la mo lingbi ti fa so mo ne aChrétien so a soro ala ti gue na yayu?

¹⁰ Tongana nyen la e lingbi ti fa so e ne azo so Jéhovah asoro ala ti gue na yayu? E yeke hunda ala ape ti hinga tongana nyen la a soro ala. E yeke kpe ti yôro yanga ti e na yâ ti ye so abâ e pëpe (1 aThes. 4:11; 2 aThes. 3:11). E yeke hunda nga pëpe babâ na mama, koli wala wali, wala ambeni zo ti yâ ti sewa ti ala  so a soro ala ti gue na yayu ti hinga wala ala nga kue a soro ala. Lege so a yeke soro azo ti gue na yayu andu tënë ti sewa wala ti mariage ape (1 aThes. 2:12). A lingbi e kpe ti hunda atënë so alingbi ti son bê ti amba ti e. Na tapande, e yeke hunda pëpe na wali ti mbeni zo so a soro lo ti gue na yayu ti hinga tënë ti bê ti lo so lo hinga lo tene lo yeke wara ande fini ti lakue lakue na sese sân koli ti lo. Kota ye ni ayeke so, e hinga na bê ti e kue so na yâ ti fini dunia, Jéhovah ayeke zi ande maboko ti lo ti “mû ye alingbi na nzara ti ye kue so ayeke na fini.”—Ps. 145:16.

11. Kpale wa la e yeke kpe ni tongana e kpe ‘gondango azo’ ahon ndo ni?

¹¹ Ala so asara ye na aChrétien so a soro ala ti gue na yayu na lege ni ayeke bata tere ti ala si mbeni ye ti sioni asi na ala ape. Bible atene na e so “aita ti wataka” alingbi ti lï na yâ ti congrégation (aGal. 2:4, 5; 1 Jean 2:19). Azo ti handango azo so alingbi même ti tene so a soro ala ti gue na yayu. Na ndo ni, ambeni Chrétien so a soro ala ti gue na yayu alingbi ti dö lege ti mabe azia (Mat. 25:10-12; 2 Pi. 2:20, 21). Tongana e kpe ti tï na yâ ti gbanda ti ‘gondango azo’ ahon ndo ni, e yeke mû peko ti amba ti e ape, même ala so a soro ala ti gue na yayu wala ala so a hinga ala mingi wala ala so asara na Jéhovah teti angu mingi. Tongana a si so ala ngbâ be-ta-zo ape wala ala zia congrégation, e yeke ngbâ ti duti na mabe na Jéhovah nga e yeke ngbâ ti sara na lo.—Jude 16.

12, 13. Ngbanga ti nyen a lingbi e gi bê ti e mingi ape na ndo ti wungo ti azo so ayeke te mapa na ayeke nyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ?

¹² Na yâ ti angu so ahon ade ti ninga ape, wungo ti azo so ate mapa na anyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ ague na li ni mingi. Ye so ayeke nde na ye so e bâ na yâ ti angu mingi so ahon so wungo ni ayeke kiri lani kiringo na gbe ni. Tongaso, a lingbi e gi bê ti e na ndo ti wungo ni so ayeke gue na li ni so? Ên-ën. Zia e bâ ambeni kota ye so a lingbi e girisa ni ape.

¹³ “Jéhovah ahinga ala so ayeke ti lo”. (2 Tim. 2:19). Ala so ayeke diko wungo ti azo na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ alingbi pëpe ti hinga zo wa la biani ayeke na beku ti gue na yayu. Na popo ti azo so ayeke te mapa na ayeke nyon vin ni ambeni apensé so a soro ala ti gue na yayu andâ pensé ti ala ni ayeke na lege ni ape. Ambeni zo so kozo ayeke te mapa na ayeke nyon vin ni, azia lege ni.  Ambeni ayeke peut-être na kobela ti li, ni la asara si ala pensé so ala yeke komande ande na Christ na yayu. Ye oko, wungo ti azo so ate mapa na anyon vin na ngoi ti Dango bê na kuâ ti Christ ayeke fa pëpe tâ wungo ti ala so a soro ala ti gue na yayu so angbâ na sese.

14. Bible atene nyen na ndo ti wungo ti ala so a soro ala ti gue na yayu so ayeke ngbâ na sese na ngoi so kota ye ti vundu ayeke komanse?

¹⁴ Ambeni zo so a soro ala ti gue na yayu ayeke ngbâ ande na ndo ti sese na ngoi so Jésus ayeke ga ti bungbi ala ti gue na ni na yayu. Bible atene so Jésus ayeke “tokua a-ange ti lo, si ti londo na apupu osio, nga na mbeni mbage ti yayu ti si na mbeni mbage ni, ala yeke bungbi na ndo oko azo ti lo so a soro ala.” (Mat. 24:31). Bible afa so gi kete wungo ti azo so a soro ala ti gue na yayu la ayeke ngbâ na sese na ngoi ti nda ni (Apoc. 12:17). Ye oko, Bible afa pëpe wungo ti ala oke la ayeke ngbâ na ngoi so kota ye ti vundu ayeke komanse.

15, 16. Nyen la a lingbi e hinga ndo ti azo 144000 so Jéhovah asoro ala?

¹⁵ Jéhovah la hinga lawa la lo yeke soro azo ti gue na yayu (aRom. 8:28-30). Jéhovah akomanse ti soro azo ti gue na yayu na peko ti so lo zingo Jésus na kuâ. Na yâ ti congrégation ti akozo Chrétien peut-être aita ni kue ayeke lani azo so a soro ala ti gue na yayu. Ti londo na ngoi ti akozo Chrétien ti si na ngoi so alango ti nda ni akomanse, mingi ti azo so atene ala yeke adisciple ti Christ ayeke lani aChrétien ti wataka; Jésus ahaka ala na “asioni pere”. Atâa so kue, Jéhovah angbâ ti soro ambeni zo ti ngoi ni so, so ayeke lani be-ta-zo na ala fa biani so ala yeke “ablé” so Jésus asara tënë ni (Mat. 13:24-30). Na alango ti nda ni so, Jéhovah angbâ ti soro aChrétien ti tene wungo ti ala alingbi 144000. ^[2] Tongana Nzapa aye ti soro tanga ti azo ni ngoi kete kozo si nda ni aga, e yeke na kite ape so desizion ti lo ni ayeke na lege ni. (És. 45:9; Dan. 4:35; diko aRomain 9:11, 16.) ^[3] A lingbi e sara hange si e sara ye pëpe tongana azo ti kua so bê ti ala ason si ala dema tere na fason so wa ti ala asara ye na azo ti kua so akomanse ti ala kua ni na ngbonga 11.— Diko Matthieu 20:8-15.

¹⁶ Azo kue so ayeke na beku ti wara fini na yayu la ayeke pëpe “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara”. (Mat. 24:45-47). Tongana ti ngoi ti akozo Chrétien, Jéhovah nga na Jésus ayeke mû kobe na azo mingi na lege ti kete wungo ti azo. A yeke lani gi kete wungo ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu la asû Mbeti ti Nzapa na Grec. Legeoko nga laso, gi kete wungo ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu la a zia ala ti mû na awakua ti Jéhovah “kobe na ngoi ni so alingbi”.

17. Nyen la mo manda na yâ ti article so?

¹⁷ Nyen la e manda na yâ ti article so? Jéhovah aleke ti tene azo so ayeke aJuif na lege ti yingo awara fini na yayu nga ti tene azo so ayeke tongana azo bale-oko awara fini na ndo ti sese. Jéhovah aye si azo so a iri ala ti wara fini na yayu nga na ala so ayeke na beku ti wara fini na sese aduti be-ta-zo na lo. A lingbi ala kue asara tere ti ala kete. A lingbi ala duti beoko. A lingbi ala maï siriri na yâ ti congrégation. Na ngoi so alango ti nda ni ayeke gue ti hunzi, a lingbi e kue e leke na bê ti e ti ngbâ ti sara na Jéhovah tongana kundu oko na gbe ti Christ.