1. Nyen la a lingbi mbeni zo asara lani tongana lo ye ti sara tënë na gbia ti Perse?

TARA ti bâ so mo yeke lani na Perse asara ngu 2 500 tongaso awe. Mo ye ti sara tënë na gbia ti kodro ni na ndö ti mbeni ye, tongaso mo gue na Suse, gbata ti gbia ni. Me kozo ti sara tënë na gbia ni, a lingbi lo mû lege na mo si. Tongana lo mû lege na mo ape a lingbi ti fâ mo.—Esther 4:11.

2. Jéhovah aye ti tene e bâ sarango tënë na lo tongana nyen?

² Merci so Jéhovah ayeke tongana gbia ti Perse ape so. Jéhovah ayeke ngangu mingi nga lo yeke kota mingi ahon agbia kue, me e lingbi ti sara tënë na lo na ngoi kue. Lo ye ti tene e sara mbeto ape ti sara tënë na lo. Na tapande, atâa so Jéhovah ayeke na atitre so apika bê mingi, atitre tongana Lo so ayeke kota mingi so acréé aye kue, Lo so ngangu ti lo ahon angangu kue nga Seigneur ti dunia kue, lo ye ti tene e iri lo “Babâ”, iri so afa yengo terê so ayeke na popo ti e na lo (Mat. 6:9). So Jéhovah aye ti tene e bâ so e yeke nduru na lo mingi, a nzere na e mingi.

3. Ngbanga ti nyen la e lingbi ti iri Jéhovah “Babâ”? Nyen la article so ayeke fa na e?

³ A yeke na lege ni so e iri Jéhovah “Babâ” ndali ti so lo la lo mû na e fini (Ps. 36:9). So lo yeke Babâ ti e, a yeke ngbanga ti e ti mä yanga ti lo. Tongana e sara ye so lo hunda na e ti sara, e yeke wara aye ti nzoni mingi (aHéb. 12:9). Na yâ ti aye ti nzoni ni e yeke wara fini ti lakue lakue, na yayu wala na sese. E yeke wara nga aye ti nzoni laso. Article so ayeke fa na e ye so afa so Jéhovah ayeke Babâ ti e so aye e mingi nga ndani so e yeke na kite ape so lo yeke zia e ande lâ oko ape. Me kozoni, zia e bâ  ndani so e lingbi ti duti na confiance so Babâ ti e ti yayu aye e mingi nga lo ye ti mû maboko na e.

4. Ngbanga ti nyen la a yeke ngangu na ambeni zo ti bâ Jéhovah tongana Babâ ti ala?

⁴ A yeke ngangu na mo ti bâ Jéhovah tongana Babâ ti mo? Ambeni zo abâ peut-être so tongana a haka ala na Jéhovah ala yeke kete mingi nga ala yeke ye oko ape. Ala yeke na kite so Nzapa so ngangu ti lo ahon angangu kue ayeke pensé na ala oko oko kue. Ye oko, Babâ ti e so aye e mingi aye pëpe ti tene e pensé tongaso. Lo mû na e fini nga lo ye ti tene e duti na songo na lo. Bazengele Paul atene tâ tënë so na azo so ayeke mä lo na Athènes, na pekoni lo fa na ala so Jéhovah ‘ayeke yongoro pëpe na e oko oko kue.’ (Kus. 17:24-29). Nzapa aye ti tene e oko oko kue e sara tënë na lo tongana ti so mbeni molenge ayeke sara tënë na babâ wala mama ti lo so aye lo nga ayeke pensé na lo.

5. Nyen la e manda na lege ti ye so asi na mbeni ita-wali?

⁵ Peut-être a yeke ngangu na ambeni zo ti bâ Jéhovah tongana Babâ ti ala ndali ti so babâ ti ala wani afa na ala ape so lo ye ala nga lo sara nzoni bê na ala ape wala lo sara ni gï kete. Bâ tënë so mbeni ita-wali atene: “Babâ ti mbi ayeke tene lani asioni tënë mingi na mbi. Na ngoi so mbi komanse ti manda Bible, a yeke ngangu na mbi ti ga nduru na mbeni Babâ so ayeke na yayu. Me na peko ti so mbi hinga Jéhovah, ye kue achangé.” Mo kue mo bâ tongaso? Tongana mo bâ tongaso, hinga biani so mo kue mo lingbi ti bâ Jéhovah tongana Babâ so ayeke tâ nzoni mingi.

6. Ti gue oko na Matthieu 11:27, mbeni lege so Jéhovah amû maboko na e ti bâ lo tongana Babâ ti e so aye e ayeke so wa?

⁶ Mbeni lege so Jéhovah amû maboko na e ti bâ lo tongana Babâ ti e so aye e ayeke so lo sara si a sû atënë ti Jésus nga na aye so lo sara na yâ ti Bible. (Diko Matthieu 11:27.) Jésus amû tâ gï sarango ye ti Babâ ti lo, ni la lo tene: “Zo so abâ mbi abâ nga Babâ awe.” (Jean 14:9). Fani mingi Jésus afa Jéhovah tongana mbeni Babâ. Gï na yâ ti aÉvangile osio, Jésus asara kua na tënë “Babâ” fani 165 tongaso ti sara tënë ti Jéhovah. Ngbanga ti nyen la Jésus asara lani tongaso? Mbeni raison ni ayeke ti sara lani si azo ayeda so Jéhovah ayeke mbeni Babâ ti ndoye.—Jean 17:25, 26.

7. Nyen la fason so Jéhovah asara ye lani na mbage ti Molenge ti lo afa na e na ndö ti lo?

⁷ Bâ ye so fason so Jéhovah asara ye lani na mbage ti Molenge ti lo, Jésus, afa na e na ndö ti lo. Jéhovah amä lani asambela ti Jésus lakue. Lo mä gï asambela ti Jésus lani ape me lo kiri nga tënë na ni (Jean 11:41, 42). Na yâ ti atara kue so Jésus awara, lo bâ ndoye ti Babâ ti lo nga na mungo maboko ti lo.—Luc 22:42, 43.

8. Nyen la afa so Jéhovah amû lani na Jésus aye so lo bezoin ni?

⁸ Jésus ayeda lani so Babâ ti lo la amû na lo fini nga abata lo na fini tongana lo tene: “Mbi yeke na fini ngbanga ti Babâ.” (Jean 6:57). Jésus azia lani bê ti lo kue na Babâ ti lo, na Jéhovah amû na lo aye so lo bezoin ni ti ngbâ na fini. Ye so ayeke kota mingi ayeke so Jéhovah amû maboko na lo ti ngbâ be-ta-zo na lo.—Mat. 4:4.

9. Tongana nyen la Jéhovah afa lani so lo yeke Babâ ti Jésus so aye lo nga ayeke mû maboko na lo?

⁹ So Jéhovah ayeke mbeni Babâ ti ndoye, lo sara kue ti tene Jésus ahinga so lo yeke na Babâ so ayeke mû maboko na lo (Mat. 26:53; Jean 8:16). Atâa so Jéhovah akanga lege pëpe na aye kue so alingbi ti sara sioni na Jésus, Lo mû lani maboko na lo ti gbu ngangu na yâ ti atara. Jésus ahinga lani so aye ti sioni kue so alingbi ti si  na lo ayeke hon hongo (aHéb. 12:2). Jéhovah afa so lo ye Jésus na lege so lo mä lo, lo mû na lo aye so lo bezoin ni, lo fa ye na lo nga lo mû maboko na lo (Jean 5:20; 8:28). Zia e bâ tongana nyen la Babâ ti e ti yayu ayeke mû maboko na e nga tongaso.

10. Ti gue oko na Psaume 66:19, 20, tongana nyen la Jéhovah afa so lo ye e?

¹⁰ Jéhovah ayeke mä asambela ti e. (Diko Psaume 66:19, 20.) Lo fa na e pëpe fani oke la e doit ti sambela, ye so e doit ti sambela ndali ni nga yongo ti sambela ni. Me lo wa e ti sambela fani mingi (1 aThes. 5:17). E lingbi ti sambela Nzapa ti e na ngoi kue, atâa ndo wa la e yeke dä. Atâa so lo yeke na aye mingi ti sara akanga lege na lo lâ oko ape ti mä e, lo yeke dengi mê lakue na asambela ti e. Na ngoi so e bâ so Jéhovah amä asambela ti e, e yeke ye lo mingi ahon ti kozo. Mbeni zo ti sungo psaume atene: “Mbi ye Jéhovah, ndali ti so lo mä go ti mbi.”—Ps. 116:1.

11. Tongana nyen la Jéhovah ayeke kiri tënë na asambela ti e?

¹¹ Babâ ti e ayeke mä gï asambela ti e ape me lo yeke kiri nga tënë na ni. Bazengele Jean atene: “Atâa ye wa la e hunda, tongana a gue oko na ye so bê ti [Nzapa] aye, lo yeke mä e.” (1 Jean 5:14, 15). Me peut-être Jéhovah akiri tënë pëpe na sambela ti e na lege so e ku terê ti e na ni. Na ambeni ngoi lo yeke sara pëpe ye so e hunda na lo wala lo ye ti tene e ku ndali ti so lo hinga ye so ayeke nzoni mingi ndali ti e.—2 aCor. 12:7-9.

12-13. Na alege wa la Babâ ti e ti yayu ayeke mû na e aye so e bezoin ni?

¹² Jéhovah ayeke mû na e aye so e bezoin ni. Lo sara ye so lo hunda na ababâ kue ti sara (1 Tim. 5:8). Lo mû na amolenge ti lo aye so ala bezoin ni ti ngbâ na fini. Lo ye pëpe ti tene e gi bê ti e ndali ti kobe, bongo wala ndo ti lango (Mat. 6:32, 33; 7:11). So Jéhovah ayeke Babâ ti e so aye e, lo sara nga kue ti tene ande e wara aye kue so e bezoin ni na yâ ti angoi so ayeke ga.

¹³ Ye so ayeke kota mingi ayeke so Jéhovah amû na e aye so e bezoin ni ti duti na nzoni songo na lo. Na yâ ti Bible, lo fa na e tâ tënë na ndö ti lo, ye so lo leke na bê ti lo ti sara, ndani so lo créé e nga aye so ayeke si ande na yâ ti angoi so ayeke ga. Lo pensé na e oko oko kue na ngoi so e manda tâ tënë pan, na lege so lo sara kua na ababâ na amama ti e wala na ambeni ita ti mû maboko na e ti hinga lo. Nga e ngbâ ti wara mungo maboko so na nzoni bê a-ancien so aye e nga na aita so akpengba na lege ti yingo ayeke mû na e. Lo yeke fa nga ye na e na lege ti abungbi ti congrégation, so na ngoi ni e na aita ti e e yeke manda ye legeoko. Na alege so nga na ambeni nde, Jéhovah afa so lo yeke mbeni Babâ so ayeke pensé na e kue.—Ps. 32:8.

14. Ngbanga ti nyen la Jéhovah ayeke fa ye na e? Lo yeke sara ni na alege wa?

¹⁴ Jéhovah ayeke fa ye na e. Nde na Jésus, e yeke mbilimbili-kue ape. Ni la Babâ ti e so aye e mingi ayeke gboto mê ti e ti fa ye na e na ngoi so e bezoin ni. Bible adabe ti e atene: “Zo so Jéhovah aye lo, lo yeke gboto mê ti lo.” (aHéb. 12:6, 7). Jéhovah ayeke gboto mê ti e na alege mingi. Na tapande, mbeni ye so e diko na yâ ti Bible wala e mä na ngoi ti abungbi alingbi ti kiri na e na nzoni lege. Wala peut-être e yeke wara mungo maboko so e bezoin ni na mbage ti a-ancien. Atâa Jéhovah agboto mê ti e tongana nyen, a yeke ndoye la apusu lo lakue ti sara ni.—Jér. 30:11.

15. Jéhovah ayeke bata e na alege wa?

¹⁵ Jéhovah ayeke mû maboko na e ti gbu ngangu na yâ ti atara. Gï tongana ti so mbeni babâ so aye amolenge ti lo ayeke mû maboko  na ala na angoi ti ngangu, Babâ ti e ti yayu ayeke mû maboko na e na angoi ti atara. Jéhovah ayeke sara kua na yingo vulu ti lo ti bata e si mbeni ye abuba songo ti e na lo ape (Luc 11:13). Lo yeke mû nga maboko na e na ngoi so e découragé. Na tapande, lo mû na e pendere beku. Beku ti kekereke so amû maboko na e ti gbu ngangu na yâ ti akpale. Gbu li na ndö ti ye so: Atâa aye ti sioni wa la asi na e, Babâ ti e so aye e mingi ayeke zi ande aye kue so asara si e bâ pasi. Atara kue so e yeke wara ayeke hon hongo, me aye ti nzoni so Jéhovah amû na e ayeke ngbâ lakue lakue.—2 aCor. 4:16-18.

16. Nyen la asi na ngoi so Adam ake yanga ti Babâ ti lo so aye lo mingi?

¹⁶ E yeke bâ so Jéhovah aye e tongana e pensé na ndö ti ye so lo sara lani na ngoi so Adam ake yanga ti lo. Na ngoi so Adam ake yanga ti Babâ ti lo ti yayu, lo yeke encore ape na yâ ti sewa ti Jéhovah so ayeke na ngia, nga lo sara si ahale ti lo alingbi lani ti duti na yâ ni ape (aRom. 5:12; 7:14). Ye oko, Jéhovah asara mbeni ye ti mû maboko na ahale ti Adam.

17. Na ngoi so Adam ake yanga, nyen la Jéhovah asara lani hio na pekoni?

¹⁷ Jéhovah apunir Adam, me lo mû zendo ti mû maboko na ahale ti Adam. Hio lo mû zendo ti kiri na azo so amä yanga na yâ ti sewa ti lo (Gen. 3:15; aRom. 8:20, 21). Jéhovah asara ni lani na lege ti Jésus, Molenge ti lo so lo ye lo mingi, so lo mû lo tongana ye so a futa ti zi e. So Jéhovah amû Molenge ti lo ndali ti e, lo fa tongana nyen la lo ye e mingi.—Jean 3:16.

18. Même tongana e hon ayo na Jéhovah, ngbanga ti nyen la e yeke na kite ape so lo ye ti tene e duti amolenge ti lo?

¹⁸ Atâa so e yeke mbilimbili-kue ape, Jéhovah aye ti tene e duti na yâ ti sewa ti lo nga lo yeke bâ e lâ oko ape tongana mbeni ye so ane na ndö ti lo. E lingbi ti zia vundu na bê ti Jéhovah  wala e hon ayo na lo teti mbeni ngoi, me lo yeke lakue na beku so e yeke kiri na lo. Jésus afa tongana nyen la Jéhovah ayeke Babâ so aye amolenge ti lo mingi na lege ti toli ti mbeni molenge so agirisa (Luc 15:11-32). Babâ ti yâ ti toli ni ayeke lakue na beku so molenge ti lo ayeke kiri. Na ngoi so molenge ni akiri na yanga-da, babâ ni ayamba lo na ngia. Tongana e hon ayo na Jéhovah me e changé bê ti e, e yeke na kite ape so Babâ ti e so aye e ayeke ku kungo ti yamba e.

19. Tongana nyen la Jéhovah ayeke zi ande aye ti sioni kue so Adam aga na ni?

¹⁹ Babâ ti e ayeke zi ande aye ti sioni kue so Adam aga na ni. Na peko ti so Adam ake yanga, Jéhovah amû desizion ti mû azo 144 000 ti sara kua ti gbia nga na ti prêtre na yayu legeoko na Molenge ti lo. Na yâ ti fini dunia, Jésus nga na azo so lo na ala ayeke komande ayeke mû ande maboko na azo so amä yanga ti ga mbilimbili-kue. Tongana ala mä yanga na ngoi ti ndangba tara, Nzapa ayeke mû na ala fini ti lakue lakue na pekoni. A yeke nzere ande mingi na Babâ ti e ti bâ amolenge ti lo ti koli na ti wali so ayeke mbilimbili-kue asi singo na ndö ti sese. A yeke tâ ande mbeni pendere ngoi mingi!

20. Na alege wa la Jéhovah afa so lo ye e mingi? Article ti peko ayeke sara tënë na ndö ti nyen?

²⁰ Jéhovah afa so lo ye e mingi. Lo yeke tâ nzoni Babâ mingi. Lo yeke mä asambela ti e nga lo yeke mû na e aye so e bezoin ni, na lege ti mitele nga na lege ti yingo. Lo yeke fa ye na e nga lo yeke mû maboko na e. Lo yeke sara nga ande anzoni ye ndali ti e. A nzere na e mingi ti hinga so Babâ ti e aye e nga lo mû maboko na e. Article ti e ti peko ayeke sara tënë na ndö ti aye so e, amolenge ti lo, e lingbi ti sara ti fa so e kiri singila na lo ndali ti so lo ye e.