A peut ti duti facile ti tene gingo bê ahon ndö ti e tongana mbeni kamarade ti e ayeke na kobela ti li. Me e peut ti fa so e pensé na kamarade ti e ni na lege so e yeke gi ti aidé lo ti hon ndö ti kobela ti lo ni. Na lege wa?

‘Duti nduru ti mä tënë.’​—JACQUES 1:19.

Mbeni nzoni lege ti aidé kamarade ti mo ayeke ti dengi mê ti mä lo tongana lo yeke sara tënë. Mo yeke obligé ape ti répondre na atënë ti lo kue. Zia lo hinga so mo yeke dengi mê na lo, nga gi ti sara ye na nzoni bê. Gi ti comprendre asentiment ti lo nga fâ ngbanga na ndö ti lo ape. Girisa ape so lo peut ti tene mbeni tënë so lo ye fade ti tene ni ape na lo regretté ni ande.​—Job 6:​2, 3.

“Sara tënë so adë bê ti azo.”​—1 ATHESSALONICIEN 5:14.

Kamarade ti mo apeut ti duti na agingo bê, wala lo peut ti bâ so lo yeke ye oko ape. Ti fa na lo so mo pensé na lo, mo peut ti dë bê ti lo nga ti encouragé lo, même si mo hinga ape vrai ye so mo ye ti tene na lo.

“Tâ kamarade aye mba ti lo na ngoi kue.”​—APROVERBE 17:17.

Sara mbeni ye ti aidé lo. Ahon ti tene so mo hinga tongana nyen la mo yeke aidé lo, hunda lo ye so mo peut ti sara. Tongana a yeke ngangu na kamarade ti mo ni ti fa ye so mo peut ti sara na lo, gi ti fa ambeni ye so ala  peut ti sara ni legeoko, na tapande ti gue ti fono. Wala mo peut ti aidé lo ti gue ti vo ye, ti sara nettoyage wala ambeni ye nde.​—aGalate 6:2.

“Ala kanga bê.”​—1 ATHESSALONICIEN 5:14.

Peut-être kamarade ti mo ni aye ti causé ape. Dë bê ti lo so ayeke nzere ande na mo mingi ti dengi mê ti mä lo tongana lo ye ti sara lisoro. Ndali ti kobela ni, lo peut ti tene wala lo sara mbeni ye so ason bê ti mo. Lo peut ti zia lege ti aye so mo na lo aleke ti sara wala lo sara ngonzo. Kanga bê nga comprendre lo tongana mo yeke aidé lo.​—aProverbe 18:24.

“Mbi sara kue ti duti mbeni kamarade so lo peut ti sara tënë na mbi lakue. Même si mbi peut ti wara solution na aproblème ti lo ape, mbi gi ti dengi mê ti mä lo. Parfois, ye so lo yeke na bezoin ni ayeke ti tene mbeni zo adengi mê amä lo si lo sentir terê ti lo bien.”​—Farrah a so kamarade ti lo abâ pasi na kobela so asara si lo te ye nzoni ape, lo yeke na gingo bê nga na dépression.

“Mbeni kamarade ti mbi ayeke gentil nga lo encouragé mbi. Lo invité mbi na yanga-da ti lo ti te mbeni pendere kobe. So lo ye mbi mingi, a sara si ayeke facile na mbi ti fa atënë ti bê ti mbi. Ye so a-encouragé mbi mingi!”​—Ha-eun, so ayeke na dépression.

“Kangango bê ayeke kota ye. Na temps so wali ti mbi asara mbeni ye so ason bê ti mbi, mbi hinga so kobela ni la asara si lo sara ye so. Ye so a-aidé mbi ti kpe ti sara ngonzo nga ti sara nzoni bê na lo mingi.”​—Jacob, so wali ti lo ayeke na dépression.

“Wali ti mbi a-aidé mbi mingi na adë bê ti mbi. Tongana gingo bê ahon ndö ti mbi, lo yeke forcé mbi lâ oko ape ti sara mbeni ye so mbi ye ti sara ni ape. Parfois, lo peut ti sara ape mbeni ye so lo ye fade ti sara. Lo yeke tâ nde mingi ndali ti so lo pensé gï na lo wani ape nga lo yeke mû ye na zo.”​—Enrico, so abâ pasi na ngangu gingo bê.