NSOLO WA PFUNDZIRO 38
NYIMBO 25 Ana Akudzodzwa na Nzimu
Kodi Imwe Musabvera Macenjezo?
“M’bodzi anadzakwatwa, unango anadzasiyiwa.” —MAT. 24:40.
PINAFUNA IFE KUPFUNDZA
Tinapfundza misangani mitatu idalonga Yezu, pontho tinaona kuti isabverana tani na ndzidzi wakutongwa kunafuna kucitika pakumala kwa dziko ino.
1. Ninji pinafuna kucitika thimize pano?
IFE tiri kukhala mu ndzidzi wakuti unaoneka macinjo makulu kakamwe! Thimize pano, Yezu anadzatonga m’bodzi na m’bodzi pa dziko yapantsi. Yezu alonga pinthu pinafuna kucitika mbudzati kufika ndzidzi unoyu wakutongwa. Iye apanga atowereri ace ‘cidzindikiro ca kuonekera kwace na kumala kwa makhaliro a dziko.’ (Mat. 24:3) Cidzindikiro ceneci cisagumanika m’bukhu ya Mateu kapitulu 24 na 25, Marko kapitulu 13 na Luka kapitulu 21.
2. Tinapfundzanji mu nsolo uno, pontho thangwi yanji pyenepi ndi pyakufunika?
2 Yezu apereka macenjezo akufunika kakamwe mukuphatisira misangani mitatu. Misangani ineyi ndi ya mabira na mbuzi, amiyali andzeru na akusowa ndzeru na nsangani wa matalento. Nsangani ubodzi na ubodzi unatiphedza toera kubvesesa kuti pinthu pinacita munthu pinakhuya tani njira inafuna iye kutongwa. Mu nsolo uno, ife tinapfundza misangani ineyi, pontho tinaona kuti tinaphatisira tani pinthu pyenepi. Nsangani wakutoma unafuna ife kupfundza ndi wa mabira na mbuzi.
MABIRA NA MBUZI
3. Yezu anadzatonga lini anthu?
3 Mu nsangani wa mabira na mbuzi, Yezu alonga thangwi yakutongwa kwa anthu akuti ali na miyai yakutawira mphangwa zadidi na kuphedzera abale ace akudzodzwa. (Mat. 25:31-46) Yezu anadzatonga mabira na mbuzi mu ndzidzi wa “nyatwa ikulu,” nkhondo ya Armajedhoni mbidzati kutoma. (Mat. 24:21) Natenepa, ninga nkumbizi anapambula mabira pakati pa mbuzi, Yezu anadzapambula anthu anaphedzera Akristu akudzodzwa pakati pa anthu anakhonda kuaphedzera.
4. Mwakubverana na Izaiya 11:3, 4, thangwi yanji tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yezu anadzatonga anthu mwakulungama? (Onanimbo iri pa tsamba yakutoma.)
4 Yahova akhazikisa Yezu ninga Ntongi, pontho Bhibhlya isapangiza kuti Yezu anadzatonga anthu mwaulungami. (Lerini Izaiya 11:3, 4.) Yezu asaona pinacita anthu, pinalonga iwo na pinanyerezera iwo kuphatanizambo njira inatsalakana iwo abale ace akudzodzwa. (Mat. 12:36, 37; 25:40) Natenepa, Yezu anadzadziwa mwadidi kuti mbani adaphedzera abale ace akudzodzwa na basa idacita iwo. a Ibodzi mwa mabasa akufunika kakamwe akuti munthu anakwanisa kuacita toera kuphedzera abale a Kristu ndi kumwaza mphangwa zadidi. Pakutongwa, anthu anewa anadzaoniwa ninga “akulungama,” pontho anadzatambira “umaso wakukhonda mala” pa dziko yapantsi. (Mat. 25:46; Apok. 7:16, 17) Unoyu unadzakhala muoni wakutsandzayisa kakamwe kuna ale anapitiriza kukhala akukhulupirika! Thangwi yakupitiriza kukhala akukhulupirika mu ndzidzi wa nyatwa ikulu na pakumala kwa nyatwa ikulu, madzina awo anadzapitiriza “m’bukhu ya umaso.”—Apok. 20:15.
5. Tisapfundzanji na nsangani wa mabira na mbuzi, pontho mbani asafunika kubvera cenjezo inagumanika mu nsangani unoyu?
5 Pangizani kuti ndimwe wakukhulupirika. Nsangani wa Yezu unalonga pya mabira na mbuzi usalonga makamaka pya ale ali na cidikhiro cakukhala pa dziko yapantsi. Anthu anewa asapangiza kuti ndi akukhulupirika angaphedzera abale a Kristu m’basa yakumwaza mphangwa, pontho angabvera mwakukhulupirika m’bandazi wakukhulupirika na wandzeru adakhazikiswa na Yezu. (Mat. 24:45) Mphapo ndiye tani ale ali na cidikhiro cakuenda kudzulu? Iwo asafunikambo kubvera macenjezo anagumanika mu nsangani unoyu. Thangwi yanji? Thangwi Yezu asaonambo makhaliro awo, pinacita iwo na pinalonga iwo. Iwo asafunikambo kupangiza kuti ndi akukhulupirika. Na thangwi ineyi, Yezu alongambo misangani inango miwiri yakuti isacenjeza Akristu akudzodzwa. Ife tisagumanambo misangani ineyi m’bukhu ya Mateu kapitulu 25. Cincino tendeni tione nsangani unalonga pya amiyali andzeru na akusowa ndzeru.
AMIYALI ANDZERU NA AKUSOWA NDZERU
6. Amiyali axanu apangiza tani kuti akhali andzeru? (Mateu 25:6-10)
6 Mu nsangani wa amiyali, Yezu alonga pya amiyali khumi adaenda kaonana na mankhadzi. (Mat. 25:1-4) Onsene akhafuna kuperekera mankhadzi ku phwando yakumanga banja. Yezu alonga kuti axanu akhali “andzeru,” pontho axanu akhali “akusowa ndzeru.” Amiyali andzeru akhali akukhunganyika na akuyang’anira. Iwo akhali dzololo toera kudikhira mankhadzi mu ndzidzi uzinji, ngakhale iye afike mwakudembuka. Natenepa iwo aenda na mafuta n’nyale toera nyale zawo zipitirize na kugaka. Pontho iwo akwata mafuta anango pakhundu toera aaphatisire mankhadzi angadembuka na kufika. Pyenepi pisapangiza kuti iwo akhali akukhunganyika toera nyale zawo zipitirize kugaka. (Lerini Mateu 25:6-10.) Mu ndzidzi udafika mankhadzi, amiyali andzeru aenda naye pa phwando yakumanga banja. Munjira ibodzi ene, Akristu akudzodzwa anapitiriza kukhala akukhunganyika na akukhulupirika mpaka kubwera kwa Kristu, anadzaoniwa kuti ndi akuthema toera kukhala pabodzi na Yezu mu Umambo wakudzulu. b (Apok. 7:1-3) Mphapo ninji pidacitika kuna amiyali akusowa ndzeru?
7. Ninji pidacitika na amiyali axanu akusowa ndzeru, pontho thangwi yanji?
7 Mwakusiyana na amiyali andzeru, amiyali axanu akusowa ndzeru nee akhali akukhunganyika mu ndzidzi udafika mankhadzi. Nyale zawo zikhafuna kuthima, pontho iwo nee akhali na mafuta anango pakhundu. Pidadziwa iwo kuti mankhadzi ali dhuzi na kufika, iwo abuluka toera kuenda kagula mafuta anango. Pontho mu ndzidzi udafika mankhadzi, iwo akhadzati bwerera. Buluka penepo, “amiyali akuti akhali akukhunganyika apita na mankhadzi n’nyumba idacitirwa phwando yakumanga banja, nsuwo mbufungwa.” (Mat. 25:10) Mukupita kwa ndzidzi, pidabwerera amiyali akusowa ndzeru toera kupita n’nyumba idacitirwa phwando, mankhadzi aapanga kuti: “Ine nkhabe kukudziwani.” (Mat. 25:11, 12) Amiyali anewa nee akhali akukhunganyika toera kudikhira mankhadzi ngakhale iye afike mwakudembuka. Akristu akudzodzwa asapfundzanji na nsangani unoyu?
8-9. Akristu akudzodzwa asapfundzanji na nsangani wa amiyali? (Onanimbo foto.)
8 Pangizani kuti muli wakukhunganyika na wakuyang’anira. Yezu nee akhalonga kuti panaoneka misoka miwiri ya Akristu akudzodzwa, nsoka ubodzi wakuti mbudakhala wakukhunganyika toera kudikhira mpaka kunkhomo kwa dziko ino na unango wakuti nee mbudadikhira. Mbwenye akhafokotoza pinthu pinafuna kucitika na Akristu akudzodzwa angakhonda kukhala akukhunganyika toera kupirira mpaka kunkhomo. Iwo angakhonda kukhala akukhunganyika, nee anatambira nkhombo zawo. (Juw. 14:3, 4) Pyenepi ndi pyakufunika kakamwe. Mwakukhonda tsalakana khala tiri na cidikhiro cakuenda kudzulu peno kukhala pa dziko yapantsi, tonsene tisafunika kubvera cenjezo ineyi ya nsangani wa amiyali. M’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kukhala wakuyang’anira na wakukhunganyika toera kupirira mpaka kunkhomo.—Mat. 24:13.
9 Pidamala Yezu kulonga nsangani wa amiyali toera kupangiza kufunika kwa kukhala akukhunganyika na akuyang’anira, iye alongambo nsangani wa matalento. Nsangani unoyu usapangiza kufunika kwa kuphata basa mwaphinga.
MATALENTO
10. Anyabasa awiri apangiza tani kuti akhali akukhulupirika? (Mateu 25:19-23)
10 Mu nsangani wa matalento, Yezu alonga pya anyabasa awiri adakhala akukhulupirika kuna mbuyawo na m’bodzi wakuti nee akhulupirika. (Mat. 25:14-18) Anyabasa awiri apangiza kuti akhali akukhulupirika thangwi iwo aphata basa mwakuwanga toera athimizire mpfuma ya mbuyawo. Mbuyawo mbadzati kubuluka, iye apasa anyabasa ace matalento, peno kobiri izinji kakamwe. Anyabasa awiri akukhulupirika aphata basa mwakuwanga, pontho aphatisira mwandzeru kobiri idapaswa iwo. Mphapo ninji pidacitika? Mu ndzidzi udabwerera mbuyawo, iwo athimizira kobiri ikhadapaswa iwo. Mbuyawo aasimba, pontho iwo ‘atsandzaya pabodzi na mbuyawo.’ (Lerini Mateu 25:19-23.) Mphapo ninji pidacitika na nyabasa wacitatu? Iye acitanji na kobiri ikhadapaswa iye?
11. Ninji pidacitika na nyabasa “wakupolola,” pontho thangwi yanji?
11 Nyabasa wacitatu atambira talento ibodzi, mbwenye iye akhala “wakupolola.” Mbuyace akhafuna kuti iye aphatisire talento ineyi mwandzeru. Mbwenye iye aifikira pantsi. Pidabwerera mbuyace, nyabasa unoyu nee akhali na cinthu toera kumpasa. Nyabasa unoyu nee acita pinthu pyadidi. M’mbuto mwa kuphemba kulekererwa thangwi yakukhonda kuthimizira mpfuma ya mbuyace, mwakusowa ulungami iye alonga kuti mbuyace ndi “munthu wakunentsa.” Pidacita iye nee pyatsandzayisa mbuyace. Na thangwi ineyi, akwatirwa talento ikhadapaswa iye, pontho athamangiswa pa nyumba ya mbuyace.—Mat. 25:24, 26-30.
12. Anyabasa awiri akukhulupirika asaimirira ani?
12 Anyabasa awiri akukhulupirika asaimirira Akristu akudzodzwa akukhulupirika. Yezu asaacemera toera ‘atsandzaye pabodzi na mbuyawo.’ Iwo asatambira nkhombo zawo kudzulu, zakuti ndi kulamuswa muli akufa kwakutoma. (Mat. 25:21, 23; Apok. 20:5b) Mbwenye nyabasa wakupolola ndi cenjezo kuna Akristu akudzodzwa. Munjira ipi?
13-14. Akristu akudzodzwa asapfundzanji na nsangani wa matalento? (Onanimbo foto.)
13 Pangizani kuti musaphata basa mwakuwanga. Mu nsangani wa matalento na nsangani wa amiyali, Yezu nee akhalonga kuti Akristu anango mbadakhala akupolola. Mbwenye akhafokotoza pinthu pinafuna kucitika iwo angasiya kukhala aphinga. Iwo angasiya kukhala aphinga, nee anapitiriza ‘kukhala akukhulupirika ninga anthu adacemerwa,’ pontho nee anatawiriswa kupita mu Umambo wakudzulu.—2 Ped. 1:10.
14 Misangani ya Yezu thangwi ya amiyali na matalento isapangiza kuti Akristu akudzodzwa onsene asafunika kukhala akukhunganyika, akuyang’anira mbaphata basa mwakuwanga. Kodi Yezu alongambo pinthu pinango pyakuti ndi cenjezo kuna Akristu akudzodzwa? Inde. Ife tinakwanisa kugumana pinthu pidalonga iye pa Mateu 24:40, 41.
MBANI ANAFUNA ‘KUDZAKWATWA’?
15-16. Lemba ya Mateu 24:40, 41 inaphedza tani Akristu akudzodzwa toera kuona kufunika kwa kupitiriza kukhala akuyang’anira?
15 Mbadzati kulonga misangani mitatu, Yezu alonga pya kutongwa kwakumalisa toera kuona kuti mwa Akristu akudzodzwa mbani anafuna kukhala wakuthema. Iye alonga pya amuna awiri akuti akhaphata basa m’munda na akazi awiri akuti akhapeya na libwe. Pisaoneka ninga uwiri wawo akhacita basa ibodzi ene, mbwenye Yezu alonga kuti ‘m’bodzi anadzakwatwa, pontho unango anadzasiyiwa.’ (Lerini Mateu 24:40, 41.) Buluka penepo, Yezu apanga anyakupfundzace: “Pitirizani kuyang’anira, thangwi imwe nkhabe kudziwa ntsiku inafuna kubwera Mbuyanu.” (Mat. 24:42) Mu ndzidzi udalonga Yezu nsangani wa amiyali, iye alongambo pinthu pyakulandana na pyenepi. (Mat. 25:13) Pisaoneka kuti pinthu pyenepi pisabverana. Basi ene ale akuti mwandimomwene adzodzwa, pontho ndi akukhulupirika ‘anadzakwatwa’ mbatambirwa na Yezu mu Umambo wakudzulu.—Juw. 14:3.
16 Pangizani kuti muli wakuyang’anira. Akristu akudzodzwa onsene anakhonda kupitiriza kukhala akuyang’anira nee anadzagumanywa pabodzi na ‘ale adasankhulwa.’ (Mat. 24:31) Mwandimomwene, onsene anatumikira Yahova mwakukhonda tsalakana cidikhiro cawo, asafunika kuona mafala anewa a Yezu ninga cenjezo toera kupitiriza kukhala akuyang’anira na akukhulupirika.
17. Thangwi yanji nee tisafunika kudzudzumika Yahova angasankhula kudzodza Akristu anango mu ndzidzi uno?
17 Ife tadziwa mwadidi Yahova, pontho tisadziwa kuti njira yace yakutonga ndzidzi onsene ndi yakulungama. Ife nee tisadzudzumika Yahova angasankhula kudzodza Akristu anango akukhulupirika mu ndzidzi uno. c Ife tisakumbuka nsangani udalonga Yezu thangwi ya amuna adatoma kuphata basa m’munda wa mauva pa ndzidzi 11. (Mat. 20:1-16) Ale adacemerwa toera kuphata basa pa ndzidzi wakumalisa atambira kobiri ibodzi ene na ale adatoma kuphata basa namacibese. Munjira ibodzi ene, mwakukhonda tsalakana ndzidzi udadzodzwa Nkristu, iwo anatambira nkhombo ya umaso kudzulu angapitiriza kukhala akukhulupirika.
BVERANI MACENJEZO
18-19. Tapfundzanji na misangani idalonga Yezu?
18 Tapfundzanji? Kuna ale ali na cidikhiro cakukhala pa dziko yapantsi kwenda na kwenda, nsangani wa mabira na mbuzi usapangiza kufunika kwa kupitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova cincino na mu ndzidzi wa nyatwa ikulu yakuti iri dhuzi kakamwe. Ntsogolo, Yezu anaona ale anapitiriza kukhala akukhulupirika ninga akuthema kutambira “umaso wakukhonda mala.”—Mat. 25:46.
19 Ife tapfundzambo misangani miwiri yakuti ndi macenjezo kuna Akristu akudzodzwa. Mu nsangani wa amiyali andzeru na akusowa ndzeru, axanu akhali andzeru. Iwo akhali akukhunganyika na akuyang’anira mbakhala dzololo toera kudikhira mankhadzi ngakhale iye afike mwakudembuka. Mbwenye amiyali akusowa ndzeru nee akhali akukhunganyika. Natenepa mankhadzi nee aatawirisa kupita pa phwando yakumanga banja. Ife tisafunikambo kukhala akukhunganyika mbatidikhira ndzidzi unafuna kufudza Yezu dziko ino. Kusiyapo pyenepi, mu nsangani wa matalento, ife taona kuti anyabasa awiri adakhala akukhulupirika akhali anyabasa andzeru. Iwo aphatira basa mbuyawo mwakuwanga, na thangwi ineyi, iye akomerwa nawo. Mbwenye nyabasa wakupolola akhondwa. Pyenepi pisatipfundzisanji? Ife tisafunika kukhala na pizinji toera kucita m’basa ya Yahova mpaka kunkhomo. Pakumalisa, taona kuti Akristu akudzodzwa asafunika kukhala akuyang’anira toera ‘adzakwatwe’ na Yezu mbatambira nkhombo kudzulu. Akristu akudzodzwa asadikhira mwakutsandzaya toera ‘agumanywe’ kuti akhale pabodzi na Yezu kudzulu. Pakumala kwa nkhondo ya Armajedhoni, iwo anadzakhala mankhadzi wa Yezu pakumanga banja kwa Mwanabira.—2 Ates. 2:1; Apok. 19:9.
20. Yahova anacitanji na ale anabvera macenjezo ace?
20 Ndzidzi wakutongwa kwa anthu uli dhuzi kakamwe, mbwenye ife nee tisagopa. Tingapitiriza kukhala akukhulupirika, Babathu wakudzulu anatipasa “mphambvu yakupiringana yacibaliro” toera tikwanise “kulimira pamaso pa Mwana wa munthu.” (2 Akor. 4:7; Luka 21:36) Mwakukhonda tsalakana khala cidikhiro cathu ndi cakuenda kudzulu peno kukhala pa dziko yapantsi, ife tinatsandzayisa Babathu Yahova tingabvera macenjezo anagumanika m’misangani ya Yezu. Pontho thangwi yakukoma ntima kwa Yahova, madzina athu ‘anadzalembwa m’bukhu’ ya umaso.—Dhan. 12:1; Apok. 3:5.
NYIMBO 26 Mwapicitira Ine
a Onani nsolo wakuti “Tisadziwanji Thangwi Yakutonga Kunafuna Kudzacita Yahova?” mu Ncenjezi wa Maio 2024.
b Toera kudziwa pizinji, onani nsolo wakuti “Kodi Imwe ‘Munadzapitiriza Kukhala Maso’?” mu Ncenjezi wa 15 ya Março 2015.
d MAFALA ANAFOKOTOZA FOTO Mulongo wakudzodzwa ali kupfundzisa Bhibhlya ntsikana adagumana iye m’basa yakumwaza mphangwa.