NHLOKOMHAKA YA XIDONDZRO 44
LISIMU 33 Zrula Ntsrhwalu Waku Ka Yehovha
Lexi Nga Hi Pfunaka Loko Hi Khomiwa Hi Ndlela Ya Ku Biha
“Mi nga pfumeleli ku hluliwa hi leswi bihiki, kambe tamani mi hlula leswi bihiki hi leswinene.”—ROM. 12:21.
NKONGOMETO
U nga yentxa yini loko van’wana va nga ku khomi hi ndlela leyinene nakone u nga yangula hi ndlela yini akuva leswo swi nga ku yengeseleli swikazratu.
1-2. He tini tindlela ta ku biha leti hi nga khomiwaka ha tone?
YESU a vulavule hi xifaniso mayelanu ni mufelwa lweyi a a sindzrisa muyavanyisi wa kukazri akuva a mu yentxela wunene. Handle ka ku ganaganeka a xifaniso lexo xi va khumbe ngopfu vadondzrisiwa va Yesu, hikusa a minkameni liyani a swi tolovelekile kuva vhanu va khomiwa hi ndlela ya ku biha. (Luk. 18:1-5) Xifaniso lexi xi nga ha tama xi hi khumba ngopfu na hine namunhla, hikusa na hine minkama yin’wana ha khomiwa hi ndlela leyi nga liki yinene.
2 A misaveni namunhla, xihlawuhlawu, ku hambana ka mahanyela ku xanisana swi tolovelekile. Xileswo, a swi hi hlamalisi loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha. (Ekles. 5:8) Kambe leswi hi kalaka hi nga swi yimelanga i ku khomiwa hi ndlela ya ku biha hi vamakwezru a bandleni, leswo swi nga ha yentxeka. Swi le livaleni leswaku vamakwezru va hambanile ni vhanu van’wana lava va hi xanisaka kumbe ku hi khoma hi ndlela ya ku biha. Vone vo kala va nga hetisekanga ntsena. Hi nga dondzra swinyingi ka ndlela leyi Yesu a yanguliki ha yone loko a khomiwe hi ndlela ya ku biha. Loko hi tikazratela ku lehisela mbilu lava nga mu tizreliki Yehovha va tlhela va hi xanisa, hi fanela ku tama hi lehisela mbilu ngopfu vamakwezru! I nga va leswaku Yehovha a titwa hi ndlela yini loko hi khomiwa hi ndlela leyi nga liki yinene hi vhanu va le handle kumbexana hi vamakwezru a bandleni? Xana Yehovha a ni mhaka ni leswo?
3. Hi swi tivisa kuyini leswaku Yehovha awa hi vona loko hi xanisiwa ni loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha?
3 Yehovha a djula leswaku hi khomiwa hi ndlela leyinene nakone awa swi xiya loko van’wana va hi xanisa. ‘Yehovha a zrandzra ku lulama.’ (Amaps. 37:28) Yesu a hi tiyisekisa leswaku hi nkama wa kone Yehovha “a ta yentxa leswaku [hi] hantla [hi] yentxeliwa wululami”. (Luk. 18:7, 8) Ku nga li khale, Yehovha a ta helisa ku xaniseka ni tindlela hinkwatu ta ku xanisana.—Amaps. 72:1, 2.
4. Xana he wini mpfunu lowu Yehovha a hi nyikaka wone namunhla?
4 Na ha ha yimele nkama lowu Yehovha a taka helisa swikazratu hinkwaswu, ni swoswi, Yehovha awa hi pfuna ku tiva leswi hi nga swi yentxaka loko van’wana va hi khoma hi ndlela ya ku biha. (2 Pet. 3:13) A hi dondzrisa leswi hi fanelaka ku yangulisa xiswone akuva hi nga yentxi mintxhumu leyi taka tlhela yi hi tisela swikazratu. Handle ka leswo, hi ku tizrisa n’wanake Yesu, Yehovha a hi nyike xikombiso lexi hetisekiki xa leswi hi nga yangulisaka xiswone loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha. Nakone a tlhela a hi nyika swilayu hi ku tizrisa Bibele leswi hi kombaka leswaku hi fanela ku yentxa yini loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha.
TIVONELI KA NDLELA LEYI U YANGULAKA HA YONE
5. Ha yini hi fanela ku tivonela ka ndlela leyi hi yangulaka ha yone?
5 Hi nga ha twa ku vavisa mbilwini ni ku kazrateka hi kola ka wubihi. (Ekles. 7:7) Nambi malandzra ya khale ya ku dumbeka ya ku fana na Yobe na Habakuki, na vone va titwe hi ndlela yoleyo. (Yb. 6:2, 3; Habk. 1:1-3) I ntiyiso leswaku swi tolovelekile ku titwa hi ndlela leyo kambe hi fanela ku tivonela leswaku hi nga yentxi mintxhumu leyi humiki ndleleni.
6. Xana hi dondzra yini ka xikombiso xa Absalomu? (Tlhela u vona ni mufoto.)
6 Loko hi xanisiwa kumbe hi vona mhunu lweyi hi mu zrandzraka a khomiwa hi ndlela ya ku biha, swi nga ha yentxeka hi djula ku tidzrihisela kumbe ku tlhelisela hi ndlela ya kukazri. Kambe ku yentxa leswo swi nga yengesela kuva xiyimu xi tlula mpimu. Vona xikombiso xa Absalomu, n’wana hosi Davhida, a kwati ngopfu loko makwavu wa xisati Tamari, a yentxiwe nsele hi Aminoni lweyi va nga vamakwavu hi papayi. Hi ku ya hi nawu wa Moxe Aminoni a a faneliwa hi ku dlayiwa hi leswi a swi yentxiki. (Lev. 20:17) Absalomu a a ni swivangelo leswi twalaka akuva a titwa hi ndlela leyo kambe a a nge na yone mfanelo ya ku tidzrihisela.—2 Sam. 13:20-23, 28, 29.
Loko Tamari makwavu wa Absalomu a hambiwe nsele, Absalomu a hlundzruke ngopfu a tlhela hluleka ku tikhoma (Vona yava 6)
7. Xana mupisalema a yangule hi ndlela yini loko a vona mintxhumu ya ku biha?
7 Minkama yin’wana, swi tikomba ingiki lava yentxaka swa ku biha a va khatisiwi. Hi kola ka leswo, hi nga ha sungula ku ganaganeka leswaku i swinene ku yentxa leswinene kumbe im-him. Vona leswi yentxekeliki mupisalema lweyi a sunguliki ku lavisisa lava yentxaka swa ku biha na swi va fambela ha hombe, nakasi lava yentxaka leswinene va tikomba na va li ku xanisekeni. A hlaye leswi: ‘Va xileswi lavamfani: Lavisa, minkama hinkwayu va tsrhamisekile.’ (Amaps. 73:12, Buku Dzra Ku Xwenga) A kazrateke ngopfu loko a vona wubihi lakakuva a sungula ku va ni ku ganaganeka ka leswaku swa pfuna ku tizrela Yehovha kumbe im-him. A tlhele a ku: ‘Loko ni dzringise ku yingelisisa leswo, swi ni bindzrele ngopfu.’ (Amaps. 73:14, 16, BX) A tlhele a ku: ‘Kambe mine: A milenge yanga afa mi kusuhi ni ku kazrala, kutsrongo ni zretemuka minkondzro yanga.’ (Amaps. 73:2, BX) Ku yentxeke ntxhumu wa ku fana ni lowu ka makwezru lweyi a vitaniwaka Alberto.
8. Makwezru Alberto a titwise kuyini loko a khomiwe hi ndlela ya ku biha?
8 Alberto a lumbetiwe leswaku a yive mali ya bandla. Hi kola ka leswo, a suseliwe timfanelo nakone vanyingi bandleni a va nga ha mu bekeli xitxhavu hi kuva va tive mhaka leyo. Yene a li: “Ni hlundzruke ngopfu, ni khunguvanyeka ni tlhela ni dana.” Alberto a vaviseke ngopfu hi kola ka xiyimu lexo, a tlhele a hola hi tlhelo dzra moya a va a heta ntlhanu wa malembe na a nga hlengemeli. Leswi humeleliki makwezru lweyi, swi nga hi humelela na hine loko hi hlundzruka nkama lowu hi khomiwaka hi ndlela ya ku biha.
YETISELA LESWI YESU A SWI YENTXIKI LOKO A KHOMIWE HI NDLELA YA KU BIHA
9. He yini mintxhumu ya ku biha leyi Yesu a kumaniki na yone? (Tlhela u vona ni mufoto.)
9 Yesu a hi siyele xikombiso lexinene xa leswi hi fanelaka ku swi yentxa loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha. Pimisa hi tinxanisa leti Yesu a nga va na tone hi tlhelo dzra maxaka yake ni hi vhanu vambeni. Van’we va maxaka yake a va pimisa leswaku awa hlanya, vazrangeli va wukhongoti a va ku a tizrisana ni mademona nakone masotxha ya le Roma a ma mu poyila, ma mu xanisa, hi wugamu ma mu dlaya. (Mar. 3:21; 22; 14:55; 15:16-20, 35-37) Nambitanu, Yesu a kote ku hlula wubihi hinkwabyu lebyo na a nga tlheliseli wubihi hi wubihi. Hi nga dondzra yini ka xikombiso xake?
Yesu a hi siyele xikombiso lexinene loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha (Vona mayava 9-10)
10. Xana Yesu a a hlamulisa kuyini loko a khomiwa hi ndlela ya ku biha? (1 Petro 2:21-23)
10 Dondzra 1 Petro 2:21-23. a Yesu a hi siyele xikombiso lexinene xa leswi hi fanelaka ku swi yentxa loko vambeni va hi xanisa kumbe va hi khoma hi ndlela ya ku biha. Yene a a wu tiva nkama wa ku khanela ni nkama wa ku miyela. (Mat. 26:62-64) Kambe a a nga tiyimeleli ka zritu dzrin’wana ni dzrin’wana ledzri a va mu lumbeta ha dzrone. (Mat. 11:19) Loko a khanela, a a nga zruketeli mhunu nakone a a nga txhaviseli mhunu. Yesu a a tikhoma hikusa “a a swi tsrhikela Lweyi a yavanyisaka hi ku lulama”. A a dzri tiva vonela dzra Yehovha mayelanu ni mhaka leyi, kutani leswo a swi li swa lisima kwake. Nakone a a dumba leswaku Yehovha a ta lulamisa xiyimu xa wubihi hinkwabyu hi nkama wa kone.
11. Hi nga lawula leswi hi swi hlayaka hi tindlela tini? (Tlhela u vona ni mifoto.)
11 Hi nga yetisela Yesu loko hi lawula leswi hi swi hlayaka nkama lowu hi khomiwaka hi ndlela ya ku biha. Minkama yimbeni ndlela leyi hi khomiwaka ha yone hi ndlela ya ku biha i yitsrongo lakakuva hi nga yi ba hi makatla. Ka swiyimu swin’wana hi nga hlawula kuva hi nga hlayi ntxhumu hikusa loko ho hlaya xa kukazri hi nga ha yengesela swikazratu. (Ekles. 3:7; Yak. 1:19, 20) Swi nga ha yentxeka ka swiyimu swin’wana swi djula hi yimelela lweyi a khomiwaka hi ndlela ya ku biha kumbe hi khanela ntiyiso ni ku yimelela leswi hi swi kholwaka. (Mint. 6:1, 2) Kambe loko hi yentxa leswo, hi ta yentxa hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka akuva hi khanela hi ndlela ya ku zrula ni hi xitxhavu.—1 Pet. 3:15. b
Loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha hi nga yetisela Yesu hikuva hi hlawula ku miyela kumbe ku tiva ndlela leyi hi nga hlamulaka ha yone (Vona mayava 11-12)
12. Hi nga yentxa yini akuva hi dumba Yehovha, “Lweyi a yavanyisaka hi ku lulama”?
12 Hi nga tlhela hi yetisela Yesu hi ku dumba Yehovha, “Lweyi a yavanyisaka hi ku lulama”. Loko van’wana va hi yavanyisa kumbe va hi xanisa, hi dumba leswaku Yehovha minkama hinkwayu awa wu tiva ntiyiso. Dumbo ledzro dzri hi pfuna ku tama hi tiyisela loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha hikusa ha swi tiva, leswaku hi wugamu, a ta yi lulamisa mhaka leyi. Loko hi swi tsrhikela Yehovha, leswo swi hi pfuna kuva hi nga beketeli xiviti kumbe mahlundzru, a matsrhan’wini ya kuva hi swi tsrhika swi kula a mbilwini. Matitwela lawo ya ku biha ma nga hi susumetela ku yentxa swa ku biha, ma hi susela ku nyonxa ni ku hona wuxaka byezru na Yehovha.—Amaps. 37:8.
13. I yini leswi hi pfunaka ku tiyisela ni ku lehisa mbilu loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha?
13 I ntiyiso leswaku a hi nge swi koti ku landzra hi ku helela xikombiso xa Yesu. Minkama yin’wana hi nga ha yentxa kumbe ku hlaya mintxhumu leyi hi nga ha tisolaka ha yone. (Yak. 3:2) Minkama yimbeni ndlela leyi hi khomiwaka ha yone hi ndlela ya ku biha yi nga hi vangela swivavu a mizrini ni le miyanakanywini, leswi nga ha kazrataka ku swi dzrivala. Loko u same u khomiwa hi ndlela ya ku biha, tiyiseka leswaku Yehovha awa swi tiva leswi u kumanaka na swone. Yesu lweyi na yene a khomiwiki hi ndlela ya ku biha, a ma twisisa hi ku helela matitwela yaku. (Heb. 4:15, 16) Handle ka ku va a hi nyika xikombiso lexi hetisekiki xa ku xi landzra hi ku tizrisa Yesu, Yehovha a tlhela a hi nyika switsratsriyo leswi tizraka nakone swi hi pfunaka ku langusana ni ku khomiwa hi ndlela ya ku biha. A hi voneni tindzrimana tibidzri ta buku dzra Varoma leti nga hi pfunaka.
“TSRHIKANI XIKWEMBU NKULUKUMBA A KOMBISA MAHLUNDZRU YAKE”
14. Swi tlhamuxela yini ku ‘tsrhika Xikwembu Nkulukumba a kombisa mahlundzru yake’? (Varoma 12:19)
14 Dondzra Varoma 12:19. Loko mupostola Pawulo a kutxe vakriste a ku “tsrhikani Xikwembu Nkulukumba a kombisa mahlundzru yake” a a djula ku hlaya yini hi leswo? Hi ku ya hi mongo, Pawulo a a hlaya kuva hi tsrhika Yehovha a kombisa mahlundzru yake, hi yentxa leswo hi kuva hi yimela Yehovha a yentxa xa kukazri ni ku tisa wululami hi nkama wa kone ni hi ndlela leyi a yi vonaka. Makwezru wa kukazri lwa vitaniwaka John lweyi a samiki a khomiwa hi ndlela ya ku biha, a li: “Swi djule ni tikhoma akuva ni nga dzringisi kuva ni lulamisa mintxhumu hi mavonela yanga, kambe leswo a swi nga nabyali. Buku dzra Varoma 12:19 dzri ni pfune ku tama ni yimela Yehovha.”
15. Ha yini swi li swinene ku yimela Yehovha kuva a lulamisa mhaka yezru?
15 Loko hi yimela Yehovha a lulamisa ku kala wululami hi ta kuma mabindzru manyingi. Loko hi yentxa leswo, hi ta va na ho zrula ntsrhwalu ni ku khunguvanyeka leswi tisiwaka hi loko hi dzringisa ku lulamisa swikazratu hi ndlela yezru. Yehovha a tiyimisele ku hi pfuna. Loko hi khomiwa hi ndlela ya ku biha, swo fana ni loko Yehovha a ku: “Swi tsrhikeli mine, ni ta swi lulamisa.” Loko hi kholwa ka xidumbiso xa Yehovha xa leswaku ni ta “va hakelisa”, hi nga tsrhika mhaka leyo na hi dumba leswaku Yehovha a ta yi lulamisa hi ndlela leyinene. Leswo hi leswi pfuniki John lweyi hi buliki ha yene ku sunguleni, a te: “Loko ni tsrhika mhaka yanga ka Yehovha, a ta yi lulamisa hi ndlela leyinene ku tlula leyi mine a ni ta yi lulamisa ha yone.”
“TAMANI MI HLULA LESWI BIHIKI HI LESWINENE”
16-17. Xana xikhongoto xi nga hi pfunisa kuyini ku ‘tama hi hlula leswi bihiki hi leswinene’? (Varoma 12:21)
16 Dondzra Varoma 12:21. Pawulo a tlhele a tsratsriya vakriste a ku “tamani mi hlula leswi bihiki hi leswinene”. Ka Dondzro ya le Nhaveni, Yesu a te: “Yanani mahlweni mi zrandzra valala venu nakone mi khongotelela lava va mi xanisaka.” (Mat. 5:44) Hi leswi Yesu a swi yentxiki. A khomiwe hi ndlela ya nsele ni ku tiyiselela ku vavisa loku a ku twiki loko a gongondzreliwa a mhandzrini ya nxanisa hi masotxha ya Varoma. A hi nge yi twisisi hi ku helela ndlela leyi a xanisekiki ha yone.
17 Yesu a tame a dumbeka ni ku zrandzra Yehovha nambileswi a xanisiwiki ngopfu. A matsrhan’wini ya ku kombela Yehovha leswaku a khatisa masotxha lawayani, a khongote a ku: “Papayi, va dzrivaleli hikusa a va swi tivi leswi va swi yentxaka.” (Luk. 23:34) Loko hi khongotelela lava hi xanisaka, swi ta pumba xiviti lexi hi nga ha vaka na xone ha vone nambi ku txintxa ndlela leyi hi va vonaka ha yone.
18. Xana xikhongoto xi pfune Alberto na John hi ndlela yini akuva va langutana ni ku khomiwa hi ndlela ya ku biha?
18 A xikhongoto xi pfune vamakwezru vabidzri lava hi buliki ha vone ku sunguleni akuva va lwisana ni ku xanisiwa. Alberto a li: “A ni khongotelela vamakwezru lava ni lumbetiki. Makhambi manyingi a ni kombela Yehovha kuva a ni pfuna leswaku ni swi tsrhika swi khaluta.” Lexi nyonxisaka, Alberto a tlhele a tizrela Yehovha hi ku dumbeka. John yene a li: “Ni khongote makhambi manyingi ka Yehovha ni kombela kuva a pfuna makwezru lweyi a ni khunguvanyisiki ni kuva a ni pfuna kuva ni mu dzrivalela. Yehovha a ni pfunile kuva ni nga mu bekeli xiviti nambi ku mu yavanyisa. A swikhongoto leswo swi ni yentxe ni va ni ku zrula ka miyanakanyu.”
19. I yini leswi hi fanelaka ku swi yentxa na ha ha hanya ka xiyimu lexi xa misava ya ku biha? (1 Petro 3:8, 9)
19 Na ha ha hanya ka xiyimu lexi xa misava ya ku biha, hi ta khomiwa hi ndlela ya ku biha. Kambe swi nge na mhaka ni leswi taka yentxeka a nkameni lowu taka, a hi nge ti txhuka hi tsrhika ku khongota ka Yehovha hi mu kombela mpfunu. Handle ka leswo, yana mahlweni u tizrisa minsinya ya milawu ya Bibele nakone u nga dzrivali ku yetisela Yesu loko u khomiwa hi ndlela ya ku biha. Loko u yentxa leswo, u nga tiyiseka leswaku Yehovha a ta ku tovokisa hi lani ku nga helikiki.—Dondzra 1 Petro 3:8, 9.
LISIMU 38 Yehovha A Ta Ku Nyika Ntamu
a Ka ndzrima 2 ni 3 ka papela dzra ku sungula dzra mupostola Petro, a tlhamuxela swiyimu swinyingi swa ku khomiwa hi ndlela ya ku biha leswi vakriste a va lwisana na swone. Hi xikombiso, van’we a va khomiwa hi ndlela ya ku biha hi vatholi vavu, kasi van’wana a va khomiwa hi ndlela ya ku biha hi vanuna vavu lava a va nga li vakriste.—1 Pet. 2:18-20; 3:1-6, 8, 9.
