12 ПОГЛАВЈЕ
Користин лафија со изградинена
„Нијекх лошно лафи те на икљол таро тумаро муј, него само адава сој шукар, те шај те изградинел е јаверен“ (ЕФЕШАНИТЕ 4:29)
1-3. а) Кова тано јекх таро шукар поклонија со денѓа амен о Јехова? Сар шај ко погрешно начин те користина ле? б) Сар ваљани те користина о поклон те кера лафи?
ЗАМИСЛИН туке сар јекх дад поклонинела пле чхавеске точако. Бут тано бахтало со денѓа пле чхавеске асавко посебно поклон. Со ако о чхаво на пазинела сар возинела, кхувела некас хем поврединела ле? Сар ка осетинел пе о дад?
2 О Јехова дела амен „секова шукар хем совршено поклон“ (Јаков 1:17). Јекх таро шукар поклонија тани и способност те кера лафи. Преку акава поклон амен шај те вакера амаре мисле хем чувствија. Шај те вакера буќа со ка поможинен е манушенге хем со ка керен те осетинен пе шукар. Ама адалеа со ка вакера, исто аѓаар шај те повредина е јаверен хем те ана ленге дукх.
3 О лафија тане бут моќна хем о Јехова сикавела амен сар те користина шукар акава поклон. Ов вакерела аменге: „Нијекх лошно лафи те на икљол таро тумаро муј, него само адава сој шукар, те шај те изградинел е јаверен кеда ваљани хем те користинел околенге со шунена ле“ (Ефешаните 4:29). Те дикха сар акава поклон таро Девел шај те користина ле ко начин сар со мангела ов хем те охрабрина е јаверен.
ПАЗИН САР КЕРЕА ЛАФИ
4-5. Со шај те сикљова таро Изреки башо адава сави моќ иси е лафен?
4 О лафија иси лен моќ. Адалеске ваљани те пазина со вакераја хем сар вакераја. Ко Изреки 15:4 вакерела: „О љубезна лафија тане сар каш е животоскоро, ама о ховавне лафија дукхавена“. Исто сар јекх шужо каш со освежинела хем дела живото, аѓаар о љубезна лафија освежинена адален со шунена лен. Тари јавер страна, о груба лафија поврединена е јаверен хем керена те осетинен пе лошно (Изреки 18:21).
5 Ко Изреки 12:18 пишинела: „О лафија сој вакерде бизо те мислинел пе посавена сар мачи“. О нељубезна лафија шај емотивно те поврединен е јаверен хем те уништинен о амалипе. Шај туте да некој поврединѓа аѓаар. Ама ко Изреки понадари вакерела: „И чхиб е мудро манушенгири сасљарела“. О љубезна лафија шај те сасљарен о емоционална ране хем те спасинен о амалипе кова со сине румимо таро несогласувања. (Читин Изреки 16:24.) Ако размислинаја кај амаре лафија влијајнена упро јавера, ка пазина сар користинаја лен.
6. Соске тано пхаро те контролирина амаре лафија?
6 Јавер причина соске ваљани те пазина сар кераја лафи тани адаја со сарине сием несовршена. „Е манушескоро вило цидела ле ко лошнипе“, хем амаре лафија бут пути сикавена со иси амен ко вило (1. Мојсеева 8:21; Лука 6:45). Шај чаче те овел пхаро те контролирина амаре лафија. (Читин Јаков 3:2-4.) Ама, ваљани секогаш те трудина амен ко шукар начин те кера лафи е јаверенцар.
7-8. Сар шај амаре лафија те влијајнен упро амаро амалипе е Јеховаја?
7 Исто аѓаар ваљани те пазина сар кераја лафи соске амен сием одговорна англо Јехова башо адава со вакераја хем сар вакераја. Ко Јаков 1:26 вакерела: „Ако некој мислинела кај обожавинела е Девле ама на контролиринела пли чхиб, ов ховавела коркори песте, хем лескоро обожавибе на врединела“. Ако на пазинаја сар кераја лафи, шај те румина хем па чак те уништина амаро амалипе е Јеховаја (Јаков 3:8-10).
8 Иси амен шукар причине те пазина со вакераја хем сар вакераја. Те шај те користина амари способност те кера лафи ко начин сар со мангела о Јехова, ваљани те џана саве лафија те избегина.
ЛАФИЈА СО РУШИНЕНА
9-10. а) Саве лафија тане нормална ко свето авдиве? б) Соске избегинаја те вакера безобразна лафија?
9 Авдиве тано нормално те користинел пе безобразна или нечиста лафија. Бут мануша мислинена кај ваљани те ден совли те шај те уверинен е јаверен или те користинен вулгарна лафија те шај те нагласинен адава со вакерена. О комичарија често вакерена мелале шале хем користинена безобразна лафија те асакерен е манушен. Ама о апостол Павле вакерѓа: „Тумен мора те циден тумендар са акава: о гнев, и холи, о лошнипа, о груба лафија, хем безобразна лафија те на икљон таро тумаро муј“ (Колошаните 3:8). Ов исто аѓаар вакерѓа кај „о безобразна шале“ на ваљани „ни те спомнинен пе“ машкар о чачутне христијања (Ефешаните 5:3, 4).
10 О безобразна лафија нане угодна е Јеховаске, а ни околенге со мангена ле. Адава тано нечисто. Ки Библија о „мелалипе“ тано вклучимо ко „постапке е грешно телоскере“ (Галатите 5:19-21). Ко „мелалипе“ шај те овен вклучиме бут различна гревија хем јекх нечисто навика шај те ингарел ки јавер нечисто навика. Ако некас иси навика те користинел бут нечиста хем безобразна лафија, хем на мангела те чхинавел адале навикаја, адава шај те сикавел кај на ваљани више те овел дело таро собрание. (2. Коринќаните 12:21; Ефешаните 4:19; дикх и 23 фуснота.)
11-12. а) Сар шај о разговор башо јавера мануша те менинел пе ко штетно оговарање? б) Соске на ваљани те клеветина некас?
11 Амен исто аѓаар ваљани те избегина о штетно оговарање. Нормално тано те интересина амен е јаверенге хем те вакера со иси нево ко амаре амала хем ки амари фамилија. Чак ко прво веко, о христијања мангена сине те џанен сар тане ленгере пхраља хем пхења хем сар шај сине те поможинен ленге (Ефешаните 6:21, 22; Колошаните 4:8, 9). Ама бут локхе шај о разговор башо јавера мануша те менинел пе ко штетно оговарање. Ако ширинаја оговарање, шај те вакера буќа со нане чаче или те кера лафи башо буќа со на ваљани те џанен сарине. Ако на пазинаја, амаре негативна лафенцар шај некас те кера криво башо нешто со на керѓа, или те клеветина ле. О фарисеија клеветинѓе е Исусе кеда вакерѓе кај тано криво башо буќа со на керѓа лен (Матеј 9:32-34; 12:22-24). О клеветибе руминела некаскоро углед, анела џи ко акошибе, дукха хем уништинела о амалипа (Изреки 26:20).
12 О Јехова мангела амаре лафенцар те поможина хем те охрабрина е јаверен. Ов мрзинела околе „со керела акошибе машкар о пхраља“ (Изреки 6:16-19). О прво клеветнико сине о Сатана, о Бенг кова со клеветинѓа е Девле (Откровение 12:9, 10). Авдиве ко свето, нормално тано те вакерен пе ховајба башо јавера. Ама акава на ваљани те овел ко христијанско собрание (Галатите 5:19-21). Адалеске ваљани те пазина со вакераја хем секогаш те размислина англедер те вакера нешто. Англедер те вакере нешто башо јавера, пуч тут: „Дали адава со мангава те вакерав тано чаче? Дали адава тано љубезно? Дали адава ка поможинел? Дали адава со ка вакерав нешто баши некасте, би вакерава ле сине англи лесте? Сар би осетинава ман сине ако некој керела мандар лафи? (Читин 1. Солуњаните 4:11.)
13-14. а) Со шај те керен е манушенге о лафија со вреџинена? б) Соске о христијања ваљани те избегинен те вреџинен е јаверен?
13 Понекогаш, сарине амен вакераја нешто башо со покасно каинаја амен. Ама на мангаја те овел аменге навика те критикујна е јаверен, те вакера несаве лошна буќа јаверендар или лафија со нане љубезна. Никогаш на ваљани ко амаро живото те користина лафија со вреџинена. О Павле вакерѓа: „Циден тумендар секоја бари омраза, холи, гнев, викибе хем лафија со вреџинена“ (Ефешаните 4:31). О лафија со вреџинена лена е манушенгоро достоинство хем керена лен те осетинен пе кај на врединена. Посебно о чхаве шај бут локхе те овен повредиме, адалеске мангаја посебно те пазина те на уништина лен лафенцар (Колошаните 3:21).
14 И Библија осудинела и навика те користина лафија со вреџинена коленцар со ка дукхава е јаверен. Жално ка овел ако некој ко асавко начин керела лафи пле чхавенцар или пле брачно партнереа. Уствари, ако некој на мангела те чхинавел е навикаја те вреџинел е јаверен нашти више те овел дело таро собрание (1. Коринќаните 5:11-13; 6:9, 10). Сар со сиклилем, ако вакераја лафија сој безобразна, ховавне или со нане љубезна ка румина амаро однос е Јеховаја хем е јаверенцар.
ЛАФИЈА СО ИЗГРАДИНЕНА
15. Сар ваљани те кера лафи е јаверенцар?
15 Сар шај амари способност те кера лафи, сој поклон таро Јехова, те користина ла ко начин сар ов со мангела? И Библија на вакерела аменге точно со те вакера или со на ваљани те вакера. Ки лате пишинела те вакера „само адава сој шукар, те шај те изградинел е јаверен“ (Ефешаните 4:29). О лафија сој тане чиста, љубезна хем чачутне изградинена. О Јехова мангела амаре лафенцар те поможина е јаверенге хем те охрабрина лен. Адава шај нане те овел локхо. Полокхо тано те вакере нешто грубо или бизо те размислине дали ка повредине јаверен, него те вакере нешто позитивно (Тит 2:8). Те дикха несаве начинија сар шај те изградина е јаверен амаре лафенцар.
16-17. а) Соске ваљани те пофалина е јаверен? б) Касте шај те пофалина?
16 О Јехова хем о Исус дарежливо дена пофалба е јаверенге. Амен да мангаја те џа пало ленгоро пример (Матеј 3:17; 25:19-23; Јован 1:47). Те шај те да пофалба која со чаче ка охрабринел е јаверен, ка ваљани те размислина баши ленде хем те сикава интерес. Ко Изреки 15:23 вакерела: „О лафи вакердо ко право време — кобор тано шукар!“ Охрабриме сием кеда некој искрено пофалинела амен башо амаро трудо или сикавела кај ценинела адава. (Читин Матеј 7:12; дикх и 27 фуснота.)
17 Ако иси тут навика те дикхе о шукар буќа ко јавера, ка овел туке полокхо те де искрено пофалба. На пример, шај ко собрание приметинѓан кај некој шукар спреминѓа пе башо пло говор или трудинѓа пе те дел коментари ко состанок. Шај несаво терно храбро бранинела пли вера ки школа или некој сој попхуро редовно џала ки служба. Тле пофална лафија шај те овел баш адава со ваљани ленге. Исто аѓаар, бут важно тано о ром те вакерел пле ромњаке кај мангела ла хем кај ценинела ла (Изреки 31:10, 28). Исто сар јекхе лулуѓаке со ваљани светло хем пани, аѓаар е манушеске ваљани мангипе хем ценење. Адава највише ваљани е чхавенге. Адалеске, роде прилике те пофалине лен башо ленгере шукар особине хем башо ленгоро трудо. И пофалба шај те бајрарел ленгири храброст, ленгири доверба хем те трудинен пе повише те керен адава сој тано исправно.
18-19. а) Соске ваљани те да амаро најшукар те охрабрина е јаверен? б) Сар шај те кера адава?
18 Кеда охрабринаја хем утешинаја е јаверен, амен џаја пало е Јеховаскоро пример. Ов грижинела пе околенге сој тане „чороле“ хем сој тане „пхаге вилеа“ (Исаија 57:15). О Јехова мангела те охрабрина јекх јекхе хем те вакера утешна лафија околенге сој тане разочариме (1. Солуњаните 5:11, 14). Кеда кераја акава, о Јехова дикхела хем ценинела амаро трудо.
19 Шај дикхеа ко собрание кај некој тано обесхрабримо или разочаримо. Со шај те вакере те шај те поможине леске? Шај ка нашти те решине лескоро проблеми, ама шај те сикаве кај грижинеа тут леске. На пример, шај те договорине тут те накхе време леа. Шај те читине јекх стихо тари Библија со ка охрабринел ле хем чак шај заедно те молинен тумен (Псалм 34:18; Матеј 10:29-31). Уверин ле кај о пхраља хем о пхења ко собрание мангена ле (1. Коринќаните 12:12-26; Јаков 5:14, 15). Кер лафи ко начин кова со ка сикавел кај адава со вакереа чаче мислинеа ле хем кај чаче верујнеа ко адава. (Читин Изреки 12:25.)
20-21. Со керела о мануша полокхо те прифатинен совет?
20 Исто аѓаар, изградинаја е јаверен кеда даја лен шукар совет. Адалеске со сием несовршена, понекогаш ваљани аменге совет. Ко Изреки 19:20 вакерела: „Шун совет хем прифатин укор, те шај пало адава те ове мудро“. Нане само о старешине адала со дена совет. О родителија ваљани те ден водство пумаре чхавенге (Ефешаните 6:4). О пхења да шај те ден совет јекх јекхаке (Тит 2:3-5). Адалеске со мангаја амаре пхрален хем пхењен, мангаја те ова сигурна кај о начин сар ка да о совет нане те поврединел лен. Со шај те поможинел аменге ко адава?
21 Шај некогаш добинѓан јекх шукар совет со сине туке локхо те прифатине ле. Соске сине адава аѓаар? Изгледа осетинѓан кај адава со денѓа тут совет чаче грижинела пе туке или шај керѓа туја лафи ко јекх љубезно начин (Колошаните 4:6). Сигурно о совет сине темелимо ки Библија (2. Тимотеј 3:16). Бизи разлика дали директно ка цитирина тари Библија или на, о совет со ка да секогаш ваљани те овел темелимо ки Библија. Никој на ваљани те теринел е јаверен те мислинен сар лесте или погрешно те користинел о стихија те шај те поддржинел пле лична идее. Кеда размислинеа сар сине туке дендо совет, адава ка поможинел туке кеда деа совет е јаверенге.
22. Сар мангеа те користине тли способност те кере лафи?
22 И способност те кера лафи тани поклон таро Девел. О мангипе спрема лесте ка поттикнинел амен акава поклон те користина ле ко исправно начин. Ма бистре кај о лафија иси лен моќ те рушинен или те изградинен. Адалеске, те да са амендар те шај те користина амаре лафија те ден сила е јаверенге хем те охрабринен лен.