Karanga te aronga kimikimi, e karape te puakaoa i te ongi i te aunga kia kite i te mataiti, te tu e me e uʼa me e toa tetai au puakaoa. E karape te puakaoa i te ongi i te aunga o te au paura akaaruru e te au apinga akakona. E mata to te tangata kia kite i to ratou ara, e karape te puakaoa kia ongi i te aunga. Ka “tatau” e ka kite te puakaoa i to ratou ara na te ongi anga i te aunga.

 Kia Akamanako: E meitaki rava atu to te puakaoa karape kia ongi i te aunga i to te tangata. Karanga te U.S. National Institute of Standards and Technology e, “ka kite [te puakaoa] i te ongi i te aunga o tetai apinga rikiriki kino. Ka aite teia ki te tamata anga i te tipunu tuka tei tukuia ki roto i tetai ngai kau kau anga Olympic.”

 Akapeea i rauka ai i te puakaoa karape kia ongi i te aunga?

•   E mauu ana to te puakaoa putaiu e e karape kia ongi i te aunga o te au mea rikiriki kino.

•   E rua o te puakaoa ara putaiu—okotai no te akaea, tetai kia ongi i te aunga. Me ongi te puakaoa i te aunga, ka aere te aʼo ki te ngai o te putaiu tei reira te ngai kia ongi i te aunga.

•   Ka taea e 130 koea tenimita (20 koea ini) tuma ngai ka rauka i te puakaoa kia ongi i te aunga, e 5 koea tenimita (0.8 koea ini) to te tangata.

•   E 50 tuma taime maata atu to te puakaoa cells kia ongi i te aunga, i to tatou.

 Ka kite te puakaoa i te ongi i te aunga tukeke i roto i te au apinga rikiriki kino. Ei akaraanga, ka ongi tatou i te aunga o te tiopu kai, ka kite te puakaoa i te ongi i te aunga o te au tu kai i roto i te tiopu, i karanga ai te aronga kite.

 Karanga te aronga kimikimi i te maki cancer i ko i te Pine Street Foundation e, e angaanga kapiti ana te roro e te putaiu o te puakaoa e e “karape i te ongi i te aunga o tetai apinga i runga i te paraneta.” Te maani nei te au taineti i “te au putaiu” uira kia ongi i te aunga o te au paura akaaruru, te au kai tei tureia, e te maki, kapiti mai te cancer.

 Eaa toou manako? E mea tupu ua ainei te karape o te puakaoa kia ongi i te aunga? Me e mea maaniia i te reira?