1, 2. a) ¿Imaraykun wakin runakuna autoridadniyoq runakunapi mana confiankuchu? b) ¿Imakunamantan kay yachachikuypi yachasunchis?

 WAKIN autoridadniyoq runakunaqa qhapaq runakunamanmi sayapakunku, wajcha runakunapaqmi ichaqa mana chanintachu imatapas ruwapunku. Chaymi runakunaqa manaña autoridadniyoq runakunapi confiankuchu. Chayraykun Bibliapas nin: “Runaqa runamasinta mana allinta ruwananpaqmi munaychakun”, nispa (Ecl. 8:9). Chaymantapas wakin religioso umallikunaqa mana chanintan ruwanku. Chaymi wakin runakunapas manaña Diospi confiankuchu. Chayraykun yachachisqanchis runakunata yanapananchis Jehová Diospipas kay pachapi llaqtanta pusariq hermanonchiskunapipas confianankupaq.

² Noqanchismi astawanqa Jehová Diospipas llaqtanta pusariq hermanonchiskunapipas confiananchis. Askha wataña Jehová Diosta servishanchis chaypas paypin confiashanallanchis, reparananchistaqmi paypa ruwasqankunaqa chaninpuni kasqanta. Ichaqa, ¿imakunapi tarikuspan mayninpi Jehová Diosmanta iskayayta qallarisunman? Juj, Bibliata leespa Jehová Dios mana chaninta ruwananpaq piensaspa. Iskay, Jehová Diospa llaqtanpi kamachiwasqanchista mana chaninpaq qhawarispa. Kinsa, p’uchukay tiempopi ima sasachakuypipas tarikuspa.

3. ¿Imaraykun Bibliata leeshaspa mayninpi piensasunman Jehová Dios mana chaninta ruwananpaq?

³ Bibliata leespaqa yaqapaschá piensasunman Jehová Dios mayninpi mana chaninta imatapas ruwananpaq otaq mayqen  runatapas mana chaninta juzgananpaq. ¿Imaraykun chhaynata piensasunman? Bibliapin Números libropi willashan juj Israel runamanta. Paytaqa Jehová Diosmi juchacharan sábado p’unchayta mana waqaychasqanmanta, jinaspapas Moisestan kamachiran chay runata wañuchinankupaq. Segunda Samuel libropin ichaqa Davidmanta willashan. Payqa qhelli juchapin urmaran, jinaspapas juj runata wañuchinankupaqmi kamachiran. Chhaynaña kaqtinpas Jehová Diosqa perdonaranmi Davidta (Núm. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13). Chaykunata leespaqa yaqapaschá nisunman: “Davidqa aswan jatun juchakunapimá riki urmaran. Chhaynaqa, ¿imaraykutaq Jehová Diosri Davidta perdonaran Israel runatataq mana perdonaranchu?”, nispa. Kunanmi yachasunchis imakunapis piensananchis Bibliata leeshaspa chayta. Kinsamanta yachasun.

4. ¿Imaynatan yanapawanchis Génesis 18:20, 21 chaymantapas Deuteronomio 10:17 textokunaq nisqan Jehová Diospa ruwasqankunapi confiananchispaq?

⁴ Bibliaqa manan llapantapunichu imatapas willawanchis. Yachasqanchis jina Davidqa sonqomantapunin juchallikusqankunamanta pesapakuran (Sal. 51:2-4). Ichaqa, ¿imayna runan kanman karan sábado p’unchayta mana waqaychaq runa? ¿Pesapakunmanchu karan Jehová Diosta mana kasukusqanmanta? ¿Chay kutillapichu Jehová Diosta mana kasukunman karan? Bibliaqa manan chaykunataqa willanchu. Chayraykun mana allintapunichu chay runamantaqa yachanchis. Manaña allintachu yachanchis chaypas Jehová Diospin confiananchis, payqa chanillantan imatapas ruwan (Deut. 32:4). Runakunaqa jujkunaq nisqanta uyarispallan mayninpiqa runamasinchista mana chaninta juzganchis. Jehová Diosmi ichaqa mana chhaynachu. Payqa allintan imatapas yachan, chayman jinataqmi pitapas juzgan (leey Génesis 18:20, 21; Deuteronomio 10:17). Sichus Jehová Diostapas kamachikuyninkunatapas astawan reqsisun chayqa astawanmi paypi confiasun, reparasuntaqmi Jehová Diosqa chanintapuni imatapas ruwasqanta. Chaykunan yanapawasun Bibliata leeshaspa Jehová Diosmanta ama iskayananchispaq (Sal. 145:17).

5. ¿Imaraykun mayninpi jujkunata mana chaninta juzgasunman? (Qhaway “ Juchasapa kasqanchisraykun jujkunata mana chaninta juzgasunman” nisqata).

⁵ Juchasapa kasqanchisraykun mana chaninta juzganchis. Jehová Diosqa payman  rijch’akuqtan kamawaranchis, chayraykun cheqnikunchis mana chanin ruwaykunata (Gén. 1:26). Ichaqa juchasapa kasqanchisraykun mayninpiqa mana chaninta jujkunata juzgasunman. Yachasun Jonasmanta. Payqa sinchitapunin phiñakuran Jehová Dios Nínive llaqtata khuyapayasqanmanta (Jon. 3:10–4:1). Jehová Dios khuyapayakuq kasqanraykun Nínive llaqtapiqa 120.000 runakuna salvakuranku. Jehová Diosqa chanillantan chay llaqtata juzgaran, Jonasmi ichaqa mana chanintachu paykunata juzgasharan.

6. ¿Obligasqachu Jehová Dios kashan ima ruwasqantapas willawananchispaq?

⁶ Jehová Diosqa manan obligasqachu kashan ima ruwasqantapas willawananchispaqqa. Ñaupa tiempopi Diosta serviq wakin runakunaqa mayninpin Jehová Diosta imachus ruwasqanmanta tapuranku. Jehová Diosqa uyariranmi tapusqankuta (Gén. 18:25; Jon. 4:2, 3). Chaymi mayninpiqa serviqninkunaman willaran imatachus ruwanan karan chayta (Jon. 4:10, 11). Jehová Diosqa kamawaqninchistaq chayqa manan obligasqachu kashan ima ruwasqantapas willawananchispaqqa, manataqmi tapuwananchischu imatapas ruwananpaqqa (Isa. 40:13, 14; 55:9).

7. ¿Imaraykun mayninpi sasata confiasunman Jehová Diospa llaqtanta pusariq hermanonchiskunapi?

⁷ Jehová Diospiña confianchis chaypas mayninpiqa sasan kanman llaqtanta pusariq hermanonchiskunapi confiay. Yaqapaschá nisunman: “¿Jehová Diospa munayninman jinachu imatapas ruwashankuman, icha munayninkuman jinallachu imatapas ruwashanku?”, nispa. Chhaynatapaschá chay Israel runaq familianpas piensaran. Yaqapaschá niranku: “Moisesqa munasqanman jinapaschá mana chaninta ruwashan”, nispa. Chaymi pasanman karan Uriaspa amigonwanpas. Davidqa Uriaspa esposanwanmi qhelli juchata ruwaran, chaymantapas Uriasta wañuchinankupaqmi kamachiran. Chayta yachaspaqa yaqapaschá Uriaspa amigonqa niran: “Davidqa autoridadniyoq kasqanraykun mana chaninta ruwashan chhaynapi mana wañuchisqa kananpaq”, nispa. Jehová Diosqa confianmi llaqtanta pusariq hermanokunapi, paykunapi confiaspaqa Jehová Diospin confiashanchis.

8. Hechos 16:4, 5 nisqan jina, ¿imaynatan kay tiempopi allin yuyayniyoq junt’aq kamachi Diospa llaqtanta pusarishanku?

⁸ Kay tiempopin Jehová Diosqa “allin yuyayniyoq junt’aq kamachi” hermanonchiskunawan llaqtanta pusarishan (Mat. 24:45). Allin yuyayniyoq junt’aq kamachiqa ñaupa tiempopi cristianokuna jinan umalliqkunaman willanku imatachus ruwanankuta, chhaynapi Diospa munaynin pachantinpi aparikushanallanpaq (leey Hechos 16:4, 5). Chaytan iñiq t’aqapi umalliqkunapas noqanchisman willawanchis. Sichus paykunaq niwasqanchista kasukusunchis chayqa Jehová Diospi confiasqanchistan rikuchisunchis.

9. ¿Imaraykun mayninpi sasa kanman umalliqkunata kasukuy?

⁹ Wakin iñiq t’aqapi hermanonchiskunaqa nishu askhapunin juñunakuna wasikunapi juñukunku. Chaymi umalliqkunaqa wakin iñiqmasinchiskunata niranku juj iñiq t’aqaman astakunankupaq. ¿Imatan ruwasunman juj iñiq t’aqaman astakunanchispaq noqanchistapas niwaqtinchis? Yaqapaschá paykunata kasukuyqa sasa kanman ¿Imarayku? Familianchiskunamantapas amigonchiskunamantapas mana t’aqakuyta munasqanchisrayku. Chaymantapas Jehová Diosqa manan umalliqkunamanqa willanchu mayqen iñiq t’aqamansi  ripunanchis chaytaqa. Chayraykun sasa kallanmantaq paykunata kasukuy. Chhaynaña kaqtinpas Jehová Diosqa confianmi umalliqkunaq ruwasqankupi. Chaymi umalliqkunaq niwasqanchistaqa kasukunanchispuni. *

10. Hebreos 13:17 nisqan jina, ¿imaraykun umalliqkunata kasukunanchis?

¹⁰ ¿Imaraykun umalliqkunata kasukunanchis manaña ima niwasqanchispas gustawasunmanchu chaypas? Paykunata kasukuspaqa iñiq t’aqapi juj nisqalla Jehová Diosta servinanchispaqmi yanapakushanchis (Efes. 4:2, 3). Sichus juch’uyaykukuspa umalliqkunata kasukusunchis chayqa iñiq t’aqapi hermanonchiskunaq allinninpaqmi kanqa (leey Hebreos 13:17). Chaymantapas umalliqkunata kasukuspaqa Jehová Diospi confiasqanchistan rikuchisun. Jehová Diosqa umalliqkunatan sapanka iñiq t’aqapi churan allinta cuidawananchispaq (Hech. 20:28).

11. ¿Imakunata yuyariymi yanapawasun umalliqkunapi astawan confiananchispaq?

¹¹ Llapanchismi yuyarinanchis imaynatas umalliqkuna Diospa llaqtanta pusarishanku chayta, chaymi yanapawasun paykunapi astawan confiananchispaq. Umalliqkunaqa Jehová Diospa santo espirituntan mañakunku imatapas ruwanankupaq. Chaymantapas Bibliaq nisqanman jinan imatapas ruwanku. Umalliqkunaqa kallpachakunkun Diospa munayninman jina imatapas ruwanankupaq, iñiq t’aqapi hermanokunatapas allinta cuidanankupaq. Umalliqkunaqa allintan yachanku imachus ruwasqankumantapas Jehová Dios cuentata mañananta (1 Ped. 5:2, 3). Kay tiempopi runakunaqa juj colorniyoq, juj religionniyoq, politicarayku iman t’aqanasqa kashanku. Noqanchismi ichaqa juj nisqalla Jehová Diosta servishanchis, chaypin reparanchis Jehová Dios llaqtanta bendecishasqanta.

12. ¿Imakunatan umalliqkuna ruwanku juchallikuq hermano pesapakushanchus juchanmanta icha manachus chayta yachanankupaq?

¹² Jehová Diosqa manan munanchu llaqtanpi ima qhelli ruwaypas kanantaqa. Chayraykun umalliqkunata kamachin llaqtanta ch’uyata jap’inankupaq. Sichus iñiq t’aqapi pipas jatun juchaman urmanman chayqa umalliqkunan allinta qhawarinanku chay hermano qarqosqachus kapunqa icha manachus chayta. Chayraykun umalliqkunaqa ñaupaqta qhawarinku juchallikuq hermano pesapakushanchus juchanmanta icha manachus chayta, cheqnikunpunichus chay jucha ruwasqanta icha manachus chayta, listochus kashan juchallichiq amigonkunata saqepunanpaq icha manachus chaytapas. Chaymantapas Jehová Diosmantan mañakunku, Bibliaq nisqanta allinta estudianku. Chay qhepamanñan qhawarinku Diospa llaqtanmanta qarqosqachus kapunqa icha manachus chayta (1 Cor. 5:11-13).

13. ¿Imapi tarikuspan sasa kanman umalliqkunaq niwasqanchista kasukuy?

¹³ Juj iñiqmasinchis Diospa llaqtanmanta qarqosqa kapuqtinqa facil-llatan umalliqkunaq nisqankuta kasukusunman. Ichaqa, ¿imatan ruwawaq mayqen familiaykipas otaq amigoykipas qarqosqa kapuqtin? ¿Kasukuwaqchu umalliqkunaq nisqankuta? Mayninpiqa sasapaschá kanman. Yaqapaschá piensasunman: “¿Diospa munasqanman jinachu amigoyta juzgaranku?”, nispa. Chhaynaqa, ¿iman yanapawasunman chhaynapi tarikuspa umalliqkunapi confiananchispaq?

14. ¿Imaraykun iñiqmasinchiskunaq allinninpaq juchallikuq runa Diospa llaqtanmanta qarqosqa kapusqan?

¹⁴ Juchallikuq runa Diospa llaqtanmanta  qarqosqa kapusqanqa llapa iñiqmasinchiskunaq allinninpaqmi. Paykunaqa manan allin ejemplochu iñiq t’aqapi hermanokunapaq kanku (Gál. 5:9). Chaymantapas yaqapaschá juchallikuq runaqa Diospa llaqtanmanta qarqosqa kaspaña reparakunqa jatun juchapi urmasqanta, ruwasqanpas piensasqanpas mana allinchu kasqanta, aswanpas cambianan kasqanta (Ecl. 8:11). Umalliqkunaqa allintan qhawarinanku juchallikuq hermano Diospa llaqtanmanta qarqosqapunichus kanan icha manachus chayta. Umalliqkunaqa Israel llaqtapi juezkuna jinan Jehová Diospa munayninman jina pitapas juzganku, manataqmi runakunapaq jinachu juzganku (2 Crón. 19:6, 7).

15. ¿Imaraykun kunanmantapacha Jehová Diospa llaqtanta pusariq hermanonchiskunapi confiananchis?

¹⁵ Diospa p’unchayninqa ñan cercapiña kashan. Chayraykun kunanmantapacha paypi confiananchis, payqa chanillantan imatapas ruwan. Chaymantapas llaqtanta pusariq hermanonchiskunapin confiananchis. Yaqapaschá tukukuy p’unchaykunapiqa Diospa llaqtanta pusariq hermanonchiskunaq kamachiwasqanchiswan admirakusunchis. Nisunpaschá: “Kayta kamachiwasqanchisqa manamá allinchu. Chaytaqa manamá jayk’aqpas ruwaranchischu ¿riki?”, nispa. P’uchukay tiempopiqa llaqtanta pusariq hermanonchiskunawanmi Jehová Diosqa ima kamachikuytapas qowasunchis, chayraykun paykunapi confiananchis. Manataqmi nishananchischu: “¿Diospa munasqanman jinachu ruwashankuman, icha munasqankuman jinallachu ruwashanku?”, nispaqa. Chaymantapas kaykunatan tapukunanchis: “¿Confiasaqchu Jehová Diospipas llaqtanta pusariq hermanokunapipas chay p’uchukay tiempokunapi? ¿Kasukushanichu kunan Jehová Diospa llaqtanpi kamachiwasqankuta?”, nispa. Sichus kunanmantapacha Jehová Diospa llaqtanpi niwasqanchista kasukusun chayqa aswan facil-llatan p’uchukay tiempokunapipas kasukusunchis (Luc. 16:10).

16. ¿Imaynatan p’uchukay tiempopi Jehová Diospi confiasqanchista rikuchisunchis?

¹⁶ ¿Imatan ruwasun p’uchukay tiempopi Jehová Dios llapa runakunata juzgaqtin? ¿Allinpaqchu Jehová Diospa juzgasqanta qhawarisun, icha phiñakusunchu? Llapanchismi munanchis p’uchukay tiempo manaraq chayamushaqtin llapa familianchiskuna Jehová Diosta servinankuta. Wakinninkuqa yaqapaschá Jehová Diosman kutirikunqaku. Ichaqa Jesusmi llapa runakunatapas p’uchukay tiempopiqa juzganqa (Mat. 25:31-33; 2 Tes. 1:7-9).  Jehová Diospa p’unchayninpiqa manan noqanchischu nisunchis pitachus Jehová Dios salvanqa icha manachus chaytaqa (Mat. 25:34, 41, 46). Kunanmantapacha Jehová Diospi confiasunchis chayqa astawanraqmi jatun p’unchayninpipas paypi confiasun, manataqmi ima ruwasqanmantapas phiñakusunchu.

17. ¿Imaynan mosoq pachapi kausay kanqa Jehová Dios chanillanta imatapas ruwasqanrayku?

¹⁷ Mosoq pachapiqa Jehová Dios chaninta imatapas ruwasqanraykun kusisqa wiñaypaq kausasunchis. Chaypiqa manañan pantasqa religionkunapas gobiernokunapas runakunata sufrichinqakuñachu. Manañan onqoypas, machuyaypas ni wañuypas kanqañachu. Satanaspas supayninkunapas “waranqa watan” “chinkay-chinkay ukhupi” wisq’asqa kanqaku (Apo. 20:2, 3). Sichus Jehová Diospi confiasun chayqa kusisqan mosoq pachapipas wiñaypaq kausasunchis.

18. Números 11:4-6; 21:5 nisqan jina, ¿imatan Israel runakunamanta yachasunman?

¹⁸ Mosoq pachapipas Jehová Diospin confiananchis kanqa. ¿Imarayku? Yachasun Israel runakunamanta. Paykunataqa Jehová Diosmi Egipto llaqtapi esclavo kasqankumanta orqomuran. Tiempowanmi ichaqa wakin Israel runakuna rimapakuyta qallariranku, jinaspapas maná nisqa mijunatan wijch’uykuranku (leey Números 11:4-6; 21:5). Sichus Jehová Diospi mana confiasunmanchu chayqa noqanchispas Israel runakuna jinan kasunman. Mosoq pachapiqa llapanchismi llank’ananchis kanqa kay pachata sumaq paraisoman tukuchipunanchispaq. Chaypi llank’ayqa yaqapaschá qallariypiqa sasa kanqa. Ichaqa, ¿Israel runakuna jinachu Jehová Dios contra rimapakuyta qallarisunchis, icha kusisqachu Jehová Diosta kasukusunchis? Sichus kunanmantapacha imaymana chaskisqanchismanta Jehová Diosta “gracias” nisunchis chayqa jamuq tiempopipas agradecido kasqanchistan rikuchisunchis.

19. ¿Imakunatan kay yachachikuypi yachamuranchis?

¹⁹ Jehová Diosqa chanillantan imatapas ruwan, chayraykun paypi confiananchis. Jinaspapas llaqtanta pusariq hermanonchiskunapin confiananchis, paykunataqa Jehová Diosmi ajllaran llaqtanta cuidanankupaq. Chaymantapas yuyarinanchismi Jehová Dios profeta Isaiasman nisqanta. Paymi niran: “Thaj kayniyoq kaspaykichismi jap’ipakuwaspaykichismi kallpachasqa kankichis”, nispa (Isa. 30:15, TNM).