Donwan Margaretwanqa * kusisqan kasharanku ususin familiantin visitasqanmanta. Margaretqa experienciayoq cocineran karan, jubilasqañataq karanpas, payqa macarrones con queso * nisqa mijunatan prepararan, chay mijunaqa nishutan gustaq nietonkunaman.

Margaretqa mesaman mijunata apamuran, qhawaykuspataq mesapi kashaqkunaqa ch’inlla quedakapusqaku... ¡mankapiqa queso uchullan kashasqa! Margaretqa qonqarapusqan macarronesta mankaman churayta.

Kuraqña experienciayoqña kanchis chaypas, llapanchismi pantaq kanchis. Mayninpiqa mana piensaykuspa rimarunchis, mana ruwananchis ratopi imatapas ruwarunchis otaq qonqarunchis. ¿Imaraykun pantanchis? ¿Imaynatan qhawarinanchis? ¿Imatan ruwasunman ama pantanapaq? Kay tapuykunaman kutichinapaqqa allin yuyaywan qhawariymi yanapawasun.

Imatapas allinta ruwarunchis chayqa, kusisqan sientekunchis pipas “allinmi ruwasqayki” nispa niwaqtinchis. Ichaqa pantarunchis chayri, mana munashaspapas otaq jujkunaña mana repararunkuchu chaypas, ¿“arí, pantarunin” ninchischu? Chaypaqqa humilden kana.

Orgulloso kanchis chayqa, yaqapaschá pantasqanchista mana reconocesunchu otaq jujkunata tumpasun. Chhayna comportakuyqa mana allinpin tukun, problemaqa manan arreglakunqachu otaq jujkunapas mana juchanmanta tumpasqa kankuman. Chay ratoqa manapaschá juchachasqachu kasun, ichaqa tiempowanqa “sapankanchismi kikinchismanta Diosman cuentata qosun” (Romanos 14:12).

Diosninchisqa manan runa jinachu qhawarin pantasqanchistaqa. Salmos libron Diosmanta nin: “Khuyapayakuqmi sumaq sonqoyoqmi”, “manan sapa kutillachu anyashawanchis, manan sapa kutillachu phiñapayawanchis”, nispa. Payqa yachanmi runaqa juchayoq kasqanchista, yachantaqmi imapi pisipasqanchistapas; “yuyarikuwanchismi ñut’u allpa kasqanchista” (Salmos 103:8, 9, 14).

Diosninchisqa khuyapayakuq tayta jinan munan pantasqanchista pay jina qhawarinanchista (Salmos 130:3). Payqa munakuywanmi yanapawanchis Palabranwan, chaypin kashan askha consejokuna pantasqanchista jujkunaq pantasqantapas imaynata qhawarinanchispaq.

Wakinkunaqa pantasqankuta mana reconocespan tiempota kallpankuta ima usuchinku, jujkunata tumpaspa otaq justificakuspa. Chayta ruwashanamantaqa, pitapas phiñachispaqa disculpata mañakuy, arreglay chay problemata amigollantin  kashanaykipaq. Chhaynapi kusisqa kanaykipaq jujkunatapas ama llakichinaykipaq. Sichus pantasqaykita mana reconocenkichu chayqa qanmi astawan llakikunki, problemapas astawan wiñanqa. Aswan allinqa pantasqanchismanta yachay, corregikuy, qonqapuy iman.

Jujkuna pantarunku chayqa, ratollan phiñakunchispacha. Ichaqa Jesuspa kay nisqantan kasukunanchis, nin: “Imatachus runakuna ruwanasuykichista munankichis, chhaynallatataq qankunapas paykunata ruwaychis”, nispa (Mateo 7:12). Anchatan agradecekunchis pantarusqanchismanta pipas “manan imananpaschu” nispa niwaqtinchis. Chhaynaqa, ¿manachu qanpas paykuna jina jujkunata tratawaq? (Efesios 4:32.)

Juj diccionarioq nisqanman jinaqa, mana yuyayniyoq kaspa, imatapas mana allinta yachaspa, mana atentochu kaspa imas pantanchis. Chaykunaraykun mayqenninchistapas ima ratopipas pasawasunman. Bibliapi yachachikuykunaman jina ruwasun chayqa pisitan pantasun.

Bibliapi jujnin yachachikuymi Proverbios 18:13 textopi tarikun, nin: “Manaraq allinta uyarishaspa simita kutichiqqa mana yuyayniyoqmi, mana p’enqakuqtaqmi”, nispa. Sichus pacienciawan allinta uyarisun, jinaspapas allinta piensasun kutichinapaq chayqa, manan jawan ukhuntachu rimarparisun nitaq phiñakusunchu. Allinta uyarisun chayqa manan nishutachu pantasun.

Bibliapi juj yachachikuypas nin: “Tukuy atisqaykichista ruwaychis lliu runawan sumaqta kausanaykichispaq”, nispa (Romanos 12:18). Esforzakuy jujkunawan thajpi juj nisqalla kausanaykipaq. Jujkunawan llank’aspaqa khuyapayakuq respetoyoq ima kay. Chaymantapas jujkunata felicitay animay ima. Chaykunata ruwanki chayqa, facilmi kanqa perdonay otaq pantasqanta mana allin ruwasqantapas qonqapuy. Nishutaña pantarunqa chaypas sumaqtan arreglankichis.

Pantasqaykikunamanta yachay. Ama “kayraykun jaqayraykun” nispa niychu; aswanpas juj oportunidadta jina qhawariy ima cualidadpipas mejoranaykipaq. Yaqapaschá yachanayki pacienciakuyta, allin sonqo kayta, controlakuyta, llamp’u sonqo kayta, thaj kausayta, otaq munakuyta (Gálatas 5:22, 23). Yachankiñan jujpi mana kaqllata ruwanaykipaq. Ama nishuta llakikuychu pantasqaykimanta, ichaqa amataq manapas imapas pasanmanchu jinatachu saqey. Sichus imapas phiñakunapaq jina kaqtinqa, asirikuymi yanapasunki.

Allin yuyaywan pantasqanchiskunata qhawariyqa, yanapawasunmi chaykuna allichayta. Thajmi sientekusun, jujkunawanpas thajpin kasun. Pantasqanchiskunamanta yachaspaqa sumaq runa yachayniyoq iman kasun. Chaymantapas manan desanimakusunchu nitaq piensasunchu “problema ruwaqmi kani” nispaqa. Jujkunapas pantaq kasqankumanta mejorayta munashasqankuta yachayqa, yanapawasunmi paykunawan amistadta ruwananchispaq. Astawanqa Diosninchis jina munakuq kaytan yachanchis tukuy sonqomanta perdonakuq kaytapas (Colosenses 3:13).

¿Iman pasaran qallariypi yachamusqanchis Margaretpa pantasqanwan? ¿Sinchi mana allinpunichu karan? Manan. Llapankupas asirikullarankun, pay kikinpas, jinaspa mijuranku mana macarronniyoqña kasharan chaypas. Unay watakunaq pasasqanman jinapas, nietonkunaqa willashallarankun wawankunaman, yuyariqkus sumaq ratokunata abuelonkuwan pasasqankuta... Imaynaña karan chaypas pantarusqanqa manan juchachu karan.