1 Reyes 8:1-66
-
Diospa rimanakuynin arcata temploman apaykusqankumanta (1-13)
-
Israel runakunata Salomonpa rimapayasqanmanta (14-21)
-
Ruwasqan wasita Diosman Salomonpa entregasqanmanta (22-53)
-
Salomón Israel runakunata bendecisqanmanta (54-61)
-
Sacrificiokuna jaywasqankumanta, Diospa wasinta entregasqankumanta fiesta ruwasqankumantawan (62-66)
8 Chay tiempopin rey Salomonqa Israelmanta llapa umalliqkunata* Jerusalenman wajachirqan,+ llapa ayllukunamanta umallikunata familiakunapi umallikunatawan.+ Paykunan jamurqanku Jehová Diospa rimanakuynin arcata Davidpa Llaqtan+ nisqa Sionmanta+ apamunankupaq.
2 Llapa Israel runakunan rey Salomonpa kasqanman fiesta* p’unchaykunapi jamurqanku. Paykunaqa etanim killapin* jamurqanku, chayqa karqan qanchis kaq killan.+
3 Israelmanta llapa umalliqkuna jamuqtinkutaq sacerdotekunaqa Diospa rimanakuynin arcata oqarispa aparqanku.+
4 Sacerdotekunaqa Leví runakunawan* kuskan aparqanku Jehová Diospa rimanakuynin arcata, karpata,+ karpapi kaq Diosta servinapaq cosaskunatawan.
5 Rey Salomonqa llapa wajachisqan runakunapiwanmi Diospa rimanakuynin arcaq ñaupanpi kasharqanku. Chay fiestapi ovejakunata wakakunata sacrificasqankuqa+ sinchi askhapunin karqan, mana yupay atiyraqmi karqan.
6 Jinan sacerdotekunaqa Jehová Diospa rimanakuynin arcata apaykurqanku+ templopi* kaq aswan ukhu cuartoman, chayqa karqan ch’uyay-ch’uya cuarton, chaypin churarqanku querubín angelkunaq rafranpa uranman.+
7 Chay querubinkunaq rafrankunaqa Diospa rimanakuynin arcaq jawanpin mast’arisqa kasharqan, chhaynapin querubinkunaqa rimanakuy arcatawan wantunapaq kasp’inkunatawan pakarqan.+
8 Diospa rimanakuynin arcata wantuna k’aspikunaqa+ jatunmi karqan, chaymi puntankunaqa ch’uya cuartomantapas rikukuq, jawamantan ichaqa mana rikukuqchu. Chaykunaqa kunankaman chaypi kashan.
9 Chay rimanakuy arcapiqa kasharqan Horeb orqopi Moisespa chaskisqan iskay p’alta rumikunallan.+ Chay p’alta rumikunatan Moisesqa rimanakuy arcaman churarqan+ Israel runakunawan Jehová Dios rimanakuqtin,+ Egiptomanta Israel runakuna lloqsimusqanku qhepaman.+
10 Sacerdotekuna templomanta* lloqsisqan qhepamanmi Jehová Diospa wasinman phuyu junt’aykurqan.+
11 Chaymi sacerdotekunaqa templopi llank’anankuta mana ruwayta atirqankuchu. Jehová Diospa wasinqa Jehová Diospa k’anchayninwanmi junt’a kasharqan.+
12 Jinan Salomonqa nirqan: “Jehová Diosníy, qanqa nirqankipunin yana phuyu ukhupi tiyasqaykita.+
13 Qanpaqmi kay admiranapaq wasita ruwapurqayki chaypi wiñaypaq tiyanaykipaq”,+ nispa.
14 Chaymantataq rey Salomonqa kutirimurqan maypichus Israel runakuna sayasharqanku chay ladoman, jinaspa paykunata bendecirqan.+
15 Nirqantaq: “Jatunchasqa kachun Israelpa Diosnin Jehová Diosqa, paymi papay Davidman prometesqanta* llapanta junt’arqan.* Paymi nirqan:
16 Egiptomanta Israel llaqtayta orqomusqaymantapachaqa manan mayqen ayllumantapas juj llaqtataqa ajllakurqanichu chaypi juj wasita ruwapuwanankupaqqa, chhaynapi sutiy chaypi jatunchasqa kananpaqqa.+ Kunanmi ichaqa Davidta ajllakuni Israel llaqtayta kamachinanpaq, nispa.
17 Papay Davidqa sonqomantapunin munarqan Israelpa Diosnin Jehová Diospa sutinta jatunchananpaq juj wasi ruwayta.+
18 Jehová Diosmi ichaqa papay Davidta nirqan: Qanqa sonqomantapunin munashanki sutiyta jatunchananpaq juj wasita ruwayta, chay yuyaykusqaykiqa allinmi.
19 Ichaqa manan qanchu sutiyta jatunchanapaq wasitaqa ruwapuwanki, aswanpas qanpa wawaykin chay wasitaqa ruwapuwanqa,+ nispa.
20 Jehová Diosqa papay Davidman prometesqantan junt’arqan, chaymi kunanqa Jehová Diospa prometesqanman jina papaypa rantinpi Israelpi kamachikushani. Chaymantapas noqan juj wasita ruwapurqani Israelpa Diosnin Jehová Diospa sutinta jatunchananpaq.+
21 Chay wasipin Diospa rimanakuynin arcata churanaypaq juj cuartota ruwapurqani. Chay rimanakuy arcapin kashan iskay p’alta rumikuna,+ chaypin qelqasqa kashan Israel runakunawan Jehová Diospa rimanakusqan, chaytaqa rimanakurqan Egiptomanta Israel runakunata orqomusqan qhepamanmi”, nispa.
22 Jinan Salomonqa Jehová Diospa altarninpa ñaupanpi sayaykurqan, jinaspataq llapa Israel runakunaq ñaupanpi janaq pachaman makinta jaywarirqan,+
23 jinaspa nirqan: “Israelpa Diosnin Jehová Dios, manan qan jina Diosqa kanchu+ janaq pachapipas ni kay pachapipas. Qanqa junt’ankipunin rimanakusqaykitaqa. Ñanniykikunapi tukuy sonqowan puriq kamachiykikunamanpas+ mana tukukuq munakuyniykitan* rikuchinki.+
24 Papay Davidman prometesqaykitapas junt’arqankipunin. Qanqa simiykiwanmi papayman prometerqanki, kunantaq makiykiwan chayta junt’ashanki.+
25 Israelpa Diosnin Jehová Dios, papay Davidman kay prometesqaykitaqa junt’aypuni, qanmi nirqanki: Sichus wawaykikuna allinta kausanqaku, qan jinataq ñanniykunapi purinqaku chayqa, qanpa familiaykimanta jamuq runakunallapunin Israelpa trononpiqa tiyanqaku,+ nispa.
26 Chhaynaqa Diosníy, ama jinachu kay, junt’aypuni kamachiyki papay Davidman prometesqaykita.
27 ”Ichaqa Diosníy, ¿tiyawaqchu kay jallp’a pachapi?+ Janaq pachapas may jatunña chaypas juch’uyllan qanpaqqa,+ ¿chaychu kay wasi ruwasqay qanpa tiyanaykipaq jina kanman?+
28 Chhaynaqa Diosníy, uyariykuway kay kamachiykiq mañakusqanta. Jehová Diosnilláy, ñaupaykimantan yanapayta mañakamushayki, anchatan rogakamushayki, uyariykuway.
29 Kay wasimantan qanqa nirqanki: Chaypin sutiyqa kanqa,+ nispa. Chayrayku tuta-p’unchay kay wasita qhawamushallay, chhaynapi kay wasita qhawarimuspa mañakamuqtiy uyariwanaykipaq.+
30 Noqapas Israel runakunapas kay wasita qhawarimuspa mañakuqtiykuqa uyariykuwayku.+ Janaq pacha tiyanaykimanta uyariykamuwayku jinaspa perdonaykuwayku.+
31 ”Pipas runamasin contra juchallikunman, chay runamasintaq payta jurachinman,* jinaspa chay jurasqan* qhepaman kay wasipi kaq altarpa ñaupanman jamunman chayqa,+
32 janaq pacha tiyanaykimanta uyariykamuy, jinaspa paykunata ruwasqankuman jina juzgay. Mana allin runata juchachay, jinaspa ruwasqanman jina castigay, chanin runamantaq chaninta ruwasqanman jina kutichipuy.+
33 ”Israel llaqtaykitachus sapa kuti juchallikusqankurayku enemigonkuna atipanqaku,+ jinaspa qanman kutirikamuspa kay wasiykipi sutiykita jatunchanqaku,+ yanapayniykitapas rogakunqaku chayqa,+
34 janaq pacha tiyanaykimanta paykunata uyariykamuy, jinaspa Israel llaqtaykiq juchanta perdonaspa paykunata jujmanta kutichimpuy kay ñaupa taytankuq jallp’anman.+
35 ”Israel runakuna qan contra sapa kutilla juchallikusqankuraykuchus+ mana para kanqachu,+ ichaqa wasiykita qhawarimuspachus mañakamusunkiku, sutiykitapas jatunchanqaku, k’umuykachisqaykiraykutaq juchankutapas saqepunqaku chayqa,+
36 janaq pacha tiyanaykimanta paykunata uyariykamuy, jinaspa chay kamachiykikunaq juchanta perdonaykuy, allin ñanninta purinankupaqtaq yachachiy.+ Paykunaman qosqayki jallp’amanpas paraykita parachimuy.+
37 ”Sichus Israel llaqtapi kanqa yarqay,+ mast’arikuq millay onqoykuna, ruphakuq wayra, plantakunapi onqoykuna,+ askha langostakuna,* enemigonkupas llaqtankuta muyuykunqa, otaq imaymana onqoykunapas kanqa;+
38 jinaspa Israelmanta pi runapas sonqonpi ñak’arisqanrayku mañakamusunki (sapanka runan yachan sonqonpi ñak’arisqanta)+ otaq llaqtantinpas kay wasita qhawarimuspa mañakamusunki+ chayqa,
39 janaq pacha tiyanaykimanta+ uyariykamuy, jinaspa paykunata perdonaykuy,+ rikusqaykiman jinataq juzgay. Qanllan yachanki sapanka runaq sonqonpi imachus kashan chaytaqa,+ chayrayku imachus sonqonkupi kasqanman jina imatachus ruwasqankuman jina sapankaman kutichipuy.+
40 Chhaynapin manchakuywan kasukusunkiku ñaupa taytaykuman qosqayki jallp’api tukuy tiempo tiyanankukama.
41 ”Chaymantapas sichus waj llaqtayoq runa qanmanta yachaspa karu llaqtamanta jamunqa,+
42 manchana sutiykita uyarispa,+ ancha atiyniyoq kasqaykita yachaspa jamunqa, jinaspa kay wasita qhawarimuspa mañakamusunki chayqa,
43 janaq pacha tiyanaykimanta uyariykamuy,+ chay waj llaqtayoq runaq tukuy mañakusqanta qoykuy, chhaynapin pachantinpi runakuna sutiykita reqsinqaku, Israel llaqtayki jinataq manchakuywan kasukusunkiku,+ yachanqakutaq kay ruwasqay wasi sutiykita jatunchasqanta.
44 ”Sichus Israel llaqtayki may ñannintachus rinankupaq kachasqaykiman jina enemigonku contra maqanakuq rinqaku,+ jinaspa ajllasqayki llaqta ladoman kutirimuspa,+ sutiykita jatunchananpaq ruwapusqay wasi ladoman kutirimuspa+ qan Jehová Diosman mañakamusunkiku chayqa,+
45 mañakusqankuta rogakusqankuta janaq pacha tiyanaykimanta uyariykamuy, justiciata paykunapaq ruwapuy.
46 ”Manan pi runapas mana juchallikuqqa kanmanchu.+ Chhaynaqa sichus llaqtayki qan contra juchallikuqtin sinchita phiñakuspayki enemigonkuman entregaykuwaq, enemigonkutaq llaqtankuman presota apapunkuman, karumanpas qayllamanpas,+
47 chaypi preso kashaspankutaq yuyayninkuman kutispa+ valekamusunkikuman:+ Manan kasukurqaykikuchu, juchallikuykun, mana chanintan ruwayku,+ nispa;
48 jinaspa qanman tukuy sonqowan tukuy almawan* kutirikamunkuman,+ chay preso apasqa kasqanku llaqtamantataq ñaupa taytankuman qosqayki jallp’a ladoman kutirimuspa, kay ajllakusqayki llaqta ladoman kutirimuspa, kay ruwasqay wasi ladoman kutirimuspa ima mañakamusunkikuman chayqa,+
49 janaq pacha tiyanaykimanta+ mañakusqankuta rogakusqankuta uyariykamuy, justiciata paykunapaq ruwapuy,
50 qan contra llapa juchallikusqankutapas mana allin ruwasqankutapas perdonaykuy. Chay preso apaqninkuwan khuyapayachiy.+
51 Paykunaqa llaqtaykin, herenciaykin kanku.+ Egiptomanta orqomusqayki llaqtan,+ fierro unuyachina hornomanta jina orqomusqayki llaqtan.+
52 Diosníy, uyariykuway mañakusqayta,+ uyariykullaypuni Israel llaqtaykiq sapa kutilla mañakusqantapas.+
53 Tukuy munayniyoq Señor Jehová Dios, qanmi paykunataqa llaqtayki kananpaq pachantinpi llaqtakunamanta ajllakurqanki.+ Chaytan qanqa kamachiyki Moiseswan willachirqanki Egiptomanta ñaupa taytaykuta orqomushaspa”, nispa.
54 Tukuy chaykunatan Salomonqa mañakurqan Jehová Diospa altarninpa ñaupanpi qonqorikuspa makinkunata janaq pachaman jaywarispa ima. Tukuy chaykunata Jehová Diosmanta mañakuspataq Salomonqa qonqorikusqanmanta sayarirqan.+
55 Sayarisqan qhepamantaq Salomonqa alto kunkawan Israel runakunata bendecirqan:
56 “¡Jatunchasqa kachun Jehová Diosqa! Paymi prometesqanman jina Israel llaqtanman thaj kayta qorqan.*+ Moiseswan willachisqan promesankunatan Diosqa lliuta junt’arqan, manan ni jujllapas mana junt’asqaqa karqanchu.+
57 Jehová Diosninchisqa noqallanchiswanpuni kashachun imaynan ñaupa taytanchiskunawanpas kasharqan jinata.+ Amataq jayk’aqpas kay llaqtantaqa saqechunchu.+
58 Aswanpas sonqonchista tanqarichun ñanninkunapi purinanchispaq,+ kamachikuyninkunatapas chaninchayninkunatapas kasukunanchispaq, chay kamachikuykunatan ñaupa taytanchiskunamanpas qorqan.
59 Noqaqa Jehová Diosmantan mañakurqani necesitasqanchisman jina llapanchista chaninta juzgawananchispaq. Chaykunata noqapaq Israel llaqtapaqpas rogakusqaytaqa amapuni Jehová Diosqa qonqachunchu.
60 Chhaynapin pachantinpi runakunaqa yachanqaku Jehová Dioslla cheqaq Dios kasqanta.+ ¡Pay jinaqa manan pipas kanchu!+
61 Chhaynaqa Jehová Diosta tukuy sonqoykichiswan serviychis,+ kamachikuyninkunaman jina puriychis, lliuta kasukuychis imaynan kunan p’unchaypas ruwashankichis jinata”, nispa.
62 Jinan rey Salomonqa llapa Israel runakunapiwan askha sacrificiokunata Jehová Diospa ñaupanpi jaywarqanku.+
63 Salomonqa sumaq kausay sacrificiokunatan Jehová Diosman jaywarqan;+ paymi jaywarqan iskay chunka iskayniyoq waranqa wakakunata, pachaj iskay chunka waranqa ovejakunatawan. Chhaynatan rey Salomonqa llapa Israel runakunapiwan Jehová Diosman chay wasita entregarqanku.+
64 Jehová Diospa templonpa ñaupanpi kaq cobremanta altarqa+ juch’uyllan kapurqan chhaytukuy sacrificiokunata jaywanapaqqa. Chaymi Salomonqa chay p’unchay Jehová Diospa wasinpa ñaupanpi kaq chaupi patiota ch’uyancharqan, chaypi ruphachina sacrificiokunata, jak’u ofrendakunata, sumaq kausay sacrificioq wirankunatawan jaywananpaq.+
65 Chay kutipin Salomonqa llapa Israel runakunapiwan Jehová Diospa ñaupanpi fiestata ruwarqanku.+ Chaymanmi Lebó-Amajmanta* Egipto wayq’okama+ tiyaq llapa Israel runakuna jamurqanku. Chay fiestataqa qanchis p’unchaymi ruwarqanku, chay qhepamanpas qanchis p’unchaytawanmi yapallarqankutaq, jinan chay fiestaqa chunka tawayoq p’unchay karqan.
66 Fiesta tukuy qhepa p’unchaytataq* Salomonqa llapa runakunata wasinkuman kachapurqan. Jinan chay runakunaqa Salomonta bendecispa ancha kusisqa wasinkuman kutipurqanku. Paykunaqa kusisqa sonqoyoqmi kasharqanku Davidmanpas Israel runakunamanpas Jehová Dios sumaq sonqo kayninta rikuchisqanmanta.+
Uraypi willakuykuna
^ Chaypiqa “kuraq runakunata” nillanmantaqmi.
^ Chaypiqa Ch’ujlla Ruway Fiestamantan rimashan.
^ Qhaway “Astawan yachanapaq B15” nisqata.
^ Chaypiqa “Leví ayllu sacerdotekunawan” nillanmantaqmi.
^ Hebreo rimaypiqa “wasipi” ninmi.
^ Hebreo rimaypiqa “ch’uya cheqasmanta” ninmi.
^ Hebreo rimaypiqa “siminwan prometesqanta” ninmi.
^ Hebreo rimaypiqa “makinwan junt’arqan” ninmi.
^ Qhaway Explicasqa simikuna nisqapi “Mana tukukuq munakuy” nisqata.
^ Juchayoq kashaspa manapas juchayoqchu kanman jinata juraq runataqa otaq jurasqanta mana junt’aq runataqa ñakasqa kanantan jurachiq chay runamasinqa.
^ Hebreo rimaypiqa “ñakasqa kasqan” ninmi.
^ Langostaqa jatun t’isku-t’isku otaq jatun ch’illiku jinan. Chay langostakunaqa sinchi q’aruqmi kanku.
^ Chaypiqa “juj cheqasta thaj tiyanankupaq qoykurqan” nillanmantaqmi.
^ Chaypiqa “Amajman jaykunamanta” nillanmantaqmi.
^ Hebreo rimaypiqa “Pusaq kaq p’unchaytataq” ninmi. Chayqa karqan chunka pisqayoq kaq p’unchaymi.
