Iñiyninkuta qatipakunapaq

Dioswanmi consuelachikurqa

ELIASQA yanay-yanay parapim kallparqa. Karuraqmi Jezreel llaqtaman chayananpaq kachkarqa, manataqmi mozo vidanpi hina kallpayoqñachu tarikurqa. Ichaqa mana samaykuspam ‘Dios kallpanchaykuptin’ hinalla rirqa. Chay kallpaqa manam kikinpa kallpan hinallachu karqa. Chaywanmi Acab sutiyoq reypa carretan chutaq caballonkunatapas llallirurqa (1 Reyes 18:46).

Reyta qepapi saqeruptinpas karuraqmi karqa chayananpaqqa. Piensariy, uyanmantapas para-yaku sutustin hinaspa chay punchawpi admirakuypaq pasasqankunapi yuyaristin risqanpi. Yanay-yanay parawanmi Carmelo orqopas mana rikuyña karqa, chay orqopim Jehová Diosqa Baal sutiyoq taytacha yupaychaqkunata castigarqa. Baalmanta willakuq pachaknintin llulla rimaqkunatam wañurachirqa. Chayqa Eliaspa Diosnin Jehová Dios allin reqsisqa kananpaqmi karqa chaynataq chuya yupaychayninpas. Chaymantapas, Jezreel llaqtatam kimsa wata partenña usyaywan Jehová Dios castigarurqa, chaymi Elias mañakurqa parachimunanpaq. Hinaptinmi parayta qallaykamurqa * (1 Reyes 18:18-45).

Jezreelman chayananpaqqa 30 kilometroraqmi faltarqa, llumpay parapa nuyusqanmi rirqa, yaqapaschá pasasqankunawanqa tukuy imapas allinpaq cambiananmanta piensastin rirqa. ¡Rey Acabqa cambiananchá karqa! Payqa Carmelo orqopi pasasqanta qawasqanwanqa manañach Baal taytachataqa yupaychanmanchu karqa, warmin Jezabeltapas harkanmanchá karqa Jehová Diospa serviqninkunata manaña qatikachananpaq.

Imapas allin karuptinqa kusikuywanmi qawachwan hamuq punchawkunata. Yaqapasmi piensachwan vidanchikpi imapas allinpaq cambiananta hinaspa ima sasachakuyninchikpas chinkananta. Eliaspas chaynatachá sientekurqa, paypas “ñoqanchik hinam karqa” (Santiago 5:17). Ichaqa sasachakuyninkunam chayraq qallarinan karqa. Iskay-kimsa hora pasayllatam llumpay mancharisqa hinaspa hukmanyasqa tarikurqa wañuruytaña munaspan. ¿Imanasqa? ¿Imatataq Jehová Diosqa rurarqa iñiyninpi kallpanchananpaq?

Qonqaymanta sasachakuy

Jezreelpi palacionman Acab chayaruspanqa, ¿qawachirqachu tumpallatapas iñiyninpi cambiasqanta? Bibliam nin: “Rey Acabmi warmin Jezabelman willarqa Eliaspa llapa ima rurasqanta, willarqataqmi Baalmanta willakuqkunata imaynam wañurachisqantapas”, nispan (1 Reyes 19:1). Musyariy, reyqa manam Jehová Diosmantaqa imallatapas rimarqachu willakusqanpiqa. Mana iñiyniyoq runa kaspanmi chay milagrokunata qawarqa runapa rurasqanta hina, chaymi nirqa: ‘Eliaspa llapa ima rurasqanmi’, nispan. Chaywanmi sutillata qawachirqa Jehová Diosta mana respetasqanta. ¿Ima nirqataq cheqnipakuq Jezabelqa?

 Llumpay piñallañam Eliasman nichimurqa: “Dioskunayá sinchita castigawachun Baalmanta willakuqkunata imaynam rurasqaykiman hina sichu qamtapas paqarin kay horakama mana chaynata ruraruptiyqa”, nispan (1 Reyes 19:2). Kaywanqa wañuchinanpaqmi amenazachkarqa. Kay reinaqa jurarqa, paqarinkama Baalmanta willakuqkunapa wañuchiqninta mana wañuchispanqa kikin wañunanmanta. Eliasñataqmi chay tutaqa Jezreelpi puñuchkarqa. Hinaptinmi qonqayllamanta rikcharirachirqaku reinapa rimasqanta willanankupaq. ¿Imaynam sientekurqa chayta uyarispan?

Manchakuywan hinaspa hukmanyaywanmi atiparachikurqa

Eliasqa piensarqam Baal taytacha yupaychayqa tukurunanpaqña kasqanta, chayna piensasqanqa chayllam yanqachakururqa. Jezabelqa imakuna pasasqanta yachaspapas manam manchakurqachu. Payqa wañuchirqañam Jehová Dios serviqkunata, chayna ruraytam Eliastapas munarqa. Bibliam nin, Eliasqa chayrayku mancharikusqanmanta. Payqa, ¿yuyaymanarqachu imayna wañuchisqa kananpi? Chaypiqa yuyaymanarqam, chaywanmi hukmanyarurqa. Hinaptinmi “Eliasqa wañuypa patanpiña kasqanta qawakuykuspan ayqekurqa” (1 Reyes 18:4; 19:3).

Manam, Diosta serviq Eliasllachu mancharikuywanqa atipachikurqa. Unay wata pasaytam apostol Pedropas chayna tarikurqa. Huk kutipim Jesus nirqa yakupa hawanta paywan purinanpaq ichaqa “sinchi wayrawan mancharikuspanmi” yakuman chinkaykuyta qallaykurqa (Mateo 14:30). Pedrowan Eliasmi kayta yachachiwanchik: hinalla qarinchakunapaqqa, manam llumpayta piensanachu imam pasawananchikpiqa. Aswanmi piensananchik suyakuytawan atiyta qowaqninchik Diospi.

‘¡Kunankamallañayá!’

Eliasqa llumpay mancharisqam Beerseba llaqta lawman ayqerqa, chayqa Juda llaqtapa surlawninpim. Serviqninta chaypi saqeykuspanmi chunniqman sapallan pasarqa. Bibliam nin huk punchaw ‘puriyta pasakusqanmanta’. Kaywanqa nichwanmi, mana imatapas mikuykuspan tutapaytaraq pasasqanmanta. Hukmanyasqa hinaspa mancharisqam llumpay rupaypi qachya ñanninta rirqa. Eliasqa inti seqaykuytam manaña kallpayoq hinaspa pisipasqa tarikuspan retamapa sikinpi tiyaykurqa (1 Reyes 19:4).

 Llumpay hukmanyasqa kaspanmi Jehová Diosta mañakurqa wañuchinanpaqña. “Ñoqaqa manam abueloykunamanta aswan allinchu kani”, nispan. Yachanmi, paykunaqa sepulturanpi tulluwan allpalla kasqanrayku imapipas mana yanapakuq kasqankuta (Eclesiastes 9:10). Eliasqa, chayna mana valeqpaqmi hapikurqa. Chaymi manaña kawsayta munaspan qaparirqa “¡kunankamallañayá!”, nispan.

¿Admirakunanchikchu Diosta serviq runa chayna hukmanyasqa tarikusqanmanta? Manam. Bibliapim willakun Diosman sonqo runakuna llumpay llakisqa tarikuspanku wañuruytaña munasqankumanta, paykunam karqa Rebeca, Jacob, Moises hinaspa Job (Genesis 25:22; 37:35; Numeros 11:13-15; Job 14:13).

Kunanmi kawsanchik “sasallaña” tiempopi, chaymi Diosta serviqkunapas wakinpiqa hukmanyanku (2 Timoteo 3:1). Haykapipas Elias hina tarikuspaykiqa paypa rurasqanta ruray, imayna sientekusqaykimanta Diosman willay. Jehová Diosqa ‘sinchi kallpanchawaqninchik Diosmi’ (2 Corintios 1:3). Qawaykusunyá Eliasta imayna consuelasqanmanta.

Jehová Diosmi serviqninta hawkayachin

¿Imaynataq Jehová Dios sientekurqa, kuyasqa serviqnin chay sachapa sikinpi tiyaykuspan wañuy munasqanta qawaspan? Chayqa sutillam. Elias puñuruptinmi Jehová Diosqa kacharqa angelninta, chay angelmi sumaqllata rikcharichispan niykurqa: “Hatarispa mikuy”, nispa. Elias hatariruptinmi angelñataq mikuyta haywaykurqa, chayraq rurasqa tantatawan yakuta. ¿Agradecekuyllapas agradecekurqachu Eliasqa? Bibliaqa ninmi mikuykuspa kaqmanta puñukuykusqanta. ¿Llumpay llakisqa kaspanchu rimaytapas mana atirqachu? Imayna kaptinpas angelqa kaqmantam rikchariykachirqa, yaqapaschá achikyaqman, hinaspam yapamanta nirqa: “Hatarispa mikuy”, nispan. Chaymantapas nirqataqmi: “Llumpay karuraqmi rinaykiqa kachkan”, nispa (1 Reyes 19:5-7).

Angelman Jehová Dios yachayta qosqanraykum, mayman Elias rinantaqa yacharqaña. Musyarqataqmi Eliasqa kikinpa kallpallanwanqa riy mana atinantapas. ¿Kusirichiwanchikchu, imam munasqanchikta hinaspa imam sasachawasqanchikta reqsiq Dios servisqanchikqa? (Salmo 103:13, 14.) ¿Imaynatam Eliasta chay mikuyqa yanaparqa?

Bibliaqa nintaqmi: “Chaymi hatariruspa mikurqa hinaspa tomarqa, chay mikuywan kallpanchakuykuspanmi tawa chunka punchaw hinaspa tawa chunka tutan rirqa Diospa Orqonwan sutichasqa Horeb Orqoman chayanankama”, nispa (1 Reyes 19:8). Eliasqa tawa chunka punchaw, tawa chunka tutam mana mikusqa karqa, imaynam Moisespas yaqa 700 wata ñawpaqta hina, Jesuspas yaqa 1.000 wata pasayta rurasqankuman hina (Exodo 34:28; Lucas 4:1, 2). Manam lliw llakikuynintachu chay mikuyqa chinkachirqa, ichaqa yanaparqam hinalla kawsananpaq. Piensariy yuyaqyasqa runapa, chunniq qechwanta yaqa killa parten sapa semana hinaspa sapa punchaw risqanpi.

Jehová Diosqa kay tiempopipas serviqninkunatam yanapan ichaqa manam milagrowan rurasqa mikuywanchu aswanqa: iñiyninkupi kallpanchaspanmi (Mateo 4:4). Bibliapi  hinaspa chaymanta horqosqa qellqakunawan Diosmanta yachayqa iñiyninchiktam kallpanchan. Kaykunawanqa manapaschá lliw sasachakuyninchikqa chinkanqachu, ichaqa yanapawanchikmi ima llumpay sasachakuyninchiktapas atipanapaq. Chaymantapas wiñay kawsaymanmi pusawanchik (Juan 17:3).

Eliasqa yaqa 320 kilometrotam purirqa Horeb orqoman chayanankama, chaypim ñawpaq watakunapi angelnintakama Jehová Diosqa rupachkaq chaprapi Moisesman rikuriykurqa, chaypitaqmi Israel llaqtamanpas kamachikuykunata qorqa. Hina chay sitiopitaqmi Eliaspas machaypi samarqa.

Consuelarqa hinaspa kallpancharqa

Horeb orqopim Jehová Diosqa angelnintakama rimapayaspam kaynata tapurqa: “¿Imatataq kaypi rurachkanki?”, nispan. Chay angelqa llampu siminwanchá rimapayarqa, chayraykum Eliasqa imayna sientekusqanmanta willakurqa. ¿Ima nispam willakurqa? “Llapallan kamachiq Dios Taytalláy, qanmantam llumpayllataña sientini, Israelpa mirayninkunam contrato rurasqaykita saqeruspa altarnikikunatapas tuñirachinku. Qanmanta willakuqkunata espadawan wañurachiptinkum sapallayña puchuruni, ichaqa ñoqatapas maskawachkankum wañurachiwanankupaq”, nispa (1 Reyes 19:9, 10). Chay willakusqanpim qawachirqa kimsa razonrayku llumpay llakisqa kasqanta.

Punta kaq, rurasqankuna yanqapaq kasqantam Eliasqa piensarqa. Jehová Dios yupaychayninta achka wataña puntapi churaspa hinaspa sutin chuyanchasqa kananpaq kallpanchakuspanpas astawan sasachakuypim tarikurqa. Llaqtamasinkunam mana kasukuq hinaspa mana iñiyniyoq karqaku chaynataqmi taytacha-mamacha yupaychaypas onqoy hinaña mirarurqa. Iskay kaq, sapan sientekusqanwanmi hukmanyasqa karqa. ‘Sapallayñam puchuruni’ nirqam, piensarqam llaqtamasinkunamantaqa Jehová Diosta payllaña yupaychasqanta. Kimsa kaq, manchakuywanmi karqa. Elias hina Diosmanta willakuqkunatam wañurachirqaku, chaymi payqa wañuchisqa kananpi piensarqa. Imayna sientekusqanmanta willakuyninqa sasapaschá karqa ichaqa manam harkachikurqachu hatun tukuspan otaq penqakuspanqa. Sonqonta kichaykuspan Diosman willakusqanqa, Diosman sonqo kaqkunatam kallpanchawanchik (Salmo 62:8).

¿Imaynatam Jehová Dios yanaparqa Eliasta manchakuyninpi hinaspa llakikuyninpi? Angelmi nirqa machaypa punkunman Elias lloqsimunanpaq. Imam pasananta mana yachaspam payqa kasukurqa. Qonqayllamantam llumpay wayramuyta qallaykurqa. Chay wayraqa upayarunapaq hinaraqmi qaparirqa,  orqokunapas wichiriytam qallaykurqa. Piensariy Elias qemchiykuspan qaramanta rakta pachanta qaqay-qaqayta hapikusqanpi. Chaymantapas kallpanchakurqam pampa katkatataptin sayanpalla takyananpaq. Allpa kuyusqanmanta chayllaraq hawkayachkaptinmi, lenguachkaq ninapas hatariramurqa hinaptinmi mana ruparunanpaq machayman chaylla yaykururqa (1 Reyes 19:11, 12).

Bibliapi nisqanman hinaqa, Jehová Diosqa manam ninapichu nitaq wayrapichu tarikurqa. Eliasqa yachanmi Jehová Diosqa Baal taytacha hina mana kasqanta, chay Baaltam qatiqninkuna suticharqaku para aysamuq, nispa. Jehová Diosmantam wayra-parapas hamun, payqa tukuy unanchasqankunamanta ancha atiyniyoqmi. Manamá qawasqanchik cielokunapipas payqa kamanmanchu (1 Reyes 8:27). Tukuy kaykunaqa ¿imaynatam yanaparqa Eliasta? Yuyariy mayna mancharisqa kasqanta. Tukuy atiyniyoq Dios paypa Diosnin kasqanraykum manaña manchakurqañachu rey Acabtawan Jezabeltapas (Salmo 118:6).

Nina wañuruptinmi lliw hawkayarurqa. Chaymantam Elias uyarirqa llampu simiwan rimayta, chaymi imawan llakisqa kasqanta kaqmanta willakunanpaq kallpancharqa. * Chay uyarisqan hawkayachiptinpas astawanraqmi yanaparqa Jehová Dios payta chaninchasqanta qawachisqan. ¿Imaynata? Israel llaqtapi Baal yupaychayta imayna chinkachinanmantam willarqa. Chay willasqanman hina Jehová Dios rurayta qallaykuptinmi Eliaspa rurasqanqa mana yanqapaqchu karqa. Chaymantapas Jehová Diosqa allinpaqraqmi Eliastaqa qawarqa, chaymi huk kamachikuyta qorqa imaynata rurananpaq willaspan (1 Reyes 19:12-17).

¿Ima nichwantaq Elias sapan sientekusqanmanta? Jehová Diosqa kaykunatam rurarqa kallpanchananpaq. Puntatam, kamachirqa Eliseoman aceitewan tallinanpaq, tiempopa pasasqanman hina Eliaspa rantinpi Diosmanta willakunanpaq. Kay mozo runaqa iskay-kimsa watam puriqmasin hinaspa yanapaqnin karqa. ¡Allintam chaywan yanaparqa! Iskay kaqpiñataqmi kusikunanpaq willarqa: “Israel nacionpim puchuchirqani qanchis waranqa runakunata, paykunaqa manam qonqorakurqakuchu nitaqmi Baal sutiyoq taytachataqa mucharqakuchu”, nispa (1 Reyes 19:18). Eliasqa manamá sapallanchu tarikurqa. Kusikurqachá Diosman sonqo waranqantin runakuna Baal taytachata mana yupaychasqankuta yachasqanwanqa. Paykunaqa necesitarqakum Elias tukuy sonqonwan Diosta hinalla servinanta hinaspa chay sasachakuy tiempopi iñiyninpi takyasqanwan yanapanantapas. Jehová Diospa kamachisqan angelpa llampu siminqa sonqonmanchá chayarqa.

Eliasta hinapaschá mancharikuypaq sinchi wayra-paraqa admirachiwanchikman. Dios tukuy atiyniyoq kasqantam unanchasqankuna qawachin (Romanos 1:20). Jehová Diosqa hinallam atiyninta servichikuchkan payman sonqo serviqninkunata yanapananpaq (2 Cronicas 16:9). Chaymantapas ñoqanchikwanqa astawanraqmi riman Bibliantakama (Isaias 30:21). Bibliapa nisqanqa llampu simiwan Jehová Dios rimapayawachkachwan hinam, chaynallataqmi yachachiwanchik, corregiwanchik, kallpanchawanchik hinaspa kuyawasqanchikta qawachiwanchik.

¿Chaskikurqachu Eliasqa Jehová Diospa Horeb orqopi consuelasqanta? Awriki. Eliasqa Baal taytacha yupaychay chinkananpaq puntata kallpanchakuspanpas, kaqmantam hinalla kallpanchakurqa. Ñoqanchikpas ‘Bibliapi qellqasqa kaqkunata’ sonqomanta kasukuspaqa atisunmi Eliaspa iñiynin qatipakuyta (Romanos 15:4).

[Willakuykuna]

[23 kaq paginapi dibujo]

Jehová Diosqa Eliastam yanaparqa allin tiempopipas chaynataq sasachakuy tiempopipas

[24 kaq paginapi dibujo]

Llumpay hukmanyasqa kasqanpim Eliasqa Jehová Diosman sonqonta kichaykurqa

[25 kaq paginapi dibujo]

Jehová Diosqa admirakuypaq atiynintam servichikurqa Eliasta consuelananpaq