Llumpay wakcha kaywan ñakariqkunamanta

LLUMPAY wakcha kayqa runapa vidantam ñakarichin: mikuy, yaku, gas mana kaptin, wasinku mana allin kaptin, hospitalpi otaq warmanku educanankupaq mana allin yanapakuykuna kaptin. Allpantinpim waranqa millon runakuna ñakarichkanku, chayqa América lawpi yaqa lliw runakunamanta rimachkachwanpas hinam. Europa otaq Norteamérica lawpi kaqkunaqa yaqa llapankum mana haykapipas reqsirqakuchu chayna ñakariqkunata. Qawasun wakin ejemplokunata.

Mbarushimanam señoranpiwan 5 churinkunawan Ruanda nacionpi (África) yachanku. Soqta kaq churinmi chukchu onqoywan wañurqa. Paymi nin: “Taytaymi churinkunaman chakrankunata rakiwarqaku, ñoqaman taksalla tupawaptinmi familiaywan llaqtaman ripukurqaniku. Chaypim señoraywan llamkaniku rumitawan aqota costalpi qepistin, mana ventanayoq wasipim yachaniku otaq tiyaniku, guardiakunapa cuartelninkumanta yakuta horqoniku hinaspa huk kutillatam punchawpipas mikuniku. Mana llamkay kaptinqa manam imatapas mikunikuchu. Chaymi llumpayta llakikuspay wasiymanta lloqsini warmaykuna yarqaymanta waqasqanta mana uyarinaypaq”, nispa.

Victorwan Carmenmi zapatota allichaspa llamkanku Bolivia lawpa karu llaqtachapi. 5 warmachankunawanmi adobemanta arriendasqa uchkullaña calaminayoq hinaspa mana luzniyoq wasichapi yachanku. Escuelapi achka alumnokuna kasqanraykum carpetakunapas mana haypanchu, chaymi Victorqa warmi churinpaq carpetanta rurapurqa. Yaku timpuchinankupaqwan yanukunankupaqmi yanta apamuq rinku señoranwan 10 kilometrota. Carmenmi nin: “Mayutam servichikuniku bañopaq, bañakunaykupaq hinaspa basurata wischumunaykupaq, sapa kutitaqmi warmachaykunapas onqonku”, nispa.

Franciscowan Ilidiam Mozambique nacionpa huk llaqtachanpi 4 warmachantin yachanku. 5 kaq warmachantaqmi chukchu onqoywan wañukurqa hospitalpi mana atiendeyta munaptinku. Chakrachankupi arrozwan camote tarpusqankupas 3 killallapaqmi haypan. Fransiscom nin: “Wakinpiqa parapas kanchu, cosechaykutapas suwawanku, chaymi imallaykupaqpas  wasi ruranankupaq bambú sutiyoq raku soqoskunata rantikuq kani. Chaymantapas 2 horata purispam monteman riniku señoraywan yanta maskaq. Rantikunaykupaqwan yanukunaykupaqmi señoraywan huk cargatakama qepimuniku”, nispa.

Mbarushimana, Victor hinaspa Francisco hinam Allpantinpi 1 runa 7 runamanta llumpay wakchayaypi ñakarinku, chaymantam runakuna ninku chayna kawsayqa mana allinpuni kasqanta. Ichaqa Allpantinpi millonnintin runañataqmi tukuy imayoq kawsanku. Chay ñakariykunata allichanankupaqmi wakin runakunaqa kallpanchakurqaku. Qatiqnin yachachikuypim chaymanta yachasunchik.

 [2 hinaspa 3 kaq paginakunapi dibujo]

Carmen iskay wawankunawan mayumanta yakuta horqochkanku