Bibliapi nisqankunaqa yanapawanchikmi

QALLARINMANMI

Bibliapi nisqankunaqa wara-waranqantin runakunatam yanaparqa allinta kawsakunankupaq, yachaykusunyá imayna yanapasqanmanta.

1. Casado vidapi

Runakunaqa manam chaynallatachu piensanku casado vidamantaqa, tukuytataqmi ninku casado vidapi kusisqa kawsakunapaq imata ruwanamantapas.

BIBLIAPIM NIN: “Kikikichikta hinayá warmikichikta sapakama kuyaychik, warmiñataqyá qusanta anchata respetachun”, nispa (Efesios 5:33).

¿IMATAM CHAYQA YACHACHIWANCHIK? Diosmi casado vidataqa qallarichirqa, chaymi allinta yachan imaynata casadokuna kusisqa kawsakunankumanta (Marcos 10:6-9). Casadokunaqa kusisqa kawsakunankupaqqa kikillankupi piensanankumantaqa hukninku allin tarikunanpim piensananku. Warminta kuyaq qusaqa warmintam allinta uywan hinaspa sumaqllata rimapayan. Qusanta respetaq warmipas qusantam yanapan hinaspa kuyakuyllawan rimapayan.

BIBLIA IMAYNA YANAPASQANMANTA: Vietnam nacionmanta Quang hinaspa Thi warmi-qarim piensarqaku casado vidankupi mana haykapipas kusisqa kanankumanta. Quangqa karqa nanay simim. Paymi nin: “Manam imapas qukuwarqachu señoray imayna sientekusqanqa, achka kutipim pinqaypi churaq kani”, nispa. Chaymi señoranqa divorciakuytaña munarqa. Paymi nin: “Qusaypiqa manañam confiarqaniñachu, manañataqmi respetarqaniñachu”, nispa.

Paykunam biblia estudiayta qallaykurqaku, hinaspam Efesios 5:33 nisqanman hina kawsakuyta qallaykurqaku. ¿Allinninkupaqchu chayqa karqa? Quangmi nin: “Kay textowanmi cuentata qukururqani llampu simi kaptiy señoray kuyasqa sientekunanmanta. Yacharurqanitaqmi señorayta kuyakuywan cuidanaymanta, entiendenaymanta hinaspa imapas necesitasqanpi yanapanaymanta. Chaynata ruwaptiymi kunanqa respetawanña hinaspa astawan kuyawan”, nispa. Señoranñataqmi nin: “Astawanmi kallpanchakuni qusayta respetanaypaq Efesios 5:33 nisqanman hina. Chayraykum payqa kuyawanña, chaymi hawkaña tarikuni, manañam imatapas manchakunichu”, nispa.

Casado vidamanta astawan yachayta munaspaykiqa jw.org niqpi leey 2018 watapaq 2 kaq ¡Rikchariy! qillqapi “12 yachachikuykunam yanapasunki aylluykipi kusisqa kanaykipaq” niq yachachikuyta.

2. Hukkunawan imayna kanamanta

Wakin runaqa pipas huklaw nacionmanta kaptinqa, huk kastamanta kaptinqa, huk religionniyuq kaptinqa, qarimasillanwan utaq warmimasillanwan kaptinqa, huklasi pachayuq kaptinqa chiqninmi.

BIBLIAPIM NIN: “Llapallan runakunata respetaychik”, nispa (1 Pedro 2:17).

¿IMATAM CHAYQA YACHACHIWANCHIK? Bibliaqa manam ninchu huklaw nacionniyuqkunata chiqninamantaqa, utaq warmimasillanwan, qarimasillanwan kakuq runakunata chiqninamantaqa. Aswanqa kamachiwanchikmi lliw runakunata maymantaña kaptinkupas, imaynaña kaptinkupas respetanapaq (Hechos 10:34). Religionninchikpi mana kaptinkupas utaq imayna kawsakusqankuwan mana acuerdopi kaspanchikpas llampu simillawanmi rimapayananchik hinaspa respetananchik (Mateo 7:12).

BIBLIA IMAYNA YANAPASQANMANTA: Danielmanmi nirqaku Asia lawmanta runakunaqa nacionninpaq peligro kasqanta. Chayraykum chay lawmanta runakunataqa chiqniq hinaspa runakunapa qayllanpi kamiq. Paymi nin: “Chaykunataqa ruwarqani nacionniy yanapasqayta piensaspaymi. Manam imaniraqllatapas piensarqanichu chay ruwasqay mana allin kasqantaqa”, nispa.

Danielqa bibliapa nisqantam yacharurqa. Paymi willakun: “Cambianaymi karqa imayna piensasqayta. Diospaqqa maymantaña kaspankupas llapallan runakunam chaynalla kanku. Ñuqapas chaynatam runakunata qawanay karqa”. Danielqa ¿imaynañataq kunanqa chayllaraq riqsisqan runawanqa? Paymi nin: “May llaqtayuqña kaptinpas manañam hukmantañachu qawani. Kunanqa llapan runakunatam kuyani, amistadniykunapas kunanqa tukuy nacionmantam kakun”, nispa.

Astawan yachayta munaspaykiqa jw.org niqpi leey 2020 watapaq 3 kaq ¡Despertad! qillqapi “¿Tiene cura el prejuicio?” niq yachachikuyta.

3. Qullqimanta

Kusisqa kanankupaq hinaspa qipakunaman allin kawsayta piensaspankum runakunaqa qullqita huñunankupaq tuta-punchaw llamkanku.

BIBLIAPIM NIN: “Imaynam runataqa qullqi waqaychan, chaynam yachayniyuq runataqa yachaynin waqaychan. Yachayniyuq kayninmi runataqa kawsachin, chaymi yachayniyuq kayqa ancha allin”, nispa (Eclesiastes 7:12).

¿IMATAM CHAYQA YACHACHIWANCHIK? Qullqiyuq kayqa ancha allinmi, ichaqa manam qullqiyuq kasqanchikraykuchu kusisqaqa kawsakusun nitaq qipakunamanpas allinllaqa kasun (Proverbios 18:11; 23:4, 5). Chaykunata haypayta munaspanchikqa bibliapi Diospa niwasqanchik consejokunatam kasukunanchik (1 Timoteo 6:17-19).

BIBLIA IMAYNA YANAPASQANMANTA: Indonesia lawmanta Ricardom a apu kayta munarqa, chaypaqmi anchata llamkarqa. Paymi willakun: “Apu kasqayraykum maytapas viajaq kani, achka qullqipa chanintam imatapas rantikachariq kani, carroykunapas, wasiykunapas kakurqam. Runakunapa imapas munasqanmi makillaypi kapuwaq”, nispa. Ichaqa, tukuy chaytam qunqaymanta pierderurqa. Paymi nin: “Engañaruwaspankum qullqiyta apakurqaku, achka wata llamkasqay qullqiymi waspiy hina chaylla chinkarurqa. Qullqiyuq kanaypaqqa unay watam llamkarqani, chaymi mana imayuq qiparuspay muspaypi hina tarikurqani, llamkasqayqa yanqapaqmá karqa”, nispa.

Ricardoqa qullqimanta bibliapa nisqanta kasukunanpaqmi tantiakurqa. Kunanqa qullqi maskaypi kananmantaqa imapas kapuqllanwan kawsakuspam hawka kakun. Paymi nin: “Quri-qullqita tariruymanpas hinam tarikuni Diosta riqsisqayrayku. Kunanqa hawkañam puñukuni hinaspapas ancha kusisqam kani”, nispa.

Qullqimanta biblia ima nisqanmanta astawan yachayta munaspaykiqa jw.org niqpi leey 2021 watapaq 3 kaq Willakuq qillqapi “¿Allin educacionniyuq, qullqisapa kaspachu qipa punchawkunapi kusisqa kawsakuchwan?” niq yachachikuyta.

4. Warmi-qari puñuymanta

Kunan tiempopi runakunaqa warmi-qari puñuymantaqa manam chaynallatachu piensanku.

BIBLIAPIM NIN: “Diosqa munan [ . . . ] mana huchapakunaykichiktam. Aychaykichikpa mana allin munayninwanqa amayá aysachikuychikchu [ . . . ]. Amayá Diosta mana riqsiq huklaw nacionniyuq runakuna hinaqa qariwan utaq warmiwan puñuy munapayaywanqa aysachikuychikchu”, nispa (1 Tesalonicenses 4:3-5).

¿IMATAM CHAYQA YACHACHIWANCHIK? Bibliapiqa ninmi warmi-qariqa casarasqa kaspalla puñunankumanta. Chaymi nin hukwan pierdekuyqa hucha kasqanta, manataqmi allinchu qullqirayku hukwan puñuypas, nitaq manaraq casarakuchkaspa puñuypas, qarimasillanwan utaq warmimasillanwan puñuypas, animalkunawan puñuypas hucham (1 Corintios 6:9, 10). Diosqa ninmi casarasqakunalla puñunankupaq, chayna kanantam Diosqa munan (Proverbios 5:18, 19).

BIBLIA IMAYNA YANAPASQANMANTA: Australiamanta Kelim willakun: “Soltera kaspayqa piensarqanim qariwan puñuruspayqa kuyasqa sientekunaymanta. Chayta ruwaruspayqa manamá kuyasqachu sientekurqani, vidayqa manamá allinchu karqa”, nispa.

Keliqa biblia estudiaytam qallaykurqa hinaspam warmi-qari puñuymanta bibliapa nisqanta kasukurqa. Paymi nin: “Diospa nisqanta kasukuyqa ñakariymantam librawanchik. Diosta kasukusqayraykum kunanqa allin qusayuqña kani, payqa anchatam kuyawan. Manañam mana allin qaripa ñakarichisqanchu kani”, nispa.

Kaymanta astawan yachayta munaspaykiqa jw.org niqpi leey “¿Diosqa ima nintaq mana casarakuspa uywanakuymanta?” niq yachachikuyta.

Unanchaqninchik Diosqa imam allin utaq imam mana allin kasqantam niwanchik. Diospa ñanninta riyqa wakinpiqa sasachá kanman, ichaqa allinninchikpaqmi. Kasukuspaqa kusisqamá unay tiempo kawsakusun, manamá huk tiempollachu.