1, 2. ¿Ima ancha kusikunapaq llamkayniyoqtaq Testigokunaqa kanchik, hinaspa imaynam qamqa chayrayku tarikunki?

ACHKA runakunam ima ruwarusqankumantapas premiota chaskiruspanku anchata kusikunku. Wakin runakunam hatun premiota chaskinku cheqninakuq llaqtakunata hawkaña kanankupaq yanaparusqankumanta. Ichaqa imamantapas aswan kusikunapaqmi runakunata yanapanapaq Diospa kamachisqan kasqanchikqa, chaynapi paykuna Dioswan hawka kanankupaq.

² Jehova Diospa testigonkunallam chayna sumaq llamkayniyoq kanchik. Jehova Dioswan Jesucristo kamachiwasqanchikraykum, runamasinchikta yanapanchik Dioswan allinyanakunankupaq (2 Cor. 5:20). Diosqa ñoqanchiktam servichikuwanchik runakuna payman asuykunankupaq, chaymi millonnintin runakuna 235 masnin nacionkunapiwan llaqtakunapi Dioswan allin amistadta ruwarunku hinaspapas wiñay kawsay suyakuyniyoqmi kanku (Tito 2:11). Sonqomantam ninchik: “Pipas yakunayachikuqqa hamuspayá kawsachikuq yakuta tomachun mana imallapaq”, nispa (Apoc. 22:17). Diosmanta willakuyta anchata chaninchasqanchikrayku hinaspa chayta ruwananchikpaq kallpanchakusqanchikraykum nichwan Diospa ‘runankuna kaspa allinkuna ruray munaqllaña kasqanchikta’ (Tito 2:14). Qawasun chayta ruwanapaq kallpanchakuyninchik runakuna Jehova Diosman asuykunankupaq imayna yanapawasqanchikmanta. Allinkuna ruway munasqanchiktam qawachichwan puntataqa Diosmanta willakuspa.

3. ¿Imatam qawachiwanchik runakunamanta ‘Diospa sientisqanqa’?

³ Isaias 9:7 nin Diospa Churin Jesus rey kananmanta hinaspa runakunapaq allinkunata ruwananmanta. Tukuy chaykunataqa ruwanqa ‘Llapallan Kamachiq Tayta Dios sientisqanraykum’. Kayna nisqanmi qawachiwanchik hanaq pachapi Taytanchikqa runakuna salvakunankuta anchata munasqanta. Diospa chayna munasqanmi kallpanchawananchik  Gobiernonmanta willakuyta tukuy sonqowan ruwananchikpaq. Diosta reqsinankupaq runakunata yanapay munasqanchikmi qawachin runakunamanta Jehova Dios sientisqanta. Chaynaqa, ¿yaqachu kallpanchakuchkanki atisqaykiman hina allin noticiamanta willakunaykipaq? (1 Cor. 3:9.)

4. ¿Imaynatam Jesusqa hinalla tukuy sonqonwan Diosmanta willakurqa?

⁴ ¿Ima nichwantaq Jesusmanta? Payqa qatipakunapaqmi tukuy sonqonwan Diosmanta willakurqa. Contranpi hatarispanku wañurachiyta munaptinkupas, kay Pachapi kawsakuynin tukunankamam hinalla tukuy sonqonwan willakurqa (Juan 18:36, 37). Ñakarispan wañukuynin hichpallapiña kasqanta yachaspanmi astawanraq kallpanchakurqa runakuna Jehova Diosta reqsinankupaq.

5. Higos sachamanta rikchanachisqanman hinaqa, ¿imatam Jesusqa ruwarqa?

⁵ Jesusmi 32 watapi huk runapa higosnin mana rurusqanmanta rikchanachiywan rimarqa. Kimsa wata pasaruptinmi chay runa llamkapuqninta nirqa kuchurunanpaq, chay llamkaqñataqmi tiempota mañakurqa wanuta hinaruptin rururunanpaq (leey Lucas 13:6-9). Chaynata Jesus rimaptinqa aschallaraqmi qatiqninkunaqa karqa. Ichaqa, chayna rikchanachisqanmi qawachirqa manaraq wañukuchkaspan pisi tiempollapi ancha llamkay munasqanta. Chaymi astawanraq tukuy sonqonwan Diosmanta willakurqa Judea hinaspa Perea llaqtakunapi soqta killa. Wañukunanpaq pisi tiempollaña kachkaptinmi, Diosmanta willakusqanta yaqa lliw runakuna ‘mana uyarisqankurayku’ waqarqa (Mat. 13:15; Luc. 19:41).

6. ¿Imanasqataq Diosmanta willakuyninchikpi astawanraq kallpanchakunanchik?

⁶ Diospa piñakuynin punchaw hichpallapiña kasqanraykum astawanraq Diosmanta willakuypi kallpanchakunanchik (leey Daniel 2:41-45). ¡Ancha kusikunapaqmá Jehova Diospa testigon kayqa! Kay Pachapi mana allinkuna allichasqa kananpaq willakuqkunaqa ñoqallanchikmi kanchik. Qayninpakunallam periodicota qellqaq runa nirqa allin runakunata mana allinkuna imanasqa pasasqanmanta yachayqa mana atina kasqanmanta. Bibliam ichaqa willawanchik imanasqa chay kasqanmanta, chaykunamanta hukkunaman willanapaqmi cristianokunata Dios kamachiwanchik. Chaykunaraykum tukuy sonqonchikwan chay llamkayta ruwananchik (Rom. 12:11). Diospa yanapakuyninwanmi runakunata yanapayta atisun payta reqsinankupaqwan kuyanankupaq.

7, 8. ¿Imaynatam Jehova Diosta kusichin paymanta willakunapaq kallpanchakuyqa?

⁷ Pablo hinam Diosmanta willakusqanchikrayku “mana puñusqa” hinaspa “yarqaymanta” kachwan (2 Cor. 6:5). Kaymi qawachiwanchik anchata kallpanchakunamanta, ichapas piensarichiwachwan tukuy tiemponkuwan Diosta serviq precursorkunapi. Paykunaqa Diosmanta willakuyta puntapi churaspankum mantienekunankupaqpas llamkanankuraq. Piensarisuntaq iñiqmasinchik misionerokunapipas, paykunaqa huk law nacionpi runakunatam tukuy sonqonkuwan yanapanku (Filip. 2:17). ¿Ima nichwantaq ancianokunamantaqa? Paykunapas iñiqmasinkunata yanapanankuraykum wakinpiqa mana puñusqa otaq mana mikusqa kanku. Yuyaq hinaspa onqoq iñiqmasinchikkunapas tukuy atisqankutam ruwanku huñunakuykunaman rinankupaqwan Diosmanta willakunankupaq. Kayna kallpanchakuq iñiqmasinchikkunapi piensariyqa kallpanchawanchikmi. Huk runakunapas musyakunkum Diosmanta willakuyninchik ñoqanchikpaq ancha allin kasqanmanta.

⁸ Huk runam Reino Unido lawpi periodicoman qellqarqa kaynata: “Runakunaqa manañam religionninkupiqa iñinkuñachu [. . .]. ¿Imatam pastorkunaqa iglesiankupi sapa punchaw ruwanku? Manamá Cristo hinaqa runakuna maskaqqa rinkuchu [. . .]. Yaqachusmi Jehova Diospa testigonkunalla runamasinkutaqa yanapanku, paykunaqa runakuna maskaq rispankum cheqap yachachikuykunata willakunankupaq kallpanchakunku”, nispa. Aychapa munayninkunallapi puriq runakunapa kasqanpi Diosmanta willakunapaq  kallpanchakuyninchikqa anchatam Diosta kusichin (Rom. 12:1).

9. ¿Imataq kallpanchawachwan Diosmanta willakuyninchikpi allin kaqkunata hinalla ruwanapaq?

⁹ Ichaqa, ¿imatam ruwananchik Diosmanta willakuyninchikpi hukmanyaspanchikqa? Ancha allinmi kanman willakusqanchikwan Dios ima ruwasqanmanta yuyaymanayninchik (leey Romanos 10:13 *, 14, 15). Pipas salvakuyta munaspanqa iñiywanmi Diospa sutinta rimanan. Ichaqa, manamá pipas rimanqachu mana willaptinchikqa. Chayna kasqanta entiendeymi kallpanchawananchik allin kaqkunata hinalla ruwanapaqwan Diospa Gobiernonmanta tukuy sonqowan willakunapaqpas.

10. ¿Imanasqataq nichwan allin kawsakusqanchikta runakuna qawaspanku Jehova Diosta yupaychay munasqankumanta?

¹⁰ Tukuy sonqowan Diosmanta willakuyninchik ancha allin kaptinpas, manam chayllawanchu runakunaqa Diosmanqa asuykunqaku. Chaypaqqa ancha allintaqmi cheqap cristianokuna hina kawsakuyninchik. Chaymanta rimaspanmi Pablo kaynata qellqarqa: “Pipas mana urmarunanpaqmi mana allin ejemplotaqa mana qonikuchu chaynapi Señorpaq rurasqaykumanta ama pipas yanqakunata rimanankupaq”, nispa (2 Cor. 6:3). Imayna rimayninchik hinaspa imayna kawsakuyninchikmi yanapawanchik Diospa yachachikuyninkunata sumaqyachinapaq, chaynapim runakunaqa Dios yupaychayta munanqaku (Tito 2:10). Arí, achka kutipim uyarinchik allin kawsakusqanchikta runakuna qawaspanku willakusqanchikta uyariy munasqankumanta.

11. ¿Imanasqataq Diosta mañakuspa imayna kawsasqanchikpi yuyaymanananchik?

¹¹ Ichaqa, mana allin kawsasqanchikta runakuna qawaspankuqa manam Diosmanta yachaytaqa munanqakuchu. Chayraykum llamkaypi, wasipi otaq escuelapi kaspanchikpas kallpanchakunanchik tukuypi Diospa munasqanman hina kawsanapaq. Yachachkaspaña  mana allinkunata ruwaspaqa mana allinkunapim tukusun (Heb. 10:26, 27). Chayna kasqanta yachayqa, yanapawananchikmi Diosta mañakuspa imayna kawsasqanchikmanta yuyaymananapaq. Kay Pachapi runakuna astawan mana allinllataña ruwasqankuraykum allin sonqoyoq runakunaqa sutilla musyakunqaku ‘pim allin ruraq kasqanmanta, pim mana allin ruraqpas kasqanmanta, pim Dios adoraq kasqanmanta chaynataq pim mana adoraq kasqanmantapas’ (Mal. 3:18). Chaynaqa, allin kawsakuyninchikqa runamasinchiktam yanapanman Diosninchikwan allinyanakunanpaq.

12-14. ¿Imaynatam qatikachasqa kaspanchik iñiyninchikpi allin takyayninchikqa runamasinchikta yanapan? Rimarimuy kay parrafokunapi willakuykunamanta.

¹² Corinto cristianokunaman cartaspanmi Pablo nirqa ñakariykunapi, sasachakuykunapi, azotesqa chaynataq carcelasqa kasqanmanta (leey 2 Corintios 6:4, 5). Sasachakuykunapi tarikuspa hinalla aguantasqanchikqa qawawaqninchikkunatam yanapanman Diosman asuykunankupaq. Pasaq watakunallapim, cheqniwaqninchik runakuna Angola nacionpi huk kaqnin llaqtamanta Jehova Diospa testigonkunata chinkarachinankupaq tantearurqaku. Chaypaqmi iskay iñiqmasinchikkunatawan huñunakuyman riq 30 runakunata huñururqaku. Chaymantañataqmi llaqtapi runakunata huñururqaku chaynapi yawarchakunankukama maqasqa kasqankuta qawanankupaq. Warmikunawan warmachakunapas chayna ñakarichisqamá karqaku, chaynapi Jehova Diospa testigonkunata llaqtapi lliw runakuna mana uyarinankupaq. Ichaqa, chaykunata qawaspankum achka runakuna Testigokunata mañakurqaku Bibliamanta estudiachinankupaq. Chaymantapacham Diosmanta willakuyqa astawan apakurqa, chaymi iñiqmasinchikkunaqa astawan yapakurqa hinaspapas achka bendicionkunatam chaskirqaku.

¹³ Kaymi qawachiwanchik runakuna Diosman asuykunankupaq iñiyninchikpi takyayqa ancha allin kasqanmanta. Pedrowan wakin apostolkunapas qarinchakuspankum Diospa munayninta hinalla ruwarqaku, chayna kasqankuwanqa ¡achka runakunachá Dioswan allinyanakurqaku! (Hech. 5:17-29.) Ñoqanchikpas iñiyninchikpi allinta takyaptinchikqa, yaqapaschá familianchikkuna, estudiaqmasinchikkuna otaq llamkaqmasinchikkunapas Diosmanta yachayta munanqaku.

¹⁴ Maypiñapas iñiqmasinchikkunaqa qatikachasqam kachkanku. Armenia nacionpim yaqa tawa chunka iñiqmasinchikkuna carcelpi tarikunku gobiernoman mana sayapakusqankurayku, yaqapaschá qatiqnin killakunapiqa achka iñiqmasinchikkunatawanraq presochanqaku. Eritrea nacionpim 55 iñiqmasinchikkuna carcelpi tarikunku, wakinkuqa 60 masnin watanpim kachkanku. Corea del Sur nacionpipas yaqa 700 Testigokunam iñiyninkurayku carcelpi kachkanku. Chay nacionpiqa 60 watañam iñiqmasinchikkunaqa chaynapi tarikunku. Jehova Diostayá mañakusun achka nacionkunapi qatikachasqa iñiqmasinchikkunapa suni takyayninku Diosta hatunchananpaq, chaynapi allin sonqoyoq runakuna cheqap yupaychayta qallaykunankupaq (Sal. 76:8-10).

15. ¿Imaynatam imakunapipas imam kaqta ruwayqa runamasinchikta yanapan Diosmanta yachanankupaq? Huk iñiqmasinchikmanta rimarimuy.

¹⁵ Imakunapipas allin kaqta ruwayqa yanapakuntaqmi runamasinchikkuna cheqap yachachikuykunata uyarinankupaq (leey 2 Corintios 6:4, 7). Qawasun huk cristiana ima ruwasqanmanta. Carropi rinanpaq boletata rantichkaptinmi huk señora nirqa mana karuta rinanrayku mana pagananmanta. Iñiqmasinchikmi ichaqa nirqa mana karuta rinan kaptinpas pagayqa allinpuni kasqanta. Chaymantañataqmi chay señoraqa carromanta bajarurqa. Hinaptinmi carrota manejaq runa iñiqmasinchikta kaynata tapurqa: “¿Jehova Diospa testigonchu kanki?”, nispa. Iñiqmasinchikñataqmi nirqa: “Arí, ¿imanasqamá tapuwankiqa?”, nispa. Payñataqmi nirqa: “Uyarirurqaykim chay señoraman lliw nisqaykita, ñoqaqa yachanim Jehova Diospa testigonkunaqa mana engañaspanku imam kaqta  ruwasqankuta”, nispa. Killakuna pasaruptinmi, huñunakuyninpi iñiqmasinchik kachkaptin huk runa asuykuspan nirqa: “¿Yuyawachkankichu? Ñoqaqa kani boleta pagaymanta rimasqanchik carro manejaqmi. Imam kaq ruwasqaykita qawaspaymi Jehova Diospa testigonkunawan Biblia estudiayta qallaykurqani”, nispa. Kaypi qawasqanchikman hinaqa, imakunapipas imam kaqta ruwayqa runakunatam yanapan Diosmanta willakusqanchikpi hapipakunankupaq.

16. ¿Imanasqataq pacienciakuq, kuyapayakuq hinaspa yanapakuq kayqa allinta runamasinchikta yanapan Diosman asuykunankupaq? Rimarimuy religionkunapi punta apaqkunamanta.

¹⁶ Pacienciakuq, kuyapayakuq hinaspa yanapakuq kasqanchikpas yanapakuntaqmi runakuna Jehova Diosman asuykunankupaq. Ichapas imayna kasqanchikta pipas qawaspan Jehova Diosmanta, munayninkunamanta hinaspa llaqtanmantapas yachayta munanman. Cheqap cristianokunapa imayna kasqankuqa manamá iskay uya runakunapa hinachu. Religionkunapi wakin punta apaqkunaqa runankunata engañaspankum apuyarunku, hinaspam achkallaña qollqepaq wasikunatawan carrokunata rantirunku. Wakinpiqa allqonkupaqpas achka qollqepaq wasitam ruwarachinku. Chaymantapas manamá imatapas qonkuchu mana imallapaqqa (Mat. 10:8). Aswanqa ñawpaq Israel nacionpi sacerdotekuna hinam ‘qollqellapaq yachachinku’, manataqmi allintapaschu Bibliapa nisqanman hinaqa yachachinku (Miq. 3:11). Chayna kasqankuqa manamá pitapas yanapanchu Dioswan allinyanakunankupaqqa.

17, 18. a) ¿Imaynatam Jehova Diosta hatunchanchik sumaq kayninchikta kawsayninchikpi qawachispa? b) ¿Imataq kallpanchawanchik allinkunata hinalla ruwanapaq?

¹⁷ Chaymantapas, cheqap yachachikuykunawan allinkuna ruwasqanchikqa runakunapa sonqonmanmi chayanman. Huk precursortam Diosmanta wasin-wasin willakuchkaptin huk yuyaq viuda mana uyariyta munarqachu. Chay viudam iñiqmasinchikta nirqa punkunta takaykuptin cocinanpi focota cambiananpaq escaleranpi kasqanmanta. Iñiqmasinchikñataqmi nirqa: “Chayta sapallayki ruwaspaykiqa wichiykuwaqmi”, nispa. Chaymi iñiqmasinchikqa foconta cambiaykapuspan pasakurqa. Iñiqmasinchikpa chayna ruwasqanmanta viudapa wawan yacharuspanmi admirakurqa, hinaspanmi agradecekunanpaq maskaq rirqa. Tiempopa risqanman hinam Biblia estudiaytapas qallaykurqa.

¹⁸ ¿Imanasqam qamqa hinalla allinkuna ruwayta munanki? Yaqachá musyakunki allinkuna ruwayqa Jehova Diospa sutinta hatunchasqanta hinaspa runakuna salvakunankupaq yanapasqantapas (leey 1 Corintios 10:31-33). Tukuy sonqowan Diosmanta willakunapaqwan cheqap cristianokuna hina kawsanapaqqa, Diostawan runakunata kuyasqanchikmi kallpanchawanchik (Mat. 22:37-39). Allinkunata ruwaq kaspanchikqa kunanpas kusisqa hinaspa hawkam tarikusun. Chaymantapas, mana hukmanyaspam suyachwan hamuq tiempopi lliw runakuna kusisqallaña kawsanankumanta hinaspa Jehova Diosta hatunchanankumantapas.