Yuyayniyoqyá kasunchik, “Diospa castiganan” punchawqa chayaykamuchkanñam

‘Yuyayniyoqyá kasunchik.’ (HEB. 6:1.)

1, 2. Judea hinaspa Jerusalen lawpi cristianokuna, ¿ima pasaptinmi ‘orqokunaman ayqekunanku’ karqa?

HUK kutipim Jesuspa qatiqninkuna tapurqaku: ‘¿Imaynatam yachasaqku kutimunaykimanta hinaspa kay pacha puchukananmanta?’, nispa. Payñataqmi contestarqa huk willakuymanta rimaspan, chayqa punta pachak watapim puntata cumplikurqa. Admirakuypaq kaqkunata qawanankumantam nirqa, chaywanmi yachanmanku karqa chay tiempopa puchakaynin chayamusqanta. Chayta qawaspankum ‘Judea lawpi kaqkunaqa orqokunaman ayqenanku’ karqa (Mat. 24:1-3, 15-22). Jesuspa qatiqninkuna, ¿cuentata qokunmankuchu hinaspa kasukunmankuchu karqa Yachachiqninkupa nisqan cumplikuptin?

² Yaqa 30 wata pasaruptinmi 61 watapi apostol Pablo huk cartata qellqarqa Jerusalenpi hinaspa muyuriqninpi kaq cristianokunaman. ¿Imapaq? Puchukay tiempo hichpallapiña kasqanta qawachinanpaq. Paykunapas nitaq Pablopas manam yacharqakuchu Jesuspa nisqan cumplikunanpaq 5 watallaña faltasqanta, chaynataq ‘llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna’ qallarinanmantapas (Mat. 24:21). 66 watapim Cestio Galo runa Roma nacionmanta tropakunawan Jerusalenta muyurirurqaku. Ichaqa, llaqtata puchukachinankupaqña kachkaptinmi Cestio Galoqa tropankunata qonqaymanta kamachirqa kutikunankupaq, chaynapim cristianokunaqa atinmanku karqa ayqekuyta.

3. ¿Ima consejotam Pablo qorqa punta pachak watapi cristianokunaman hinaspa imanasqa?

³ Cristianokunaqa yuyayniyoq hinaspa entiendeqmi kananku karqa imakunapa pasasqanmanta cuentata qokuspa ayqekunankupaq. Ichaqa, wakinkum ‘sasa entiendeq’ rikurirurqaku. Diosta servisqankupiqa wawakuna hina ‘lechellamantaraqmi’ kachkarqaku (leey Hebreos 5:11-13). Achka wataña cristiano kaqkunapas ‘Diosmantam rakikuyta’ qallaykurqaku (Heb. 3:12). Huñunakuyman riytam wakinkuqa saqechkarqaku, Diospa castiganan punchaw “chaylla” chayamunan kachkaptinpas (Heb. 10:24, 25). Chaymi Pablo paykunata consejarqa: “Cristomanta facilla yachachikuykunaman amaña kuti-kutirispayá yuyayniyoqña kasunchik”, nispa (Heb. 6:1).

4. a) ¿Imanasqataq qawan-qawanlla kananchik hinaspa imataq yanapawasun chayna kanapaq?

⁴ Jesuspa nisqanqa kunanmi astawan cumplikuchkan, chay tiempopim kawsachkanchik. Chayaykamuchkanñam “Diospa castiganan hatun punchawqa”, chaypim Satanaspa munaychakusqan mana allinkuna puchukachisqa kanqa (Sof. 1:14). Kunanmi ima tiempomantapas astawan qawan-qawanlla kananchik hinaspa kallpanchakunanchik iñiyninchikpi qaqa hina kanapaq (1 Ped. 5:8). Ichaqa, ¿kallpanchakuchkanchikchu? Yuyayniyoq kanapaq kallpanchakuspaqa yachasunmi ima tiempopi kawsasqanchikta.

¿Ima ninantaq yuyayniyoq kayqa?

5, 6. a) ¿Imaynam yuyayniyoq runaqa? b) ¿Imakunatam rurananchik yuyayniyoq runa kanapaq?

⁵ Pablom punta pachak watapi cristianokunata kallpancharqa yuyayniyoq kanankupaq, willarqataqmi yuyayniyoq kay ima ninan kasqanta (leey Hebreos 5:14). Yuyayniyoq runakunaqa  manam ‘lechellamantaraqchu’ kanku, aswanqa ‘yuyayniyoq runakunapa mikunantam’ mikunku. Chaymi reqsinku Bibliapi facil kaqkunata chaynataq Diospa sonqonpi sasa entiendena kaqkunatapas (1 Cor. 2:10). Chaymantapas, yachasqankuta kasukunankupaq kallpanchakusqankum yanapan allin kaqtapas hinaspa mana allin kaqtapas entiendenankupaq. Chaymi Bibliapa yachachikuyninkunapi yuyaymanaspanku imatapas tanteanku.

⁶ Pablom qellqarqa: “Chayraykum uyarisqanchikkunataqa hatun yuyaywan kasukunanchik chaynapi amapuni pantarunapaq”, nispa (Heb. 2:1). Arí, mana cuentata qokuspam pantaruchwan. Chayna mana pasawananchikpaqqa ‘hatun yuyaywanmi’ Bibliapa nisqanta entiendenanchik. Tapukusun: “Diospa Palabranmanta, ¿facil kaqkunallatachu entiendeni? ¿Cumplinayraykullachu estudiani? ¿Imatam rurayman yachasqaykuna kallpanchawananpaq hinaspa Diosta serviypi ñawparinaypaqpas?”, nispa. Yuyayniyoq runa kanapaqqa, Bibliatam allinta estudiana hinaspa kasukuq kanapaq kallpanchakuna.

Diospa Palabranmanta allinta yachasun

7. ¿Imapim yanapawanchik Diospa Palabranmanta allinta yachayqa?

⁷ Pablom qellqarqa: “Lechellawanraq kawsaqkunaqa manaraqmi entiendenmanchu allin ruraykunamanta yachachikuykunataqa”, nispa (Heb. 5:13). Yuyayniyoq kanapaqqa allintam Diospa nisqankunata yachananchik. Nisqankunaqa Bibliapim kachkan, chaymi ‘allin yuyayniyoq confianza sirvientepa’ rurasqan qellqakunatawan allinta estudiananchik (Mat. 24:45-47). Chaynapim Diospa munasqanman hina piensasunchik hinaspa allin kaqtapas mana allin kaqtapas entiendesunchik. Rosa sutiyoq iñiqmasinchikmanta rimasun. * Paymi nin: “Lliw consejokuna chaskisqaymantaqa Bibliata sapa kuti leenapaq consejom astawan yanapawarqa. Yaqa 2 watapim leeyta tukurqani ichaqa allintam yacharurqani Diospa imayna kasqanmanta, ima gustasqanmantawan mana gustasqanmanta, atiyninmanta hinaspa ancha yachayniyoq kasqanmantapas. Bibliata sapa punchaw leesqaymi yanapawarqa sasachakuykunapi kaptiypas”, nispa.

8. ¿Imaynatam yanapawasun Biblia leesqanchik?

⁸ Bibliata sapa punchaw leeptinchikqa yachachikuyninkunam allinta yanapawasun (leey Hebreos 4:12). Yanapawasunmi imayna kasqanchikta cambianapaq chaynapi Diospa agradonpaq sapa punchaw kawsanapaqpas. ¿Yaqachu astawan tiempochakuwaq Bibliata leespa yuyaymananaykipaq?

9, 10. Diospa Palabranta allinta entiendespapas, ¿imatawanmi rurananchik? Huk ejemplowan willarimuy.

⁹ Sutillamá kachkan, Bibliapa nisqankunataqa manam wakillantachu yachana aswanmi llapan yachachikuyninkunata allinta yachananchik. Pablopa qellqasqanman hina “lechellawanraq kawsaqkunaqa” tumpallatapas yacharqakuchá Bibliamantaqa. Ichaqa yachasqankuman hina mana kawsaspankum mana entiendeyta atirqakuchu ancha valorniyoq kasqanta. Imatapas tanteanankupaq Bibliapa  consejonkunata mana servichikuspankum pisi experienciayoq karqaku.

¹⁰ Qawasqanchikman hinaqa, Diospa Palabranta allinta entiendeqqa nisqankunatapas kasukunmi. Chayna kasqantam Kyle sutiyoq cristianapa pasasqan qawachin. Paymi llamkaqmasinwan lirianakururqa. Ichaqa paywan allinyaytam munarqa. ¿Imatam rurarqa? Kikinmi nin: “Chayllam yuyarirurqani Romanos 12:18 kayna nisqanta: ‘Atisqaykichikman hinayá imatapas ruraychik llapallanwan hawkalla kawsanaykichikpaq’. Hinaspam payta nirqani llamkay tukuyta rimanaykupaq”, nispa. Rimasqankuqa allinpim tukurqa, Kylepa llamkaqmasinpas admirasqam qeparqa sasachakuyninku sumaqta allichakusqanmanta. Kyleqa nintaqmi: “Yacharurqanim Bibliapa nisqanman hina imatapas ruraptinchikqa allinpi tukusqanta”, nispa.

Kasukuq kayta yachasun

11. ¿Ima ejemplom qawachin sasachakuypi kaspa kasukuyqa sasa kasqanta?

¹¹ Wakin kutipiqa Bibliapa nisqanta kasukuyqa manam facilchu, aswanqa sasachakuykunapi tarikuptinchik. Ejemplopaq, Egiptopi sirviente kasqankumanta israelitakunata Jehová Dios librasqan qepallatam, yakunku mana kaptin ‘Moiseswan atipanakurqaku’ hinaspam ‘Diosta [. . .] pruebarqaku’ (Exo. 17:1-4). Jehová Diospa nisqanta kasukunankupaq contrato rurasqankumanta iskay killallaraq pasaruptinpas taytacha-mamachakunataqa amam yupaychankichikchu nisqantam mana kasukurqakuchu (Exo. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9). ¿Imanasqa? Ichapas Diospa yachachikuyninkunata Moises chaskimuspan Horeb orqopi unaykamuptin manchakurqaku enemigonkuna paykunata wañurachinankumanta. Ñam huk kutipi Amalec runakuna paykunapa contranpi hatarirqaku, hinaptinmi Moises makinta altoman hoqariptin vencerurqaku. Kunanmi ichaqa mana paykunawanchu karqa. ¿Imatam ruranmanku karqa contrankupi kaqmanta hatariptinqa? (Exo. 17:8-16). Imayna kaptinpas, israelitakunaqa ‘manam kasukurqakuchu’ (Hech. 7:39-41). Chaymanta qepamanpas manam kasukurqakuchu, manchakuspankum Diospa prometesqan Allpaman mana yaykurqakuchu. Chaymi Pablo iñiqmasinkunata consejarqa paykuna hina mana kanankupaq (Heb. 4:3, 11).

12. ¿Imaynatam Jesusqa yacharqa kasukuyta, hinaspa imaynatam chayqa yanaparqa?

¹² Yuyayniyoq kanapaqqa anchatam kallpanchakunanchik Jehová Diosta kasukunapaq. Ichaqa wakin kutipiqa ñakarispam kasukuyta yachanchik, chaytam qawachin Jesuspa ejemplon (leey Hebreos 5:8, 9). Hanaq pachapiqa manam sasachu karqa Taytanta kasukuyqa. Kay Pachapim ichaqa Taytanpa munayninta ruraspanqa ñakarirqa. Llumpay sasachakuypi kaptinpas, kasukusqanmi Jesusta yanaparqa Rey hinaspa Sacerdotekunapa Jefen kananpaq.

13. ¿Imaynatam qawachisun kasukuq kasqanchikta?

¹³ ¿Imatam nichwan ñoqanchikmanta? ¿Kallpanchasqachu kachkanchik llumpay sasachakuykunapipas Diosta kasukunapaq? (Leey 1 Pedro 1:6, 7.) Diospa kamachikuyninkunaqa sutillam kachkan imayna kawsanamanta, allinkuna ruranamanta, imayna rimanamanta, Biblia leenamanta chaynataq estudianamanta, huñunakuyman rinamanta hinaspa predicanamantapas (Jos. 1:8; Mat. 28:19, 20; Efe. 4:25, 28, 29; 5:3-5; Heb. 10:24, 25). Sasachakuykunapi kaspapas, ¿tukuy  chaykunapichu Diosta kasukunchik? Kasukuspaqa yuyayniyoq kasqanchiktam qawachichkanchik.

¿Imaynatam yanapawanchik yuyayniyoq kasqanchik?

14. ¿Imaynatam huk cristianota yanaparqa yuyayniyoq kasqan?

¹⁴ Allin entiendeq kasqankum cristianokunataqa waqaychan, chaymi ‘manaña penqakuq’ runakunapa chawpinpipas cuentata qokunku imam allin hinaspa mana allin kasqanmanta (Efe. 4:19). Bibliamanta qellqanchikkunata chaninchaq hinaspa sapa kuti leeq Jorge sutiyoq iñiqmasinchikmi huk llamkayta chaskirqa, ichaqa llamkaqmasinkunaqa yaqa llapankum warmi karqaku. Paymi nin: “Llamkaqmasiykunaqa yaqa llapankum mana penqapakuspa llumpayta huchapakuqku, ichaqa hukninmi mana chaynachu karqa, Bibliamanta yachaytapas munarqam. Ichaqa llamkasqaykupi sapallayku kachkaptiykum mana allinkuna ruranaykupaq niwarqa. Qallariypiqa pukllaspalla niwasqantam piensarqani, ichaqa astawanmi sapa kuti asuykamuwarqa, manam imawanpas harkayta atirqanichu. Chay ratopim yuyarirurqani La Atalaya revistapi chayna pasaq cristianomanta willakuyta. Chay revistapim willarqa Potifarpa warminwan Josey mana huchallikusqanmanta. * Hinaptinmi, chay warmita tanqarurqani, chaymi payqa lloqsikurqa”, nispa (Gen. 39:7-12). Jorgeqa kusisqam tarikurqa mana huchallikusqanmanta hinaspa allin concienciayoq qepasqanmantapas (1 Tim. 1:5).

15. ¿Imaynatam sonqonchikta kallpanchan yuyayniyoq kanapaq kallpanchakuyqa?

¹⁵ Chaymantapas, allin yuyayniyoq kayqa sonqonchiktam kallpanchan allinkunata rurananchikpaq, chaynapi ‘tukuy rikchaq mana uyarisqanchik rikurimuq yachachikuykunawan mana aysachikunanchikpaq’ (leey Hebreos 13:9). Iñiyninchikpi ñawparinapaq kallpanchakuspaqa ‘allin kaqkuna reqsiytam’ astawan munasunchik (Fili. 1:9, 10). Chayqa yanapawasunmi Dioswan amistadninchikta astawan chaninchanapaq hinaspa tukuy ima qowasqanchikmanta agradecekunapaqpas (Rom. 3:24). ‘Yuyayniyoq runakuna hina piensaq’ cristianokunaqa agradecesqam tarikunku hinaspa kusikunku Dioswan allin amistad kasqankumanta (1 Cor. 14:20).

16. ¿Imataq huk iñiqmasinchikta yanaparqa ‘mana hukmanyananpaq’?

¹⁶ Luisa sutiyoq iñiqmasinchikmi cuentata qokurqa qallariypiqa hukkuna qawanallanpaq Dios serviypi imapas rurasqanmanta. Paymi nin: “Manam huchallikuchkarqanichu, nitaqmi Diostaqa sonqomanta serviytapas munarqanichu. Tiempopa risqanman hinam cuentata qokurqani tukuy sonqoymanta servinaypaqqa mana chaynalla kanaymanta, chaymi tukuy sonqoymanta servinaypaq kallpanchakurqani”, nispa. Chayna rurasqanmi Luisata yanaparqa mana ‘hukmanyananpaq’ hinaspa hamuq tiempopi onqoruspan allin kaqkunata hinalla rurananpaqpas (Sant. 5:8). Tukuyninpim pay nin:  “Llumpaytam ñakarirqani ichaqa astawanmi Diosman asuykurqani”, nispa.

‘Tukuy sonqoykichikwan kasukusunchik’

17. ¿Imanasqataq punta pachak watapi cristianokunapa kasukuyninkuqa ancha allin karqa?

¹⁷ Allin yuyayniyoq kanankupaq Pablopa consejasqanqa Jerusalenpi hinaspa Judeapi cristianokunatam yanaparqa vidankuta salvanankupaq. Kasukuqkunaqa llaqtata ima pasananta allinta entiendespankum qawan-qawanlla karqaku ‘orqoman ayqekunankupaq’. ‘Purmachiq millakuypaq kaqta [. . .] templopi’ rikuspanku otaq Roma nacionmanta tropakuna Jerusalen llaqtata muyurisqantawan yaykumusqanta qawaspankum, yacharqaku ayqekunankupaq tiempo chayamusqanta (Mat. 24:15, 16). Jesuspa nisqanta yuyarispankum Jerusalen manaraq puchukachisqa kachkaptin ayqekurqaku, ñawpaq tiempopi sucedesqanmanta yachaq Eusebiopa nisqanman hinaqa Galaad orqopi Perea otaq Pella sutiyoq llaqtaman. Chaynapim cristianokunaqa salvakurqaku Jerusalenpi mana haykapipas hina pasasqan hatu-hatun desgraciamanta.

18, 19. a) ¿Imanasqataq kay tiempopi kasukuy kayqa ancha allin? b) ¿Imamantam yachasun qatiqnin estudiopi?

¹⁸ Allin yuyayniyoq cristianokunaqa kasukuqmi kanku chaymi salvakunqaku Jesuspa nisqanman hina ‘llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapi’ (Mat. 24:21). ¿Kasukusunchu ‘allin yuyayniyoq confianza mayordomopa’ mayqan kamachikuyninkunatapas? (Luc. 12:42.) ¡Mayna allinmi ‘tukuy sonqonchikmanta kasukuyqa’! (Rom. 6:17.)

¹⁹ Allin yuyayniyoq kanapaqqa, entiendenanchikmi allin kaqtapas mana allin kaqtapas, chaypaqqa Diospa Palabrantam allinta estudiananchik hinaspa kasukunanchik. Mozo-sipaskunam astawan sasachakunku yuyayniyoq cristiano kanankupaq. Qatiqnin estudiom yachachinqa imata ruraspanku yuyayniyoq kanankumanta.

[Willakuykuna]

¿Imatam yacharunki?

• ¿Imataq yuyayniyoq kayqa, hinaspa imata ruraspam chayna kachwan?

• ¿Imanasqataq Bibliata allinta estudiananchik yuyayniyoq kanapaq?

• ¿Imaynatam kasukuq kayta yachachwan?

• ¿Imaynatam yanapawanchik yuyayniyoq kayqa?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[10 kaq paginapi dibujo]

Bibliapa nisqanta kasukuymi yanapawanchik sasachakuykunata yuyaywan atipananchikpaq

[12 hinaspa 13 kaq paginakunapi dibujo]

Jesuspa nisqanta kasukuqkunam salvakurqaku