Imëkata pasarpis alli tsarakunapaq kallpa

“Imecapaqpis listum quecä, puedeq [...] callpanwan yanapamaptin.” (FILI. 4:13.)

1. ¿Imanirtaq cristiänokunaqa tukï problëmakunapa pasantsik?

KË MUNDOCHÖ pasakunqankunapitaqa, Jehoväta sirveqpis manam libretsu kantsik. Itsa tukï problëmakunapa pasashun hutsasapa kanqantsikrëkur, kë mana alli mundochö kawanqantsikrëkur o Satanás y qateqninkuna chikimanqantsikrëkur (Gén. 3:15). Nuna kawar qallanqan witsankunapitanam, Jehová Diosqa markanta yanapashqa mana alli religionkuna chikiyaptin, nunakuna chikir qatikachäyaptin y imëka problëmakunapa pasarnimpis alli tsarakuyänampaq. Rasun kaqchöqa, santo espïritunmi yanapamäshun imëkata pasarpis Diosta servikänapaq.

Mana alli kaq religionkuna qatikachämashqa yanapamaqnintsik

2. ¿Imanirtaq mana alli religionkuna qatikachäkuyan, y imanötaq rurayan?

² Mana alli religionkunaqa, tukïnöpam chikir qatikachäyan huk religionyoq nunakunata. Këtaqa rurayan wakin nunakunapa creenciankunata chipyëpa ushakätsita munar, tsënöpa manana yachatsikuyänampaq o Diosman manana markäkuyänampaq. Satanaspa chikikïninqa tukïläyam. Satanaspa qatikachäkïnin defrente kaptinqa, Bibliaqa igualatsin malta león animalkunata imanöpis tsarinqantawanmi y mana mäkunqantsikyaq kaptinqa, igualatsin cobra shutiyoq culebra prësanta tsarinqantawanmi (lei Salmo 91:13 *).

3. ¿Imakunachötaq Satanaspa rurëninkuna leonpanö o cobrapanö?

³ Mallaqashqa leonnömi, Satanasqa tukïläyapa mikumënintsikta munar maqatsimantsik, carcelkunaman llawitsimantsik y Diospita yachatsikunqantsikchöpis michämantsik (Sal. 94:20). Anuario librochömi willakun kanan witsankunachö Jehoväpa testïgonkunapa rurëninkunata Diablu tukïnöpa ushakätsita tïranqanta. Këllaman yarpärishun, wakin markakunachöqa iglesiapa pushaqninkuna, y polïticachö ley ninqampitapis masta rurëta munaqkuna mandayaptinmi Diospa sirveqninkunata atskaq nunakuna tukïnöpa qatikachäyashqa. Satanás kënö ruranqanmi wakin cristiänokunata Diospita rakikätsishqa. Höranam Diabluqa cobra shutiyoq culebranö nunakunata kanin. Illaqpita hanankunaman pintïkurmi, haqchïkoqnö pensëninkunata mana alliman tumaratsin, tsënöpa pëpa munëninta rurayänampaq.  Kënöqa Satanás ruran Jehoväpa kaqchö qelanänata o pantatsimënintsikta munarmi. Pero Jehová santo espïritunta qomashqam, Satanaspa chikikïnin leonpanö o cobrapanö kaptimpis alli tsarakuntsik.

4, 5. Chikir qatikachämashqa, ¿imanötaq tsarakunapaq alistakushwan y imanir? Huk ejemplowan willakaramï.

⁴ Llapantsikmi listo këta munantsik Satanás chikir qatikachämashqa alli tsarakunapaq. Pero listo kanapaqqa, manam yarparäkïkänantsiktsu ima mana allikunapa pasanapaq kaqta. Rasun kaqchöqa, manam musyantsiktsu shamoq tiempochö ima pasakunampaq kaqta, itsa pensanqantsikqa imëpis rurakanmantsu, tsëmi alläpa yarpachakurqa imatapis horqantsiktsu. Tsënö kaptimpis, unë tiempochö Jehoväpita mana rakikaq cristiänokunanö tsarakunapaqmi yarpachakunantsik. Pëkunaqa sinchi tsarakuyarqan unë witsanchö Diosta serviq nunakunapita, y Jesus yachatsikunqanman y ruranqanman yarpachakurmi. Tsënöpam Jehoväta más kuyayarqan, tsëmi yanaparqan tukïläya problëmankuna kaptimpis alli tsarakuyänampaq.

⁵ Malaui nacionchö ishkaq cristiänakunatam pasëpa piñashqa nunakuna obliguëta tïrayarqan polïticaman qaqaq tarjëtata rantiyänampaq. Mana rantita munayaptinnam maqayarqan, röpanta qotutsiyarqan y violayänampaq niyarqan. Hina Betelchö täraqkunapis kë tarjëtataqa rantiyashqam nishpam ulipäyarqan o llullapäyargan. ¿Ima nishpataq pëkuna contestayarqan? “Noqakunaqa Jehová Diosllatam serviyä, tsëmi sucursalchö nanäkuna turïkuna rantiyashqa kayaptimpis, noqakunaqa manam rantiyäshaqtsu. ¡Manam rantiyäshaqtsu wanutsiyämänëki kaptimpis!” Tsënö niyaptinmi tsë nunakunaqa haqiriyarqan.

6, 7. ¿Imanötaq Jehová yanapan sirveqninkunata chikir qatikachäyaptin alli tsarakuyänampaq?

⁶ Apóstol Pablum willakurqan Tesalónica markapita nunakuna cristiano tikrarir ‘imecata sufriyanqanta’, tsënö kaptimpis santo espíritu yanapaptinmi alläpa kushishqa kawakuyarqan (1 Tes. 1:6). Atskaq cristiänom imëka mana allikunata pasayashqa, pero tsë pasayanqankuna pasëpa mana alli kanqan hörakunaraq kushishqa kayanqantam willakuyan. Kushishqa këqa santo espïritupa wayïninmi, tsëmi shonqunkunata y pensëninkunatapis tsapëkurqan (Gal. 5:22). Awmi, Jehoväqa poderninwanmi, sirveqninkunata kallpata qon ima pruëbakunachöpis alli tsarakuyänampaq y mana alli tiempokunachö yachaq kayänampaq. *

⁷ Wakin nunakunaqa, mantsakäkuyanmi cristiänokuna imëka mana allikunachöpis Diosllata serviyänampaq alli churapakashqa kayanqanta rikarnin. Dios yanapëkanqantam tanteayan y tsëqa rasunllam. Tsëmi apóstol Pëdrupis kënö nirqan: “Jesucristuman creyicuyanqequirecur pipis ashayäshuptiqui cushicuyë. Porqui Diosnintsicpa puedeq Espiritunmi qamcunachoqa quecanqa” (1 Ped. 4:14). Kënö ninqanwanmi rikätsikurqan Diosta wiyakunqantsikrëkur nunakuna mana allikunata ruramashqaqa, kikin Diosnintsik yanapamanqantsikta, tsëmi kushishqa kantsik nunakuna chikimashqa (Mat. 5:10-12; Juan 15:20).

Mana allikunata ruranapaq nimashqa tsarakunapaq poder

8. a) ¿Imanötaq Josuëwan Caleb marka mayinkuna mana alliman ishkiyaptin alli tsarakuyarqan? b) ¿Imatataq Josuëpitawan Calebpita yachakuntsik?

⁸ Hina cristiänokunataqa, reqinqantsik nunakunam mana mäkutsimarnintsiklla mana allikunaman ishkitsimënintsikta munayan. Tsënö kaptimpis noqantsikqa Jehoväpa espïritumpa yanapakïninwanmi këkantsik, tsë espïrituqa kë mundopita más puëdeqmi. Tsë espíritu yanapamashqam, nunakuna noqantsikpita burlakuyaptin, imatapis tumpamashqa o pëkuna kawayanqannö kawanapaq nimashqa alli tsarakuntsik. Yarpärishun Josuëtawan Calebta pasanqanta. ¿Imataq pëkunata yanaparqan wakin chunka musyapakoqkuna mana rasun kaqta willakuyaptimpis, pëkuna rasun kaqta willakuyänampaq? Diospa espïritunmi pëkunataqa  huknöpa pensatsirqan (lei Números 13:30 * y 14:6-10, 24 *).

9. ¿Imanirtaq wakinkunapita hukläya këta tïrashwan?

⁹ Apostolkunapa tiemponchöqa santo espïritum yanaparqan pëkuna Diosta wiyakuyänampaq, y mandakoq religiösokuna ninqanta mana rurayänampaq (Hech. 4:21, 31; 5:29, 32). Kanan witsan nunakunaqa pleitïta mana munarmi wakinkuna niyanqanta rurayan. Pero cristiänokunaqa alli kaqta rurayänampaqmi alli tsarakuyan. Santo espíritu yanapamashqam wakinkunapita hukläya këta penqakuntsiktsu (2 Tim. 1:7). Rikärishun mä imachöshi nunakuna niyanqanta rurashwantsu.

10. ¿Ima rurëtataq wakin cristiänokuna puëdeyantsu, y imanir?

¹⁰ Wakin jövenkunaqa manam ima rurëtapis puëdeyantsu amïgonkuna mana alli portakïkanqanta musyarir. Pëkunaqa pensayan amïgonkuna mana alli rurayanqanta willakïqa traicionëki cuenta kanqantam, y pëman manana markäkunantam mantsayan. Tsëmi amïgon hutsata rurëkaqta rikarpis willakïta munayantsu. Höraqa hutsa ruraq kaqmi mana willakunampaq obligan. Pero këqa manam jövenkunallachötsu pasakun. Yashqa cristiänokunapaqpis manam fäciltsu amïgonkuna o kastankuna hutsata rurayaptin anciänokunata willayänampaqqa. Kënö pasakuptinqa, ¿imataraq rurashwan?

11, 12. Huk cristiano mayintsik hutsata ruranqampita pitapis mana willakunapaq nimashqaqa, ¿imataraq rurashwan y imanir?

¹¹ Congregacionchö Luiswan Carlos jövenkuna pasayanqanman pensarishun. Carlos, warmitapis y ollqutapis qalapächu mana alli rurëkaqta rikaräkunqanta musyarirmi, Luisqa shumaq parlapar anciänokunaman yanapakïta mañakoq ëwanampaq Carlosta nirin. Pero Carlosqa manam cuentaman churantsu tsë consëjota, tsëpa rantinqa kënömi nirin: “Rasumpa amïgö karqa ama willakïtsu”. ¿Luis mantsanmantsuraq Carloswan amigo kënin ushakärinanta? Hina Carlos tsë rurëkanqanta manam rurarqötsu niptinqa, ¿mëqäkunataraq anciänokuna creiyämanqa? nishpachi tapukunman. Tsënö kaptimpis, musyanmi, pë mana willakuptinqa amïgon mana altsakänampaq kaqta, o Jehoväwan alli këninta oqranampaq kaqta. Hina  yarpanchi ‘nunakunata mantsëqa shawashqa cuenta kanqanta, pero Jehoväman yärakogga [markäkoqqa] imëkapitapis tsapashqa kanqanta’ (Pro. 29:25). Carlos alli kananta munar yarpachakurninmi, Luisqa valorta tsarirkur yapë parlapan, kananqa agradecikunqam yanapëta munar rurëkanqäpita nishpa. Luisqa yapëmi nin anciänokunawan parlanampaq y tsëta ruranampaqqa huk pläzotam qon y tsëchö mana ruraptinqa kikin willakunampaqmi nin (Lev. 5:1).

¹² Itsa noqantsiktapis tsënö pasamashwan. Tsëqa, itsa amïgontsik pëpaq ruranqantsikpita tsë höraqa agradecikunmantsu. Pero tiempowanqa cuentata qokunqam alli kananta munarnin rurëkanqantsikta. Yanapanqantsikpita agradecikurqa, valorta tsarirkur ruranqantsikpitam shonqupita patsë agradecikamäshun. Pero ruranqantsikpita chikipämashqaqa, ¿alli amïgom nishwantsuraq? Tsënö kaptinqa, más alli kaq amïgontsik Jehoväta kushitsinapaqmi churapukashwan. Jehovällata kushitsita tïrashqaqa pëta kuyaqkunapis respetamäshunmi y kuyamäshunmi, y rasumpëpa amïgontsikmi kayanqa. Ama imëpis haqishuntsu Diospa markanta Diablu rakchatänantaqa. Tsëta rurarqa, santo espïritutam llakitsishun y pushamänatapis manam haqishuntsu. Tsëmi, congregacionnintsik limpio kanampaq sinchikunantsik (Efe. 4:27, 30).

Imëkachöpis alli tsarakunapaq poder

13. ¿Ima llakinëpaq tiempokunapataq pasantsik, y imanirtaq kanan witsan pasakun?

¹³ Tukï llakikïpaq kawakïqa kanman itsa qellënintsik pishinqampita, trabäjopeq qarqumanqantsikpita, tukï desgraciakuna pasakunqampita, kuyashqa familiantsik wanunqampita y pasëpa qeshyakunapita. “Allapa sasa cawaqui tiempucuna[chömi]” kawantsik, tsëmi imë hora karpis mana allikunata pasashun (2 Tim. 3:1). Tsëkuna pasamashqaqa, manam mantsakänantsiktsu. Santo espïritum yanapamäshun tukïta pasarpis alli tsarakunantsikpaq.

14. ¿Imataq Jobta yanaparqan llakikï tiempokunachö alli tsarakunampaq?

¹⁴ Jobqa tukïläya mana allikunapam pasarqan. Kawanampaq llapan kapunqanta, wambrakunata y amïgonkunatam oqrarqan, pasëpam qeshyarqan, hina manam tsëllatsu, warminmi Diosman markäkurqannatsu (Job 1:13-19; 2:7-9). Pero tsë llakikïpaq hunaqkunachömi joven Elihú shumaq parlakïninwan yanaparirqan. Kënömi consejarqan: “Shuyë y Dios llapan shumaq ruranqanman pensari” nishpa, hina tsënöllam Jehoväpis nirqan (Job 37:14). Kë ninqanmi rikätsikun mana allikunachö yanapakïta chaskinqanta. ¿Imataq tsë yanapakïqa karqan? Jehová Dios santo espïritunwan y poderninwan ruranqankunaman yarpëmi (Job 38:1-41; 42:1, 2). Noqantsiktapis tsënö ruranqantsikmi yanapamäshun. Itsa tanteantsikchi Jehová noqantsikpaq yarpararnin yanapamanqantsikta. Y kanampis Jehoväqa noqantsikpaq yarparëkanllam.

15. ¿Imataq Pabluta yanaparqan tukï mana allikunata pasar alli tsarakunampaq?

¹⁵ Diosman markäkunqanrëkurmi Pablupis tukïta pasarqan, hasta kawënimpis peligrochö karqan (2 Cor. 11:23-28). ¿Imataq yanaparqan llakikur mana qelanäkurinampaq? Jehová Diosman mañakunqan y markäkunqanmi. Pasëpa mana alli tiempokunapa pasanqan witsanmi kënö qellqarqan: “Peru Teyta Diosqa  manam jaqimantsu. Antis callpata qomarnïmi yanapecaman. Tsemi que autoridacunapa nopanchopis Diosta mana marcäcoq nunacuna salbacuyänanpaq alli willaquita willapäquicä, y quecho wanutsiyämänan quecaptinpis, Diosnintsicmi tsapecamashqa wanutsiyämänanpita” (2 Tim. 4:17). Tsëta alleq musyarninmi cristiano mayinkunata kënö consejarqan: “Ama imapaqpis yarpacachäyëtsu” nishpa (lei Filipenses 4:6, 7, 13).

16, 17. Huk cristiana pasanqanwan willakaramï sirveqninkunata Jehová imanö yanapanqantapis.

¹⁶ Roxana shutiyoq precursörapis alleqmi musyan sirveqninkunata Jehová imëpis cuidanqanta. Huk asamblëaman ëwanampaq permisota mañakuptinmi, patronninqa piñakur contestarqan trabajaq mana shamuptikiqa qarqushqëkim nishpa. Tsënö nikaptimpis Roxänaqa asamblëaman ewanampaqmi churapukarqan. Jehová Diostam mañakurqan trabäjonchö siguinampaq, tsëmi alläpaqa yarpachakurqannatsu. Y lunes hunaq chäriptinnam, patronnin trabäjopita qarqurirqan, tsënam pasëpa yarpachakur qallëkurqan. Trabajanqampita chaskinqan qellë wallkalla kashqa kaptimpis, familianta manteninampaqqa wanarqanmi. Yapëmi Jehoväman mañakurirqan. Y pensarirqan asamblëachö Pëta más alli servinampaq llapan wananqanta qoykarqa, kawanampaq wananqankunatapis qonampaq kaqtam. Wayinman kutirëkarnam hirana mäquinakunata manejaqta wanëkäyanqanta huk letrërota rikärirqan. Trabäjota qoyänampaq parlaq ëwaptinnam, tsë trabäjota rikaq cuentata qokurirqan alläpa mana yachanqanta. Tsënö kaptimpis trabajanampaqqa awnirirqanmi, puntata ishkë killachöraq gananqantam kananqa casi huk killallachöna gananan karqan. Këchömi Roxana musyarirqan mañakïninkunata Jehová contestanqanta. Pero más shumaqqa karqan chuskoq trabajaq mayinkunata y gerentetapis Diospita yachatsinqanmi, y pitsqanmi bautizakuyarqan.

¹⁷ Höraqa, Jehová mañakïnintsikkunata mana contestaqnömi kanman, o hinan höralla mana ruranqanta o munanqantsikmannö mana contestanqantam rikashwan. Tsënö kaptimpis pëqa musyanmi imanö ruramunampaq kaqtapis, tsëtaqa itsa tiempo pasaptinraq musyashwan. Pero këtam sï alleq musyantsik, Jehoväqa manam imëpis haqintsu sirveqninkunataqa (Heb. 6:10).

Hipakïkunapa y tentacionkunapa pasashqa yanapamaqnintsik poder

18, 19. a) ¿Imanirtaq mantsakantsiktsu tentacionkuna y hipakïkuna kaptin? b) ¿Imanötaq sasa kawëkunachö tsarakushun?

¹⁸ Jehoväta sirveqkunaqa pasëpa mana alli tiempokunachömi kawantsik, tsëmi espantakuntsiktsu tentacionkuna kaptin, llakikïkuna kaptin, nunakuna chikimashqa, o reqishqantsikkuna mana alliman ishkitsimënintsikta munayaptimpis (Juan 15:17-19). Jehoväta sirvenqantsikchö tukï pasakuptimpis santo espïritupa yanapakïninwanqa allim tsarakushun. Teyta Diosnintsikqa mana aguantanqantsik tentación chämuptinqa yanapëkamäshunmi (1 Cor. 10:13). Y manam imëpis qonqamäshuntsu ni haqiramäshuntsu (Heb. 13:5). Noqantsiktaqa tsapämantsik y kallpata qomantsik Biblia ninqankunata wiyakïmi. Hinamampis, Diospa santo espïritunmi cristiano mayintsikta yanaparinman más wananqantsik hora yanaparamänapaq.

¹⁹ Santo espíritu yanapamänata ashishun Diosta mañakurnin y Bibliapita yachakurnin. “Teyta Dios allapa puedeq queninwan yanapec[amashqam]”, ‘alli firmi tsaracushun cösa pasensiacur’ (Col. 1:11).

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

Yarpärishun

• Chikimarnintsik qatikachämashqa tsarakunapaq, ¿imanö alistakunqantsiktaq más alli kanman?

• Hutsata ruranqampita pillapis mana willakunapaq nimashqaqa, ¿imataraq rurashwan?

• ¿Imatataq yarpashwan mana alli kawëkunata pasarnin?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[30 kaq päginachö dibüju]

¿Imatataq yachakuntsik Josuëpitawan Calebpita?

[31 kaq päginachö dibüju]

¿Imanöraq yanapashwan mana alli rurëkunaman ishkishqa amïgontsikta?