NOQAQA 1934 watachömi yurirqä. Teytäkunaqa Fred y Edna Molohanmi kayarqan, pëkunaqa 20 watapanam Bibliata Estudiaqkuna o Jehoväpa testïgunkuna kayarqan. Alläpam agradecikü shonqupita patsë Jehoväta kuyanäpaq teytäkuna yachatsiyämanqampita. Kansaspa Parsons markanchömi täräyarqä, y ëwayanqä congregacionchöqa cäsi llapankunam ciëluta ëwaqpaq kaq cristiänukuna kayarqan. Noqakunaqa manam reunionkunaman faltayaqtsu kayä y Diospa Palabrampitapis seguïdum yachatsikuyaq kayä. Säbadu tardipaqa cällikunachömi yachatsikoq kayä, tsëtaqa nunakuna mas puriyanqan sitiuchö yachatsikï nirmi kananqa reqiyan. Tsënö yachatsikurninqa, höraqa utishqam sientikuyaq kayä, peru papänïqa yachatsikur ushariyaptïmi helädus mikoq apayämaq.

Ëllukäyanqä congregacionchöqa wallkaqllam kayarqä, peru mëtsika takshalla markakunachö y amänuchö këkaq haciendakunachömi yachatsikuyaq kayä. Publicacionkunata qoyanqärëkurmi nunakunaqa verdürakunata, wallpapa rurunkunata y hasta kawëkaq wallpakunata qoyämaq. Qellënïkuna alläpa mana kaptin y publicacionkunapita papänï pagakushqana kaptinmi, qoyämanqankunawan mikuyänäpaq tinkutsiyaq kayä.

Teytäkunaqa Diospita yachatsikuyänampaqmi juk tocadiscuta rantiyarqan. Pishillaraq karmi, noqaqa tsë tocadiscuta utilicëta puëdeqtsu kä. Peru teytäkuna Bibliapita yachatsikoq kutiyaptinqa, Rutherford wawqipa discursunkunata churëqa alläpam gustamaq.

Papänïqa cärrükunapa jananmanmi parlantikunata churarqan, cärrükunaqa 1936 wata yarqamoq Ford nishqan markam karqan. Tsë cärrükunaqa alläpam yanapayämarqan Diospita yachatsikuyänäpaq. Puntataqa juk shumaq müsicatam churayaq kayä, y tsëpitanam juk grabashqa discursuta. Y discursu ushariptinnam, yachakï munaq nunakunata publicacionninkuna qoyaq kayä.

 Kansaspa juk takshalla Cherryvale nishqan markanchömi, atska nunakuna domingukunapa jamakoq ëwayanqan pläzaman grabashqa discursukunata churayaq kayä. Tsëmi juk policïa papänïta nirqan, tsëman mana churanampaq. Peru juk läduman churëta puëdinqantaqa nirqanmi. Tsëmi papänïqa mana piñakushllapa, pläza frentinman cärrükunata aparirqan. Tsëman churarirnam, nunakuna wiyakurnin sïguiyänampaq yapë grabashqa discursuta churaq. Papänïwan y mayor kaq wawqï Jerrywan tsëkunapa pasayanqäqa alläpa shumaqmi karqan.

1940 wata manaraq qallaptinqa, wakin nunakunaqa alläpam chikikuyaq yachatsikuyaptï, tsëmi atska markakunachö Diospita musyatsikuyänäpaqqa raslla yachatsikuyaq kayä. Qallananchö Joplin nishqan markapaq parlanqänöpis, tsëchöqa manaraq patsa warämuptinmi shärikuyaq kayä y mana büllata rurashllapam tratädukunata y follëtukunata wayikunapa punkun jawanllapa churayaq kayä. Tsëpitanam pita policïa tsarishqa kanqanta musyayänäpaq, tsë markapa jaqninchö juntakäyaq kayä.

Jina tsë watakunaqa, puntaman y qepaman letrërukunata hombrükunaman warkurkurmi Diospa Gobiernumpita yachatsikur puriyaq kayä, y tsënö yachatsikïqa alläpa kushikïpaqmi karqan. Markächö juk kuti tsënö letrërukunawan puriyanqantaqa yarpäran. Tsë letrëruchöqa kënömi nirqan: “Religionqa mana allimanmi chätsikun y ulikunmi”. Wayïpita yarqurirmi, juk kilömetru pullantanö ëwarir kutirayämurqan. Tsë kutichöqa manam pipis michäkurqantsu, tsëpa rantinqa, mëtsikaq nunakunam yachakïta munar rikaräyämurqan.

Familiäqa Kansaspita Texasyaqmi asamblëakunaman viajayaq. Papänïqa Misüri, Kansas y Texasman ëwaq trenkunachömi trabajaq. Tsëmi familiäkunata watukayänäpaq y asamblëakunaman ëwayänäpaqqa grätis viajayaq kayä. Mamänïpa mayor kaq turin Fred Wismar y warmin Eulalieqa, Texaspa Temple nishqan markanchömi täräyaq. Tiyü Fredqa 1900 wata witsanmi rasumpa kaqta yachakurqan y jövinllaraq këkarmi bautizakurqan, tsëmi yachakunqampita mamänïta y wakin paninkunatapis yachatsirqan. Texaschö täraq wawqikuna y panikunaqa alleqmi tiyüta reqiyaq, porqui pëqa siervu de zöna nishqannömi yanapakurqan. Tsë carguyoq kaqkunataqa, kananqa congregacionkunata watukakoq nirmi reqintsik. Alläpa kuyakoq y imëpis kushishqalla kaptinmi, pëwan juntu këqa alläpa kushikïpaq karqan. Jina Diospita yachatsikïpis alläpam gustaq, y tsëqa noqatapis jövin kënïchö alläpam yanapamarqan.

1941 watachöqa, Misüripa San Luis markanchö rurayanqan jatun asamblëamanmi trenwan ëwayarqä. Tsëchöqa llapan wamrata y jövinkunatam juk alli sitiuman täkuyänäpaq niyämarqan, tsënöpa Rutherford wawqipa discursunta shumaq wiyakuyänäpaq, discursumpa tïtulunqa karqan “Hijos del Rey” nishqanmi. Tsëmanqa 15 mil nunapitapis masmi ëwayarqä. Asamblëa ushariptinmi, Rutherford wawqi y yanapaqninkuna Hijos nishqan libruta cada ünuta qoyämarqan, tsë libruta qarayämänantaqa manam ni ichikllapis pensayarqätsu.

1943 wata abril killam, Kansaspa Coffeyville nishqan markanchö juk asamblëa kayäpamarqan. Tsë asamblëapa tïtulunqa karqan “Llamada a la Acción”  nishqanmi. Tsë asamblëachömi, Yachatsikunapaq Diospa Escuëlan nishqan reunionta, llapan congregacionkuna rurar qallayänampaq kaqta willakayämurqan. Jina tsë escuëlachö utilizänapaq 52 yachatsikïyoq follëtu yarqamunqantapis willakayämurqanmi. Tsë asamblëachömi, amänuchö këkaq juk haciendapa pözunchö atskaq bautizakuyarqä. Tsënö kaptimpis, tsë junaqqa alläpa kushikïpaqmi noqapaqqa karqan. Jina tsë watallachömi punta kaq discursütapis rurarqä.

1951 wata colegiuta usharirmi, kawënïwan imata ruranäpaq kaqta decidinä karqan. Betelchö yanapakïtaqa alläpam munarqä, y wawqï Jerryqa atska watapanam tsëchö yanapakïkarqan. Tsëmi Brooklynchö këkaq Betelman solicitüta aparatsirqä. Tsëpita ichik tiempullatam, 1952 wata 10 de marzu killa Betelchö yanapakunäpaq invitarayämarqan. Tsëta ruranqäqa, Diospa kaqchö mas poqunäpaqmi yanapamashqa.

Noqaqa revistakunata y wakin publicacionkunata rurayanqanchömi yanapakïta munarqä. Peru manam tsëchöqa imëpis yanapakurqätsu, porqui mözu kanäpaqmi niyämarqan, y tsëpitanam cocïnaman mandayämarqan. Tsëchö ruranqäqa alläpam gustamarqan y imëkatam yachakurqä. Jinamampis cambianakïpa cocïnachö trabajarmi, Betelchö këkaq mëtsikan bibliotëcachö tranquïlu estudianäpaq tiempü kaq. Tsëqa Jehoväwan amïgu kënïta, markäkïnïta y Betelchö sirwita munanqätam mas sinchiyätsimurqan. Wawqï Jerryqa 1949 watachömi Betelpita yarqurirqan y Patricia jutiyoq paniwanmi casakurqan, peru manam Brooklyn markachötsu quedakuyarqan. Betelman tsëllaraq chanqä witsanqa, pëkunam alläpa yanapayämarqan y animayämarqan.

Betelman chanqäpita ichik tiempu pasariptinmi, Diospa markanqa congregacionkunachö discursuta rurëta puëdiyanqanta rikäyänampaq mas wawqikunata invitayarqan. Pëkunataqa, Brooklynpita 322 kilömetruchö këkaq congregacionkunata juk watapa watukayänampaqmi cargunkuna qoyaq. Juk höram discursuta rurayaq y tsëpitanam wawqikunawan y panikunawan yachatsikoq yarquyaq. Tsëta ruranäpaq akrayämanqanqa alläpa kushikïpaqmi karqan. Tsë congregacionkunata watukar y discursukunata rurar qallanqä witsanqa, alläpam mantsakurqä. Tsë congregacionkunamanqa, masqa trenpam ëwaq kä. 1954 wata alalë witsan pasamanqantaqa yarparëkämi, tsëqa juk domingu tardipam karqan. Nueva York markamanmi trenwan kutikarqä, y Betelmanqa asqüriptinmi chänä karqan. Peru manam pensanqänötsu karqan, porqui shukukï vientu y rashtar alläpa alalaptinmi trenpa motorninkuna malograkärirqan. Tsëmi trenkuna chäyanqanmanqa lünis qoyapa las cincu de mañänanöraq charqä. Jinan höram Brooklynman ëwaq trenman lloqarirqä y cocïnaman defrentim trabajaq ëwakurqä. Tardim charqä y utishqam këkarqä, porqui manam paqasnimpi punïta puëdirqätsu. Peru tsënö pasamanqankunaqa, cada semäna ushë cristiänu mayïkunata yanapanqäwanqa manam ni ichikllapis igualaqtsu.

Betelman chanqä witsankunaqa, WBBR nishqan radiuchö yanapakunäpaqmi invitayämarqan, tsëqa këkarqan Columbia Heights nishqan cällipa 124 kaq jatun wayipa segundu pïsunchömi. Cada semänam juk grüpu Bibliata estudiayaq, tsëtam radiupa pasatsiyaq kayä. Tsëchömi noqaqa yanapakoq kä. Jina WBBR nishqan radiuchöqa A. H. Macmillan wawqipis yanapakoqmi, pëtaqa yachanëpaq kaptinmi wawqi Mac nishpa reqiyaq kayä. Pëqa mëtsika watakunapam Betelchö yanapakurqan, y wallka tiempulla yanapakoq kaqkunapaqqa juk alli ejemplum karqan. Porqui Jehoväta sirwinqanchö mana allikunapa pasëkarnimpis allim tsarakurqan.

1958 watam, Galaad Escuëlachö yanapakunäpaq invitayämarqan. Tsëchöqa documentukunata jorqar y viajayänampaqmi mushoq misionërukunata yanapaq kä. Tsë witsanqa avionwan viajëqa alläpa chaniyoqmi karqan, tsëmi wakin misionërukunalla avionwanqa viajayaq. Peru Africaman y Lejano Orienti nishqanmanqa, cargakunata apaq jatusaq barcukunawanmi cäsi llapanqa viajayaq. Tiempuwanqa, avionwan viajëqa manam alläpa chaniyoqnatsu karqan, tsëmi misionërukunaqa avionpana viajar qallëkuyarqan.

1960 watachöqa mas rurëkunachönam yanapakoq kä. 1961 watam Estädus Unïduspita Euröpaman  ëwayänampaq patsätsipakur yanapakurqä, tsëchöqa atska nacionkunapaq rurakaq asamblëakunam kanan karqan. Noqapis Nueva Yorkpita Alemaniapa Hamburgo nishqan markanmanmi, juk alquilashqa avionwan asamblëaman viajarqä. Tsë asamblëa ushariptinnam, Italia nacionman ëwayänäpaq kimaq betelïtakunawan juk cärruta alquilayarqä, tsëchöqa Röma markachö këkaq sucursaltam watukayarqä. Tsëpitanam Francia nacionman ëwayarqä, y Pirineos nishqan rajupa pasarirmi Espäña nacionman chäyarqä, tsë nacionchöqa Diospita yachatsikuyänantaqa autoridäkuna michäkushqam kayarqan. Peru Barcelöna markapita wawqikunata y panikunata reqiyanqa y juk qarëtanö publicacionkunata pakallapa qoyanqäqa, alläpa kushikïpaqmi karqan. Espäñapitanam Amsterdam markaman ëwayarqä, y tsëpitanam Nueva Yorkman avionwan kutiyarqä.

Tsëpita juk wata pasariptinmi, 1963 watachö atska nacionpaq rurayanqan “Buenas Nuevas Eternas” nishqan asamblëakunaman viajayänampaq patsätsipakur yanapakurqä. Tsëmanqa 583 wawqikuna y panikunam ëwayarqan. Tsë asamblëakunaqa rurakänan karqan Euröpachö, Asiachö y Pacifico sur nishqanchömi, y ushananqa karqan Hawaipa Honolulu markanchö y Californiapa Pasadena markanchömi. Tsë viäjiqa Lïbanu y Jordania nacionkunaman ëwayänampaqpis karqanmi, tsëmanqa Biblia willakunqan markakunapita yachakuyänampaqmi ëwayarqan. Avionwan viajayänampaq pasäjikunata y hotelchö cuartukunatam puntallapitana rakiyaq kayä, jina wakin nacionkunaman yëkuyänampaqmi documentukunata jorqayaq kayä.

1963 wataqa alläpa kushikïpaqmi noqapaqqa karqan, porqui 29 de juniu killam Misüri markapita Lïla Rogers paniwan casakurirqä, pëqa kima watapanam Betelchö yanapakïkarqan. Casakuyanqäpita juk semäna pasariptinmi, entëru Patsapa viajaq nunakunawan juntakäriyarqä y Grecia, Egiptu y Lïbanu nacionkunamanmi chäyarqä. Jina Beirut markapitam Jordaniapa juk takshalla aeropuertunman chäyarqä. Tsë nacionchö Diospita yachatsikuyanqanta michäkuyashqa kayaptin y Testïgukunata tsë markaman yëkuyänampaq documentukunata mana qoyänampaq kaqta niyämashqa kayaptinmi, ima pasakunampaq kaqta tapukuyarqä. Peru juk grüpu cristiänukuna “Jehoväpa testïgunkuna kushikuyämi shayämunqëkipita” nishqan letrëruwan paradëruchö këkäyaqta rikarqa, alläpam kushikuyarqä. Jina alläpa kushikïpaqmi karqan Biblia parlanqan markakunata, unë witsan Diosta sirweq nunakuna täräyanqanta, Jesuswan apostolninkuna yachatsikuyanqan markakunata, y “patsapa kuchunkunayaq” Diospita yachatsikï mëchö qallanqanta reqiqa (Hëch. 13:47).

55 watakunapam, Lïlaqa llapan cargükunata cumplinäpaq shonqupita patsë yanapamashqa. Espäña y Portugal nacionmanqa atska kutim watukakoq ëwayarqä, tsëchöqa Diospita yachatsikïta autoridäkuna michäkushqam kayarqan. Tsëmi cristiänu mayïkunata animayänäpaq, publicacionkunata y wanayanqankunata apayaq kayä. Y Espäñapa Cädiz markanchö prësurëkaq wakin cristiänukunatapis watukayarqämi. Alläpa kushishqam sientikurqä, juk discursuta pëkunapaq rurarninqa.

 1963 watapita patsëmi atska nacionkunachö rurakaq asamblëakunata patsätsipakur yanapakurqä. Tsë asamblëakunaqa karqan Africachö, Amërica Centralchö, Amërica del Surchö, Australiachö, Euröpachö, Hawaichö, Lejäno Orientichö, Nuëva Zelandachö y Puertu Rïcuchömi. Wakin asamblëakunaqa alläpa shumaqmi Lïlapaqwan noqapaqqa kashqa. Juk kaqqa karqan, 1989 watachö Poloniapa Varsovia markanchö rurayanqan asamblëam. Tsë asamblëamanqa Rusia nacionpita mëtsikaq cristiänukunam ëwayarqan, y pëkunaqa manam imëpis juk asamblëaman ëwashqatsu kayarqan. Tsë cristiänukunapita wakin kaqkunaqa, Diosta sirwiyanqanrëkurmi atska watakunapa carcelchö llawiräyarqan.

Jina sucursalkunata y tukï nacionchö yanapakoq misionërukunata watukëqa alläpa shumaqmi kashqa. Corëa del Sur naciontam ultimuqa watukakoq ëwayarqä, tsëchöqa Suwon markachö prësurëkaq 50 cristiänukunatam reqiyarqä. Prësurëkarpis, pëkunaqa kushishqam këkäyarqan y Jehoväta sirwiyänampaq yapë libri këtaqa alläpam munayarqan. Pëkunata reqiyanqäqa mas markäkuyänäpaqmi yanapayämarqan (Rom. 1:11, 12).

Watakuna pasanqanmannömi, Jehovä bendiciptin markan imanö miranqanta rikashqä. 1943 wata bautizakunqä witsanqa, 100 mil publicadorkunallam kayarqä. Kananqa 240 nacionkunachö y markakunachömi, 8 millonpitapis mas Jehoväta sirwikantsik. Y tsë llapanqa rurakashqa, Galaad Escuëlapita yarqushqakuna yanapakuyanqanwanmi. Tsëmi kë misionërukunata yanapë y mandayanqan nacionkunaman chäyänampaq yanapakïqa alläpa kushikïpaq kashqa, y tsëtaqa mëtsika watakunapam rurarqä.

Jövin këkarnin Jehoväta sirwinäpaq decidinqäpita y Betelchö yanapakunäpaq solicitüta mandanqäpitaqa, alläpa kushishqam sientikü. Tsënö ruranqäpitaqa, Jehoväqa alläpam bendicimashqa. Lïlawan noqaqa Betelchö yanapakurnin, Brooklynchö këkaq congregacionkunachö mëtsika watakunapa yanapakurnin y atska amïgukunayoq karninmi, alläpa kushishqa sientikuyä.

Warmï Lïla yanapamaptinmi, Betelchöqa yanapakur sïguikäraq. 84 watapitapis masyoqnam kä, peru Betel wayiman chämoq documentukunata o cartakunata chaskirninmi yanapakïkä.

Jehoväpa markanchö kë y Malaquïas 3:18 textuchö ninqan imanö cumplikanqanta rikëqa alläpa kushikïpaqmi. Tsë textuchöqa kënömi nin: “Qamkunaqa yapëmi rikäyanki mana alli kaqta ruraq nunapita, alli kaqta ruraq nunaqa jukläya kanqanta; y Diosta mana sirweq nunapita, Diosta sirweq nunaqa jukläya kanqanta”. Satanaspa makinchö këkaq mana cäsukoq nunakuna rakikashqa këkäyanqanta y kushikïta mana tariyanqantaqa cada junaqmi rikantsik. Peru Jehoväta sirweqkunaqa, alläpa mana alli tiempuchö kawëkarnimpis kushishqam kantsik. Tsënö kushishqaqa kantsik shamoq tiempuchö alli kawakunapaq kaqta musyarmi. Jina Diospa Gobiernumpita wakinkunata yachatsiqa alläpa shumaqmi (Mat. 24:14). Tsë Gobiernuqa ichikllachönam mana cäsukoq nunakunata ushakäratsinqa y Shumaq Patsata apamunqa. ¡Tsë junaq chämunantaqa alläpam shuyarantsik! Tsë junaq chämuptinqa, llapan shonqunkunawan Jehoväta sirweqkunaqa mananam qeshyapäkuyanqanatsu y kushishqam kë Patsachö imëyaqpis kawakushun.