1, 2. (1) Willakaramï Jehovä qomanqantsik kima fortünakunapita. (2) ¿Imapitataq kë yachatsikïchö yachakushun?

 JEHOVÄNÖ kapoqyoqqa manam pipis kantsu, porqui imëka rikanqantsikkunapis pëllapam (1 Crön. 29:11, 12). Pëqa alläpa alli Teytam, tsëmi pëpa kaqta alläpa valoraq kaqtaqa tsë fortünakunata mas mastaraq qoykun. Tsë fortünakunaqa kayan 1) Diospa Gobiernun, 2) Diospita yachatsikï y 3) Diospa Palabrampita alläpa väleq yachatsikïkunam. ¿Manaku tsëkunapitaqa alläpa agradecikuntsik? Peru mana cuidakurninqa, mana kaqpaqmi churar qallëkushwan o hasta oqrarishwanmi. Tsënö pasamänata mana munarqa, tsëkunata kuyanqantsiktam mas miratsinantsik. Jesusmi kënö nirqan: “Porqui mëchömi fortünëkikuna këkan, tsëchömi shonqïkikunapis këkanqa” (Lüc. 12:34).

² Diospa Gobiernumpita, Diospita yachatsikïpita y Palabranchö yachatsikïkunapita agradecikunqantsikta y kuyanqantsikta mas miratsinapaq kaqta yachakurishun. Y yachakunqantsikmannö, tsë fortünakunata kuyanqantsikta imanö mas miratsinapaq kaqman pensashun.

3. Alläpa chaniyoq perlasta tareq nunaqa, ¿imata ruranampaqtaq listu këkärqan? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta).

³ (Leyi Mateu 13:45, 46). Jesusqa willakurqan, perlaskuna asheq juk nunapaqmi. Tsë nunaqa itsa rantirqan y rantikurqan mëtsika perlaskunata. Peru juk junaqqa, llapan perlaskunapitapis mas chaniyoq perlastam taririrqan. Y llapan kapunqankunata rantikurirmi, tsë perlasta rantirirqan. Tsëmi rikätsimantsik, tsë perlasqa pëpaq alläpa valoryoq kanqanta.

4. Diospa Gobiernunta alläpa valorarninqa, ¿imataraq rurashun?

⁴ ¿Imanirtaq tsë willakïpita yachakunantsik precisan? Diospa Gobiernunqa tsë alläpa väleq perlasnömi. Diospa Gobiernunta tsë perlastanö alläpa valorarnin y mandakamunqan witsan kawëta munarninqa, tsë rantikoq nuna ruranqannöllam, imëkatapis ruranapaq listu këkäshun (leyi Marcus 10:28-30). Ishkaq nunakuna tsënö rurayanqanta, rikärishun.

5. Diospa Gobiernunrëkurqa, ¿imata ruranampaqtaq Zaqueu listu këkarqan?

⁵ Zaqueu nunaqa impuestuta cobrakoqkunapita mas precisaq kaqmi karqan, y nunakunata engañar qellëninkunata suwapurmi alläpa kapoqyoq tikrarirqan (Lüc. 19:1-9). Peru Jesus yachatsikunqanta wiyarirqa, cuentatam qokurirqan Diospa Gobiernunqa alläpa valoryoq kanqanta. Y jinan höram kënö nirqan: “¡Rikë! Llapan kapamanqankunapitam pullan kaqta waktsakunata qoykushaq Teytë, y pitapis engañarnin qellëninta suwapunqä kaqtam chusku kuti masta kutitsishaq”. Awmi, pëqa listum këkarqan nunakunata suwapunqanta kutitsinampaq, y imatapis ërayëpa munënintaqa jaqirirqanmi.

6. ¿Ima cambiukunatataq juk warmi rurarqan, y imanir?

⁶ Warmi mayinwan wätanakoq juk warmipaq parlarishun. Pëqa, ollqupura y warmipura kakoqkunapaq derëchunta defendeq grüpupa presidentanmi karqan. Peru Diospa Gobiernumpita yachatsikïtam wiyarirqan. Bibliapita yachakur qallëkurmi, Diospa Gobiernun alläpa valoryoq kanqanta, y kawëninchö cambiukuna ruranan alläpa precisanqanta cuentata qokurirqan (1 Cor. 6:9, 10). Yachakunqanmi, tsë grüpuchö cargunta y parëjanta jaqirinampaq yanaparqan. 2009 watachömi bautizakurirqan, y qateqnin watanam precursöranö sirwir qallëkurqan. Jehoväta y Gobiernuntam mana alli munëninkunapitapis mas kuyarqan (Mar. 12:29, 30).

7. Diospa Gobiernunta kuyanqantsik ushakänanta mana munarqa, ¿imapitataq cuidakunantsik?

⁷ Diospa Gobiernunchö këta munarmi, cäsi llapantsikpis kawënintsikchö mëtsika cambiukunata rurarquntsik (Rom. 12:2). Tsënö kaptimpis, kallpachakurmi sïguinantsik. Tsëmi cuidakunantsik imëkayoq këta munë y oqllanakur ruranakïta munëpis, Diospa Gobiernunta kuyanqantsikta mana ushakäratsinampaq (Prov. 4:23; Mat. 5:27-29). Llapan shonquntsikwan Gobiernunta kuyarnin sïguinapaqmi, Jehoväqa qomashqantsik alläpa väleq juk mas fortünata.

8. (1) ¿Imanirtaq Pabluqa nirqan Diospita yachatsikïqa ‘mitupita rurashqa väsukunachö’ këkaq fortünanö kanqanta? (2) ¿Imanötaq Pabluqa rikätsikurqan Diospita yachatsikïta kuyanqanta?

⁸ Yarpäshun, Jesusqa mandamarquntsik Diospa Gobiernumpita alli willakïkunata yachatsikunapaqmi (Mat. 28:19, 20). Apostol Pablupis Diospita yachatsikïqa alläpa valoryoq kanqantam nirqan. Y mushoq conträtupita yachatsikïqa ‘mitupita rurashqa väsukunachö’ këkaq fortüna kanqantam nirqan (2 Cor. 4:7; 1 Tim. 1:12). Mitupita väsu niraq jutsasapa  kashqapis, Diospita yachatsikunqantsikqa imëyaqpis kawanapaqmi yanapamäshun, y wiyamaqnintsikkunatapis yanapanqam. Tsëmi Pabluqa kënö nirqan: “Alli willakïkunarëkurmi llapan imëkatapis rurä, tsënöpa wakinkunatapis willanäpaq” (1 Cor. 9:23). Pëqa kuyarqanmi Diospita yachatsikïta, tsëmi Jesuspa qateqninkuna kayänampaq nunakunata yachatsinampaq kallpachakurqan (leyi Romänus 1:14, 15 y 2 Timoteu 4:2). Jina alli willakïkunata kuyanqanmi, chikirnin alläpa qatikachashqa karnin tsarakunampaqpis yanaparqan (1 Tes. 2:2). ¿Imanöraq tsënö kuyakïta rikätsikushwan?

9. ¿Imanötaq rikätsikushwan Diospita yachatsikïta valoranqantsikta?

⁹ Mëchö tsëchö këkarpis nunakunata parlaparninmi, Pabluqa Diospita yachatsikïta kuyanqanta rikätsikurqan. Apostolkuna kawayanqan witsan cristiänukunanöllam, noqantsikpis mëchö tsëchö këkarnin, nunakuna juntaräyanqanchö y wayin wayimpis yachatsikuntsik (Hëch. 5:42; 20:20). Llapan puëdinqantsikmannö nunakunata Diospita yachatsinapaq kallpachakushun. Y puëdirninqa precursor auxiliarnö o regularnö yanapakushun, juk idiömakunata yachakushun o mëchöpis yachatsikoqkunata wanayanqankunachö yanapakoq ëwashun (Hëch. 16:9, 10).

10. Diospita yachatsikunampaq kallpachakunqampita, ¿ima bendicionkunatataq Irëni chaskishqa?

¹⁰ Rikärishun Estädus Unïduschö Irëni jutiyoq juk soltëra pani ruranqanta. Pëqa, rüsu idiömata parlaq nunakunatam Diospita yachatsita munarqan. 1993 wata yanapakur qallanqan witsanqa, Nueva York markachö rüsu idiömata parlaq publicadorkunaqa ishkë chunkanöllam kayarqan. Tsëpita ishkë chunka watanöna pasarishqa kaptimpis, rüsu idiömata parlëta alleq manaraq yachanqantam Irëniqa nin. Peru pënölla wakinkunapis gänas gänaslla yachatsikuyanqantaqa Jehovä bendicishqam. Kanan witsanqa, Nueva York markachöqa rüsu idiömata parlaq joqta congregacionkunanam kan. Y Irëniwan Bibliapita yachakoq chunka pitsqa nunakunaqa bautizakuyashqanam, y wakinkunaqa yanapakïkäyan betelïtanö, precursornö y anciänunömi. Irëniqa kënömi nin: “Kikïpaq imëkata rurëta puëdinäpaq kaqman pensaptïqa, kanan kushikunqänö kushikïtaqa manam ni imapis qomanmantsu karqan”. Clärum këkan Diospita yachatsikïta alläpa kuyanqanqa.

11. ¿Imatataq lograntsik chikir qatikachashqa karnimpis Diospita yachatsikur sïguirninqa?

¹¹ Diospita yachatsikunqantsikta valorarninqa, chikir qatikachashqa karnimpis Pablu ruranqannömi yachatsikur sïguishun (Hëch. 14:19-22). 1930 watakuna witsan y 1940 wata qallanan witsanqa, Estädus Unïduschö cristiänu mayintsikkunaqa alläpa chikir qatikachashqam  kayarqan. Peru apostol Pablunömi alleq tsarakuyarqan y Diospita yachatsikïtaqa manam jaqiyarqantsu. Y yachatsikuyänampaq derëchunkunata defendiyänampaqmi, atska kuti cortikunaman ëwayarqan. 1943 watachömi, Estädus Unïduspa Precisaq kaq Cortichö ganayanqampita wawqi Nathan Knorr kënö nirqan: “Qamkunarëkurmi ganarquntsik. Diospita yachatsikurnin mana sïguishqa kayaptikiqa, manachi Precisaq kaq Cortiman ëwëta puëdishwantsu karqan. Qatikachashqa këqa ushakashqa, qamkuna y entëru Patsachö cristiänu mayintsikkuna yachatsikïta mana jaqiyanqëkirëkurmi. Tsë llapanqa lograkashqa Diospa sirweqninkuna alleq tsarakushqa kayaptikim”. Tsënö yachatsikïta mana jaqiyanqampitam, entëru Patsapa cortikunachöpis ganarquntsik. Awmi, Diospita yachatsikïta kuyanqantsikqa chikir qatikachashqa këtapis vencita puëdinmi.

12. ¿Imata ruranapaqtaq decidïdu këkantsik?

¹² Jehovä qomanqantsik yachatsikunqantsikta juk väleq fortünatanö rikarninqa, manam hörantsikta yupanarëkurllatsu yachatsikoq yarqushun, sinöqa llapan puëdinqantsikmannömi ‘Diospa alläpa alli kënimpita alli willakïkunata chipyëpa musyatsikunapaq’ kallpachakushun (Hëch. 20:24; 2 Tim. 4:5). ¿Y imapitaraq yachatsikushun? Rikärishun Jehovä qomanqantsik juk fortüna masta.

13, 14. (1) ¿Imanö fortünapaqtaq Mateu 13:52 textuchö Jesus parlëkarqan? (2) ¿Imanötaq fortünantsikta miratsishwan?

¹³ Rasumpa kaqta Jehovä yachatsimanqantsikpis juk fortünantsikmi, y tsëpitam kananqa parlarishun (2 Sam. 7:28; Sal. 31:5). Jehoväqa alläpa alli kaq teyta karmi, respetaqninkunataqa rasumpa kaqta yachatsin. Diospita yachakur qallanqantsikpita patsëmi rasumpa kaqpita yachakurqantsik, Bibliata y publicacionkunata leyirnin, asamblëakunaman y reunionkunaman ëwarnin. Tiempuwannam, Jesus ninqannöpis makwa kaqkunata y mushoq kaq fortünakunata ëllur qallëkurqantsik (leyi Mateu 13:52). Mushoq yachatsikïkunata Pakarëkaq tesörutanö ashishqaqa, Jehovämi yanapamäshun fortünantsikkuna mas miranampaq (leyi Proverbius 2:4-7 a). ¿Imanötaq tsëta rurashwan?

¹⁴ Bibliapita y publicacionnintsikkunapitaqa mana jaqipam alleq yachakunantsik. Tsëmi yanapamäshun mana reqinqantsik “mushoq” kaq yachatsikïkunata tarinapaq (Jos. 1:8, 9; Sal. 1:2, 3). 1879 wata juliu killachö punta yarqamoq kaq revistam, mana alli qorakuna rurinchö këkaq juk wëtatawan rasumpa kaq yachatsikïta igualatsirqan. Tsë wëtata tarita munarqa, qorakuna rurinchö alleqmi ashinantsik, y taririrninqa manam jukllëllawantsu kushishqa quedakunantsik, sinöqa sïguintsikmi mas wëtakunata ashirnin. Jina tsënöllam, rasumpa kaqpita juk yachakunqantsikllawanqa kushishqa quedakushwantsu, sinöqa gänas gänasllam masta yachakunantsik.

15. (1) ¿Mëqan yachakunqantsikkunatataq ‘makwa kaqkuna’ nishwan? (2) ¿Mëqan kaq yachatsikïkunataq qampaq alläpa välin?

¹⁵ Bibliapita yachakur qallëkurmi, taririrquntsik rasumpa kaq väleq yachatsikïkunata. Tsëtaqa ‘makwa kaqkuna’ nishwanmi, porqui puntatam yachakurquntsik. Tsëkunaqa, Jehovä kamamanqantsikta y nunakunapaq imata munanqanta yachakunqantsikmi kayan. Jinamampis, nunakunata alläpa kuyamarnintsik  wanïpita y jutsapita salvamänapaq, japallan Tsurinta Dios mandamunqantam yachakurquntsik. Y sufrimientukunata Diospa Gobiernun ushakätsinampaq kaqta y imëyaqpis kushishqa y yamë kawakïta puëdinapaq kaqtam yachatsimarquntsik (Juan 3:16; Rev. 4:11; 21:3, 4).

16. Biblia yachatsikunqanta entiendinqantsik cambiaptinqa, ¿imatataq ruranantsik?

¹⁶ Hörataqa, profecïakunata o Biblia yachatsikunqanta entiendinqantsikta cambianantsikqa precisashqam. Tsëkuna pasakuptinqa, alleqmi tsëpaq parlaq yachatsikïkunata yachakur tsëman pensanantsik (Hëch. 17:11; 1 Tim. 4:15). Manam puntata creinqantsikkuna imachö cambianqan cläru rikakoq kaqllatatsu entiendita procuranantsik, sinöqa mana cläru rikakoqkunatapis alleqmi entiendinantsik. Tsënö rurashqaqa, fortünantsikmi mas miranqa. ¿Imanirtaq precisan fortünantsikta miratsinantsik?

17, 18. ¿Imanötaq santu espïritu yanapamantsik?

¹⁷ Jesusqa yachatsikurqan, yachakunqantsikkunata santu espïritu yarpätsimänapaq kaqtam (Juan 14:25, 26). Y yachatsikoqkunataqa, ¿imanötaq tsëqa yanapan? Rikärishun Pëter wawqita pasanqanta. Pëqa 1970 watam, 19 watayoq këkar Gran Bretäña nacionchö Betelman tsëraq yëkushqa karqan. Juk junaq wayin wayin yachatsikïkaptinmi, alläpa shapruyoq juk nuna yarqaramurqan. Tsënam Pëterqa tapurirqan Bibliapita yachakïta munanqanta, Peru tsë nunaqa judïukunapa religionninchö yachatsikoqmi kanaq. Tsëmi Pëterta probananrëkur kënö tapurirqan: “Jövin, ¿musyankiku Daniel libru ima idiömachö qellqakanqanta?”. Pëternam nirirqan wakinqa arameu idiömachö qellqakashqa kanqanta. Y kënömi willakun: “Tsë nunaqa alläpam espantakurqan tapukïnimpa respuestanta musyanqäpita, peru masqa noqam espantakurqä. ¿Imanötaq musyarqä? Wayïman kutirirmi ashirqä tsëllaraq yarqamushqa Täpakoq y ¡Despertad! revistakunata y Daniel libruqa arameu idiömachö qellqakashqa kanqampita juk yachatsikïtam tarirqä” (Dan. 2:4, nota). Awmi, fortüna cuentata leyir yachakunqantsikkunatam santu espïrituqa yarpätsimäshun (Lüc. 12:11, 12; 21:13-15).

¹⁸ Rasumpa kaqkunata Jehovä yachatsimanqantsikta valoranqantsikmi, makwa y mushoq kaq fortünakunata masta ashir sïguinapaq yanapamäshun. Y Diospa yachëninta kuyanqantsik y agradecikunqantsikmi mas miranqa, y wakinkunata yachatsinapaqmi listu këkäshun.

19. ¿Imanirtaq fortünantsikkunata alleq cuidanantsik?

¹⁹ Diospa kaqchö fortünantsikkunata kuyanqantsiktam, Satanaswan y makinchö këkaq mana cäsukoq nunakunaqa imëkanöpa ushakäratsita tïrayan. Mana cuidakushqaqa, fäcil-llam engañaramashwan mëtsika qellë ganëta munëwan o imëkayoq këta munëwan. Apostol Juanqa yarpätsimantsik mana alli nunakuna y munëninkunaqa ushakäreqlla kanqantam (1 Juan 2:15-17). Tsëmi Diospa kaqkunata kuyanqantsik mana ushakänampaqqa alleqran kallpachakunantsik.

20. Diospa kaqchö fortünëkita cuidanëkirëkurqa, ¿imata ruranëkipaqtaq decidïdu këkanki?

²⁰ Diospa Gobiernunta kuyanqëkita imapis ushakätsinantaqa ama jaqitsu. Gänas gänaslla Diospita yachatsikurnin sïgui y yachatsikïta kuyëtaqa ama imëpis jaqitsu. Bibliapa yachatsikïninkunata ashirnin sïgui ciëluman fortünëkikunata ëllunëkipaq, ‘tsëmanqa manam ni pï suwa witintsu, ni puyu ushantsu’. Porqui Jesus ninqannöpis, “mëchömi fortünëkikuna këkan, tsëchömi shonqïkikunapis këkanqa” (Lüc. 12:33, 34).