1. ¿Pitan parlëta yachaqta kamamarqantsik?

 JEHOVÄQA, kuyamarnintsikmi parlëta yachaqta kamamarqantsik. Nunata tsënö kamashqa kaptinmi, Adanqa Teytantsik Jehoväwan parlëta puëdeq. Y juk palabrakunatapis patsätsita puëdeqmi. Tsëmi yanaparqan llapan animalkunapa jutin churanampaq (Gen. 2:19). Y alläpachi kushikurqan, shumaq warmin Ëvawan parlar qallëkurqa (Gen. 2:22, 23).

2. ¿Imanötan unë witsan y kanan witsan nunakunaqa parlëta yachayanqanta mana allipa utilizäyashqa?

² Peru nunakunaqa, parlëta yachayanqantam mana allipa utilizar qallëkuyarqan. Satanasmi Ëvata uliparqan o llullaparqan y tsënö ulipanqampitam, nunakunaqa jutsata ruraq y imachöpis pantareq kantsik (Gen. 3:1-4). Adanqa, jutsallakunqampita warmin Ëvata y Jehoväta culparmi, parlëta yachanqanta mana allipa utilizarqan (Gen. 3:12). Cainqa, wawqin Abelta wanuratsirmi Jehoväta uliparqan (Gen. 4:9). Tsëpita tiempuwanqa, Cainpa mirënimpita yureq Lamec jutiyoq nunam, kawanqan witsan nunakuna pasëpa mana alli kayanqanta nirqan (Gen. 4:23, 24). ¿Y imatataq kanan witsanqa rikantsik? Polïticachö këkaq nunakunaqa, mana penqakushpam nunakunapa jananchö mana allikunata parlayan. Cäsi llapan pelïculakunachömi, llutakunata parlayan. Y tsënöllam, colegiukunachö y trabajayanqan sitiukunachö parlayan. Tsë llapanmi, mas mana allikunaman nunakuna chäkuykäyanqanta rikätsikun.

3. Mana cuidakushqaqa, ¿imata rurartan qallëkushwan y imatataq këchö yachakushun?

³ Mana cuidakushqaqa, tsënö parlaqta wiyarmi, noqantsikpis pëkunanö parlarnin qallëkushwan. Parlanqantsikta wiyar  Jehovä kushishqa kananta munarqa, parlakuynintsikwan pëta alabanapaqmi kallpachakushun, y manam lluta palabrakunata parlëllapitatsu cuidakushun. Këchömi, Diospita yachatsikoq ëwarnin, reunionkunaman ëwarnin y wakinkunawan këkarnin, imanö parlakunapaq kaqta rikäshun. Peru puntataqa, parlanqantsikta Jehovä imanir cuentaman churanqanta yachakurishun.

4. Malaquïas 3:16 ninqannö, ¿imanirtan parlanqantsikta Jehovä cuentaman churan?

⁴ (Leyi Malaquïas 3:16). ¿Imanirtan Jehoväqa parlakuyanqanwan pëta mantsakuyanqanta rikätsikoqkunapa y jutinman yarpachakoq nunakunapa jutinta juk libruman qellqan? Shonquntsikchö imapis kanqanta parlakunqantsik rikätsikuptinmi. Jesusmi kënö nirqan: “Shonquchö imëka këkaqkunapitam shimiqa parlan” (Mat. 12:34). Tsëmi imanöpis parlakunqantsikqa, Jehoväta kuyanqantsikta o mana kuyanqantsikta rikätsikun. Y Pëta kuyaqkuna Shumaq Patsachö imëyaqpis kawakuyänantam Jehoväqa munan.

5. (1) ¿Imatataq Jehoväqa cuentaman churan adoranqantsikta chaskinampaq? (2) Fötukunachö rikanqantsiknö, ¿imatataq mana rurashwantsu imanö parlakunqantsikpita Jehovä kushishqa kanampaq?

⁵ Pëta adoranqantsikta chaskinampaq o mana chaskinampaqqa, imanö parlakunqantsiktam Jehoväqa cuentaman churan (Sant. 1:26). Jehoväta mana kuyaq nunakunaqa cölerakuypa, gänasninnaq y allish tukurmi parlayan (2 Tim. 3:1-5). Pëkunanöqa, manam imanöpis këta munantsiktsu. Tsëpa rantinqa, imanö parlakunqantsikpita Jehovä kushikunantam munantsik. Peru ¿kushikunmantsuraq reunionkunachö y Bibliapita yachatsikurnin shumaq parlakurpis familianta mana allipa pipis parlapaptinqa? (1 Pëd. 3:7).

6. ¿Imatan pasakurqan Kimberly shumaq parlakoq kanqampita?

⁶ Shumaq parlakunapaq kallpachakushqaqa, mana alli kaqta ruraq nunapita alli kaqta ruraq nuna jukläya kanqantam nunakuna cuentata qokuyanqa (Mal. 3:18). Juk parlakuychöqa, clärum rikäyanqa Jehoväta sirwinqantsikta.  Kimberly b jutiyoq panintsikta ima pasanqanta rikärishun. Estudiaq mayinwan tarëata juntu rurayaptinmi, pëqa, Kimberly jukläya kanqanta cuentata qokurirqan. Manam wakinkunapaq mana allita parlaqtsu, kuyakuypam parlaq y manam lluta palabrakunataqa parlaqtsu. Estudiaq mayinqa imanir tsënö kanqantam musyëta munarqan, tsëmi Bibliata estudiar qallëkurqan. Jehoväqa, imanöpis parlakunqantsikpita pëpita yachakuyta munayaptin, ¡alläpachi kushikun!

7. Imanöpis parlakunqëkiwanqa, ¿imatataq logrëta munanki?

⁷ Llapantsikmi, imanö parlakunqantsikpita Jehoväta alabayänanta y wawqi panintsikkunawan amïgu kanapaq yanapamänata munantsik. Tsëqa, imanö parlakunqantsikpita wakinkuna yachakuyänampaq, Bibliachö këkaq wakin consëjukunata rikärishun.

8. Diospita yachatsikoq ëwarqa, ¿imanötan Jesus parlakunqannölla parlakushwan?

⁸ Pipis mana allipa parlapäshuptikiqa, yachëllapa y respetakurnin contestë. Patsachö Jesus kawanqan witsanqa, “mëtsikata mikurpis mana teqñaq y vïnuta upyakur kakoq”, Diablupa sirweqnin, säbadu junaqta mana respetaq y Diospa contran parlaq kanqanta nirmi nunakuna pëpaq parlayaq (Mat. 11:19; 26:65; Lüc. 11:15; Juan 9:16). Tsënö niyaptimpis, Jesusqa manam cölerakurtsu pëkunata contestarqan. Pipis mana allipa parlapämashqaqa, Jesusnöllam pëkunata mana allipa contestashwantsu (1 Pëd. 2:21-23). Rasumpa kaqchöqa, tsënö parlapämashqaqa, höraqa manam fäciltsu shimintsikta tsarëqa (Sant. 3:2). Tsëqa, ¿imatan yanapamäshun?

9. ¿Imatataq rurashwan Diospita yachatsikuykashqa shimintsikta alli tsaränapaq?

⁹ Diospita yachatsikuykaptiki pillapis mana allipa parlapäshuptikiqa, ama nishunqëkiman yarparäkuytsu. Sam jutiyoq wawqim kënö nin: “Tsë nuna Diospita yachakuyta wananqanta y cambiëta puëdinampaq kaqmanmi yarparä”. Jina itsa tsë nunaqa, mana alli hörachö chashqa kaptintsik, cölerashqa këkan. Cölerashqa këkaqta pillatapis tarirqa, panintsik Lucïa ruranqannö rurashun: tranquïlu kanapaq, yachëllapa y respëtuwan parlapänapaqmi, Jehoväta jinan höra mañakurishwan.

10. 1 Timoteu 4:13 ninqannö, ¿imata logranapaqtan kallpachakunantsik?

¹⁰ Alli yachatsikoq kanëkipaq kallpachakuy. Timoteuqa, Diospita alli yachatsikoqmi karqan, tsënö karpis mas alliyänampaqmi kallpachakunan karqan (leyi 1 Timoteu 4:13). ¿Imatataq rurashwan alli yachatsikoq kanapaq? Allim preparakunantsik. Tsëta ruranapaqqa  imëkam kapamantsik. Wakinqa, Mas alli leyinapaq y alli yachatsikunapaq follëtu y semänachö kaq Cristiänunö Kawakunapaq y Yachatsikunapaq reunionchö yachakunapaq höjachö “Alli yachatsikunapaq” neqmi. ¿Kallpachakuykankiku tsëkunapita mas alli yachakunëkipaq? Alli preparakurqa, manam alläpa mantsakunkitsu y mas allim parlakunki.

11. ¿Imatataq wakin wawqi panikuna mas alli yachatsikoq kayänampaq rurayashqa?

¹¹ Alli yachatsikoq kanapaqqa, congregacionchö këkaq wakin wawqi panikunapitapis yachakushwanmi. Nuëvi kaq pärrafuchömi Sam jutiyoq wawqipaq parlarqantsik, pëmi wakin wawqi panikuna imanir alli yachatsikoq kayanqanta rikan. Tsëmi imanö yachatsikuyanqanta alli wiyan y pëkunanölla rurëta procuran. Talïa jutiyoq paniqa, congregacionchö alli yachatsikoq wawqikuna imanö yachatsikuyanqantam shumaq wiyan. Tsëpitanam, Diospita yachatsikoq ëwarnin pëkunapita yachakunqannölla nunakunata parlapan.

12. ¿Reunionkunachö imata rurëtataq wakinkunaqa alläpa mantsakuyan?

¹² Llapantsikmi, shumaq cantarnin y parlakunapaq alli preparakurnin, reunionkunachö yanapanakuntsik (Sal. 22:22). Wakinqa, reunionkunachö cantëta y parlakuytaqa alläpam mantsayan. ¿Tsënöku qamtapis pasashunki? Tsëqa, qamnö mantsakoq wawqi panikuna imata rurayanqantaqa musyëta munankichi.

13. Reunionkunachö gänas gänaslla cantanëkipaqqa, ¿imatan yanapashunki?

¹³ Kushishqa cantë. Yarpë, reunionkunachöqa cantantsik, Jehoväta alabëta munarmi. Panintsik Sära imata ruranqanta rikärishun. Shumaq mana cantanqanta nirpis, pëqa cantarninmi Jehoväta alabëta munan. Tsëmi preparakurqa, reunionchö cantanapaq cancionkunata yachakun y reunionchö yachakunampaq kaqtawanmi tsë cancionpa letrankuna imachö igualanqanta rikan. Pëmi kënö nin: “Tsë palabrakunaman pensarqa, manam alli o mana alli cantëkanqämantsu yarpachakü”.

14. Mantsakoq kaptikiqa, ¿imatan reunionkunachö parlakunëkipaq yanapashunki?

¹⁴ Reunionkunachö imëpis parlakunëkipaq kallpachakuy. Rasumpa kaqchöqa, tsëta rurëqa mëtsikaq wawqi panikunapaqmi fäciltsu. Onci kaq pärrafuchömi panintsik Talïapaq parlarqantsik, pëmi kënö nin: “Parlanqä höra mana rikakuptimpis, nunakuna jananchö parlëtaqa alläpam mantsakü. Tsëmi reunionkunachö parlakunäpaqqa fäciltsu”. Peru manam tsërëkurqa, reunionkunachö parlakuyta dejarintsu. Reunionkunapaq preparakurqa, yachatsikëkämoq tapukaramuptin wallkallata parlakurinapaq kaqtam cuentachö katsin. Pëmi kënö nin: “Wallkallata y  cläru parlakunqäqa allim, yachatsikëkämoqqa tsënö contestayänantam shuyaran”.

15. Reunionkunachö parlakuypitaqa, ¿imatataq yarpänantsik?

¹⁵ Peru mana mantsakoq wawqi panikunapis, höraqa reunionkunachö parlakuyta mantsayanmi. ¿Imanir? Juliet jutiyoq panim kënö nin: “Parlakunqä shumaq mana kanampaq kaqta mantsarmi, reunionkunachö höraqa parlakütsu”. ¿Qamtapis tsënöku pasashunki? Yarpë, Jehoväqa puëdinqantsikmannö parlakunatam munan. c Parlakunqantsik höra mantsakushqapis, llapan shonquntsikwan parlakunqantsikpitam Jehoväqa kushikun.

16. ¿Imanö parlëpitataq cuidakunantsik?

¹⁶ ‘Ashakïpa parlëpita’ cuidakuy (Efes. 4:31). Yachakunqantsiknömi, Diosta sirweq nunaqa manam lluta palabrakunata parlanmantsu. Peru cuentata mana qokushpa pitapis qayapëpa y llakitsipa parlapëpitam cuidakunantsik. Këllaman pensarishun: manam wakinkunapa costumbrimpita, juk kasta kayanqampita o juk nacion kayanqampita mana allipa parlashwantsu. Jina manam parlanqantsikwan wakinkunata llakitsishwantsu ni ofendishwantsu. Juk wawqim këta yarpan: “Höraqa, pitapis mana llakikätsinqäta pensarmi, asitsikuyta munar wakinkunapaq parlaq kä. Peru rasumpa kaqchöqa, tsënö parlanqäqa pitapis llakitseqmi. Tsënö parlanqäpita japalläta warmï parlapämanqampitam, watakuna pasanqanmannö, pëpaq o wakinkunapaq mana alli parlëpita cuidakuyta yachakurqö”.

17. Efesius 4:29 ninqannö, ¿imata rurartan wakinkuna kallpachakur sïguiyänampaq yanapashun?

¹⁷ Wakinkunata yanapanampaqnö parlakuy. Quejakuypa y wakinkunapaq mana allipa parlanëkipa rantinqa, allita rurayanqampita kushikunqëkita nï (leyi Efesius 4:29). Manam israelïtakunanöqa këta munantsiktsu. Imëkapita agradecikuyänampaq kaptimpis, pëkunaqa quejakurllam këkäyarqan, y pitapis quejakoqta wiyarqa, wakinkunapis quejakurmi qallëkuyanman. Musyapakoq ëwaqkunapita chunka nunakuna mana allita parlayanqampitam, llapan israelïtakuna “Moiséstawan Aarónta qayapar” qallëkuyarqan (Nüm. 13:31–14:4). Peru allita rurayanqampita wakinkunata parlapëqa, alläpam yanapakun. Jeftëpa warmi wamranman pensarishun. Yanasankuna alabapäyanqan y shumaq parlapäyanqanchi, Diospa carpa wayinchö yanapakurnin sïguinampaq yanaparqan (Juëc. 11:40). Trëci kaq pärrafuchömi pani Särapaq parlarqantsik, pëmi kënö nin: “Wakinkunata  alabar shumaq parlapashqaqa, Jehovä kuyanqanta y Diosta sirweqkunachö yanapakunqantam rikätsintsik”. Allita rurayanqampita wakinkunata shumaq parlapänëkipaq kallpachakuy.

18. Salmus 15:1 y 2 ninqanta cuentaman churëkur, ¿imanirtan rasumpa kaqllata parlakushwan y tsëpaqqa imatataq ruranantsik?

¹⁸ Imëpis rasumpa kaqllata parlakuy. Jehoväqa, mana rasumpa kaq parlëtaqa chikinmi, tsëmi tsënö parlanqantsikpita kushikunqatsu (Prov. 6:16, 17). Nunakuna mana rasumpa kaqta parlayaptimpis, noqantsikqa Jehovä pensanqannömi pensëta munantsik (leyi Salmus 15:1, 2). Manachi pitapis mana rasumpa kaqtaqa imatapis nishuntsu. Tsënö karpis, imata ninqantsikpis rasumpa kanqanta pensayänampaqqa, manam wakin wakinllatatsu willakushwan.

19. ¿Ima maspitataq cuidakunantsik?

¹⁹ Ama cuentu puritseq kashuntsu (Prov. 25:23; 2 Tes. 3:11). Quinci kaq pärrafuchömi Juliet jutiyoq panintsikpaq parlarqantsik. Pëqa manam allipatsu cuentuta puritseqkunata rikan. Pëmi kënö nin: “Pipis jukpaq willakuykaqta wiyarqa, llakikümi y mananam tsë nunaman confiakünatsu. ¿Imanöpataq musyäman noqapaqpis mana parlanampaq kaqtaqa?”. Parlëkäyanqëki cuentu puritsiman tikranampaqnö këkaptinqa, juk asuntukunapaq parlëta procurë (Col. 4:6).

20. ¿Imata ruranëkipaqtan churapakarqunki?

²⁰ Cäsi llapan nunakunapis mana alli parlaq munduchömi kawantsik. Tsëmi Jehovä munanqannö parlanapaq kallpachakunantsik. Yarpë, Jehovämi parlë yachaqta kamamarquntsik. Imatapis parlanqantsiktam cuentaman churan. Diospita yachatsikunqantsikchö, reunionkunachö y wakinkunawan parlakunqantsikchö puëdinqantsikmannö Jehoväta alabanapaq kallpachakushqaqa, pëqa bendicimäshunmi. Kë munduchö imëka mana allikuna ushakäriptinqa, mas fäcilmi kanqa parlakunqantsikwan Jehoväta alabanapaq (Jüd. 15). Tsëyaqqa, Salmus libruta qellqaqkunapita juk nuna kënö ninqanta ruranapaqmi kallpachakunantsik: “Parlashqäkunapis […] shonqïkipaqnö këkullätsun, TEYTA DIOS” (Sal. 19:14).