Pipapis amïgun këta munarqa, puntataqa imanö nuna kanqantaran musyanantsik. Tsënöllam, Diospa amïgun kanapaqpis imanö kanqanta alli musyanantsik. Imanö kanqanta musyanqantsikmannömi, Diosmanqa mas witishun. Imanö kënimpitaqa këkunam mas reqishqaqa kayan: puëdeq kënin, yachaq kënin, allita ruranqan y kuyakoq kanqanmi.

“¡Ciëluchö y Patsachö Autoridäyoq Teyta Jehovä! Qammi alläpa puëdeq kallpëkiwan [...]  ciëluta y patsata rurarqunki” (JEREMÏAS 32:17).

Diospa alläpa puëdeq kënintaqa kamanqankunachömi rikantsik. Këllaman pensarishun, ¿imanötaq sientikuntsik intiman o rupayman qoñükoq yarqurir? Shumaqmi qoñurintsik ¿aw? Tsënöqa qoñurintsik, Jehovä Diosnintsik alläpa puëdeq karnin Intita kamanqampitam. Intipa achachëninqa 15.000.000 °C nishqanyaqmi chan, tsëqa chipyëpam ruparamashwan. Juk segunduchö Inti achachëta jitamunqantaqa, millonllëpayan jatusaq bombakuna pashtanqantawanmi igualatsishwan.

Inti alläpa jatun këkaptimpis, ciëluchöqa Intipita mas jatusaq mëtsika qoyllurkunam kan. Cientïficukunaqa niyan, Intipitaqa 1.700 kutipitapis mas jatun UY Scuti nishqan qoyllur kanqantam. Tsë qoyllur Intipa rantin kaptinqa, manachi Mercurio, Venus, Tierra y Marte planëtakunaqa kayanmantsu; y Jüpiter nishqan planëtapa kuchunyaqmi chärinman. Alläpa puëdeq karnin ciëluta y Patsata Jehovä kamashqa kanqampaq Jeremïas ninqantam, këwanqa maslla entiendirintsik.

 ¿Imanötaq Dios alläpa puëdeq kanqanqa yanapamantsik? Intita y kë Patsachö llapan kaqkunata Dios kamashqa kaptinmi, noqantsikqa kawëkantsik. Peru Diosqa manam tsëllapaqtsu kallpanta utilizan, sinöqa cada ünuta yanapamänapaqmi. Kë Patsachö këkarnin milagrukunata ruranampaqmi, Diosqa Jesusta kallpata jorqan. Bibliachömi kënö nin: “Wiskukunam rikäyan, cöjukunam puriyan, lepra qeshyayoqkunam kachakäyan, sordukunam wiyayan, wanushqakunam kawariyan” (Mateu 11:5). ¿Y imatataq Diosqa kanan witsan rurëkan? Bibliaqa nin, “utishqa kaqkunatam kallpankuna qoykan” y “Jehoväman confiakoq kaqkunaqa kallpayoqmi tikrariyanqa” (Isaïas 40:29, 31). Problëmantsikkunata altsanapaq y mana allikunapa pasanqantsik höra alli tsarakunapaqmi, Diosqa mana ni imawampis igualaq kallpanta qoykämantsik (2 Corintius 4:7). Yanapamänantsikpaq alläpa puëdeq këninta Dios utilicëkaptinqa, ¿manaku pëman mas witita munantsik?

“¡Imëkatam qam rurashqanki Jehovä! Alläpa yachaq karmi llapantapis rurashqanki” (SALMUS 104:24).

Jehovä kamanqankunapita mas yachakunqantsikmannömi, alläpa yachaq kanqampita espantakuntsik. Wakin cientïficukunaqa Jehovä kamanqankunatam alli estudiayan, tsëtaqa rurayan kamashqa kaqkunata rikëkur rurëkäyanqankunata mas alliyätsiyänampaqmi. Juk alläpa mana precisaq naylon hïluta rurayänampaq y alläpa sasa ruranan avionta rurayänampaqpis, Jehovä kamanqankunatam alli estudiayashqa.

Tsënö kaptimpis, nunakuna imanö rurashqa kayanqanchömi Dios alläpa yachaq kanqantaqa mas rikantsik. Juk wamra mamampa pachanchö imanö rurakanqanman pensarishun. Juk wamraqa juk cëlulallapitam rurakar qallëkun. Tsë cëlulaqa, atska cëlulakunamanmi rakikar qallëkun. Peru tiempun chäriptinqa, kë cëlulakunaqa atska cläsi cëlulakunamanmi tikrariyan; tsëkunapita wakinqa kayan yawar, ankukuna y tullukunachö këkaq urusmi. Tsëpita ichik tiempu pasariptinllanam cuerpuntsikchö llapan kaqkunaqa funcionar qallëkuyan. Isqun killakunallachömi, juk cëlulaqa mëtsika millon cëlulakunayoq juk llullu wamraman tikrarin. Juk wamra imanö rurashqa kanqanta rikarninmi, mëtsika nunakunaqa Diosnintsik alläpa yachaq kanqanta cuentata qokuyashqa. Bibliata escribeq juk nunam kënö nirqan: “Alläpa espantakïpaq y alläpa shumaq rurashqam këkä, tsëmi alabashqëki”, y pënöllam atskaq pensayan (Salmus 139:14).

¿Imanötaq Dios alläpa yachaq kanqanqa yanapamantsik? Diosnintsikqa allim musyan kushishqa kanapaq imata wananqantsikta. Alläpa yachaq karninmi, Palabran Bibliachöqa alli consëjukunata qomantsik, tsëkunapita jukqa kënömi nin: “Jukniki juknikikuna aguantanakurnin sïguiyë, y ofendinakurpis jukniki juknikikuna perdonanakuyë” (Colosensis 3:13). Kë consëjuta cäsukïqa, ¿yanapamantsikku? Awmi, porqui mëtsika yachaq nunakunam niyan, mas alli pununapaq y yawarnintsik llapan cuerpuntsikman shumaq chänampaq yanapakunqanta. Jinamampis, alläpa mana qeshyapäkunapaqmi yanapamantsik. Diosnintsikqa juk alli  amïgunömi noqantsikpaq yarpachakun y alläpa yachaq karninmi alli consëjukunata seguïdu qomantsik (2 Timoteu 3:16, 17). ¿Manatsuraq tsënö amïguyoq këta munankiman?

“Jehoväqa alli kaq rurëtam kuyan” (SALMUS 37:28).

Diosqa imëpis alli kaqllatam ruran. Awmi, Llapanta Puëdeq Diosqa manam imanöpapis mana allita rurantsu (Job 34:10). Salmusta escribeq nunam nirqan, Diosqa “rurayanqanmannö markakunata juzganqanta” (Salmus 67:4). Shonquntsikchö imanö kanqantsikta musyarmi rikanqanllapitatsu juzgamäshun, tsëpa rantinqa, rasumpa kaqta imëpis musyarmi ruranqantsikmannö juzgamäshun (1 Samuel 16:7). Jina Diosnintsikqa kë Patsachö mana alli rurayanqankunata rikëkanmi, y tsënö mana alli ruraqkunata ichikllachöna ushakätsinampaqmi änikushqa (Proverbius 2:22).

Peru këqa, manam Diosnintsik nunakunata castiguëta gustanqantatsu rikätsikun. Bibliachöqa nin, Jehoväqa ‘alläpa ankupäkoq y alläpa alli’ kanqantam. Shonqupita patsë mana alli rurayanqankunapita arrepentikoqkunataqa, pëqa ankuparninmi perdonëkun. Tsëta rurarninmi alli kaqta ruraq Dios kanqanta rikätsikun (Salmus 103:8; 2 Pëdru 3:9).

¿Imanötaq Dios alli kaqta ruraq kanqanqa yanapamantsik? Apostol Pëdrum kënö nirqan: “Diosqa llapantapis igualpa rikanqanta, y më nacionchöpis pëta mantsaqta y alli kaqta ruraqtaqa, pë chaskinqanta” (Hëchus 10:34, 35). Llapantsiktapis igualpa rikämarnintsikmi, Diosnintsikqa igualpa juzgamantsik. Tsëmi ima kastapita kashqa, mëpita kashqa, estudiashqa o mana estudiashqa kashqa y waktsa o rïcu kashqapis, Jehoväqa llapantsik sirwinantsikta jaqimantsik.

Kamakoq Teytantsikqa pënölla alli kaqta rurarnin alli kawakunantsiktam munan, tsërëkurmi concienciantsik qomashqantsik. Diospa Palabranchöqa nimantsik concienciaqa shonquntsikchö këkaq leynö kanqantam, y tsëqa allita o mana allita rurëkanqantsiktam raslla musyatsimantsik (Romänus  2:15). ¿Imanötaq këqa yanapamantsik? Biblia ninqanwan alli yachatsishqa concienciaqa, imëka mana allikunapitam tsapämantsik. Y mana allikunata rurashqapis, tsëkunata manana rurar sïguinapaqmi yanapamantsik. Diosqa alli kaqllata ruraq kanqanta musyanqantsikqa, pëman mas witinapaqmi yanapamantsik.

“Diosqa kuyakïmi” (1 JUAN 4:8).

Bibliaqa manam nintsu Diosqa kallpa, yachë o alli kaqta rurë kanqanta. Peru kuyakï kanqantaqa ninmi. ¿Imanirtaq Diosqa kuyakï kanqanta nin? Musyantsikmi llapanta ruranampaq kallpan kanqanta y alli kaqta ruraq karnin y yachaq karnin tsëkunata ruranqanta. Peru ¿imarëkurtaq llapan rikanqantsikta kamashqa? Kuyakoq karninmi.

Kushishqa kanampaq ni pita y ni imata mana wanëkarpis, kuyakoq karninmi Jehoväqa nunakunata, ciëluta y Patsatapis kamarqan. Mana imatapis shuyarashpam, pëqa nunakuna kushishqa kawakuyänampaq juk alläpa shumaq sitiuta alistarqan, tsë sitiuqa kë Patsam. Y Diosqa nunakunata kuyarnin sïguikanllaraqmi, tsëmi ‘mana alli nunakunapaq y alli nunakunapaq intinta yarqatsimun, y alli kaqta ruraqkunapaq y mana alli kaqta ruraqkunapaq tamyatsimun’ (Mateu 5:45).

Jinamampis, “Jehoväqa shonqupita patsë kuyakoq” y alläpa ankupäkoqmi (Santiägu 5:11). Pëta reqita munar y amïgun këta munar kallpachakoqkunataqa kuyanmi y cada ünutam alli reqin. Diosnintsikqa “manam noqantsikpita alläpa karuchötsu këkan” (Hëchus 17:27).

¿Imanötaq Dios kuyamanqantsikqa yanapamantsik? Diosnintsikqa imëkanöpam alläpa kuyamanqantsikta rikätsimantsik. Tsëtaqa juk llullu wamra kushikunqanchö, familiantsik kuyamanqantsikchö y maskunachömi rikantsik. Rasumpa kaqchöqa, kawarnin sïguinapaqqa manam tsëkunata wanantsiktsu, peru tsëkunawanmi mas kushishqaqa kawakuntsik.

Jina pëman mañakunata jaqimarnintsikmi, Diosnintsikqa kuyamanqantsikta rikätsimantsik. Bibliachömi kënö nimantsik: “Ama imapaqpis yarpachakur kayëtsu, sinöqa imëkachöpis mañakurnin y rogakurnin y jina agradecikurnin, yarpachakïnikikunata Diosta musyatsiyë”. Kuyakoq Teytantsik Jehoväqa alläpam kuyamantsik, tsëmi llapan yarpachakïnintsikkunata willanantsikta munan. Tsëta rurashqaqa, “imëka yarpachakïkuna janampa këkaq” yamë këninta qomänapaqmi Diosqa änikushqa (Filipensis 4:6, 7).

Kë yachatsikïchöqa, Diospa mas reqishqa imanö këninkunatam yachakurirquntsik. Tsëkunaqa kayan puëdeq kanqan, yachaq kanqan, allikunata ruraq kanqan y kuyakoq kanqanmi. Qampaq imata ruranqanta y imakunata ruramunampaq kaqta musyarinëkipaqmi, qateqnin yachatsikïkunata leyir sïguinëkipaq niriyaq.