Mana alli rurëkuna

KICHË

Mana alli rurëkuna

¿Ima mana alli rurëkunatataq cristiänukuna dejayänan?

Alläpa o locuyëpa mikuyta

Pr 23:20, 21; 28:7

Kë textukunatapis leyi: Lü 21:34, 35.

Allish tukoq këta

“Alabakushuntsu” neqta leyi.

Amenazakoq këta

Ef 6:9; 1Pë 2:23

Kë textukunatapis leyi: Sl 10:4, 7; 73:3, 8.

Bibliachö willakunqan:
- Hch 4:15-21. Judïukunapa Jatun Cortinchö këkaqkunam Jesuspa qateqninkunata amenazäyarqan Diospita manana yachatsikuyänampaq.

Burlakoq këta

Pr 19:29; 24:9

Kë textukunatapis leyi: Pr 17:5; 22:10; 2Pë 3:3, 4.

Bibliachö willakunqan:
- 2Cr 36:15-21. Mana cäsukoq israelïtakunam Diospa willakoqninkunapita burlakuyarqan, tsëmi Jehoväqa pëkunata castigarqan.
- Job 12:4; 17:2; 21:3; 34:7. Jehoväpa sirweqnin Jobqa mana allikunapa pasëkarpis y pëpita burlakuykäyaptimpis allim aguantarqan.

Chikinakuyta y gananakuyta

Ec 4:4; Gäl 5:26

Bibliachö willakunqan:
- Mr 9:33-37; 10:35-45. Jesuspa apostolninkunaqa imachöpis punta puntachö këta munarmi imëpis discutiyaq, tsëmi Jesusqa atska kuti corregirqan.
- 3Jn 9, 10. Diotrefesqa cristiänu mayinkunapitapis mas “punta puntachö” këtam munaq.

Cuentustëru këta y jukkunapa vïdankunaman mëtikuyta

Pr 25:23; 1Te 4:11; 2Te 3:11; 1Pë 4:15

Kë textukunatapis leyi: Pr 20:19; 1Ti 5:13.

Imëkatapis quejakur purita y jukkunapaq mana allita parlëta

1Co 10:10; Flp 2:14; Jüd 16

Kë textutapis leyi: Nü 11:1.

Bibliachö willakunqan:
- Nü 14:1-11, 26-30. Israelïtakunaqa Moisespitawan Aaronpitam quejakuyarqan, tsëmi Jehoväqa nirqan Pëpita quejakuykäyanqanta.
- Jn 6:41-69. Judïukunaqa Jesuspaqmi mana allita parlar qallëkuyarqan, tsëmi wakin qateqninkunaqa Jesusta dejariyarqan.

Insultakuyta y qayapäkuyta

Mt 5:22; 1Co 6:9, 10; Ef 4:31

Kë textukunatapis leyi: Ex 22:28; Ec 10:20; Jüd 8.

Bibliachö willakunqan:
- 2Sa 16:5-8; 1Rë 2:8, 9, 44, 46. Simeïqa Jehovä churanqan gobernantitam insultar imëkata qayaparqan, tsëta ruranqampitam castigashqa karqan.

Kë textukunatapis leyi: Ef 4:29, 31.

Lluta portakuyanqan fiestakunata

Ro 13:13; Gäl 5:19, 21; 1Pë 4:3

Kë textukunatapis leyi: Pr 20:1; 1Co 10:31.

Bibliachö willakunqan:
- Da 5:1-4, 30. Gobernanti Belsasarqa juk fiestachö machanqanyaq upyarkurmi Jehovä Diosta ofendirqan, tsënöpam wanurqan.

Machakuyta

Pr 20:1; 23:20, 29-35; 1Co 5:11; 6:9, 10

Kë textukunatapis leyi: Ef 5:18; 1Ti 3:8; Tït 2:3; 1Pë 4:3.

“Alcohol” neqtapis leyi.

Bibliachö willakunqan:
- Ge 9:20-25. Noëqa machanqanyaqmi vïnuta upyashqa karqan, y tsëta provechakurmi wamran Camwan willkan Canaanqa alläpa mana allita rurayarqan.
- Da 5:1-6, 30. Gobernanti Belsasarqa machanqanyaqmi vïnuta upyashqa karqan y Jehovä Diostam ofendirqan, tsëmi tsë paqas wanutsiyarqan.

Mana penqakur mana allikunata rurëta, melanëpaqkunata rurëta, oqllanakur kakuyta, y mana majanwan kakuyta

“Oqllanakur y melanëpaqkunata rurar kakuyanqan” neqta leyi.

Mana rasumpa kaqta parlëta y calumniakoq këta

“Ulikuyanqan o llullakuyanqan” neqta leyi.

Pakëllapa qellëta pagakuyta o chaskipakuyta

Ex 23:8; Sl 26:9, 10; Pr 17:23

Kë textukunatapis leyi: Dt 10:17; 16:19; Sl 15:1, 5.

Bibliachö willakunqan:
- 1Sa 8:1-5. Samuelpa wamrankunaqa manam papäninnötsu kayarqan, pëkunaqa pipapis favornin kayänampaqmi pakëllapa chaskipakuyaq.
- Ne 6:10-13. Nehemïasta chikeqkunam Semäyata pagayarqan Nehemïasta mantsatsir mana kaqta parlanampaq, tsënöpa Jerusalenpa murällanta manana rurar sïguiyänampaq.

Pelyandëru këta y pleytu asheq këta

Sl 11:5; Pr 3:31; 29:22

Kë textukunatapis leyi: 1Ti 3:2, 3; Tït 1:7.

Bibliachö willakunqan:
- Ex 21:22-27. Moises qellqanqan Leychöqa mandakurqan pï nunapis pitapis maqar imantanpis malograptinqa o wanutsiptinqa castïguta chaskinampaqmi.

Pitapis engañar suwapuyta o chaskipakuyta

Sl 62:10; 1Co 5:10, 11; 6:9, 10

Kë textukunatapis leyi: Pr 1:19; 15:27.

Bibliachö willakunqan:
- Jer 22:11-17. Gobernanti Salumtam (Jehoacaz nirpis reqiyaqmi) Jehoväqa condenarqan nuna mayinkunata engañar suwapunqampita y imëka mana allikunata ruranqampita.
- Lü 19:2, 8. Zaqueuqa impuestuta cobrarmi nunakunata engañar suwapurqan, peru arrepentikurmi suwapunqan kaqkunata masta masta kutitsinampaq änikurqan.
- Hch 24:26, 27. Gobernador Fëlixqa munarqan pakëllapa Pablupita qellëta chaskipakuytam, peru Pabluqa manam tsëta rurarqantsu.

Pitapis janan shonqulla o imatapis chaskita munarlla alabapëta

Job 32:21, 22; Sl 5:9; 12:2, 3; Pr 26:24-28; 29:5

Kë textukunatapis leyi: Pr 28:23; 1Te 2:3-6.

Bibliachö willakunqan:
- Lü 18:18, 19. Alabëta munarmi Jesustaqa “Alli Maestru” nir qayayarqan, peru Jesusqa manam munarqantsu tsënö qayayänanta.
- Hch 12:21-23. Gobernanti Herödisqa diostanö alabapäyänantam munarqan, tsëmi wanurqan.

Pornografïa rikëta

“Pornografïa” neqta leyi.

Qayapänakuyta o pleytur këta

“Pleytushuntsu; discutishuntsu” neqta leyi.

Santukunata adorëta

“Santukunata adorayanqan” neqta leyi.

Suwakuyta

“Suwakushuntsu” neqta leyi.

Wanutsikoq këta

Ex 20:13; Mt 15:19; 1Pë 4:15

Kë textukunatapis leyi: Mt 5:21, 22; Mr 7:21.

Bibliachö willakunqan:
- Ge 4:4-16. Cainqa wawqin Abeltam wanutsirqan, Jehovä “tsëta ama rurëtsu” nikaptimpis.
- 1Rë 21:1-26; 2Rë 9:26. Gobernanti Acabwan warmin Jezabelqa codiciösu y ambiciösu karmi Nabot-ta y wamrankunata wanutsiyarqan.