“Tata Diosqa runa ruwasqanta Edén huertaman churarqa llankʼanampaj, qhawanampajtaj. Chaymanta Tata Diosqa kamacherqa runata: Huertapi tukuynin kaj sachʼasmanta mikhullanki. Allin kajta mana allin kajta yachanamanta sachʼaj poqoynillanta amapuni mikhunkichu. Chay sachʼaj poqoynintachus mikhunki chayqa, wañunki.” (Génesis 2:15-17.)

Diosqa, Adanta Edén huertaman churarqa. Chayqa uj kʼacha paraíso karqa, ashkha animalesniyoj, qʼomersitutaj. Adanqa ashkha sachʼaspa poqoyninta mikhuyta atinman karqa. Jehová Diosqa nerqa uj sachʼallamanta mana mikhunanta, mana kasukojtintaj wañunanta.

¿Imatá Adán entienderqa Dios chayta nisqanmanta? Adanqa yacharqa imachus wañuy kasqanta. Payqa animales wañusqanta rikorqa. Adán wañunanpajpuni ruwasqa kanman karqa chayqa, Diospa nisqan mana valenmanchu karqa. Adán, Diosta kasukunman karqa chay, sachʼamantataj mana mikhunmanchu karqa chayqa, wiñaypaj kausanman karqa.

Wakin runasqa yuyanku chay sachʼa, qhariwarmi jina puñuykuywan ninakusqanta. Chaytaj mana jinachu. Imajtinchus Diosqa Adanman Evaman nerqa: “Miraychej, kay pachaman juntʼaychej; atiyniyojtaj kaychej” (Génesis 1:28). Chay sachʼaqa karqapuni. Jehová Diostaj “allin kajta mana allin kajta yachanamanta” sachʼa kasqanta nerqa. Imaraykuchus Pay niyta atin imachus runapaj allin kasqanta, imatajchus mana. Adanqa chay sachʼaj poqoyninta mana mikhuspa rikuchinman karqa, Diosta kasukusqanta, tukuy imata qosqanmantataj agradecesqa kasqanta.

Adanman Dios nerqa: “Chay sachʼaj poqoyninta amapuni mikhunkichu nishajtiy mikhuykusqaykirayku […] jumpʼi suruyta llankʼanki mikhunaykipaj, ñutʼu jallpʼaman tukunaykikama, imaraykuchus jallpʼamanta ruwasqa kanki. Jallpʼa kanki, jallpʼallamantaj kutinki” (Génesis 3:17, 19).

 Adanqa mana mikhunan sachʼaj poqoyninta mikhuykorqa. Chayta ruwasqantaj jatun jucha karqa, imaraykuchus Diospa contranpi oqharikorqa. Chantapis Dios tukuy imata qosqanta pisipaj qhawasqanta rikucherqa. Adanqa sachʼaj poqoyninta mikhuykuspa, Jehovata qhesacharqa munayninman jinallataj imatapis ruwayta munarqa. Chaytaj llakiyllaman chayachinman karqa.

Adanqa, Dios nisqanman jina tiempowan wañorqa. Diosqa payta ruwarqa ñutʼu jallpʼamanta, jallpʼallamantaj kutinanta nerqa. Adanqa wañuspa, mana waj ladopi kausashallarqapunichu. Astawanpis ñutʼu jallpʼaman kuterqa (Génesis 2:7; Eclesiastés 9:5, 10).

“Uj runanejta jucha kay pachaman yaykumorqa, jucharaykutaj wañuypis tiyan. Ajinamanta wañoyqa tukuy runasman chayarqa, tukuyninku juchallikusqankurayku.” (Romanos 5:12.)

Adán mana kasukusqanrayku ñakʼarinchej. Adanqa juchallikusqanrayku wiñay kausayta chinkacherqa, nitaj 70 chayri 80 watasllatachu. Chantapis juchasapaman tukorqa, chayrayku wawasninpis juchasapasllataj nacekorqanku.

Tukuy Adanmanta jamunchej chayrayku pantanchej, wañunchejtaj. Apóstol Pabloqa chayta sutʼinchananpaj jinata nerqa: “Noqarí aychamanta kaspa, juchaman qosqa kani. Ay, imanallasajtaj? Pitaj kay wañoj cuerpoymanta kacharichiwanqari? Diosman graciasta qoni, [...] Señorninchej Jesucristonejta”, nispa (Romanos 7:14, 24, 25).

“Dios Tataqa Churinta kacham[orqa], kay pachapi kaj chhika runaspa Salvajninku kanampaj.” (1 Juan 4:14.)

 ¿Imatá Jehová Dios ruwarqa juchamanta, wañuymantataj kacharichinawanchejpaj? Munasqa Churinta Jallpʼaman kachamorqa Adán jina mana juchayoj nacekunanpaj. Jesusqa Adanmanta nisqaqa “mana jaykʼajpis juchallerqachu” (1 Pedro 2:22). Chayrayku ni jaykʼaj wañunmanchu karqa, wiñaypajtaj kausanman karqa.

Jehovaqa saqerqa Churinta enemigosnin wañuchinankuta. Kinsa pʼunchayninmantaj kausaricherqa. Jesusqa uj ángel jina kausarimorqa, chantataj janaj pachaman riporqa. Chaypitaj Jesusqa, Tatanpa ñaupaqenman pay kikinpa yawarninwan yaykorqa Adanpa mirayninta juchamanta kacharichinanpaj. Diostaj chayta allinpaj qhawarqa. Ajinamanta Jesuspi creejkuna wiñay kausayta japʼiyta atinkuman karqa (Romanos 3:23, 24; 1 Juan 2:2).

Arí, Jesusqa wiñay kausayta japʼinanchejpaj wañorqa, mayqentachus Adán chinkacherqa. Bibliaqa nin “Diospa qhasilla kʼacha yanapayninnejta tukuy runasrayku” Jesús wañusqanta (Hebreos 2:9).

Diosqa chayta ruwasqanwan justician cheqanpuni kasqanta rikuchin. Juchasapa runasqa juchamanta mana kacharichikuyta atinkumanchu karqa. Chaywanpis Jehová munakuyniyoj, khuyakuyniyojtaj kasqanrayku, imatachus pay nisqallantataj juntʼarqa. Chaypajqa Churinpa kausayninta qonan karqa tukuy runaspa juchasninkurayku (Romanos 5:6-8).

“Cristo kawsarimpusqanta; wañusqakunamanta ñawpajta kawsarimpun uj ñawpaj poqoy jina. Imaynatachus wañuy rikhurimorqa uj runanejta, ajinallatataj wañusqakunamanta kawsarimpuypis uj runanejllatataj rikhurimorqa. Imaynatachus Adannejta tukuy wañorqanku, ajinallatataj Cristonejta tukuy kawsarimponqanku.” (1 Corintios 15:20-22.)

Jesusqa kausarqapuni, wañorqapunitaj. Jinapis, ¿imataj rikuchin kausarimusqantapuni? Jesusqa ashkha runasman rikhurerqa, tukuynejpi, nitaj uj kutillapichu. Uj kutipeqa 500 kurajman rikhurerqa. Apóstol Pabloqa chay rikhurisqanmanta Corintomanta cristianosman cartanpi qhelqarqa. Chantapis nerqa chay rikojkunamanta wakenqa kausashasqankutaraj, paykunataj willayta atinkuman karqa Jesús kausarimusqantapuni (1 Corintios 15:3-8).

Pabloqa, Jesusta “ñawpaj poqoy jina” kasqanta chayri wañusqasmanta ñaupajta kausarichisqa kasqanta nispaqa, rikuchisharqa waj runaspis kausarichisqas kanankuta. Jesús kikin nerqa “tukuy pʼampasqa kajkunaqa” paypa parlasqanta uyarinankuta (Juan 5:28, 29).

“Diosqa chay jinatapuni kay pachapi kaj chhikata munakusqanrayku, uj kʼata Churinta qorqa. Ajinamanta pillapis paypi creejqa mana chinkayman renqachu, astawanqa wiñay kawsayniyoj kanqa.” (Juan 3:16.)

 Bibliaqa qallariyninpi imaynatachus wañuy rikhurisqanmanta, Edén huerta chinkasqan tiempomantataj parlan. Tukukuyninpitaj maykʼajchus wañuy chinkananmanta, Jallpʼantintaj uj paraisoman tukunanmanta parlan. Chay tiempo chayamojtin runasqa kusisqa, wiñaypajtaj kausakonqanku. Apocalipsis 21:4 nin “manañataj wañuy” kananta. Diospa chay nisqanpi atienekunapajqa versículo 5 nin “kay palabrasqa maychus kajpuni, cheqataj kanku”. Jehovaqa tukuy nisqanta juntʼanpuni.

¿Creenkichu “kay palabrasqa maychus kajpuni, cheqataj” kasqankuta? Jina kajtenqa Jesusmanta astawan yachakuy, paypitaj creey, ajinamanta Jehová Dios allinpaj qhawasonqa. Payqa, kay tiempopi bendecisonqa, wiñaypajtaj Jallpʼapi kausayta suyakunki. Maypichus manaña wañuy, “nitaj waqaypis, nitaj qhapariypis, nitaj nanaypis” kanqachu.