Diospi creey, ¿imatá ninayan?

WAKINKUNAQA, Diospi creey imapipis creeylla kasqanta ninku. Sutʼinchanapaq, Estados Unidos suyumanta juk yachayniyuq runa H. L. Mencken sutiyuq, Diospi creey “imapichus juk runa suyakuchkasqan chay mana juntʼakunanpaqjina kaptinpis, chayta juntʼakunanta suyay” kasqanta nin.

Chaywanpis Bibliaqa, Hebreos 11:1 pʼitipi, Diospi creeymanta parlaspa nin: “Creespaqa yachanchej, imapichus suyakushanchej, chayta japʼinanchejtapuni. Creespaqa yachallanchejtaj, imatachus mana rikuyta atinchejchu, chaypis cheqapuni kasqanta”, nispa.

Chaywanpis, imachus Diospi creey kasqanta astawan sutʼita yachananchikpaqqa, allin kanqa kay tapuykunata ukhunchananchik:

• ¿Imaraykutaq Diospi creey mana imapipis creeyllachu kasqanta ninchik?

• ¿Imaraykutaq Biblia nisqanmanjina Diospi creeyninchikta kallpachay may allin?

• ¿Imaynamantá Diospi creeyninchikta kallpachasunman?

“Japʼinanchejtapuni”, “chiqapuni kasqanta” ima

Hebreos 11:1 pʼiti qillqakuchkaptin, griego simipi “japʼinanchiktapuni” nisqa rimayqa, imatachus juk runa rantin, chayta japʼinanpaq juk documento kapusqanmanta parlanapaq uqharikuq. Chayrayku juk libro nisqanmanjina, kay rimayqa ichapis kayjinata tikrakullanmantaq: “Creeyqa, imapichus suyakuchkanchik, chayta japʼinapaq juk documentojina”, nispa.

Astawan sutʼinchanapaq, juk tiendapi imallamantapis ñawpaqmanta pagasqaykipi tʼukuriy, chaymantataq wasiykipi rantisqaykita apanpusunankuta suyanki. Rantisqaykimanta juk facturata qususqankurayku, imatachus rantisqaykita japʼinaykitapuni yachanki. Chayrayku wasiykiman apanpunasunkutaqa “creenki”. Chaywanpis, chay facturata chinkachispaqa, imatachus rantisqayki qampatapuni kasqanta mana rikuchiyta atiwaqchu. Jinallataq creeywanpis. Creeyqa chay facturajina. Diospi creespaqa, imatachus paymanta suyakusqanchikta japʼinanchiktapuni yachanchik (Santiago 1:5-8).

Chantá Hebreos 11:1 pʼitiqa, “imatachus mana rikuyta atinchikchu, chaypis chiqapuni kasqanta yachanchik”, nispa nillantaq. Griego simipi kay rimaykunaqa, qhawasqanchikmanjina imachus mana chiqa kaqman rikchʼakuqta chiqapuni kasqanta rikuchiy niyta munan. Sutʼinchanapaq Intimanta parlarina. Intiqa, juk ladomanta lluqsin juk ladomantaq yaykupun, chayrayku ichá rikusqanchikmanjina, Inti Jallpʼata muyuykusqanta yuyasunman. Chaywanpis cientificosqa, Jallpʼa Intita muyuykusqanta rikuchinku. Chay rikuchisqankuta ukhunchaspaqa, Jallpʼa Intita muyuykusqanqa, chiqapuni kasqanta yachanchik. ¿Nisunmanchu chay imapipis creeylla kasqanta? Mana, imaraykuchus Jallpʼa Intita muyuykusqanta sutʼita yachasqanchikrayku ajina kasqanta creenchik.

¿Imaraykutaq Diospi creey may allin?

Rikunchikjina Bibliaqa, allinta, sutʼita ima yachaspalla Diospi creenanchikta niwanchik, chaytaq wakin kuti imatachus ñawpaqta creesqanchikta tikranapaq yanapawanchik. Chantapis Diospi creeyqa may allin, imaraykuchus apóstol Pablo nirqa: “Mana creespaqa, mana atinchejchu Diospa ñawpaqempi allimpaj qhawasqa kayta. Imaraykuchus Diosman qayllaykojqa creenan tiyan Diosqa kasqantapuni. Creenallantaj tiyan, pikunachus Diosta tukuy sonqo maskʼanku, chaykunaman sumaj tʼinkata qonanta”, nispa (Hebreos 11:6).

Chaywanpis ichá Diospi creeyninchikta kallpachaytaqa mana atillasunmanchu. Chayrayku kunanqa, Diospi creeyninchikta, imaynasmantachus kallpachanata rikusunchik.