Munasqaymanjinapuni imallatapis ruwanay, ¿allinchu?
Munasqaymanjinapuni imallatapis ruwanay, ¿allinchu?
ISKAY wawas pukllachkanku. Chayllapi juknin, jukninmanta munasqa pukllanitanta qhichurpan, qhapariykuntaq: “¡Ñuqaypata!”, nispa. Arí, runasqa wawamantapacha imatapis ñuqallanchikpaq munasqanchikta rikuchinchik (Gén. 8:21; Rom. 3:23). Chantapis, kay pachapi runasqa, paykunapiraq “ñawpaqta” yuyanku. Chayrayku, paykunajina mana yuyananchikpaq, atisqanchikta kallpachakunanchik tiyan. Jinata ruwaspaqa, mana wakkunata miskʼaychisunchu, Jehovamantapis mana karunchakusunchu (Rom. 7:21-23).
Apóstol Pabloqa, ruwasqanchikta imaynatachus wakkuna qhawasqankuta reparananchikta niwanchik. Pay nirqa: “Tukuy imata ruwayta atiyman; manataj chayraykuchu tukuynenqa walej. Tukuy imasta ruwayta atiyman; manataj tukuyninchu Espirituman jina wiñachin”, nispa. Chantá, “ama [pitapis] miskʼachiychejchu”, nispa kʼamirirqa (1 Cor. 10:23, 32). Chayrayku niraq imallatapis munasqanchikmanjina ruwachkaspa, allin kanman tapurikunanchik: “Imatachus ruwayta munasqayta, ¿qhisachanaypaqjinachu kachkani, qutuchakuypi tukuywan allinta apanakunaypaq? ¿Bibliap nisqanmanjinapunichu ruwayta munani, wakin kuti mana atikuptillanpis?”.
Imapichus llamkʼayta akllachkaspa
May chhika runasqa, llamkʼayninkumanta pipis mana ima ruwananchu kasqanta yuyanku. Chaywanpis Sudamericamanta, juk juchʼuy 2 Cor. 7:1). Qutuchakuywan willaq lluqsiyta munasqanta juk ancianoman niptin, payqa kʼachamanta imaynachus llamkʼaynin kasqanpi tʼukurinanta nirqa. Chay runaqa, unaymantaña chay llaqtitapi cañamanta alcoholta ranqhaq. Alcoholtaqa, tukuy imapaq apaykachakun, chaywanpis chay llaqtitapiqa, refrescoman chhapuspa machanallankupaq apaykachanku.
llaqtitapi ranqhaq runapi tʼukurina. Chay runaqa pukllasqanmanta, machasqanmanta ima, may riqsisqa karqa, chaywanpis Jehovamanta sutʼinchaqkunawan Bibliamanta yachakuyta qallarispa, kawsayninta tikrachirqa (Chantá kay runaqa, alcoholta ranqhaspallapuni willaq lluqsiyta qallarispaqa, Diosman mana astawan qayllayta atisqanta, qutuchakuyta mana allinpaq qhawachinanta ima, entienderqa. Payqa, achkha wawasniyuq kaspapis, chay ranqhananta saqirqa, kunantaq wak imasta ranqhan familianta uywananpaq. Chay ruwasqanraykutaq, pay, warmin, phichqa wawasninmanta iskay ima, bautizakunkuña, llimphu yuyaywantaq sunqu kʼajaywan allin willaykunata willachkanku.
Amigosta akllachkaspa
Wakinkunaqa, mana cristianos kaqkunawan puriyta akllay, sapa jukmanta kasqanta yuyanku. ¿Ajinachu? ¿Imatá Biblia nin? Chaypaqqa juk hermanamanta parlarina. Payqa mana Jehovamanta sutʼinchaq waynawan juk raymiman riyta munarqa. Ajinata ruway mana allinchu kasqanta niptinkupis, payqa, payllamanta kasqanta yuyaspa, chay raymiman rirqa. Chayaspa juk chhikanta karisqantawan, puñunapaq drogawan chhapusqa ukyanata jaywaykurqanku. Pisi horasman rikchʼarispataq, chay “amigon” paywan qhariwarmijina puñuykusqanta reparakusqa (Génesis 34:2, kikinchay).
Ichá mana ajina llakiypipunichu rikukusunchik, mana cristianos kaqkunawan tantakuspa. Chaywanpis Biblia niwanchik: “Yachayniyojkunawan purejqa yachayniyojllataj kanqa. Wampu runaswan purejrí mana allinman chayanqa”, nispa (Pro. 13:20). Arí, sutʼi chayqa, wampu runaswan puriyqa, mana allinman apawasunchik. Proverbios 22:3 pʼiti nin: “Yuyayniyojqa sajra kajta rikuspa, pakakun; mana yuyayniyojrí sajraman chimpaykun, chantaqa ñakʼarin”, nispa. Saqra runaswan puriyqa, pisimanta pisi Jehovamanta karunchawasunman (1 Cor. 15:33; Sant. 4:4).
Imaynatachus pʼachallikunanchikta akllachkaspa
Pʼachallikunapaq, sapa kuti wakjina pʼachas rikhurimun. Chaywanpis Biblia imaynatachus pʼachallikunamanta, kʼachanchakunamanta ima, yachachisqanqa kikillanpuni. Cristianasmanta parlaspa Pablo nirqa: “Maychus kajta pʼachallikuchunku, allin yuyayniyoj, llampʼu sonqoyojtaj”, nispa. Kay nisqanqa, qharispaqpis kikillantaq (1 Tim. 2:9). Pabloqa, mana kamachichkarqachu tukuynin cristianos kikinta pʼachallikunankuta, nitaq wakchasjina pʼachallikunankutachu. Chaywanpis maychus kaqta pʼachallikunankuta nirqa, manataq runaykachanankupaqjinachu.
Tapurikusunman: “Aychap munayninta rikchʼarichinapaqjina pʼachallikuspa, ¿niymanchu allin yuyaywan llampʼu sunquwantaq pʼachallikusqayta? Imayna pʼachallisqachus kachkasqayta rikuwaspa, ¿wakkuna imayna runachus kasqaymanta pantasqatachu yuyankuman?”. Mana pitapis miskʼachinapaqqa, Pablop nisqanta kasukuna, pay nirqa: “Amataj pipis maskʼachunchu paypa allinnillantaqa, astawanqa sapa uj maskʼachun ujkunaj allinninkutapis”, nispa (2 Cor. 6:3; Fili. 2:4).
Qullqirayku chʼampaykunata allinchachkaspa
Corinto qutuchakuypi chʼawkiyanakuymanta jatuchaq chʼampaykuna kachkaptin, Pablo qillqarqa: “Imaraykutaj mana chʼinllamanta pacienciakunkichejchu, sajrata ruwasojtiykichej? Aswan allin kanman imaykichejtapis apakapojta saqenaykichej”, nispa. Arí, aswan allin karqa, hermanospura mana creeq juezman apanakunankumantaqa, imankutapis apakapuqta saqinanku (1 Cor. 6:1-7). Estados Unidosmanta juk hermano kay yuyaychayta kasukurqa. Payqa, juk hermanowan llamkʼaq, manataq machkha qullqitachus payman qupunanmanta juk yuyayllaman chayayta atirqankuchu. Chayrayku paykunaqa, Bibliap nisqanmanjina achkha kutita tantakurqanku, manataq chʼampayninkuta allincharqankuchu. Jinapi chay chʼampayninkuta “qutuchakuyman”, nisunman ancianosman willarqanku, paykunawan allinchanankupaq (Mat. 18:15-17).
Chaywanpis, chay chʼampayta manapuni allincharqankuchu. Chayrayku, chay llamkʼaq hermano, Jehovamanta mañakuspa, pisi qullqita japʼikapurqa, yuyasqanmanjina achkha qullqita japʼinan kachkaptinpis. ¿Imaptin? Pay kikin astawan qhipaman sutʼinchan: “Mana juk yuyayllaman chayasqaykuqa, kusiyniyta, Diosta yupaychanaypaq achkha tiempoyta ima, qhichuchkawarqa”, nispa. Ajinata ruwasqanmantapacha chay hermanoqa, kusiyta tarisqanta, Jehovapaq llamkʼaspa bendecionesninta japʼisqanta ima repararqa.
Imallatapis ruwachkaspa
Pisi imaspipis, mana munasqanchiktapuni ruwakunanta maskʼayqa, bendicionesta apamuwanchik. Jatun tantakuymanta ñawpaq pʼunchaynin, casarasqa precursores, sutʼiyayta rispa iskayninkupaq tiyanasta japʼikurqanku. Chay tantakuy qallarisqantawan juk familia achkha wawasniyuq, chay juntʼa coliseoman chayarqanku. Chay familia mana maypi tiyakuyta atisqankuta rikuspa, chay casarasqa precursores iskaynin tiyanasninkuta qurqanku, jinamanta chay familiaqa, khuska tiyakurqanku. Chaymanta qhipan pʼunchaykunaman, chay familiaqa, chay precursoresman juk cartata qillqarqanku mayta agradecekunankupaq. Chay cartapitaq sutʼincharqanku chay pʼunchaypi tantakuyman qhipata chayasqankumanta, llakisqa kasqankuta. Chaywanpis chay llakiyninkuqa kusiyman tikrakurqa, chay precursorespa kʼacha kayninkurayku.
Wakkunata yanapayta atispaqa, ama allinnillanchikta maskʼanachu. Ajinata munakuyninchikta rikuchisun chayqa, ‘mana munaynillanchiktachu maskʼasunchik’, manaqa hermanosninchikwan, runa masinchikwanpis, allinpi kawsakuyta maskʼasunchik (1 Cor. 13:5, 6). Jinamanta Jehovap amigollanpuni kayta atisunchik, chaytaq mana imawanpis kikinchakunchu.
[20 paginapi dibujo/foto]
Imayna pʼachatachus rantikuyta munasqanchikta, ¿qhisachananchikpaqjinachu kachkanchik?
[20, 21 paginaspi dibujo/foto]
¿Tiyananchikta wak hermanoman qunanchikpaqjinachu kachkanchik?