IREN ONOP 15
Alasang Sises oh Kolokolete Popohl
“Sapwellimen Koht popohl me inenen siksang madamadau en aramas koaros pahn pere amwail mohngiong.”—PIL. 4:7.
KOUL 113 Atail Popohl
AUDEPEN ONOP a
1-2. Dahme kahrehda Sises ketin tihwohla laud?
NI KAIMWISEKLAHN rahno me e ketiket sampah nin duwen aramas emen, Sises ketin tihwohla laud. Kereniong e pahn ketin lelohng kalokolok laud sang aramas suwed kan oh kamakamala. Sises sohte ihte ketin pwunodki me e pahn kereniong pwoula. E uhdahn ketin poakohng Semeo oh kupwurki kaperenda ih. Sises mwahngih me ma e kolokolete sapwellime lelepek erein kasongosong laud me e pahn kereniong lel, e pahn ketin sewese kadehdehda mwaren Siohwa. E pil ketin poakohng aramas akan, oh e mwahngih me kitail kak ahneki koapworopwor en mour soutuk ma e kolokolete eh lelepek ong Koht lao e pwoula.
2 Mendahki Sises ketin tihwohla, e ketin kolokolete popohl. E mahsanihong sapwellime wahnpoaron ko: “I kihong kumwail ei popohl.” (Sohn 14:27) E ketin kolokolete “sapwellimen Koht popohl,” me iei meleilei me kin kohsang ahn emen eh ahneki nanpwungmwahu rehn Siohwa. Soangen popohl wet sewese kihsang pwunod me Sises sapwellimanki.—Pil. 4:6, 7.
3. Dahme kitail pahn tehkpene nan iren onop wet?
3 Sohte emen rehtail pahn lelohng soangen pwunod laud me Sises ketin dadaur pah, ahpw koaros me kin idawehn Sises pahn lelohng kasongosong kan. (Mad. 16:24, 25; Sohn 15:20) Duwehte Sises, mie ahnsou kan me kitail pil pahn pwunodada. Dahme kitail kak wia pwe kitail en dehr nohn pwunod oh sohla ahneki popohl? Kitail pahn tehkpene soahng siluh me Sises ketin wia erein eh ketin kalohk nin sampah oh kilang ia duwen atail kak alasang ih ni atail kin lelohng kasongosong kan.
SISES KIN KALAPW KETIN KAPAKAP
4. Nin duwen me 1 Deselonika 5:17 kasalehda, dahme kasalehda me Sises kin kalapw ketin kapakap erein kaimwiseklahn rahn me e ketiket sampah?
4 Wadek 1 Deselonika 5:17. Erein kaimwiseklahn rahn me Sises ketiket sampah, e kin kalapw ketin kapakap. Ni eh ketin kasalehiong sapwellime tohnpadahko ko ia duwen arail pahn wia katamanpen eh pwoula, e ketin kapakapki pilawao oh waino. (1 Kor. 11:23-25) Mwohn arail mweselsang wasa me re wia kasarawien Pahsohpao, e ketin kapakapki sapwellime tohnpadahk ko. (Sohn 17:1-26) Ni eh ketin lella Nahna Olip nipwongo iangahki sapwellime tohnpadahk ko, e ketin pwurupwurehng wie kapakap. (Mad. 26:36-39, 42, 44) Oh kaimwiseklahn mahsen kan me Sises mahsanih mwohnte eh pwoula pil wia kapakap ehu. (Luk 23:46) Sises patohwan kapakapkihong Siohwa duwen mehkoaros me wiawi erein kaimwiseklahn rahn en sapwellime mour nin sampah.
5. Dahme kahrehda ahn wahnpoaron ko eimah luwetala?
5 Ehu kahrepe me Sises kak ketin dadaur pahn kasongosong iei pwehki e ketin likih Semeo oh ketin kasalehda met sang ni eh kin kalapw kapakap ong ih. Weksang Sises, wahnpoaron ko sohte nantihong kapakap nipwongo. Pwehki met, arail eimah luwetala ni ahnsou me re lelohng kasongosong. (Mad. 26:40, 41, 43, 45, 56) Ni atail kin lelohng kasongosong kan, kitail pahn kolokolete lelepek ihte ma kitail kin idawehn sapwellimen Sises mehn kahlemeng oh “poadidiong kapakap.” Dahme kitail kak kapakapki?
6. Ia duwen pwoson eh pahn sewese kitail kolokolete popohl?
6 Kitail kak kapakap ong Siohwa pwehn ketin ‘kalaudehla atail pwoson.’ (Luk 17:5; ) Kitail anahne pwoson pwehki Sehdan pahn kasonge koaros me kin idawehn Sises. ( Sohn 14:1Luk 22:31) Ia duwen pwoson eh pahn sewese kitail en kolokolete popohl pil ni ahnsou me kitail ahneki kahpwal tohto? Ni atail wiahier soahng koaros me kitail kak pwehn powehdi kahpwal ehu, atail pwoson me Siohwa pahn ketin sewese kitail pahn kauhdi atail pwunod pwehki kitail ese me E pahn ketikihda sawas me keieu mwahu ni ahnsou me konehng. Pwehki kitail ese me e ketin mwahngih laudsang kitail dahme e pahn ketin wia, kitail kin ahneki popohl nan mohngiongitail oh atail madamadau.—1 Pit. 5:6, 7.
7. Dahme ke sukuhlkihsang Robert?
7 Kapakap kin sewese kitail en kolokolete popohl loalatail sohte lipilipil soangen kasongosong dah kitail lelohng. Medewehla Robert, elder lelepek men me met sounpar 80 samwa. E nda: “Kaweid en Pilipai 4:6, 7 sewese ie en dadaur pahn kahpwal tohto nan ei mour. I lelohng kahpwal en mwohni. Oh erein ahnsou ehu I sohla papah nin duwen elder men.” Dahme sewese Robert en kolokolete eh popohl? E nda: “I kin mwadangete kapakap ni ahnsou me I tepida pwunod. I kamehlele me ei kapakap pak tohto oh pil ni ngidingid, e pil kin kalaudehla ei popohl.”
SISES KETIN NGOANGKI KALOHK
8. Nin duwen me Sohn 8:29 mahsanih, dahme pil kin kahrehda Sises en ketin kolokolete sapwellime popohl?
8 Wadek Sohn 8:29. Sises ketin kolokolete sapwellime popohl pil erein e ketin wie lokolok pwehki e mwahngih me e kin kaperenda kupwuren Semeo. E ketin kolokolete peik ni ahnsou me e apwal ong ih en ketin wia met. E ketin poakohng Semeo oh ketin wiahki eh doadoahk en papah Siohwa me keieu kesempwal nan sapwellime mour. Mwohn e ketidihdo sampah, e wia sapwellimen Koht “sounsawas emen.” (Lep. Pad. 8:30) Oh erein eh ketiket sampah, e ketin ngoangki padahkihong meteikan duwen Semeo. (Mad. 6:9; Sohn 5:17) Doadoahk wet wadohng Sises peren laud.—Sohn 4:34-36.
9. Ia duwen atail soupisengkihla kalohk eh kak sewese kitail en kolokolete popohl loalatail?
9 Kitail kak alasang Sises sang ni atail peikiong Siohwa oh kin “pwerisekiong wia soahng tohto nan doadoahk en Kauno ahnsou koaros.” (1 Kor. 15:58) Ni atail kin “soupisengkihla” doadoahk en kalohk, met kalaudehla atail ahneki madamadau pwung duwen atail kahpwal kan. (Wiewia 18:5) Karasepe, aramas akan me kitail tuhwong nan kalohk kin kalapw ahneki kahpwal kan me laudsang atail. Ahpw ni arail sukuhlki en poakohng Siohwa oh doadoahngki sapwellime kaweid, arail mour kin mwahula oh arail nsenamwahu kin laudla. Ahnsou koaros me kitail kilang met wiawi, e kin kalaudehla atail kamehlele me Siohwa pahn ketin apwalih kitail. Oh atail kamehlele met kin sewese kitail en kolokolete popohl loalatail. Emen sister me erein eh mour ahneki pepehm me sohte mie katepen eh mour oh kin nsensuwed laud kamehlele met. E nda: “Ni ei kin soupisengkihla kalohk, I kin kak kaunda ei pepehm kan oh ahneki peren. I ahneki madamadau wet pwehki ni ei kin iang kalohk, ih ahnsou me I kin keieu karanih Siohwa.”
10. Dahme ke sukuhlkihsang Brenda?
10 Pil medewehla emen sister me adaneki Brenda. Ih oh nah serepeino kohwahki soumwahu uhdahn laud. Brenda sohte kak alu oh kin anahne wheelchair pwehn mwekidseli oh e pil uhdahn luwet. Ekei pak e iang kalohk ihmw lel ihmw, ahpw wiepen kalohk me e kin keieu wia iei ntingihada kisinlikou kan. E nda: “Ni ahnsou me I wehwehkihla oh pohnese me ei soumwahwo sohte kak mwahula nan koasoandi wet, e sewese ie en kilangwohngete ei doadoahk en kalohk. Ni mehlel, ni ei kin kohla kalohk, I sohla kin medemedewe ei pwunod kan. Ahpw e kin kahrehiong ie en medemedewehte ei pahn sewese irail kan me I kalohk ong nan wasahn kalohk me ei mwomwohdiso kin apwalih. Oh e pil kin katamankihong ie duwen koapworopwor kaselel ong ahnsou kohkohdo.”
SISES KETIN MWEIDOHNG KOMPOAKEPAH KAN EN SEWESE IH
11-13. (a) Dahme wahnpoaron ko oh meteikan wia pwehn kadehdehda me re wia kompoakepah mehlel kei ong Sises? (b) Ia duwen Sises eh ketin mwekidki sawas en kompoakepah kan?
11 Erein ahnsou me Sises ketin kalokalohk, sapwellime wahnpoaron lelepek ko wia kompoakepah mehlel kei. Irail wia soangen kompoakepah kan me Paipel mahsanih duwe: “Ekei kompoakepah . . . kin loalopwoatpene laudsang pirien kan.” (Lep. Pad. 18:24) Sises kin ketin kesempwalki soangen kompoakepah kan me duwehte met. Erein sapwellime doadoahk en kalohk, pein rie kan sohte kin pwoson ih. (Sohn 7:3-5) Mie pak me kiseh kan pil medewe me e sahliellahr. (Mark 3:21) Weksang met, Sises kak mahsanihki sapwellime wahnpoaron lelepek ko nipwongo mwohnte eh pwoula: “Kumwail me kin mihmihte rehi nan ei apwal akan.”—Luk 22:28.
12 Mie ekei pak me wahnpoaron ko kansensuwedihada Sises, ahpw e sohte kin ketin tetehkte arail sapwung kan. E kin mwahngih duwen arail pwoson ih. (Mad. 26:40; Mark 10:13, 14; Sohn 6:66-69) Ni pwongo me e ketiket rehrail mwohn eh ketin kamakamala, Sises mahsanihki ohl loalopwoat pwukat: “I pahn ekerkin kumwail kompoakepahi pwehki ei kasalehiongkumwailehr soahng koaros me I rongasangehr rehn Semei.” (Sohn 15:15) Kompoakepahn Sises ko uhdahn kin kangoange ih. Sawas me re patohwanohng ih erein sapwellime doadoahk en kalohk kin uhdahn kaperenda Sises.—Luk 10:17, 21.
13 Patehng wahnpoaron ko, mie ekei kompoakepahn Sises kan, ohl oh lih, me sewese ih nan kalohk oh ni ahl akan me uhdahn katapan. Ekei luke ih ong imwarail ko, eri mie wasa me e kak sak ie. (Luk 10:38-42; Sohn 12:1, 2) Ekei pil iang ih seiloak oh kin ehukihong ih arail dipwisou kan. (Luk 8:3) Kompoakepahn Sises kan kin men sewese ih pwehki re ese me e pahn ketin sewese irail. E ketin wiahda soahng mwahu kan ong irail oh sohte ketin kasik me irail en wia laudsang me re kak. Sises ketin unsek ahpw e ketin kalahnganki sawas me kompoakepah soh unsek kan wiahiong ih. Oh kitail kak kamehlele me re sewese ih en ketin kolokolete sapwellime popohl.
14-15. Ia duwen atail kak wiahda kompoakepatail mwahu kan, oh ia duwen arail kak sewese kitail?
14 Kompoakepatail mwahu kan pahn sewese kitail en loalopwoatohngete Siohwa. Oh ahl me keieu mwahu en wiahda kompoakepatail mwahu kan iei en wia kompoakepah mwahu men. (Mad. 7:12) Karasepe, Paipel kangoange kitail en doadoahngki atail ahnsou oh kehl pwehn sewese meteikan, ahpw mehlel irail kan ‘me mie arail anahn.’ (Ep. 4:28) Ke kak medewehda emen nan omw mwomwohdiso me ke kak sewese? Ke kak kohla ni sidohwa ong emen me sohte kak pedoisang imwe pwehki e mahla de kohwahki soumwahu? Ke kak sewesehki peneinei ehu kanarail mwenge pwehki sohte itar neirail sent? Ma ke ese doadoahngki website en jw.org® oh JW Library® app, ke kak sewese meteikan nan omw mwomwohdiso ren esehla doadoahngki mepwukat? Ni atail kin soupisengkihla atail sewese meteikan, kitail kin uhdahn peren.—Wiewia 20:35.
15 Kompoakepatail kan me kitail wiahda pahn sewese kitail ni atail kin lelohng kasongosong kan, oh sewese kitail en kolokolete popohl loalatail. Duwehte Elihu me rong mwahu ni Sohp eh koasoia duwen eh kahpwal kan, kompoakepatail kan kin sewese kitail ni arail kin kanengamah oh rong mwahu ahnsou me kitail kin ndaiong irail atail pepehm kan. (Sohp 32:4) Kitail en dehr kasik me kompoakepatail kan pahn wiahda atail pilipil, ahpw e wia elen erpit ma kitail rong arail kaweid me poahsoankihda Paipel. (Lep. Pad. 15:22) Duwehte Nanmwarki Depit me ni aktikitik ale sawas sang rehn kompoakepah kan, kitail en dehr pohnmwahso oh soikala sawas me kompoakepatail kan kin kihda ni ahnsou me kitail anahne. (2 Sam. 17:27-29) Ni mehlel, soangen kompoakepah mwahu kan me duwehte met wia kisakis ehu sang rehn Siohwa.—Seims 1:17.
IA DUWEN ATAIL KAK KOLOKOLETE POPOHL
16. Nin duwen me Pilipai 4:6, 7 kasalehda, ia ihte ahl me kitail kak alehdi popohl? Menlau kawehwehda.
16 Wadek Pilipai 4:6, 7. Dahme kahrehda Paipel mahsanih me kitail kak alehdi popohl me Siohwa ketikihda “pwehki Krais Sises”? Kitail kak ahneki popohl poatopoat nan atail madamadau oh mohngiong ihte ma kitail wehwehki oh pil pwoson pwukoa me Sises ahneki nan sapwellimen Siohwa koasoandi. Karasepe, pwehki sapwellimen Sises pweinen pweipwei sapahlo, kitail kak ale mahkpen atail dihp kan koaros. (1 Sohn 2:12) Madamadau wet kin uhdahn kamweitkitailla! Nin duwen Nanmwarki en Wehin Koht, Sises pahn ketikihsang soangen lokolok koaros me kitail ahneki pwehki Sehdan oh eh koasoandi. (Ais. 65:17; 1 Sohn 3:8; Kaud. 21:3, 4) Met kihong kitail koapworopwor kaselel ehu me kitail kak kasik ahnsou kohkohdo! Oh mendahki Sises ketikihong kitail doadoahk apwal ehu, e kin ketin ieiang kitail, sewesewese kitail erein kaimwiseklahn koasoandi wet. (Mad. 28:19, 20) Met kin kalaudehla atail eimah! Kamweit, koapworopwor, oh eimah wia soahng kesempwal kei me kitail anahne pwe kitail en ahneki popohl.
17. (a) Ia duwen Kristian men eh kak kolokol eh popohl? (b) Nin duwen me Sohn 16:33 inoukihda, dahme kitail pahn kak wia?
17 Eri, ia duwen omw kak kolokolete popohl ni ahnsou me ke kin pwunodkihda kasongosong laud kan? Ke kak wia met sang ni omw alasang soahng kan me Sises ketin wia. Keieu, kapakap, oh pousehlahte kapakap sohte lipilipil dahme pahn wiawi. Keriau, peikiong Siohwa oh ngoangki kalohk, pil ni ahnsou me apwal en wia met. Oh kesiluh, koapworopworki kompoakepahmw kan en seweseiuk erein omw kahpwal kan. Eri sapwellimen Koht popohl pahn pere omw madamadau oh mohngiong. Oh duwehte Sises, ke pahn kalowehdi kasongosong koaros.—Wadek Sohn 16:33.
KOUL 41 Komw Ketin Karonge Ei Kapakap
a Kitail koaros ahneki kahpwal kan me kak kahrehda en apwal en ahneki popohl. Iren onop wet pahn koasoia soahng siluh me Sises ketin wia oh me kitail kak wia pwehn kolokolete popohl, pil ni ahnsou me kitail kin dadaur pahn kasongosong laud kan.