Przejdź do zawartości

Przejdź do spisu treści

Jak zabiegać o szczęście w rodzinie

Zaszczepiaj dzieciom zasady moralne

Zaszczepiaj dzieciom zasady moralne

Loida *, matka z Meksyku: „W szkole rozdaje się prezerwatywy, więc młodzi myślą, że dopóki się zabezpieczają, nie ma nic złego w uprawianiu seksu”.

Nobuko, matka z Japonii: „Spytałam syna, co zrobi, jeśli zostanie ze swoją dziewczyną sam na sam. A on na to: ‚Nie wiem’”.

KIEDY twój syn lub córka zaczęli raczkować, czy nie starałeś się jakoś zapewnić im bezpieczeństwa? Może założyłeś osłony na gniazdka, schowałeś ostre przedmioty albo zatarasowałeś schody.

Och, gdyby ochrona nastolatka była równie prosta! Teraz masz znacznie poważniejsze zmartwienia. Niewykluczone, że się zastanawiasz: „Czy mój syn nie ogląda pornografii? Czy córka nie rozsyła przez komórkę swoich rozbieranych zdjęć?”. A może obawiasz się najgorszego i zadajesz sobie pytanie: „Czy moje dziecko z kimś nie sypia?”.

Kontrola nie rozwiązuje problemu

Niektórzy rodzice tak bardzo chcą chronić swą pociechę, że zaczynają zachowywać się jak patrol policyjny. Przez 24 godziny na dobę próbują kontrolować każdy krok dziecka. Często jednak przekonują się, że nauczyło się ono sprytnie ukrywać przed nimi postępowanie, którego nie aprobują.

Jak widać, ciągła kontrola nie rozwiązuje problemu. Jehowa Bóg nie kontroluje swych stworzeń, by skłonić je do posłuszeństwa. Ty także nie powinieneś zachowywać się jak policjant (Powtórzonego Prawa 30:19). W jaki więc sposób mógłbyś pomóc dzieciom podejmować mądre decyzje w kwestiach moralnych? (Przysłów 27:11).

Przede wszystkim powinieneś rozmawiać z nimi na te tematy. Dobrze jest zacząć to robić, kiedy są jeszcze małe (Przysłów 22:6) *. Gdy wkroczą w wiek dojrzewania, dalej rozmawiaj. To ty powinieneś być dla nich najważniejszym źródłem rzetelnych informacji. „Ludzie myślą, że wolimy rozmawiać o seksie z rówieśnikami, ale to nieprawda” — wyznaje Alicia z Anglii. „Największe zaufanie mamy do tego, co mówią rodzice”.

Ugruntowany system wartości

Oczywiście nastolatki powinny wiedzieć, skąd się biorą dzieci, lecz to za mało. Muszą też mieć „władze poznawcze wyćwiczone, aby odróżniać to, co właściwe, od tego, co niewłaściwe” (Hebrajczyków 5:14). Dlatego potrzebują jasno określonych zasad moralnych, których mogłyby trzymać się w życiu. Jak zaszczepić im takie zasady?

Najpierw przeanalizuj wartości, które sam wyznajesz. Być może jesteś mocno przekonany, że stosunki płciowe między osobami niezwiązanymi węzłem małżeńskim oraz inne formy rozpusty są czymś złym (1 Tesaloniczan 4:3). Prawdopodobnie dzieci nie tylko znają twoje stanowisko w tej sprawie, ale potrafią nawet zacytować odpowiednie wersety biblijne. Spytane, bez namysłu powiedzą, że seks przedmałżeński jest niedopuszczalny.

To jednak nie wystarczy. W pewnej książce zauważono, że choć młodzi mogą zgadzać się z opinią rodziców na temat kontaktów seksualnych, bywa to powierzchowne. „Nie ukształtowali jeszcze własnych poglądów. Gdy znajdą się w nieoczekiwanej sytuacji i muszą szybko podjąć decyzję, jak daleko się posunąć, są zdezorientowani i mają duży problem” (Susan Browning Pogány, Sex Smart). Właśnie dlatego trzeba zadbać, by dzieci miały ugruntowany system wartości. Oto kilka pomocnych rad.

Otwarcie mów o swoich zasadach.

Czy jesteś przeświadczony, że stosunki płciowe są dopuszczalne tylko w obrębie małżeństwa? Mów o tym dzieciom — często i wyraźnie. Jak wynika z pewnych badań, „gdy rodzice jasno stawiają sprawę, iż nie akceptują seksu nastolatków, istnieje większe prawdopodobieństwo, że ich dorastające dzieci nie podejmą współżycia zbyt wcześnie” (Debra Haffner, Beyond the Big Talk).

Naturalnie, jak już wspomniano, samo mówienie o zasadach nie gwarantuje, że syn czy córka będą się ich trzymać. Jednakże budując rodzinny system wartości, tworzysz podstawę, na której dzieci mogą zbudować własny. Badania potwierdzają, że wielu młodych — nawet jeśli buntuje się w wieku dorastania — z czasem przyswaja sobie wartości, którymi kierują się ich rodzice.

SPRÓBUJ POSTĄPIĆ TAK: Wykorzystaj informacje podawane w mediach, aby sprowokować rozmowę i przypomnieć, jakie wyznajesz zasady. Gdy na przykład usłyszysz doniesienie o nadużyciach seksualnych, możesz tak je skomentować: „To straszne, jak niektórzy mężczyźni krzywdzą kobiety. Jak myślisz, skąd coś takiego przychodzi im do głowy?”.

Przedstawiaj całą prawdę o kontaktach intymnych.

Ostrzeżenia są niezbędne (1 Koryntian 6:18; Jakuba 1:14, 15). Jednak Biblia ukazuje stosunki płciowe głównie jako dar od Boga, a nie jako pułapkę Szatana (Przysłów 5:18, 19; Pieśń 1:2). Jeśli mówisz dzieciom wyłącznie o niebezpieczeństwach związanych z seksem, przekazujesz im wypaczony, niebiblijny pogląd na ten temat. Corrina, młoda Francuzka, wyznaje: „Moi rodzice co chwila podkreślali, jak zła jest niemoralność. Przez to negatywnie nastawili mnie do seksu”.

Zadbaj o to, by twoje dzieci znały całą prawdę o kontaktach seksualnych. Nadia, matka z Meksyku, mówi: „Zawsze chciałam, by moje dzieci rozumiały, że współżycie płciowe jest czymś pięknym i naturalnym — jest darem od Jehowy Boga, danym ludziom po to, by mogli czerpać z niego radość. Ale dar ten został zarezerwowany dla małżeństw. Zależnie od tego, jaki zrobimy z niego użytek, może nas uszczęśliwić lub przysporzyć nam cierpień”.

SPRÓBUJ POSTĄPIĆ TAK: Następną rozmowę o życiu intymnym zakończ pozytywnie. Nie obawiaj się przedstawiać kontaktów seksualnych jako wspaniałego Bożego daru, którym twój syn lub córka będą mogli się cieszyć, gdy w przyszłości założą rodzinę. Upewniaj dzieci, że do tego czasu są w stanie trzymać się Bożych zasad moralnych.

Ucz dzieci analizowania konsekwencji.

Bez względu na to, w jakiej dziedzinie nastolatek podejmuje decyzje, powinien umieć dostrzec różne możliwości i przeanalizować wszelkie za i przeciw. Nie łudź się, że wystarczy, by wiedział, co jest dobre, a co złe. „Kiedy myślę o błędach swojej młodości”, wspomina Emma z Australii, „widzę, że sama znajomość Bożych zasad nie oznacza jeszcze, iż się z nimi zgadzamy. Trzeba rozumieć, jakie korzyści przynosi wprowadzanie ich w czyn i jakie skutki pociąga za sobą ich lekceważenie”.

Biblia, podając nakazy Boże, często mówi też o konsekwencjach wynikających z ich łamania. Na przykład Księga Przysłów 5:8, 9 zachęca młodego człowieka, by wystrzegał się rozpusty, bo w przeciwnym razie ‛odda drugim swą godność’. Jeśli wda się w seks przedmałżeński, to postąpi wbrew własnym zasadom, nadszarpnie swoje stosunki z Bogiem i może utracić szacunek do samego siebie. A jeśli w przyszłości spotka osobę, dla której te sprawy są ważne, będzie dla niej znacznie mniej atrakcyjnym kandydatem na współmałżonka. Rozmyślanie nad fizycznymi, emocjonalnymi i duchowymi skutkami lekceważenia prawa Bożego może utwierdzić nastolatka w postanowieniu, że będzie się go trzymać *.

SPRÓBUJ POSTĄPIĆ TAK: Posłuż się przykładem, który uzmysłowi dziecku mądrość norm Bożych. Mógłbyś zacząć w ten sposób: „Ognisko to dobra rzecz, ale nie można tego powiedzieć o pożarze lasu, prawda? Jaki związek ma ten przykład z granicami, które Bóg nakreślił w sprawach życia intymnego?”. Wykorzystaj wersety z Księgi Przysłów 5:3-14, by pomóc dziecku zrozumieć bolesne konsekwencje niemoralności.

Takao, 18-latek z Japonii, przyznaje: „Wiem, że powinienem robić to, co słuszne, ale ciągle muszę toczyć walkę z pragnieniami ciała”. Wielu młodych mających podobne odczucia czerpie pociechę z faktu, że nie są w tym odosobnieni. Nawet apostoł Paweł, lojalny chrześcijanin, napisał: „Gdy chcę czynić to, co słuszne, jest we mnie to, co złe” (Rzymian 7:21).

Młodzi powinni zdawać sobie sprawę, że dobrą stroną takiej walki jest to, iż skłania ona do refleksji nad sobą — do zastanowienia się: „Czy chcę być człowiekiem odpowiedzialnym, trzymać się zasad i wiernie służyć Bogu, czy raczej wolę być słabeuszem bez charakteru?”. Jeśli dziecko ma zaszczepione zasady moralne, łatwiej mu będzie zająć mądre stanowisko.

^ ak. 3 Niektóre imiona w tym artykule zostały zmienione.

^ ak. 10 Wskazówki, jak rozpocząć z dzieckiem rozmowę o sprawach intymnych i jak udzielać mu informacji odpowiednich do wieku, można znaleźć w Strażnicy z 1 listopada 2010 roku, strony 12-14.

^ ak. 22 Więcej informacji na ten temat zamieszczono w Przebudźcie się! z kwietnia 2010 roku, w artykule „Młodzi ludzie pytają: Czy seks by nas do siebie zbliżył?” (wydawnictwo Świadków Jehowy).

ZASTANÓW SIĘ...

  • Po czym mogę poznać, że moje dziecko ma silny kręgosłup moralny?

  • Czy w rozmowach z dzieckiem przedstawiam stosunki intymne głównie jako dar od Boga, czy jedynie jako pułapkę Szatana?