Czy w Liście do Efezjan 2:11-15 apostoł Paweł nawiązywał do literalnego muru oddzielającego Żydów od pogan?

Pisząc List do Efezjan, apostoł Paweł ukazał kontrast między Żydami a „obcymi”. Powiedział, że obie grupy ‛odgradzał mur’ (Efezjan 2:11-15). Miał tu na myśli „Prawo przykazań” nadane za pośrednictwem Mojżesza, ale użyte przez niego słowo „mur” mogło niektórym kojarzyć się z pewnym kamiennym murem istniejącym w rzeczywistości.

W I wieku n.e. w jerozolimskiej świątyni Jehowy było kilka dziedzińców, na które wstęp miały tylko określone grupy ludzi. Na Dziedziniec Pogan mógł wejść każdy, ale dziedzińce w obrębie samej świątyni przeznaczone były dla Żydów i prozelitów. Od przestrzeni ogólnodostępnej dziedzińce te oddzielała kunsztownie wykuta kamienna balustrada (zwana Soreg), wysoka na jakieś 130 centymetrów. Według żydowskiego historyka Józefa Flawiusza umieszczono na niej napisy po grecku i łacinie, ostrzegające pogan, żeby nawet nie próbowali postawić nogi w świętych miejscach.

Odnaleziono jeden taki kompletny grecki napis, który brzmiał: „Żaden cudzoziemiec niechaj nie waży się przekraczać poręczy otaczającej świątynię i ogrodzenia. Ten, który by to uczynił, będzie winien swojej śmierci”.

Paweł najwyraźniej przyrównał do wspomnianego ogrodzenia przymierze Prawa Mojżeszowego, które przez długie wieki oddzielało Żydów od pogan. Ofiarna śmierć Jezusa zniosła przymierze Prawa i tym samym ‛zburzyła mur między nimi’.

Dlaczego najczęściej mowa jest o 12 plemionach Izraela, skoro w rzeczywistości było ich 13?

Plemiona, czyli rody izraelskie, wywodziły się od synów Jakuba, którego imię Jehowa zmienił na Izrael. Patriarcha ten miał 12 synów: Rubena, Symeona, Lewiego, Judę, Dana, Naftalego, Gada, Aszera, Issachara, Zebulona, Józefa i Beniamina (Rodzaju 29:32 do 30:24; 35:16-18). Jedenastu braci dało początek plemionom nazywanym od ich imion. Nie było jednak plemienia Józefa. Pojawiły się natomiast dwa plemiona wywodzące się od jego synów — Efraima i Manassesa — którzy zostali pełnoprawnymi głowami plemion. W ten sposób liczba plemion Izraela sięgnęła 13. Dlaczego zatem w Biblii najczęściej mówi się o 12 plemionach?

Mężczyzn z plemienia Lewiego oddzielono do pełnienia służby w przybytku, a potem w świątyni Jehowy. Zostali oni więc zwolnieni ze służby wojskowej. Jehowa powiedział Mojżeszowi: „Tylko plemienia Lewiego nie wolno ci spisać i ogólnej ich liczby nie wolno ci dołączyć do synów Izraela. I ustanów Lewitów nad Przybytkiem Świadectwa i nad wszelkimi jego sprzętami, i nad wszystkim, co do niego należy” (Liczb 1:49, 50).

Lewici nie otrzymali również działu w Ziemi Obiecanej. Przydzielono im jedynie 48 miast rozrzuconych po całym Izraelu (Liczb 18:20-24; Jozuego 21:41).

Z tych dwóch powodów plemienia Lewiego zazwyczaj nie ujmowano w spisie plemion. I dlatego też najczęściej mówiono, że w Izraelu było 12 plemion (Liczb 1:1-15).

[Prawa własności do ilustracji, strona 21]

Muzeum Archeologiczne w Stambule