OKOŁO sześciu kilometrów na północny zachód od Nazaretu, w którym dorastał Jezus, znajdowała się pewna miejscowość. Nie ma o niej wzmianek w Ewangeliach, ale Józef Flawiusz, żydowski historyk z I wieku, nazwał ją „perłą całej Galilei”. Chodzi o miasto Seforis. Co o nim wiadomo?

Po śmierci Heroda Wielkiego, przypuszczalnie w 1 roku p.n.e., tamtejsi mieszkańcy zbuntowali się przeciw Rzymianom, co doprowadziło do zburzenia miasta. Gdy syn Heroda, Antypas, odziedziczył Galileę oraz Pereę, postanowił wznieść na ruinach Seforis swoją nową stolicę. Miasto odbudowano w stylu grecko-rzymskim, ale ludność stanowili przeważnie Żydzi. Zdaniem profesora Richarda A. Bateya było ono „ważnym ośrodkiem umożliwiającym sprawowanie kontroli nad Galileą i Pereą” — mniej więcej do roku 21 n.e., kiedy to Antypas zbudował nową stolicę, Tyberiadę. W pobliżu Seforis mieszkał wtedy Jezus.

Jak wyjaśnia profesor James Strange prowadzący wykopaliska w Seforis, niegdyś znajdowały się tam archiwa, skarbiec, zbrojownia, banki, gmachy użyteczności publicznej, a także targowiska, na których sprzedawano ceramikę, szkło, wyroby metalowe, biżuterię i różnorodne produkty żywnościowe. Byli tam również tkacze, sprzedawcy odzieży oraz sklepy oferujące meble, kosze, perfumy i tym podobne towary. Liczbę ludności ocenia się na jakieś 8—12 tysięcy.

Czy Jezus bywał w tym dużym mieście, oddalonym o godzinę drogi pieszej od Nazaretu? Ewangelie o tym nie wspominają. Ale w pewnym dziele nadmieniono, że „droga z Nazaretu do Kany Galilejskiej wiodła przez Seforis” (Jana 2:1; 4:46). Z Nazaretu było widać to miasto położone na wzgórzu, wznoszącym się prawie 120 metrów nad poziomem doliny. Niektórzy sądzą, że Jezus miał na myśli właśnie Seforis, gdy powiedział: „Nie można ukryć miasta położonego na górze” (Mateusza 5:14).

Po zburzeniu Jerozolimy w 70 roku n.e. Seforis stało się najważniejszym żydowskim miastem Galilei, a później siedzibą najwyższego sądu, Sanhedrynu. Przez jakiś czas stanowiło kwitnący ośrodek życia naukowego Żydów.

[Mapa i ilustracja na stronie 32]

[Patrz publikacja]

Morze Galilejskie

GALILEA

Kana

Tyberiada

SEFORIS

Nazaret

PEREA

[Prawa własności do ilustracji, strona 32]

Wyroby garncarskie: odnalezione przez Wohl Archaeological Museum, Herodian Quarter, Jewish Quarter. Własność: Company for the Reconstruction of the Jewish Quarter in the Old City of Jerusalem, Ltd