1. Waut vonne groote Veauntwuatunk hauden Joasch, Usija un Josia?

 DE Bibel rät von miere junge Menschen, waut Kjennichs worden en Juda. Joasch wia biejlikj 7 Joa, aus dee Kjennich wort, Usija wia 16 Joa un Josia wia 8 Joa. Stal die daut mol väa, woo daut wudd fa die sennen, wan du aus Kjint ooda Jugentlicha wurscht Kjennich sennen äwa Gott sien Volkj! Waut wurscht du met aul de Macht doonen? Fa dise dree Jugentliche wia daut secha sea schwoa. Oba see kjrieejen de needje Help, daut see daut schwoare kunnen derchstonen un väl goodet doonen.

2. Wuarom es daut goot, äwa Joasch, Usija un Josia äare Jeschicht to studieren?

² Wan wie uk nich Kjennichs sent, kjenn wie oba väl von dise dree Jugentliche ut de Bibel lieren. Dee muaken goode un uk schlajchte Entscheidungen. Aun dise Biespels woa wie seenen, wuarom daut needich es, ons goode Frind to sieekjen, deemootich to bliewen un Jehova wieda to jehorchen.

3. Woo holp de Huaga Priesta Jojada dän Kjennich Joasch, goode Entscheidungen to moaken?

³ Lia von Joasch siene goode Entscheidungen. Aus Joasch junk wia, storf sien Voda un de Huaga Priesta Jojada trock am opp un lieed am äwa Jehova. Joasch muak goode Entscheidungen, wiels hee no dän Rot horcht, waut Jojada am jeef. Joasch wort sikj eenich, Jehova to deenen, un holp uk aundre, daut to doonen. Hee sorjd mau rajcht doafäa, daut Jehova sien Tempel jefikst wort (2. Chr. 24:​1-2, 4, 13-14).

4. Woo kjemt ons daut togood, Jehova siene Jesazen to jehorchen? (Spricha 2:​1, 10-12).

⁴ Wan die wäa lieet, Jehova to leewen un no siene Jesazen to läwen, dan es daut een wieetvollet Jeschenkj (läs Spricha 2:​1, 10, 12; 2:​11, NW). Diene Elren kjennen die opp  veschiedne Wäaj lieren. See wie mol, woo eene Sesta daut jinkj, waut Katya heet, un woo äa Voda ar holp, goode Entscheidungen to trafen. Hee deed jieda Dach met ar toop dän Varsch fa dän Dach derchgonen, wan hee ar no de School brocht. Katya sajcht: “Daut holp mie, daut rajchte to doonen, wan doa Trubbels oppkjeemen.” Oba waut es, wan diene Elren Räajlen oppstalen, waut sikj oppe Schreft stetten, un sikj die daut soo späat, daut dee too strenj sent? Waut kaun die halpen, dee to jehorchen? Eene Sesta, waut Anastasia heet, denkjt daut noch, daut äare Elren sikj Tiet neemen un ar utläden, wuarom see wesse Räajlen oppstalden. See sajcht: “Dit holp mie to vestonen, daut de Räajlen doatoo wieren, mie to beschitzen un nich toom mie Frieheiten wajchnämen.”

5. Waut deit daut aun diene Elren un aun Jehova, waut du deist? (Spricha 22:6; 23:​15, 24-25).

⁵ Wan du dän biblischen Rot nokjemst, waut du kjrichst, dan woaren diene Elren schaftich sennen. Oba noch wichtja es, daut du woascht Gott schaftich moaken, un dien Veheltnis met am woat emma stoakja woaren (läs Spricha 22:6; 23:​15, 24-25). Daut wiest, daut sikj daut werkjlich loont, daut Biespel von dän jungen Joasch notodoonen.

6. No wäms Rot horcht Joasch lota, un woo kjeem daut ut? (2. Chronik 24:​17-18).

⁶ Lia ut Joasch siene schlajchte Entscheidungen. Aus Jojada storf, wäld Joasch sikj schlajchte Frind (läs 2. Chronik 24:​17-18). Hee horcht no de väaschte Mana von Juda, waut Jehova nich leewden. Secha denkjst du uk, daut Joasch haud sult von dise Trubbelmoaka wajchbliewen (Spr. 1:10). Enne Städ daut horcht hee no dee äaren schlajchten Rot. Aus Joasch sien Vada Secharja am proowd trajchttostalen, leet hee dän dootmoaken (2. Chr. 24:​20-21; Mat. 23:35). Woo kunn dee soon schlajchtet doonen! Ieeschtlich muak Joasch goode Entscheidungen, oba lota foll hee vom Gloowen auf un wort een Merda. Un tolatst wort hee von siene ieejne Deena dootjemoakt (2. Chr. 24:​22-25). Sien Läwen haud kunt gaunz aundasch utkomen, wan hee bloos haud wieda no Jehova jehorcht un no dee, waut Jehova leewden. Waut lieescht du von daut?

7. Wäa sellen diene Frind sennen? (See uk daut Bilt.)

⁷ Von Joasch siene schlajchte Entscheidunk lia wie, daut wie ons motten goode Frind sieekjen, waut ons halpen, daut rajchte to doonen; soone, waut Jehova leewen un am schaftich moaken wellen. Wie  kjennen Frind haben, waut ella ooda jinja sent aus wie. Denkj doaraun, daut Joasch väl jinja wia aus sien Frint Jojada. Wan du die Frind wälst, dan denkj mol äwa dit no: “Halpen dee mie, eenen stoakjren Gloowen to kjrieen? Halpen dee mie, no Gott siene Jebooten to läwen? Räden dee äwa Jehova un äwa de Woarheit? Wiesen dee, daut dee Gott siene Jebooten achten? Sajen dee mie bloos daut, waut ekj hieren well, ooda sajen dee mie uk, wan ekj waut orrajcht doo?” (Spr. 27:​5-6, 17). Wan du Frind hast, waut Jehova nich leewen, dan brukst du dee rajcht jesajcht nich. Oba wan du Frind hast, waut Jehova leewen, dan hool die faust aun dee, wiels dee woaren die toom gooden sennen (Spr. 13:20).

8. Aun waut sell wie denkjen, wan wie daut Internet brucken?

⁸ Daut Internet es eene goode Wajch, waut von onse Frind un Famielje to weeten. Oba väl Menschen brucken daut toom sikj groot doonen, un dee stalen doa Bilda un Videos nenn von Sachen, waut dee jekoft ooda jedonen haben. Wan du waut em Internet nennstalst, dan denkj mol äwa dit: “Doo ekj daut toom puchen? Well ekj aundre waut feinet wiesen ooda well ekj mie bloos groot doonen? Lot ekj daut too, daut daut, waut aundre doa nennschriewen, waut aun mie deit? Fang ekj dan uk aun, soo to räden, to denkjen un daut to doonen, waut dee doonen?” Brooda Nathan Knorr, waut von dän Väastaunt wia, jeef disen Rot: “Proow nich, Menschen toom Jefaulen to läwen, wiels tolatst woascht du kjeenem tofräd moaken. Proow, Jehova to jefaulen, dan woascht du uk aul dee jefaulen, waut Jehova leewen.”

9. Waut kunn Usija met Jehova siene Help doonen? (2. Chronik 26:​1-5).

⁹ Lia von Usija siene goode Entscheidungen. De Kjennich Usija wia deemootich, aus hee junk wia. Hee lieed, “Gott sienen Wellen to foljen”. Hee läwd 68 Joa un de mieeschte Tiet säajend Jehova am (läs 2. Chronik 26:​1-5). Usija haft väle Fiend jewonnen un hee sach uk doano, daut Jerusalem goot beschizt wort (2. Chr. 26:​6-15). Usija wia secha sea schaftich, daut hee met Gott siene Help soo väl haud kunt doonen (Liera 3:​12-13).

10. Woo kjeem daut ut, waut Usija deed?

¹⁰ Lia ut Usija siene schlajchte Entscheidungen. De Kjennich Usija wia daut jewant, daut hee aundre kunn väasajen. Doawäajen docht hee veleicht, daut hee aules doonen kunn, waut hee wull. Eenen Dach jinkj Usija en Jehova sienen Tempel nenn un wull doa opp dän Aultoa Weiruak vebrennen. Oba daut wia sea respakjtloos, wiels de Kjennichs hauden nich Frieheit doatoo (2. Chr. 26:​16-18). De Huaga Priesta Asarja proowd am auftohoolen, oba Usija wort sea doll. Daut es schod, oba Usija bleef Jehova nich tru. Doawäajen wort hee met de Leprakrankheit bestroft (2. Chr. 26:​19-21). Woo väl aundasch wudd daut haben kunt utkomen, wan hee deemootich jebläwen wia!

11. Woo kjenn wie wiesen, daut wie deemootich sent? (See uk daut Bilt.)

¹¹ Aus Usija sea väl Macht kjrieech, docht hee nich mea doaraun, daut aul daut goode, waut hee haud, von Jehova kjeem. Waut es de Lia fa ons? Wie wellen em Denkj hoolen, daut de Väarajchten un aul daut goode, waut wie haben, von Jehova kjemt. Wie wellen Jehova fa aul daut dankboa sennen, waut wie doonen kjennen, enne Städ doamet to puchen (1. Kor. 4:7). b Wie motten deemootich sennen un doaraun denkjen, daut wie onvolkomen sent un daut ons eenjemol wäa trajchtwiesen mott. Een Brooda, waut rom  60 Joa es, sajcht: “Ekj hab jelieet, nich fuaz beleidicht to sennen. Wan mie wäa trajchtwiest, wäajen eenen dommen Fäla, waut ekj jemoakt hab, dan proow ekj, mie doarenn to vebätren un Jehova wieda mien bastet to jäwen.” Wan wie Jehova jehorchen un deemootich bliewen, dan woa wie werkjlich schaftich sennen (Spr. 22:4).

12. Woo kjeem Josia Jehova noda, aus hee junk wia? (2. Chronik 34:​1-3).

¹² Lia von Josia siene goode Entscheidungen. Josia wia sea junk, aus hee aunfunk, Jehova noda to komen. Hee wull mea äwa Jehova lieren un sienen Wellen doonen. Fa disen jungen Kjennich wia daut sea schwoa, wiels de mieeschte Menschen deenden faulsche Jetta. Doawäajen must hee mootich sennen un aundre halpen, Jehova oppe rajchte Wajch to deenen. Un daut es krakjt, waut hee deed! Aul ea hee 20 Joa wia, funk hee aun, de faulsche Jetta opptoriemen (läs 2. Chronik 34:​1-3).

13. Waut motst du doonen, wan du die Jehova hanjejäft hast?

¹³ Wan du uk noch sea junk best, kaust du die uk eenich woaren, Jehova noda to komen un mea doavon to lieren, woo hee es, soo aus Josia deed. Wan du daut soo deist, dan woascht du die wellen am hanjäwen. Waut woat daut aun dien Läwen doonen? Luke, waut 14 Joa wia, aus hee sikj deepen leet, säd: “Von nu aun woa ekj proowen, dän Deenst fa Jehova en mien Läwen aun de ieeschte Städ to saten un am proowen schaftich to moaken” (Mar. 12:30). Wan du daut uk soo doonen west, dan woat daut sea goot utkomen fa die!

14. Woo doonen eenje Jugentliche Kjennich Josia no?

¹⁴ Waut fa Schwierichkjeiten woascht du aus Jugentlicha haben, wan du Jehova deenen west? Johan, waut 12 Joa wia, aus hee sikj deepen leet, sajcht, daut siene Schoolpoatna am bemotten wullen, ellektrische Zegoaren to schmieekjen. Waut halpt Johan, nich bietojäwen? Johan denkjt doaraun, daut de ellektrische Zegoaren siene Jesuntheit schoden kjennen un uk sien Veheltnis met Jehova. Rachel, waut 14 Joa wia, aus see sikj deepen leet, sajcht, waut ar halpt, met Schwierichkjeiten enne School foadich to woaren. See sajcht: “Ekj sieekj  mie soont, waut mie halpen kaun, aun Jehova un aun de Schreft to denkjen. Biejlikj wan wie enne School äwa waut lieren, waut mol lang trigj passieet es, dan denkj ekj aun eene Jeschicht ut de Schreft ooda eene Profezeiunk. Ooda wan ekj met wäm von de School räd, dan denkj ekj aun eenen Bibelvarsch, waut ekj dän wiesen kunn.” Wan du uk gaunz aundre Schwierichkjeiten hast, aus waut de Kjennich Josia beläwd, kaust du oba weis sennen un Jehova tru deenen. Wan du aul aus een Jugentlicha lieescht, met Schwierichkjeiten foadich to woaren, woat die daut halpen fa lota.

15. Waut holp Josia, Jehova tru to deenen? (2. Chronik 34:​14, 18-21).

¹⁵ Aus Kjennich Josia ieescht een bät ella wia, funk hee aun, dän Tempel opptofiksen. Aus dee dise Oabeit deeden, fungen dee “daut Buak met däm HARN sien Jesaz, waut de HAR derch Moses jejäft haud.” Un aus hee hieed, waut daut doabennen säd, endad hee fuaz waut, om daut notokomen (läs 2. Chronik 34:​14, 18-21). Wurscht du jleichen, pinkjlich de Bibel to läsen? Un wan du daut aul deist, woo jeit die daut dan? Schrifst du die dee Varzhen opp, waut die kunnen halpen? Luke, wua wie aul ea von räden, sajcht, daut hee sikj daut en een Buak oppschrift, wan hee waut intressauntet finjt. Kunn die daut uk halpen, om Bibelvarzhen ooda waut aundret intressauntet em Denkj to hoolen, waut du jelieet hast? Wan du emma mea von de Schreft lieescht un dee uk väl räakjenst, dan woascht du emma dolla wellen Jehova deenen. Krakjt soo aus daut bie Kjennich Josia wia, woat Gott sien Wuat die halpen, daut rajchte to doonen.

16. Wuarom muak Josia eenen grooten Fäla, un waut lia wie doarut?

¹⁶ Lia ut Josia siene schlajchte Entscheidunk. Aus Josia rom 39 Joa wia, muak hee eenen Fäla, waut mau rajcht sien Läwen kost. Enne Städ daut hee Jehova no Rot fruach, vetrud hee opp sikj selfst (2. Chr.  35:​20-25). Waut kjenn wie doarut lieren? Krakjt endoont woo oolt wie sent ooda woo lang wie aul de Bibel studieet haben, wie motten Jehova emma noda komen. Doa es met en, daut wie am pinkjlich no Rot froagen, sien Wuat studieren un uk no Rot horchen von erfoarne Christen. Wan wie daut doonen, dan woa wie nich soo leicht groote Fäla moaken un wie woaren schaftja sennen (Jak. 1:25).

17. Waut hab wie von de dree Kjennichs von Juda jelieet?

¹⁷ Enne Jugentjoaren kaun eena väl scheenet beläwen. Wie kjennen von Joasch, Usija un Josia lieren, daut junge Menschen kjennen goode Entscheidungen trafen un soon Läwen fieren, waut Jehova jefelt. Oba wie haben jeseenen, daut dise junge Menschen uk Fäla muaken un daut daut sea schlajcht utkjeem. Oba wan du proofst, daut goode notodoonen, waut dee deeden, un nich deeselwje Fäla moakst, dan kaust du schaftich sennen.

18. Waut vonne Biespels ut Schreft wiesen, daut du kaust een schaftjet Läwen haben? (See uk daut Bilt.)

¹⁸ Enne Schreft läs wie noch von mea junge Menschen, waut Jehova deenden un am schaftich muaken un een tofrädnet Läwen hauden. Eent von dise wia David. Hee wia noch sea junk, aus hee sikj wäld, Jehova to deenen. Un lota wort hee een trua Kjennich. Hee muak bieaun Fäla, oba Jehova sach am aus tru aun (1. Kjen. 3:6; 9:​4-5; 14:8). Wan du mea äwa David lieescht, kaun die daut Moot jäwen, Jehova tru to deenen. Ooda du wurscht kjennen mea äwa Markus ooda Timotäus studieren. Du woascht seenen, daut dee aul von junk aun Jehova deenden un uk wiedamuaken. Un Jehova wia met an tofräd un dee hauden een goodet un tofrädnet Läwen.

19. Waut von Läwen kaust du haben?

¹⁹ Woascht du een schaftjet Läwen haben? Daut haft väl doamet to doonen, waut von Läwen du nu aul hast. Wan du die opp Jehova velatst un nich opp die selfst, dan woat hee die halpen, goode Entscheidungen to moaken (Spr. 20:​24, NW). Du kaust een schaftjet un tofrädnet Läwen haben. Hool em Denkj, daut Jehova daut sea schazt, waut du aules fa am deist. Doa es nuscht bätret, waut du en dien Läwen doonen kaust, aus onsen leeftoljen himlischen Voda Jehova deenen!