Woo wort ieeschtemma de Tiet enjedeelt?
WAUT deit eena, wan eena de Tiet weeten well? Dan kjikjt eena secha no siene Hauntua ooda no eene Klock. Wan een Frint die froagen wudd, waut de Tiet wia, woo wurscht du dän daut sajen? Eena kaun daut veschieden sajen. Biejlikj woo?
Well wie mol sajen, daut es eene Stund un 30 Minuten no Klock twalf opp Meddach. Dan wudd eena veleicht sajen, daut es haulf twee. Opp eenje Städen woat uk jesajcht, daut es 1:30 ooda 13:30. Daut sajcht eena doano, wua eena wont un woo daut doa Mood es, oba aul dit meent, daut es 30 Minuten ver twee.
Wan eena de Bibel läst, wundat eena veleicht, woo de Menschen de Tiet don endeelden. Doa wieren uk veschiedne Wäaj, woo dee daut säden. En de Hebräische Schreften rät daut biejlikj von “zemorjes”, “Meddach”, “medden em Dach” un “Owent” (1. Mo. 8:11; 19:27; 43:16; 5. Mo. 28:29; 1. Kjen. 18:26). Oba eenjemol wort de Tiet uk noch krakjta enjedeelt.
Enne Bibeltiet wia daut Mood, daut se Woaka hauden, besonda enne Nacht. Lang ver Jesus siene Jeburt deeden de Israeliten de Nachten en dree Poat deelen, waut see “Nachtwoak” nanden (Psa. 63:7, Friesenbibel). En Rechta 7:19 (Friesenbibel) woat von de “meddlere Nacht’Wacht”, ooda Nachtwoak, jerät. En Jesus siene Tiet deelden de Juden de Nachten en vea Poat, ooda Nachtwoaken, soo aus de Griechen un de Reema daut deeden.
En de Evangelien woat foaken vonne Nachtwoak jerät. Toom Biespel wia daut “enn de veade Nachtwoak”, aus Jesus oppem Wota no daut Boot jinkj, wua siene Jinja wieren (Mat. 14:25, Friesenbibel). En een Jlikjnis säd Jesus: “Wan de Huswieet jewist haud, to woone Stund en de Nacht [ooda ‘Nachtwoak’, NW] de Stäla komen wudd, dan wudd dee jewoakt haben un nich loten en sien Hus enbräakjen” (Mat. 24:43).
Jesus räd von aule vea Nachtwoaken, aus hee to siene Jinja säd: “Blieft waka; wiels jie weeten nich wanea de Har vom Hus trigjkomen woat, auf zeowes ooda medden en de Nacht ooda wan de Hon kjreit, ooda zemorjes” (Mar. 13:35). De ieeschte Nachtwoak wia “zeowes”, un daut wia von Sonnenunjagank bat soo bie Klock näajen zeowes. De tweede wia “medden en de Nacht”, un daut wia von rom Klock näajen zeowes bat Klock twalf. De dredde wia “wan de Hon kjreit”, un daut wia von Klock twalf bat rom Klock dree de Nacht. Daut kaun dise Nachtwoak jewast sennen, aus en de Nacht, wua Jesus faustjenomen wort, de Hon kjreid (Mar. 14:72). Un de vieede Nachtwoak wia “zemorjes”, un daut wia von Klock dree rom bat Sonnenoppgank.
Wan de Menschen to jane Tiet uk nich Klocken ooda Hauntuaren hauden, soo aus wie vondoag dän Dach, hauden dee doawäajen doch eene Wajch toom dän Dach un de Nacht endeelen.