1. Woo kjrie wie Weisheit, un woo es ons dee toom gooden?

AULE Weisheit kjemt von Jehova un hee jeft uk aundre wellich Weisheit. Jakobus 1:5 sajcht: “Wan daut bie irjentwäm von junt aun Weisheit fält, dan saul hee Gott doano froagen. Wiels Gott jiedrem jieren jeft un kjeenen schelt”. De Weisheit von Gott kjrie wie biejlikj, wan wie ons von am belieren loten. Dee kaun ons halpen, daut wie nuscht orrajchtet doonen un daut wie Frind met Jehova bliewen (Spr. 2:10-12). Soo bliew wie “en Gott siene Leew” un luaren no “daut eewje Läwen” (Jud. 21).

2. Wanea woa wie daut mea räakjnen, wan Gott ons trajchtwiest?

² Wie sent onvolkomen un uk veschieden oppjewossen; doawäajen kaun ons daut schwoa sennen, ons trajchtwiesen to loten ooda doa rajcht äwa to denkjen, wan wie belieet woaren. Oba wan wie beläwen, woo goot daut utkjemt, wan Gott ons trajchtwiest, dan woa wie daut mea räakjnen un uk vestonen, daut daut een Bewies fa siene Leew es. Spricha 3:11-12 sajcht: “Mien Kjint, veacht daut nich wan de HAR die belieet, . . . wäm de HAR goot es, däm belieet hee”. Doawäajen sell wie nienich vejäten, daut Jehova bloos daut baste fa ons well (läs Hebräa 12:5-11). Wiels Gott ons sea goot kjant, wiest hee ons emma oppe rajchte Wajch trajcht un krakjt soo, aus ons daut fält. Nu woa wie mol veatlei  betrachten, waut met Belierunk to doonen haft: 1. Woo eena sikj selfst belieren kaun, 2. woo Elren äare Kjinja belieren sellen, 3. belieren un trajchtwiesen en de Vesaumlunk un 4. eent, waut noch väl schlemma es aus trajchtjewäsen to woaren.

3. Woo kjennen Elren äare Kjinja halpen, daut dee sikj lota selfst belieren kjennen? Jeff een Biespel.

³ Ons selfst belieren meent, daut wie ons en daut beoabeiden, waut wie doonen un denkjen. Daut es ons nich enjebuaren; wie motten daut lieren. Saj wie mol, een Kjint well lieren Beisikjel foaren. Aum Aunfank helt de Mame ooda Pape dän Beisikjel faust, bat daut Kjint ieescht lieet, daut Jlikjjewicht to hoolen. Dan loten dee soo bie sacht loos. Un wan daut Kjint daut ieescht vesteit, dan loten see am auleen foaren. Biejlikj soo doonen Elren äare Kjinja uk jeduldich opptrakjen un “em christlichen Senn trajchtwiesen”; daut halpt de Kjinja, daut see Weisheit kjrieen un sikj lota selfst belieren kjennen (Efs. 6:4).

4-5. (a) Wuarom mott eena sikj selfst belieren, daut eena kaun een niea Mensch woaren? (b) Wuarom saul eena nich oppjäwen, wan eena uk “säwen mol felt”?

⁴ Krakjt soo es daut uk met dee, waut Jehova bie groot kjanen lieren. Veleicht kjennen dee sikj aul en jewesse Stekjen selfst belieren ooda beoabeiden, oba dee sent noch nich stoakje Christen. Wan dee lieren, “niee Menschen [to] woaren” un en Christus siene Footspoaren to gonen, dan woaren dee em jeisteljen emma stoakja (Efs. 4:23-24). Daut eena daut kaun, mott eena sikj selfst belieren. Doaderch lia wie, “de gottloose un weltliche Liedenschoften auftosajen, ons to beharschen un opprechtich un gottesferchtich en dise Welt to läwen” (Tit. 2:12).

⁵ Oba wie sent aula Sinda (Liera 7:20). Wan wie mol eenen Fäla moaken, bediet daut nich, daut fa ons kjeene Rot mea es ooda daut wie ons selfst nich jenuach belieet haben. Spricha 24:16 sajcht: “Wan een jerajchta uk säwen mol felt, steit dee emma wada opp”. Woo kjenn wie wada oppstonen? Nich met onse ieejne Krauft, oba met Gott sienen Jeist (läs Jesaja 12:2). To dän Jeist siene Frucht jehieet Selfstbeharschunk un daut es biejlikj soo aus sikj selfst belieren.

6. Woo kjenn wie ons doarenn vebätren, Gott sien Wuat to studieren? (See daut Bilt aum Aunfank.)

⁶ Toom ons selfst belieren mott wie uk iernstlich bäden, de Schreft studieren un doaräwa nodenkjen. Oba waut, wan die daut schwoa felt, Gott sien Wuat to studieren? Veleicht es die daut studieren nich sea en. Dan woa nich mootloos. Wan du Jehova latst, dan kaun dee die halpen, “een velangen” no sien Wuat to kjrieen (1. Pet. 2:2). Bäd, daut Jehova die halpt, pinkjlich de Bibel to studieren. Un strenj die aun, daut uk to doonen. Veleicht kaust du aum Aunfank bloos een Stootje opp eemol studieren, oba met de Tiet woat die daut leichta woaren un uk scheena gonen. Dan woascht du daut jleichen, wan du ruich äwa daut wundascheene nodenkjen kaust, waut Jehova ons lieet (1. Tim. 4:15, NW).

7. Waut kaun ons halpen, daut to volbrinjen, waut wie ons em jeisteljen väajenomen haben? Laj daut ut.

⁷ Ons selfst to belieren halpt ons, daut to volbrinjen, waut wie ons em jeisteljen väajenomen haben. Een Voda wort biejlikj en, daut hee em Deenst nich mea soo flietich wia. Doawäajen neem dee sikj väa, Pionia to woaren. Hee läsd en onse Bieekja Artikjels äwa dän Pioniadeenst un fruach Jehova no Help. Dit bud am opp un stoakjt am em Gloowen. Un emma, wan  daut mäajlich wia, wia hee Pioniahelpa. Woo kjeem daut ut? Wan daut uk nich leicht wia, schauft hee wieda doaropp, daut hee kunn Pionia woaren, un to goodalatst kunn hee daut.

8-10. Waut kaun Elren halpen, äare Kjinja soo opptotrakjen, daut dee lota Jehova deenen? Jeff een Biespel.

⁸ Jehova haft de Elren eene scheene Oppgow jejäft. De Schreft sajcht: “Trakjt . . . [de Kjinja] christlich opp un doot dee em christlichen Senn trajchtwiesen” (Efs. 6:4). Daut haft en dise schlajchte Welt noch waut opp sikj (2. Tim. 3:1-5). Kjinja motten ieescht lieren, waut rajcht ooda orrajcht es. Dee haben von Jeburt aun een Jewessen, oba daut mott oppjeschoapt ooda belieet, daut dee lota feine Menschen woaren (Reem. 2:14-15).

⁹ Wan de Elren äare Kjinja met Leew belieren, dan feelen de Kjinja sikj secha. Dee lieren, daut see nich Frieheit haben to aules, waut an jankat, un daut aules, waut see doonen, Foljen haft – entwäda goode ooda schlajchte. Daut es onbedinjt needich, daut christelje Elren sikj von Jehova leiden loten. Opp veschiedne Städen haben se veschiedne Meenungen, woo eena Kjinja opptrakjen saul, un daut endad sikj uk emma wada. Oba wan Elren no Gott horchen, dan brucken dee nich beduat sennen, woo see daut doonen sellen, un motten sikj uk nich bloos opp äare ieejne Erfoarunk veloten ooda opp daut, waut aundre denkjen.

¹⁰ Wie kjennen väl von Noah lieren. Aus Jehova to am säd, hee sull de Arche buen, wist hee nich, woo daut must, wiels hee haud daut noch nienich jedonen. Hee must sikj opp Jehova veloten un aules doonen, waut dee am väasäd (1. Mo. 6:22). Woo kjeem daut ut? Noah bud dän Kausten krakjt rajcht, un hee un siene Famielje worden jerat. Noah trock uk siene Kjinja fein opp. Wuarom? Wäajen hee opp Gott siene Weisheit vetrud. Hee lieed siene Kjinja fein un wia uk een goodet Biespel fa an, wan de Welt ver de Sintflut uk schlajcht wia (1. Mo. 6:5).

11. Wuarom sellen Elren sikj bemieejen, äare Kjinja to lieren?

¹¹ Woo kjenn jie aus Elren Noah nodoonen? Horcht no Jehova un recht junt en aules no daut, waut hee junt derch sien Wuat un siene Organisazion sajcht. Secha woaren june Kjinja lota dankboa sennen doafäa. Een Brooda schreef: “Ekj sie miene Elren sea dankboa fa woo see mie opptrocken. Dee bemieejden sikj emma sea, mie to Hoaten to räden. Daut haft väl doatoo jedonen, daut ekj em jeisteljen wiedakjeem.” Oba daut jeft uk soont, daut eenje Kjinja Jehova veloten, wan de Elren uk äa bastet jäwen toom äa Kjint de Woarheit lieren. Soone Elren kjennen doawäajen een rujet Jewessen haben un doaropp hopen, daut äa Kjint eenen Dach wada trigj no Jehova kjemt.

12-13. (a) Woo kjennen Elren wiesen, daut see Gott jehorchen, wan äa Kjint utjeschloten es? (b) Woo kjeem eene Famielje daut togood, daut de Elren Jehova jehorchten?

 ¹² Wan een Kjint utjeschloten woat, dan kaun daut fa Elren besonda schwoa sennen, Jehova to jehorchen. Well wie mol seenen, woo eene Mame daut jinkj, aus äare Dochta utjeschloten wort un von Hus jinkj. De Mame säd: “Ekj socht en onse Bieekja no irjentwaut, waut mie de Frieheit jeef, daut ekj doch kunn met miene Dochta un Grootdochta toop sennen.” Oba äa Maun holp ar leeftolich denkjen, daut äare Dochta nich mea en äare Henj wia un daut see musten Jehova jehorchen.

¹³ Eenje Joaren lota wort äare Dochta wada oppjenomen. De Mame säd: “Nu font ooda schrift see mie meist jieda Dach. Un see acht ons aus Elren sea, wiels see weet, daut wie Gott jehuarsom wieren. Ons jeit daut sea scheen met dee.” Wan jun Kjint utjeschloten es, woascht du die dan “met dien gaunzet Hoat” opp Jehova veloten un “nich opp dien ieejnet Vestaunt”? (Spr. 3:5-6). Denkj doaraun, daut Jehova ons trajchtwiest, wiels hee weis es un ons leeft. Vejät kjeenmol, daut hee sienen Sän fa aulem jeef, uk fa jun Kjint. Gott well, daut aule daut eewje Läwen kjrieen (läs 2. Petrus 3:9). Vetru doaropp, daut et rajcht es, wan Jehova wäm trajchtwiest, un jehorch am, wan daut fa junt aus Elren uk sea schwoa es. Soo kaust du met Jehova toopschaufen un nich jäajen am.

14. Woo halpt ons daut jeistelje Äten, waut Jehova ons derch dän truen Kjnajcht jeft?

¹⁴ Jehova haft vesproaken, daut hee fa de Vesaumlunk sorjen un dee lieren un beschitzen woat. Un daut deit hee opp veschiedne Wäaj. Toom Biespel haft hee sienen Sän äwa de Vesaumlunk jesat un dee haft eenen truen Kjnajcht aunjestalt toom ons to rajchte Tiet jeisteljet Äten jäwen (Luk. 12:42). Derch dit jeistelje Äten woa wie belieet un kjrieen gooden Rot. Hast du mol eene Räd jehieet ooda eenen Artikjel en onse Bieekja jeläst, waut die holp, dien denkjen ooda haundlen to endren? Du kaust die freien, wan du die jeendat hast. Daut bediet, daut du die von Jehova belieren latst, un daut es die toom gooden (Spr. 2:1-5).

15-16. (a) Woo kjemt ons daut togood, waut de Eltestasch doonen? (b) Woo kjenn wie de Eltestasch daut leichta moaken?

¹⁵ Jesus jeef de Vesaumlunk uk noch Gowen; daut sent de Eltestasch, waut sikj om Gott siene Häad kjemren (Efs. 4:8, 11-13). Woo komen ons dee togood? Wan wie dee äaren Gloowen un äa Biespel nodoonen un dee äaren biblischen Rot aunnämen (läs Hebräa 13:7, 17). De Eltestasch leewen ons un wellen, daut wie em jeisteljen wiedakomen. Wan dee biejlikj enwoaren, daut wie Toopkomes utloten ooda nich mea soo flietich em jeisteljen sent, dan woaren dee ons fuaz halpen. Wie kjennen ons to dee utschedden un dee woaren ons leeftolich Moot toospräakjen un ons gooden Rot ut de Schreft jäwen. Sitst du dee äare Help aus eenen Bewies fa Jehova siene Leew?

¹⁶ Hool em Denkj, daut et fa de Eltestasch nich leicht es, ons Rot to jäwen. Waut denkjst du, woo feeld de Profeet Natan sikj, aus hee met dän Kjennich David räden must, aus dee siene schwoare Sind wull plietsch hoolen? (2. Sam. 12:1-14). Ooda woo jinkj dän Apostel Paulus daut, aus hee Petrus, eent von de twalf Apostel, Rot jäwen must, wäajen dee de judische Breeda väatrock? Secha foll dän daut schwoa (Gal. 2:11-14). Woo kaust du de Eltestasch daut leichta moaken, wan dee die Rot jäwen? Sie deemootich, dankboa un hia dee goot too. See dee äare Help aus eenen Bewies, daut  Gott die leeft. Daut woat die toom gooden sennen un de Eltestasch woaren mea Freid haben bie äare Oabeit.

17. Woo holpen de Eltestasch eene Sesta?

¹⁷ Eene Sesta haud soo väl derchjemoakt, daut ar daut schwoa foll Jehova to leewen, un see wort sea betriept. See vetald: “Ekj wort en, ekj must met de Eltestasch räden. Dee spruaken mie Moot too un stoakjten mie, enne Städ daut see mie utgrunzten ooda rechten. No jieda Toopkomen fruach mie oppet weinichste een Eltesta, woo mie daut jinkj; krakjt endoont woo drock dee wieren. Ekj feeld mie daut nich wieet, daut Gott mie leewd, wäajen aules, waut ekj en mien Läwen derch wia. Oba emma wada brukt Jehova de Vesaumlunk un de Eltestasch toom mie wiesen, daut hee mie leewd. Ekj doo emma wada bäden, daut ekj am nienich veloten woa.”

18-19. Waut es noch väl schlemma aus trajchtjewäsen woaren? Laj daut ut.

¹⁸ Trajchtjewäsen woaren kaun weedoonen. Oba noch väl schlemma es de Schoden, waut doaderch kjemt, wan wie ons nich loten trajchtwiesen (Heb. 12:11). Wie kjennen väl lieren von daut, waut met Kain un Kjennich Zedekia wort. Aus Kain sea spietich wort äwa Abel un dän wull dootmoaken, woarnd Gott am un säd: “Wuarom sticht die soo de Oaja aun, un wuarom best du soo bedrekjt? Wan du waut goodet väahast, woascht du doch aunjenomen sennen, oba wan du nich goodet väahast, dan luat de Sind no eene Jeläajenheit bie die, un haft een velangen no die. Nu motst du doano seenen, daut du nich von dee metjeräten woascht” (1. Mo. 4:6-7). Kain horcht doa nich no un dan kjrieech de Sind am unja. Dee haud sikj kunt väl Lieden un Weedoag spoaren (1. Mo. 4:11-12). Daut wudd fa Kain väl leichta jewast sennen, wan dee sikj haud von Jehova trajchtwiesen loten.

¹⁹ Zedekia wia een schlajchta un schwaka Harscha un en siene Tiet sach daut diesta fa de Menschen en Jerusalem. De Profeet Jeremia säd Zedekia mieremol, daut hee sienen schlajchten Wajch tochloten sull, oba de Kjennich leet sikj nich trajchtwiesen. Daut kjeem sea schlajcht ut (Jer. 52:8-11). Jehova well nich, daut wie soo aus dee onneedich lieden motten (läs Jesaja 48:17-18).

20. Woo kjemt daut met dee ut, waut sikj von Gott trajchtwiesen loten, un waut woat met dee, waut daut nich doonen?

²⁰ En de Welt haben väle sikj domm, wan dee belieet woaren, ooda dee jäwen doa nuscht om rom. Oba boolt woat daut met aul dee, waut sikj nich von Gott trajchtwiesen loten, schlajcht utkomen (Spr. 1:24-31). Doawäajen woat ons toojerot: “Lot junt . . . belieren; siet weis”. Spricha 4:13 sajcht: “Lot de Weisheit [ooda Belierunk] nich loos. Hool dee, daut es dien Läwen.”