1-2. (a) Woo haft de Soton de Menschen väajeloagen? (b) Waut woa wie en disen Artikjel lieren?

DE Soton es “de Voda äwa aule Läajes” un haft de Menschen von Aunfank aun väajeloagen (Joh. 8:44). Dee haft dee biejlikj faulsche Lieren äwa dän Doot enjebilt un uk doaräwa, waut met de Vestorwne es. Soo kjeemen väl Jewanheiten un Äwagloowes opp, waut een deel Menschen haben. Doawäajen haben väl Breeda un Sestren must sea “fa dän Gloowen . . . kjamfen”, wan doa wäa von äa Frintschoft ooda Darp jestorwen wia (Jud. 3).

² Waut kaun die en soone Loag halpen, fa daut entostonen, waut de Schreft äwa dän Doot lieet? (Efs. 6:11). Woo kaust du eenen Gloowesbrooda treesten un stoakjen, waut se veleicht bemotten wellen, bie Sitten mettomoaken, waut Gott nich jefaulen? Dis Artikjel wiest, woo Jehova ons en soone Omstend halpt. Oba see wie ieescht mol, waut de Schreft äwa dän Doot sajcht.

3. Woo kjeem daut ut, daut de Soton luach?

³ Gott wull nich, daut de Menschen storwen. Adam un Eva hauden kunt eewich läwen, oba doatoo musten see Jehova jehorchen. Hee jeef an daut eefache Jeboot: “Von däm Boom, dee daut Vestentnis jäwen kaun, waut goot un schlajcht es, von däm saust du nich äten, wiels daut woat onbedinjt dienen Doot brinjen” (1. Mo. 2:16-17). Dan menjd de Soton sikj doa mank un räd derch eene Schlang to Eva. Hee säd: “Jie woaren goanich stoawen.” Eva jleewd daut un eet von de Frucht un lota eet äa Maun uk doavon (1. Mo. 3:4, 6). Daut kjeem sea  schlajcht ut, wiels doaderch kjeemen de Sind un de Doot äwa aule Menschen (Reem. 5:12).

4-5. Waut deed de Soton, om de Menschen wieda hinjaret Licht to fieren?

⁴ Krakjt soo aus Gott jesajcht haud, storwen Adam un Eva. Oba de Soton luach wieda. Lota vetald hee noch mea Läajes äwa dän Doot, biejlikj daut bloos de Kjarpa stoaft un daut de Seel onstoaflich es un woomäajlich en de Jeistawelt wiedaläft. Derch soone Läajes haft hee bat vondoag dän Dach aul kunt onbejrieplich väl Menschen hinjaret Licht fieren (1. Tim. 4:1).

⁵ Wuarom schauft daut soo fein? Wäajen de Soton weet, woo de Menschen äwa dän Doot denkjen, un hee nuzt daut ut toom dee veleiden. Wie wellen nich stoawen, wiels wie jemoakt sent toom fa emma läwen (Liera 3:11, NW). De Doot es een Fient fa ons (1. Kor. 15:26).

6-7. (a) Kunn de Soton de Woarheit äwa dän Doot unjare Dakj hoolen? Laj daut ut. (b) Woo halpt de biblische Woarheit ons, nich onneedich Angst to haben?

⁶ De Soton kunn de Woarheit äwa dän Doot nich unjare Dakj hoolen, wan dee daut uk proowd. Noch kjeenmol ea jeef daut soo väl Menschen, waut daut weeten un bekauntmoaken, waut de Schreft äwa de Vestorwne sajcht un äwa daut oppstonen vom Doot (Liera 9:5, 10; Apj. 24:15). Daut to weeten treest ons, wiels wie dan nich brucken onneedich Angst haben ooda twiewlen. Biejlikj fercht wie ons nich fa de Vestorwne un sorjen ons uk nich äwa dee. Wie weeten, daut dee nich mea läwen un kjeenem waut aundoonen kjennen. Daut es soo, aus wan dee deep em Schlop sent (Joh. 11:11-14). Wie weeten uk, daut dee daut nich enwoaren, woo de Tiet vejeit. Wan dee ieescht oppstonen woaren, dan woat dee sikj daut bloos no eenen Uagenblekj späaren, wan dee uk aul hundade Joaren doot wieren.

⁷ Wurscht du nich uk sajen, daut de Woarheit äwa dän Doot dietlich un leicht to vestonen es un daut doa aules tooppaust? Oba dän Soton siene Läajes brinjen de Menschen bloos derchenaunda un teischen dee. Un dee moaken onsen Schepfa uk eenen schlajchten Nomen. Toom noch bäta vestonen, woo väl Schoden de Soton haft aunjerecht, woa wie nu von de Froagen räden: Woo haben dän Soton siene Läajes Jehova eenen schlajchten Nomen jemoakt? Woo brinjen dee de Menschen doavon auf, aun Jesus sien Leesjelt to jleewen? Woo haben dise Läajes de Menschen noch mea toojesat?

8. Woo moaken dän Soton siene Läajes Jehova eenen schlajchten Nomen, soo aus Jeremia 19:5 wiest?

⁸ Dän Soton siene Läajes äwa de Vestorwne moaken Jehova eenen schlajchten Nomen. Doa es biejlikj de faulsche Lia met en, daut de Doodes em Fia jekjwält woaren. Wuarom moaken soone Läajes Gott eenen schlajchten Nomen? Wiels de Menschen dan jleewen, daut ons leeftolja Gott krakjt soo grausom es aus de beesa Fient (1. Joh. 4:8). Woo denkjst du äwa soone Läajes? Un waut noch wichtja es: Woo denkjt Jehova doaräwa? Hee haust je aules, waut grausom es (läs Jeremia 19:5).

9. Wuarom brinjen dän Soton siene Läajes de Menschen doavon auf, aun Christus sien Leesjelt to jleewen, wua Johanes 3:16 un 15:13 von rät?

⁹ Dän Soton siene Läajes äwa dän Doot brinjen de Menschen doavon auf, aun daut Leesjelt to jleewen (Mat. 20:28). Eene doavon es biejlikj, daut wie eene onstoafelje Seel haben. Wan daut soo wia, dan wudd je jieda eena eewich läwen. Un dan wudd Christus nich haben durft fa ons stoawen, daut wie eewich läwen kunnen. Oba nuscht bewiest mea Leew fa de Menschheit aus Christus sien Opfa (läs Johanes 3:16; 15:13). Stal die mol väa, woo Jehova un sien Sän äwa soone Lieren denkjen, waut dit wieetvolle Jeschenkj tonuscht moaken.

10. Woo haben dän Soton siene Läajes de Menschen noch mea toojesat?

¹⁰ Dän Soton siene Läajes saten de Menschen noch mea too. Wan Elren een Kjint begroft haben un truarich sent, dan sajen se dee veleicht, daut Gott daut Kjint no sikj hold un daut daut nu een Enjel em Himmel es. Sent soone Läajes een Troost fa de Elren ooda sat dee daut noch mea too? Un de faulsche Lia von daut Halenfia wort ieeschtemma foaken jebrukt, daut se deejanje, waut jäajen de Kjoakj äare Lieren wieren, kjwälen kunnen un mau rajcht aun eenen Pol vebrennen. En een Buak, waut von dise Tiet rät, sajcht daut, daut eenje, waut de Menschen soo kjwälden, woomäajlich dochten, see musten dee wiesen, “woo daut wudd sennen, eewich en de Hal to brennen”, daut dee verem Doot noch omkjieren kunnen un nich en de Hal kjeemen. En väl Lenda denkjen de Menschen, daut see äare vestorwne Väafoaren motten aunbäden ooda veieren ooda sestwaut doonen, daut dee an säajnen. Aundre wellen dee tofrädstalen, daut dee an nich strofen. Soone Glooweslieren, waut met dän Soton siene Läajes to doonen haben, treesten nich werkjlich, oba brinjen bloos onneedje Angst un Sorjen.

11. Waut doonen aundre veleicht utem gooden Senn, om ons bat doa to brinjen, waut to doonen, waut jäajen Gott sien Wuat es?

¹¹ De Leew fa Gott un fa sien Wuat halpt ons, am mau rajcht dan jehuarsom to sennen, wan wäa jestorwen es un ons Frintschoft ooda onse Frind ons utem gooden Senn bat doa brinjen wellen, waut to doonen, waut jäajen de Schreft es. Dee wellen ons veleicht een schlajchtet Jewessen moaken un sajen, daut wie dän, waut jestorwen es, nich leewen un respakjten deeden. Veleicht sajen dee uk, daut et onse Schult es, wan de Vestorwna de Läwendje waut aundoonen woat. Woo kjenn wie dan fa de biblische Woarheit enstonen? See wie mol, woo wie de biblische Gruntsauzen brucken kjennen, waut wie nu seenen woaren.

12. Waut vonne Sitten sent gaunz jäajen de Schreft?

¹² “Sondat junt auf” von Lieren un Sitten, waut jäajen de Schreft sent (2. Kor. 6:17). En een Launt en de Karibik jleewen väle, daut de Jeist von eenen Vestorwnen noch eene  Tietlank doa blift un deejanje bestroft, waut dän mol schlajcht behaundelt hauden. Een Buak sajcht, daut dis Jeist mau rajcht “Schoden opp een gaunzet Darp brinjen kaun”. En Afrika henjen se eenjemol en daut Hus von dän Vestorwnen de Spieejels too un dreien de Bilda von dän no de Waunt. Wuarom? Eenje sajen, daut de Doodes sikj nich motten selfst seenen. Aus Jehova siene Deena jleew wie nich aun oppjemoakte Jeschichten un moaken bie nuscht met, waut met dän Soton siene Läajes to doonen haft (1. Kor. 10:21-22).

13. Waut sell wie no Jakobus 1:5 no doonen, wan wie ons äwa jewesse Jewanheiten nich secha sent?

¹³ Wan wie ons nich secha sent, aus wie bie jewesse Jewanheiten ooda Sitten kjennen metmoaken, dan kjenn wie Jehova om Weisheit bäden un doaropp vetruen, daut hee ons dee jeft (läs Jakobus 1:5). Dan kjenn wie en onse Bieekja nosieekjen. Un wie kjennen uk de Eltestasch von onse Vesaumlunk no Rot froagen, wan daut fält. Dee woaren ons nich väasajen, oba dee kjennen ons halpen äwa paussende biblische Gruntsauzen notodenkjen, soo aus dee en disen Artikjel. Wan wie daut soo aus dit doonen, dan eew wie ons, daut wie emma bäta “tweschen goot un schlajcht . . . unjascheeden” kjennen (Heb. 5:14).

14. Waut kjenn wie doonen, om nich wäm tofaul to brinjen?

¹⁴ “Doot aules om Gott to ieren. Jäft kjeenem eene Uasoak, sikj aun junt to steeten” (1. Kor. 10:31-32). Wan wie äwalajen, aus wie bie jewesse Jewanheiten ooda Sitten sellen metmoaken, dan sell wie uk aun aundre äa Jewessen denkjen, besonda aun onse Gloowesbreeda äat. Wie wudden kjeenmol wellen wäm tofaul brinjen! (Mar. 9:42). Wie wellen uk nich soone onneedich stieren, waut Jehova nich deenen. De Leew woat ons halpen, respakjtvoll met dee to räden, un doaderch iea wie uk Jehova. Wie wellen ons nich strieden met dee un ons uk nich äwa dee äare Jewanheiten domm haben. Denkj doaraun, daut de Leew väl Krauft haft! Wan wie aundre Leew un Respakjt wiesen, dan kaun daut mau rajcht bie soone väl doonen, waut jäajen ons sent.

15-16. (a) Wuarom sell wie aundre daut weeten loten, waut wie jleewen? Jeff een Biespel. (b) Woo kjenn wie daut nokomen, waut Paulus en Reema 1:16 sajcht?

¹⁵ Lot aundre daut weeten, daut du eent von Jehova siene Zeijen best (Jes. 43:10, NW). Wan doa wäa stoaft, dan kaun  dien Frintschoft un aundre sea doll woaren, wan du nich bie jewesse Jewanheiten metmoakst. Oba wan du dee daut em verut sajchst, waut du jleefst, dan kaun daut leichta sennen. Francisco, waut en Mosambik wont, schrift: “Aus ekj un miene Fru Carolina de Woarheit kjanen lieeden, dan säd wie to ons Frintschoft, daut wie nich mea wudden de Doodes aunbäden. Wie worden aufjeprooft, aus Carolina äare Sesta storf. De Menschen doa haben daut soo, daut see dän Dooden opp eene besondre Wajch boden, waut met äaren Gloowen to doonen haft. Dan mott dee, waut met dän Vestorwnen daut dichste em Frintschoft es, dree Nachten doa schlopen, wua see daut Bodwota utjegoten haben. Soo wellen dee dän Vestorwnen sienen Jeist berujen. Carolina äare Famielje velangd, daut Carolina daut doonen sull.”

¹⁶ Waut deeden Francisco un siene Fru? Hee sajcht: “Wie muaken bie dise Jewanheit nich met, wäajen wie Jehova leewden un am jefaulen wullen. Carolina äare Famielje wort sea doll. Dee säden, daut wie de Doodes nich respakjten un daut see nich mea wudden no ons komen un ons uk nich mea halpen. Wiels wie an aul ea jesajcht hauden, waut wie jleewden, räd wie nich wada met an doaräwa, aus see soo doll wieren. Eenje von daut Frintschoft unjastetten ons mau rajcht un säden, wie hauden je aul ea jesajcht, waut wie doonen wudden. Met de Tiet beruijd daut Frintschoft sikj wada un wie kunnen Fräd moaken. Eenje kjeemen mau rajcht no ons un fruagen ons no Bieekja von de Schreft.” Well wie ons nienich doafäa schämen, daut wie fa de Woarheit äwa de Doodes enstonen! (Läs Reema 1:16.)

17. Waut kaun ons halpen, een woara Frint to sennen fa eenen Gloowesbrooda, waut truaren deit?

¹⁷ Wan doa bie eent von onse Gloowesbreeda wäa jestorwen es, dan sell wie ons sea bemieejen, “een [woara] Frint” fa dän to sennen un “een Brooda . . . toom em Trubbel biestonen” (Spr. 17:17). Woo kjenn wie een woara Frint sennen, besonda wan se dän Brooda ooda de Sesta bemotten wellen, waut to doonen, waut jäajen de Schreft es? Well wie mol twee biblische Gruntsauzen seenen, waut ons halpen kjennen, dee to treesten, waut truaren.

18. (a) Wuarom road Jesus? (b) Waut kjenn wie von sien Biespel lieren?

 ¹⁸ “Hielt met dee met, dee doa hielen” (Reem. 12:15). Veleicht weet wie nich, waut wie sajen sellen, wan doa wäa sea truarich es. Oba eenjemol sajen onse Tronen mea aus onse Wieed. Aus Jesus sien Frint Lazarus storf, roaden dän siene Sestren Maria un Marta un uk aundre. Vea Doag lota kjeem Jesus doahan un road uk, wan hee uk wist, daut hee Lazarus fuaz oppwakjen wudd (Joh. 11:17, 33-35). Jesus siene Tronen weesen, woo sien Voda sikj feeld. Dee weesen uk, daut Jesus Lazarus siene Famielje leewd, un daut treest Maria un Marta secha sea. Wan onse Breeda feelen, daut wie an leewen un om an bekjemmat sent, dan weeten dee, daut äare Frind an biestonen un daut see nich auleen sent.

19. Woo kjenn wie daut nokomen, waut Liera 3:7 sajcht, wan wie eenen Gloowesbrooda treesten, waut truat?

¹⁹ “Stell sennen haft siene Tiet, räden haft siene Tiet” (Liera 3:7). Wie kjennen eenen Gloowesbrooda uk treesten, wan wie dän bloos goot toohorchen. Horch dän too, wan dee sikj bie die utschedden well, un sie nich beleidicht, wan dee “onbedochte Räd” haft (Hiob 6:2-3). Veleicht haft dee daut besonda schwoa, wäajen sien Frintschoft am unja Druck sat, waut Jehova nich deent. Bäd met am toop. Froag Jehova, waut “onse Jebäda [hieet]”, daut hee dän Krauft jeft un halpt kloa to denkjen (Psa. 65:3). Wan daut schauft, dan läs met dän toop de Schreft ooda eenen paussenden Artikjel von onse Bieekja, biejlikj eene Läwesjeschicht, waut Moot jeft.

20. Waut woa wie en dän näakjsten Artikjel seenen?

²⁰ Wie sent sea dankboa, daut wie weeten, woo daut met de Doodes es un daut et fa dee eene scheene Hopninj jeft! (Joh. 5:28-29). Doawäajen well wie en aules, waut wie sajen un doonen, mootich fa de biblische Woarheit enstonen un met aundre doaräwa räden, wanemma daut paussent es. En dän näakjsten Artikjel woa wie seenen, woo de Soton de Menschen noch prooft em diestren to hoolen. Dee deit daut met Zaubarie. Wie woaren seenen, wuarom wie Jewanheiten un Tietvedrief motten tochloten, waut met soont to doonen haben.