1. Waut haft Gott sikj met de Ieed väajenomen?

GOTT haft sikj met de Ieed waut besondret väajenomen. Dee well haben, daut de Ieed saul bewont sennen, un daut de Menschen daut saul scheen gonen un daut dee jesunt sent. De Schreft sajcht, Jehova Gott “plaunt eenen Goaden . . . en Eden” un “muak de veschiedne Beem, dee goot leeten un scheene Frucht druagen.” Dan muak Gott Adam un Eva. Hee sad an en dän wundascheenen Goaden nenn un säd to an: “Mucht jie Kjinja haben un junt äwa de gaunze Ieed vemieren, un äwa de Ieed rejieren” (1. Mose 1:28; 2:8-9, 15). Gott wull haben, de Menschen sullen sikj äwa de gaunze Ieed vemieren un dee to een Paradies moaken. See sullen sikj uk om de Tieren kjemren.

2. (a) Woo weet wie, daut sikj daut erfellen woat, waut Gott sikj met de Ieed väajenomen haft? (b) Waut sajcht de Schreft: Woaren de Menschen noch mol eewich oppe Ieed läwen?

² Waut denkjst du? Woat sikj daut erfellen, waut Gott sikj väajenomen haft, un woaren de Menschen noch mol oppe Ieed en een Paradies läwen? Gott sajcht: “Soo aus ekj daut jesajcht hab, . . . woa ekj [daut] doonen” (Jesaja  46:9-11; 55:11). Waut Gott sikj väajenomen haft, daut woat dee gaunz fa secha doonen! Daut sajcht je, daut Gott “de Ieed nich ladich jeloten haft”, oba well, “daut dee beläft es” (Jesaja 45:18). Waut fa Menschen sullen dan oppe Ieed läwen? Un opp woo lang? De Schreft sajcht: “De jerajchte woaren daut Launt oawen un eewich doabennen bliewen” (Psalm 37:29; Openboarunk 21:3-4).

3. Woo es daut Läwen oppe Ieed vondoag? Un waut es doahäa de Froag?

³ Oba vondoag es daut nich soo. Wie woaren krank un stoawen. Menschen kjamfen un moaken sikj soogoa unjarenaunda doot. Daut es aules nich soo, aus Gott daut wull. Woo haft daut kunt soo wiet komen? Mau auleen Gott sien Wuat kaun ons de Auntwuat jäwen, wiels daut funk em Himmel aun.

4-5. (a) Wäa räd werkjlich to Eva? (b) Woo kaun een aunstendja Mensch een Spetzbub woaren?

⁴ En 1. Mose rät daut von eenen, dee sikj jäajen Gott stald. Doa woat dee “de Schlang” jenant. Oba daut wia nich bloos eene jeweenelje Schlang. En de Openboarunk sajcht daut, wäa daut wia. Daut schrift doa von de “oole Schlang, dee de beesa Fient un Soton jenant woat, un de gaunze Welt veleit” (1. Mose 3:1; Openboarunk 12:9). Daut wia aulsoo de beesa Fient, waut em Goaden Eden derch eene Schlang met Eva räd; dee deed bloos soo, aus wudd de Schlang räden. Disa mott doa uk aul sennen biejewast, aus Gott de Ieed fa de Menschen reedmuak (Hiob 38:4, 7).

⁵ Aules, waut Jehova muak, wia fein. Wua kjemt de “beesa Fient” ooda “Soton” dan häa? Aum Aunfank wia daut een majchtja Enjel em Himmel, oba lota muak dee sikj selfst toom Fient. Woo kaun daut sennen? Vondoag jeft  daut uk soont, daut een Mensch ieeschtlich aunstendich es un dan oba een Spetzbub woat. Woosoo? Wäajen dee en sikj lat eenen schlajchten Wunsch oppkomen. Je mea dee doaräwa nodenkjt, je jrata woat de Wunsch. Un wan dee ieescht eemol de Jeläajenheit haft, deit dee daut, wua dee äwa nojedocht haft (läs Jakobus 1:13-15).

6. Woo wort een majchtja Enjel toom Soton un Diewel?

⁶ Krakjt soo wia daut met dän beesen Fient. Dee haft daut secha jehieet, aus Gott to Adam un Eva säd, see sullen Kjinja haben un sikj oppe Ieed vemieren (1. Mose 1:27-28). Woomäajlich docht dee bie sikj: “Aul dise Menschen kunnen je mie aunbäden enne Städ Gott!” Schlieslich jankad dän daut soo sea, daut dee Eva Läajes von Gott vetald. Un Eva leet sikj veleiden (läs 1. Mose 3:1-5). Soo wort dis Enjel toom Soton un Diewel. “Soton” meent “Fient”, un “Diewel” meent “Läajna”.

7. (a) Wuarom musten Adam un Eva stoawen? (b) Woosoo woaren Adam siene Nokomen aula oolt un stoawen?

⁷ Derch hinjalestje Läajes brocht de beesa Fient Adam un Eva bat doa, daut dee Gott ojjehuarsom worden (1. Mose 2:17; 3:6). Schlieslich musten see doafäa stoawen, krakjt soo aus Gott daut jesajcht haud (1. Mose 3:17-19). Derch dise Sind wort Adam onvolkomen un aul siene Nokomen haben de Sind von am metjeorwen (läs Reema 5:12). Daut kaun eena vejlikjen met eene Plot toom Tweebak baken. Waut es, wan de Plot eene Bul haft? Jieda Stekj Tweebak, waut eena doa bennen bakt, kjricht deeselwje Bul. Krakjt soo hab wie de Onvolkomenheit von Adam metjeorwen. Doawäajen woaren aule Menschen oolt un stoawen (Reema 3:23).

8-9. (a) Waut wull de Soton de Menschen enbillen? (b) Wuarom deed Gott de Ojjehuarsome nich fuaz oppe Städ venichten?

⁸ Aus de Soton Adam un Eva toom sindjen veleid, stald hee sikj doamet jäajen Gott. Hee brocht dän Twiewel opp,  aus Jehova een gooda Harscha wia. Hee säd soo to sajen: “Gott es een schlajchta Harscha. Dee sajcht nich de Woarheit un lat de Menschen nich aul daut goode tookomen, waut dee traft. De Menschen fält daut goanich, daut Gott äwa dee harscht. Dee weeten goot selfst, waut rajcht un orrajcht es. Dee wudd daut väl scheena gonen, wan ekj äwa dee harschen deed.” Waut sull Gott met soone domme  Läajes doonen? Eenje meenen, Gott haud de Ojjehuarsome fuaz oppe Städ sult äwatsied schaufen. Oba doamet wudd hee nich bewäsen haben, daut de Soton em orrajchten wia un daut hee selfst een gooda Harscha wia.

⁹ Wiels Jehova gaunz un goa jerajcht es, deed hee dee, waut sikj jäajen am jestalt hauden, nich fuaz oppe Städ venichten. Hee wist, met de Tiet wudd sikj daut utwiesen, daut de Soton em orrajchten wia un jeloagen haud. Doawäajen leet Gott too, daut de Menschen eene jewesse Tiet selfst rejieren kunnen un unja dän Fient siene Macht kjeemen. Wuarom Jehova daut soo deed, un wuarom hee daut aul soo lang toojeloten haft, woa wie en daut alfte Kapitel noch seenen. Oba nu äwalaj mol: De Fient haud Adam un Eva noch kjeenmol goots jedonen. Wudden dee dän soo leicht haben sult jleewen? Jehova haud aules fa an jedonen. Musten dee dan fuaz jleewen, daut hee an väajeloagen haud? Waut wurscht du jedonen haben?

10. Woo kjenn wie wiesen, daut daut aules nich soo es, waut de Soton säd?

¹⁰ Wuarom sell wie äwa dise Froagen nodenkjen? Wiels wie uk entscheiden motten, wäm wie deenen wellen. Wan wie ons opp Jehova siene Sied stalen un am aus onsen Harscha unjadon sent, dan wies wie, daut daut aules nich soo es, waut de Soton von Jehova säd (Psalm 73:28; läs Spricha 27:11). Bloos, de mieeschte Menschen oppe Welt doonen daut nich. Meent daut dan nu, daut de Soton de Harscha äwa dise Welt es? Well wie mol seenen, waut de Schreft doatoo sajcht.

11-12. (a) Met waut wull de Fient Jesus vesieekjen? Woo es doaraun to seenen, daut de Soton dise Welt beharschen deit? (b) Waut wiest noch, daut de Fient äwa dise Welt harscht?

¹¹ Jesus twieweld doa nich aun, daut de Fient dise Welt  beharschen deed. Eemol, aus de Fient Jesus vesocht, leet dee am derch een Wunda “aule Kjennichsrikjs un äare Pracht opp de Ieed” seenen un säd: “Dit woa ekj die aula jäwen, wan du die ver mie bieejen un mie aunbäden woascht” (Matäus 4:8-9; Lukas 4:5-6). Äwalaj mol: Woo wudd de Soton Jesus haben kunt aul dise Kjennichrikjs aunbeeden un dän doamet vesieekjen, wan daut nich siene jewast wieren? Wudd Jesus nich waut jesajcht haben, wan dee dän goanich jehieeden? Daut wiest, daut de Fient de Rejierungen en de Welt unja siene Macht haft.

¹² Jehova es de aulmajchtja Gott, waut aules em Himmel un oppe Ieed jemoakt haft (Openboarunk 4:11). Oba daut sajcht noanich en de Schreft, daut Jehova ooda Jesus Christus de Harscha äwa dise Welt es. Jesus jeef gaunz kloa to vestonen, daut de Soton “äwa dise Welt rejieet” (Johanes 12:31; 14:30; 16:11). Daut schrift soogoa, daut de Soton “de Gott äwa dise Welt” es (2. Korinta 4:3-4). Uk de Apostel Johanes schreef, daut “de gaunze Welt vom beesen beharscht woat” (1. Johanes 5:19).

13. Wuarom fält daut aun eene niee Welt?

¹³ En de Welt woat daut jieda Joa schlemma. Daut jeft emma mea Kjrich, onopprechtje Rejierungsmana, heichlarische Jemeentenliera un grausome Vebräakja. Met de Welt jeit daut bloos Loch en; fa dee es kjeene Rot mea. De Schreft wiest, daut Gott boolt woat een Enj moaken met dise beese Welt. Daut woat dee en dän Kjrich von Harmagedon doonen. Un dan woat daut eene niee, jerajchte Welt jäwen (Openboarunk 16:14-16).

14. Wäm haft Gott toom Kjennich jewält? Woo es daut verutjesajcht worden?

¹⁴ Jehova haft em Himmel aul eene Rejierunk oppjestalt.  Daut es Gott sien Rikj, wua hee Jesus toom Kjennich jewält haft. Lang trigj säd de Schreft aul verut: “Ons es een Kjint jebuaren, wie haben eenen Sän jekjräajen, un hee haft daut Rajcht to rejieren. Hee woat . . . de Frädensprins jenant woaren. Sien Machtrajcht un de Fräd unja am woat onen Enj toonämen” (Jesaja 9:5-6). Jesus lieed siene Nofolja, see sullen om dise Rejierunk soo aus dit bäden: “Lot dien Rikj komen. Lot dien Wellen oppe Ieed jrod soo jedonen woaren aus em Himmel” (Matäus 6:10). Soo aus wie lota en dit Buak noch seenen woaren, woat Gott sien Rikj aule Rejierungen en dise Welt äwatsied schaufen un woat auleen opp emma bliewen (läs Daniel 2:44). Gott siene Rejierunk woat de Ieed wada to een Paradies moaken.

15. Waut es met de “niee Ieed” jemeent?

¹⁵ De Schreft sajcht: “Wie oba hoolen ons aun Gott sien Vespräakjen, daut hee eenen nieen Himmel un eene niee Ieed schaufen woat, wua aules woat jerajcht sennen” (2. Petrus 3:13; Jesaja 65:17). Eenjemol, wan daut enne Schreft von “de Ieed” rät, sent doamet de Menschen jemeent, waut opp de Ieed wonen (1. Mose 6:13). Met de jerajchte “niee Ieed” sent aulsoo Menschen jemeent, waut bie Gott goot aunjeseenen sent.

16. Waut fa een Jeschenkj woat Gott siene Deena noch mol jäwen? Waut mott wie doatoo doonen?

¹⁶ Soo aus Jesus säd, wudd Gott siene Deena en de niee Welt “daut eewje Läwen” jäwen (Markus 10:30). Waut mott wie doonen, daut wie dit Jeschenkj kjrieen? Daut kaust du die en Johanes 3:16 un 17:3 noläsen. Gott woat de Menschen em Paradies sea säajnen. Well wie mol seenen, woo.

17-18. Wuarom kjenn wie ons doaropp veloten, daut daut äwaraul oppe Ieed noch mol woat Fräd un Sechaheit jäwen?

¹⁷ Daut woat kjeenen Kjrich uk kjeene beese un grausome  Menschen mea jäwen. Daut sajcht: “Dan woaren de gottloose nich mea sennen . . . Oba de deemootje woaren daut Launt oawen” (Psalm 37:10-11). Daut woat uk Fräd jäwen, wiels Gott “en aule Welt met aulem Kjrich een Enj” moaken woat (Psalm 46:10; Jesaja 2:4). Dan woat “de Jerajchtichkjeit blieejen, un aules woat frädlich sennen bat de Mon nich mea es”, daut meent opp emma (Psalm 72:7).

¹⁸ Jehova siene Deena woaren en Sechaheit läwen. Soo lang aus de Israeliten ieeschtemma Gott jehorchen deeden, kunnen dee en Sechaheit läwen (3. Mose 25:18-19). Woo scheen woat daut em Paradies nich sennen, wan wie kjeene Angst mea haben brucken! (Läs Jesaja 32:18; Micha 4:4.)

19. Woosoo kjenn wie ons secha sennen, daut daut en de niee Welt emma woat jenuach to äten jäwen?

¹⁹ Doa woat kjeena mea knaup to äten haben. Enne Schreft woat ons vesechat: “Jie [woaren] goot to äten haben . . . von daut waut jun Aka junt drajcht” (Jesaja 30:23). Jehova woat de Jerajchte säajnen un daut “Launt woat eene Arnt brinjen” (Psalm 85:13).

20. Woo weet wie, daut de Ieed woat een Paradies woaren?

²⁰ De gaunze Ieed woat een Paradies woaren. Wua de Ieed es von gottloose Menschen vedorwen worden, woaren schmocke Hiesa un Goades stonen (läs Jesaja 65:21-24; Openboarunk 11:18). Met de Tiet woat de gaunze Ieed soo wundascheen un fruchtboa sennen, aus de Goaden Eden wia. Gott woat opp emma fa ons sorjen, dan daut sajcht: “Dee woat die jäwen, waut dien Hoat sikj wenscht” (Psalm 37:4).

21. Waut wiest, daut de Menschen un de Tieren woaren frädlich toop sennen?

²¹ Tweschen de Menschen un de Tieren woat Fräd sennen. Wille Tieren un Hustieren woaren toop fräten. Soogoa  kjliene Kjinja brucken dan nich mea Angst haben fa soone Tieren, waut nu jefäadlich sent (läs Jesaja 11:6-9; 65:25).

22. Waut woat met de Krankheiten passieren?

²² Daut woat kjeene Krankheiten mea jäwen. Aus Kjennich woat Jesus noch väl mea Menschen heelen, aus dee don deed, aus dee oppe Ieed wia (Matäus 9:35; Markus 1:40-42; Johanes 5:5-9). Dan woat “kjeena . . . sajen: ‘Ekj sie nich jesunt’” (Jesaja 33:24; 35:5-6).

23. Wuarom woat daut eene sea groote Freid jäwen, wan de Vestorwne woaren oppstonen?

²³ De Vestorwne woaren wada oppstonen un kjennen dan eewich läwen. Aul de Vestorwne, waut en Gott sien Jedajchnis sent, woaren wada toom läwen komen. De Schreft sajcht, daut “de jerajchte uk de ojjerajchte vom Doot oppstonen woaren” (Aposteljeschicht 24:15; läs Johanes 5:28-29).

24. Wurscht du uk jieren wellen oppe Ieed em Paradies läwen?

²⁴ Gott woat deejanje noch sea beloonen un säajnen, waut sikj nu eenich woaren, am kjanen to lieren un am to deenen. Wie motten oba uk Jesus Christus bäta kjanen lieren, wiels derch dän woat aul dit mäajlich jemoakt woaren.