Onlad karga

Onlad saray karga

ALIGEN SO PANANISIA RA | NOE

Sikatoy Nisalba “Pati say Pitora ni”

Sikatoy Nisalba “Pati say Pitora ni”

NANKUKUMPOG ira di Noe tan say pamilya to legan ya ompepelag so agaylay kasil ya uran. Imadyin mo pa, ambilbilunget tan ngalngali agmo ra nanengneng ta mankuyep mankasil so lamparaan ya silew da. Mapagpaga rad narerengel dan mabalasubos ya uran ed atep na biong tan ombabasig ed dingding. Ompan makatelek ni ingen itan.

Legan ya nenengnengen nen Noe iray lupa na inad-aro ton pamilya—say matoor ya asawa tan saray ilalak to kaibay kaasawaan da—seguradon agaylay pisalsalamat to. Anggano sankaermenan iman ya agawa ed totoo, agmaer-ermen si Noe ta kaiba to ray inad-aro tod bilay. Anggapoy mauges ya agawad sikara. Seguradon indaulo toy pamilya tod pikakasi pian misalamat, tan ikakasil toy boses to pian narengel da anggano maingal so uran.

Mabiskeg so pananisia nen Noe. Tan lapud satan et prinotektaan nen Jehova a Dios si Noe tan say pamilya to. (Hebreos 11:7) Kasin agda la kaukolan ya pabiskegey pananisia da nen ginmapo lay uran? Diad tua et kakkaukolan da ni ingen itan lapud saray onsabin mairap ya kipapasen. Ontan met so kaukolan tayon gawaen ed sarayan magulon panaon. Nengnengen tayo sirin no antoy naaralan tayod pananisia nen Noe.

“APATAPLOY AGEW TAN APATAPLOY LABI”

Diad paway, tuloytuloy so uran ya “apataploy agew tan apataploy labi.” (Genesis 7:4, 11, 12) Manaralem lan manaralem so delap. Legan na satan, mas napapaneknekan nen Noe ya proprotektaan nen Jehova a Dios to iray matunong tan dudusaen to ray mauges.

Lapud Delap, apatunda so panrerebelde na saray anghel. Naimpluensyaan ira na makasarilin ugali nen Satanas kanian dakel ya anghel so anaynan ed “manepeg ya ayaman da” diad tawen pian asawaen iray bibii, tan nanilalak iray Nefilim—anak na espiritu tan too. (Judas 6; Genesis 6:4) Seguradon manlikliket si Satanas ed impanrebelde da lapud mas inmabebay moral na too, say sankaabigan ya pinalsa nen Jehova diad dalin.

Balet legan ya manaralem so delap, apilitan iray rebelden anghel ya lukposen so toon laman da tan ompawil ed ayaman na saray espiritu, tan agda lan balot sarag so mangisulong na laman na too. Tinaynan da ray kaasawaan tan ilalak da ya ompatey ed delap, kaibay arum ni ran totoo.

Panaon ni nen Enoc, ngalngali pitoran siglo lay apalabas, impasakbay la nen Jehova ya deralen Toy amin ya mauges tan agmaridios ya totoo. (Genesis 5:24; Judas 14, 15) Manlapud saman a panaon, lalon inmuges iray totoo, dineral day dalin tan pinano day kaugsan. Natan et asabi lay kaderal da. Manliket kasi si Noe tan say pamilya to ed ipatey da?

Andi! Tan agmet maliket so mapangasin Dios da a si Jehova. (Ezequiel 33:11) Ginawa nen Jehova so amin ya paraan pian mas dakel komon a totoo so nilaban. Imbaki toy Enoc ya mamasakbay, tan pinanggawa toy Noe na biong. Pigaran dekada ya nansagpotan nen Noe tan say pamilya to so impanggawad satan a balbaleg ya proyekto, ya sankanengneng na totoo. Sakey ni, ingganggan nen Jehova si Noe ya magmaliw a “managpulong na inkatunong.” (2 Pedro 2:5) Singa si Enoc, pinasakbayan to ray totoo ed onsabin panangukom. Antoy reaksion da? Oniay imbaga nen Jesus, ya akaimaton ed saray agawa nen wala nid tawen, nipaakar ed totood panaon nen Noe: “Ag-ira nanimano ya anggad sinmabi so delap tan niyanor iran amin.”—Mateo 24:39.

Imadyin mo pa no antoy alikna nen Noe tan say pamilya to ed linmabas ya 40 agew manlapud impangikapot nen Jehova ed biong. Legan ya ompepelag so mabalasubos ya uran kada agew, nayarin wala met la ray nagmaliw ya rotina da—pangasikaso ed sakey tan sakey, ed panaayaman da, tan saray ayayep. Balet aminsan et biglan yinmegyeg tan binmulso so balbaleg ya biong. Onggagalaw lay biong! Manletletaw itan ed manatagey lan manatagey ya danum anggad “nipaatagey ed tagey na dalin.” (Genesis 7:17) Talagan paneknek itan na pakayari na Makapanyarin amin a Dios, si Jehova!

Seguradon misalsalamat si Noe—aliwa labat ya lapud sikato tan say pamilya to et nisalba, noagta ontan met ed panangasi nen Jehova diad impangusar tod sikara ya mamasakbay ed saray totoon aderal diad paway na biong. Nayarin naisip da met nensaman ya singa nasasayang labat so kesaw da. Ag-ondengel iray totoo! Isipen pa labat—posiblin wala ray agagi tan kakaanakan nen Noe antis na Delap; balet anggapon balot so dinmengel ed sikato nilikud ed pamilya to. (Genesis 5:30) Natan ta maligen la rad loob na biong, seguradon naliligliwa ira no nononoten da ray impansagpot dan pasakbayan iray totoo.

Ag-anguman si Jehova manlapud panaon nen Noe. (Malaquias 3:6) Imbaga nen Jesu-Kristo ya say panaon tayo et singa ed “saray agew nen Noe.” (Mateo 24:37) Nikadkaduma iyan panaon, magulo tan manampot la iya diad kaderal na mauges ya sistema na mundo. Mangiiter met na pasakbay iray totoo na Dios natan ed amin a malabay ya ondengel. Kasin ondengel kad satan a mensahe ya makapangisalbay bilay? No inawat mo lay katuaan na satan ya mensahe, kasin labay mon inabang itan ed arum? Balibali alimbawa nen Noe tan say pamilya to ed sikatayon amin.

‘NISALBA ED DELAP’

Legan ya iyaanor-anor na baleg ya delap so biong, seguradon sankarengel ya manateet tan manlalbog iray angkakabaleg ya tabla. Kasin mannerbiyos si Noe ed kabaleg na saray daluyon odino mapaga no talaga kasin matibay so biong? Andi. Nayarin panduaruwaan itan na arum natan, balet anggapoy paga nen Noe. Ibabaga na Biblia: “Lapud pananisia, si Noe et . . . angipaalagey na biong.” (Hebreos 11:7) Pananisia ed anto? Samay sipanan da nen Jehova, odino pormal a paknaan ya sikatoy nisalba ed Delap tan amin ya kaiba to. (Genesis 6:18, 19) Siempre, sarasarag na nanggawad uniberso, dalin, tan amin ya mabilay a bengatla ya kontrolen so biong pian agnaderal. Maong labat ta nanmatalek si Noe ya tooren nen Jehova so sipan to! Tan sikaran sankapamilyaan et ‘nisalba ed delap.’—1 Pedro 3:20.

Kayari 40 agew tan 40 labi, tinmundan siansiay uran. Diad kalendaryo tayo natan, ompetek itan ed bandad Disyembre 2370 B.C.E. Balet agni ra makapaway ed biong. Letawletaw ni biong ya napnoy mabilay iran pinalsa diad singa la dayat ya delap, ya lampas nid toktok na saray palandey. (Genesis 7:19, 20) Nayarin inorganisa nen Noe iray mas ambelat ya trabaho pian naseguro to tan saray ilalak ton si Sem, Ham, tan Jafet ya napakan, nalinisan, tan agmansakit so amin ya ayayep. Balet seguradon samay Dios ya nampaamod saray atap ya ayep pian onloob irad biong et sarag to met iran pansiansiaen ya maamo legan na Delap. *

Mapatnag ya nanggawa si Noe na detalyadon rekord na saray agawa. Nabasad satan ya rekord no kapigan ginmapo tan tinmunda so uran. Nabasa met ditan ya alipos na danum so dalin ed loob na 150 agew. Insan ginmapon onekat so danum. Sakey agew, kalkalnan sinmadsar so biong ed “kapalandeyan na Ararat,” ya sakop natan na Turkey. Nayarin manga Abril 2369 B.C.E. ed saman. Kayari na 73 ya agew, diad Hunyo, nanengneng la ray toktok na palandey. Tan kalabas na taloy bulan, diad Setyembre, nandesisyon si Noe ya ekalen so arum ya atep na biong. Anggaman mairap ya gawaen itan, seguradon aliketan ira nen linmoob so liwawa tan preskon dagem. Antis na satan, ninengneng ni nen Noe no nayari lay ompaway. Angibulos na wawak, balet pawilpawil itan ed biong; insan angibulos na malapati, ya pawilpawil met ed si Noe anggad akalmo lay panubongan to.—Genesis 7:24–8:13.

Seguradon mas manunaan ed rotina nen Noe so espiritual iran bengatla. Nayarin naimadyin tayo ya saniiba ran pamilya ya regular a manpipikasi tan pantotongtongan day Ama rad tawen ya angisalbad sikara. Nandepende si Noe ed si Jehova diad amin ya importantin desisyon to. Anggan nen abantag toy dalin ya “amagaan la”—kayari masulok a sakey taon manlapud inloob dad biong—agto nilukasay puerta tan nandesisyon ya ompaway la rad biong. (Genesis 8:14) Inalagar to no antoy ibaga nen Jehova!

Dakel so naaralan na saray ulo na pamilya natan ed si Noe. Sikatoy organisado, makuli, maanos, tan maasikasod amin ya walad pudir to. Tan manunad amin, naynay ton ikokonsideray linawa nen Jehova a Dios. No aligen tayoy pananisia nen Noe, nabendisyonan met so amin ya inad-aro tayo.

“PAWAY KA ED BIONG”

Asabi lay oras pian ompaway ira ta oniay ingganggan nen Jehova: “Paway ka ed biong, sika tan say asawam tan saray lalaki ya anak mo tan saray bibii a kaasawaan na saray anak mo ya ibibam.” Tinmulok iran tampol tan tinmumbok ed sikara so amin ya ayep. Panon? Kasin nanuusilan ira? Andi! Ibabaga na Biblia ya “pinmaway ira ed biong” a “nanuulop so balang klase.” (Genesis 8:15-19; Maung a Balita) Kapaway nen Noe tan say pamilya to, abantag da manlapud kapalandeyan na Ararat so alinisan lan dalin. Anggapo la ray Nefilim, say kaugsan, saray rebelden anghel, tan amin ya mauges a totoo! * Sarag da lay onggapo lamet.

Amta nen Noe no antoy unonan gawaen to—say pangidayew ed Dios. Angipaalagey na altar tan angala na pigaran ayayep ya ipapasen na Dios a malinis, saramay inloob dan “sanpipito,” tan inyapay to iratan bilang pinoolan a bagat ed si Jehova. (Genesis 7:2; 8:20) Kasin aliketan si Jehova ed satan?

Naseguro tayon ontan ta oniay akasulat ed Biblia: “Si Jehova asangyop to so sakey ya ambalingit a samyong.” Dati et asakitan so puso na Dios lapud saray totoo et pinano day kaugsan so mundo. Balet asalatan itan na makaparelaks tan balibalin liknaan lapud nanenengneng toy sakey a pamilyad dalin ya matoor ed sikato tan determinadon manggaway linawa to. Ag-iilaloan nen Jehova ya perpekto iray nagawaan da. Oniay intuloy na bersikulo: “Say panag-isip na puso na too mauges a nanlapu ed inkaugaw to.” (Genesis 8:21) Nengnengen tayo no panon ya impanengneng nen Jehova so anos tan panangasi tod totoo.

Sinampotan la na Dios so impangisamba tod dalin. Nen nanrebelde si Adan tan Eva, impaamta na Dios itan ya dusa kanian nagmaliw ya agmabuna so dalin. Nayarin say labay ya ibaga na ngaran nen Noe ya inter na ama ton si Lamec et “Painawa” odino “Ligliwa.” Impasakbay to met ya panamegley na anak to et nainawaan iray totoo manlapud satan a dusa. Seguradon malikeliket si Noe nen naamtaan ton nagawa la itan ya propesiya tan magmaliw lan mabuna so dalin. Agla pankelawan no akin ya pinili nen Noe so magmaliw ya dumaralos!—Genesis 3:17, 18; 5:28, 29; 9:20.

Nilikud ed satan, inikdan nen Jehova so amin ya ilalak nen Noe na malinew tan simpli iran ganggan ya mangigiyad sikara—kaiba lay ganggan ya agpamatey tan agpangan na dala. Akisipanan met so Dios ed totoo ya agto lan balot deralen lamet so amin ya mabilay ed dalin panamegley na delap. Pian pruebaan itan ya imbaga to, inter nen Jehova so inmunan natural a tanda—say bunlalakaw. Anggad natan no makanengneng tayoy bunlalakaw o rainbow, nanonotan tayo ’may maaron sipan nen Jehova.—Genesis 9:1-17.

No gawagawa labat so istorya nen Noe, ompan anampot lay istorya tod satan ya rainbow. Balet ta talagan nambilay si Noe, tan aliwan naynay ya mainomay so bilay to. Diad saman ya panaon et andukey ni bilay na totoo, tan diad 350 taon ya impanbilay to kayari Delap, dakel ni inanosan ton problema. Akagawa na baleg ya lingo nen aminsan ya abuek, tan naaruman ni itan ta akagaway mas graben kasalanan so apo ton si Canaan—kasalanan ya makapaermen so resulta to pati diad pamilya nen Canaan. Anengneng ni nen Noe iray kailalakan ton nankasalanan na idolatriya tan kaugsan diad panaon nen Nimrod. Balet, naimatonan met nen Noe no panon ya angipanengneng si Sem na maabig ya alimbawa na pananisia ed pamilya to.—Genesis 9:21-28; 10:8-11; 11:1-11.

Singa si Noe, kaukolan tayoy mansiansian matoor anggano wala ray problema. Anggan wala ray agmangiimanod tuan Dios, odino say arum et tinmunda lan manlingkor ed sikato, manmatoor tayo a singa si Noe. Papablien nen Jehova so matoor ya panagsungdo. Imbaga nen Jesus ya “samay akapansungdo anggad anggaan et sikatoy nilaban.”—Mateo 24:13.

^ par. 17 Wala ray mangibabaga ya posiblin pinadeen odino pinaugip na Dios na abayag iray ayayep pian aliwan dakel ya panangan so kaukolan da. Tua man itan o andi, seguradon tinoor toy sipan to ya naasikaso tan nisalba so amin ya walad loob na biong.

^ par. 22 Anggapo met lan balot so pakabidbiran ed orihinal ya Hardin na Eden, ta nayarin inyanor lan amin na delap. No ontan, makapawil lad tawen iray kerubin ya manbabantay ed looban na Hardin kayari 1,600 taon ya asainmin dan man-guardia.—Genesis 3:22-24.