Marcos​—‘Mausa-usar Diad Ministeryo’

WALA la ray probleman naimatonan na kongregasyon na Antioquia, balet ta duma imay naimatonan dan impansiblangan di apostol Pablo tan Bernabe. Plaplanoen na sayan duaran misionero so ombiahe, balet sanen mandedesisyon la ra no siopay ipila ra, sikaray ‘ampetang a nansangsangan.’ (Gawa 15:39) Kanian nansian ira la laingen. Sayan impansangsangan da et lapud sakey nin misionero, si Marcos.

Siopa ta si Marcos? Akin et nansiblangan so duaran apostol lapud sikato? Akin et ipipilit na balang sakey ed sikara so opinyon da? Anguman ni kasi so opinyon da? Tan antoy naaralan tayo’d si Marcos?

Diad Abung Da ed Jerusalem

Si Marcos et Judio a taga’d Jerusalem tan mapatnag a mayaman so pamilya to. Say unonan pakaromogan tayo na impormasyon nipaakar ed sikato et diad rekord na Kristianon kongregasyon nensaman. Nen manga 44 C.E., sanen si apostol Pedro et mamilagron  imbulos na anghel nen Jehova diad prisoan nen Herodes Agripa I, linma si Pedro ed “abung nen Maria ya ina nen Juan a manngaran met na Marcos, a diman et walay dakel a nantitipon tan manpipikasi.”​—Gawa 12:1-12. *

Mapatnag a diad saman, say abung na ina nen Marcos so pantitiponan na kongregasyon ed Jerusalem. Lapud “dakel” so nantitipon diman, nibagan baleg sirin so abung da. Sakey ni, walay biin aripen nen Maria a manngaray Roda a dinmago sanen si Pedro et “tinmoktok diad puerta.” Ipapanengneng na sarayan detalye a mayaman si Maria. Ontan met, asalambit ya abung to itan, aliwan abung na asawa to, kanian posible a sikatoy balo la, tan ugaw ni si Marcos ed saman.​—Gawa 12:13.

Maseguron kaiba si Marcos ed saramay nantitipon diman pian manpikasi. Nayarin kabkabat to iray disipulo tan arum ni ran akaimaton ed ministeryo nen Jesus. Diad tua, posible a si Marcos imay kalangweran ya analin anumbok ed si Jesus sanen Sikatoy inaresto, balet ta batik sanen sikatoy kuan da lan erelen.​—Mar. 14:51, 52.

Saray Pribilehyo To ed Kongregasyon

Seguradon maong so epekto na impiulop nen Marcos ed saray maespiritual a Kristiano. Sikatoy inmaligwas ed espiritual tan naimano itan na mamatatken ed kongregasyon. Nen manga 46 C.E., legan na samay eras ed Jerusalem, si Pablo tan Bernabe et angitulor na “tulong” a nanlapud Antioquia. Diad saman et naimano ran makatulong na baleg ed sikara si Marcos. Kanian sanen pinmawil la’d Antioquia si Pablo tan Bernabe, intagar day Marcos.​—Gawa 11:27-30; 12:25.

No say sakey et basta to basaen iyan salaysay, ompan isipen ton sanaagi labat ed espiritual irayan taloran lalaki, tan impila labat nen Pablo tan Bernabe si Marcos lapud sikatoy maabilidad. Balet, unong ed sakey ed saray sulat nen Pablo, si Marcos et kapinsan nen Bernabe. (Col. 4:10) Sayan impormasyon et ontulong pian natalosan tayo ray sinmublay ni ran agawa a nalalanor si Marcos.

Linmabas so manga masulok a sakey taon, inwanwan na masanton espiritu si Pablo tan Bernabe ya onlan manbiahe bilang misionero. Manlapud Antioquia et linma ra ed Ciprus. Akila si Juan Marcos “bilang managlingkor” da. (Gawa 13:2-5) Nayarin si Marcos so angasikaso ed saray pankaukolan da’d biahe pian niyapasakey na saray apostol so imano ra ed espiritual iran bengatla.

Nampulong si Pablo, Bernabe, tan Marcos diad interon Ciprus, insan ira linma ed Asia Minor. Ditan et walay ginawa nen Juan Marcos ya akadismayaan nen Pablo. Unong ed salaysay, sanen sinmabi ra ed Perga, “sinmian si Juan ed sikara tan pinmawil ed Jerusalem.” (Gawa 13:13) Balet ta agla asalambit no akin a ginawa to iya.

Kalabas na pigaran taon, sikara di Pablo, Bernabe, tan Marcos et wala lamet ed Antioquia. Plaplanoen na duaran apostol a bisitaen da  lamet iramay syudad a binisita da la nen inmuna. Labay ya ipila nen Bernabe so kapinsan ton Marcos, balet talagan agla labay nen Pablo ta tinaynan to ra nen inmunan impanbiahe ra. Saya so sengegan na samay eksenan sinalambit ed gapo. Kanian, intagar nen Bernabe si Marcos tan linma ra ed Ciprus, say syudad a binalegan nen Bernabe. Si Pablo balet et amaarap ed Sirya. (Gawa 15:36-41) Malinew a mandumaan so panmoria nen Pablo tan Bernabe ed samay ginawa nen Marcos.

Nanulop Ira Lamet

Seguradon nanermen si Marcos lapud saya. Ingen ta sikatoy nansiansian matoor a lingkor. Kalabas na manga 11 odino 12 taon manlapud saman ya inkagawa, wala lamet so nabasa tayo ed Biblia nipaakar ed si Marcos. Anganko et agkayo makapanisia no siopay nabasa tayon kaulop to​—anggapoy arum noag si Pablo!

Nen 60-61 C.E., legan na impakapriso nen Pablo diad Roma, sikatoy angipawit na pigaran sulat a nagmaliw a kabiangan na Masanton Kasulatan. Diad sulat to’d saray taga Colosas, oniay inkuan to: “Manpapakomusta ed sikayo si Aristarco a kaparak a priso, tan ontan met si Marcos a kapinsan nen Bernabe, (a nipaakar ed sikato et niganggan kayo a sikatoy awaten yo sano onla ed sikayo) . . . Sikara labat iray kakimeyan ko parad panarian na Dios, tan nagmaliw iran makapabiskeg a tulong ed siak.”​—Col. 4:10, 11.

Agaylay impanguman na panmoria nen Pablo! Tua, sikatoy adismayan maong ed si Marcos, balet impasen to lamet a pinabpablin kakimeyan. Impaamta nen Pablo ed saray taga Colosas ya ompan bisitaen ira nen Marcos. Tan no bilang et natultuloy itan, sikatoy pinagkarepresentanti nen Pablo.

Kasin diad apalabas et masyadon negatibo so panmoria nen Pablo ed si Marcos? Akaaral met kasi si Marcos ed satan? Antokaman so agawa, say impanulop lamet nen Pablo tan Marcos so mamaneknek ed inkatatken da ed espiritual. Anggano walay agda impantalosan nensaman, nilingwanan da la itan, tan naniba ira lamet ed kimey. Agaylan abig ya ehemplo ed saray Kristianon walaan na agpantatalosan!

Saray Impanbiahe To

No basaen yo so nipaakar ed impanbibiahe nen Marcos, namoria yon dakel tan ararawi so asabi to. Anggaman taga Jerusalem, sikatoy linma ed Antioquia, tan insan amaarap ed Ciprus tan Perga. Kayari to et linma ed Roma. Manlapud Roma et sikatoy labay ya ibaki nen Pablo ed Colosas. Tan ag-angangga ditan!

Sanen insulat nen apostol Pedro so unonan sulat to nen manga 62 anggad 64 C.E., oniay inkuan to: “Manpapakomusta ed sikayo imay bii a walad Babilonia . . . ontan met nen Marcos ya ana’ko.” (1 Ped. 5:13) No ontan sirin, si Marcos et nanlingkor met ed Babilonia a kaiba toy apostol Pedro, a datin onaatendi ed saray Kristianon pantitipon diad abung na ina nen Marcos.

Diad samay mikaduan impakapriso nen Pablo ed Roma nen manga 65 C.E., sinulatan toy Timoteo a diad saman et walad Efeso. Labay ton paonlaen si Timoteo ed Roma, tan oniay inkuan ni nen Pablo: “Itagar moy Marcos.” (2 Tim. 4:11) No ontan sirin, wadman met si Marcos ed Efeso. Seguradon sikatoy akila ed si Timoteo diad Roma, unong ed kerew nen  Pablo. Aliwan mainomay so pambibiahe nensaman, balet ta mabulbulos itan a ginawa nen Marcos.

Sakey Nin Baleg a Pribilehyo

Say sakey nin baleg a pribilehyo nen Marcos et sikatoy pinuyanan nen Jehova pian isulat so sakey ed saray Ebanghelyo. Anggaman ag-asalambit so ngaran na angisulat ed komaduan Ebanghelyo, abayag lan papanisiaan a si Marcos so nansulat ed satan, tan say angalaan toy impormasyon et si Pedro. Diad tua, naimatonan nen Pedro so amin lawarin inkagawa ya inrekord nen Marcos.

Papanisiaan na saray manguusisa ed Ebanghelyo nen Marcos ya insulat to itan parad saray Gentil. Nibaga iya ta impaliwawa to ni so nipaakar ed kustombre na saray Judio. (Mar. 7:3; 14:12; 15:42) Impatalos to iray terminon Aramaiko ya agnatalosan na managbasan aliwan Judio. (Mar. 3:17; 5:41; 7:11, 34; 15:22, 34) Sikatoy angusar na dakel a salitan Latin. Tan impaliwawa to ni ingen iray kaslakan a Griegon salita panamegley na Latin iran termino. Pian ipalinew so balor na Judion sinsilyo, inusar toy terminon quadrans, a kuarta na saray Romano. (Mar. 12:42, paimano’d leksab) Amin na saraya et mitunosan ed abayag lan papanisiaan ya insulat nen Marcos so Ebanghelyo to diad Roma.

“Mausa-usar ed Siak Diad Ministeryo”

Wala ni arum a ginawa nen Marcos ed Roma nilikud ed impangisulat to ed Ebanghelyo to. Tandaan ya oniay inkuan nen Pablo ed si Timoteo: “Itagar moy Marcos.” Antoy rason nen Pablo? Inkuan to: “Ta sikatoy mausa-usar ed siak diad ministeryo.”​—2 Tim. 4:11.

Diad sayan teksto et dakel so naaralan tayo nipaakar ed si Marcos. Anggapoy nabasa tayo’d Kasulatan a sikatoy tinukoy bilang apostol, lider, odino propeta. Sikatoy sakey a ministro, salanti, manlilingkor ed arum. Tan diad saman a magano lan napapatey si Pablo, seguradon baleg so nitulong nen Marcos ed sikato.

No pantutuopen tayo irayan angkekelag ya impormasyon nipaakar ed si Marcos, nibaga tayon sikatoy maseseg ed panangipulong na maong a balita diad nanduruman pasen ed mundo, tan sikatoy maliket ed impanlingkor to’d arum. Awalaan si Marcos na onia ran pribilehyo ta sikatoy nansiansian matoor.

Singa si Marcos, sikatayoran lingkor na Dios natan et determinado met a mangipulong ed maong a balita na Panarian. Arum ed sikatayo et inmalis ed arum a lugar odino arum a bansa ni ingen pian nipasabi so maong a balita ditan. Anggaman aliwan amin ed sikatayo et makagawa ed satan, sarag tayon aligen si Marcos ed sananey nin importantin paraan. No panon a sikatoy nansakripisyo pian napanlingkoran iray agagi to, mabulos itayo met a mansasagpot pian natulongan iray kaagian tayo diad praktikal iran paraan, diad ontan et nitultuloy day panaglingkor da ed Dios. Legan tayon gagawaen itan, seguradon lawas itayon bendisyonan nen Jehova.​—Uli. 3:27; 10:22; Gal. 6:2.

[Paimano ed leksab]

[Mapa/Litrato ed pahina 8, 9]

(Para aktual a format, nengnengen a publikasyon)

Saray Syudad a Binisita nen Marcos

Roma

Efeso

Colosas

Perga

Antioquia (na Sirya)

Ciprus

DAYAT MEDITERANEO

Jerusalem

Babilonia