Say Salita nen Jehova et Mabilay

Saray Pabitar ed Libron Santiago tan Pedro

NGALNGALI 30 taon kayari na Pentecostes 33 C.E., say disipulo a Santiago​—ya agi nen Jesus ed ina​—et nansulat ed “labinduan tribu” na espiritual ya Israel. (Sant. 1:1, NW) Say gagala to: pian pasesegen iran manpabiskeg ed pananisia tan mansungdo sano nipaarap ed saray subok. Sikato met so angiter na simbawa pian korihien so makapaalarma iran situasyon a nagagawa’d saray kongregasyon.

Antis a mismo na samay kampanyan panamasegsegang na Romanon Emperador Nero ya agawa nen 64 C.E., ginawa nen apostol Pedro so inmunan sulat to parad saray Kristiano, pian pasesegen iran ontalindeg a malet ed pananisia. Diad komaduan sulat nen Pedro, a ginawa to ag-abayag kayari na samay inmuna, pinaseseg to iray kapananisiaan a mangimano ed salita na Dios tan pinasakbayan to ira nipaakar ed isabi na agew nen Jehova. Sirin, nagunggonaan itayo diad pangimano ed saray mensahen walad saray libron Santiago tan Pedro.​—Heb. 4:12.

MANGIITER SO DIOS NA KAKABATAN ED SARAMAY ‘ONKEKEREW TEKEP NA PANANISIA’

(Sant. 1:1–5:20)

“Mapalar so too a mantepel na panalsali,” so insulat nen Santiago, “ta no asali la, awaten to so balanget na bilay.” Parad saramay mantutultuloy ya ‘onkekerew tekep na pananisia,’ mangiiter si Jehova na nakaukolan a kakabatan pian natalonaan da iray subok.​—Sant. 1:5-8, 12.

Say pananisia tan kakabatan et nakaukolan met na saray ‘magmaliw a managbangat’ ed kongregasyon. Kayarin tinukoy so dila bilang ‘melmelag a kabiangan’ a sarag ton ‘dutakan so interon laman,’ angiter na pasakbay si Santiago nipaakar ed minumundo iran tendensia a nayarin maneral na relasyon na sakey ed Dios. Indatak to met so nepeg a gawaen na siopaman a mansasakit ed espiritual pian onabig.​—Sant. 3:1, 5, 6; 5:14, 15.

Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:

2:13​—Diad anton paraan a ‘say panangasi et maliket ya onsumpa ed panangukom’? No nipaakar ed pikuentaan tayo ed Dios, ikonsidera nen Jehova so impanengneng tayon panangasi ed arum, tan perdonaen to itayo base’d dondon bagat na Anak to. (Roma 14:12) Agta sakey iyan rason pian say inkamapangasi et magmaliw a manunan kalidad tayo?

4:5, NW​—Anton kasulatan so tutukoyen dia nen Santiago? Agmanutukoy si Santiago na espisipikon bersikulo. Anggaman ontan, sarayan salita ya impuyan na Dios et nayarin base’d kaslakan a kabaliksan na saray teksto a walad Genesis 6:5; 8:21; Uliran 21:10; tan Galacia 5:17.

Saray Leksion Parad Sikatayo:

1:14, 15. Say kasalanan et onggapo ed agmanepeg iran pilalek. Kanian, agtayo aabuloyan a mansiansia iratan ed puso tayo. Imbes, nepeg tayon itultuloy a ‘morekdeken’ tan panoen so nonot tan puso tayo na makapabiskeg iran bengatla.​—Fil. 4:8.

2:8, 9, NW. Say pangipanengneng na “paboritismo” et misunian ed “ganggan na ari” unong ed aro. Sirin, saray tuan Kristiano so agnepeg a mangipanengneng na paboritismo.

2:14-26. “Nilaban [itayo] ed panamegley na pananisia,” “aliwan diad saray gawa” na Mosaikon Ganggan nisay bengatlan gagawaen na saray Kristiano. Say pananisia tayo et aliwa labat lan say pangibaga a manisia itayo ed Dios. (Efe. 2:8, 9; Juan 3:16) Nepeg a mamakiwas iya ed sikatayon gawaen so linawa na Dios.

 3:13-17. ‘Say kakabatan a manlapu ed tagey’ et seguradon mas superyor no ikompara ed “dinaralin, inaayep, diniriablo” a kakabatan! Kaukolan ya itultuloy tayon ‘usisaen so maridios a kakabatan a singa inyamot a kayamanan.’​—Uli. 2:1-5.

3:18. Say bini na maong a balita na Panarian et “nitanem ed kareenan [na] saray manggawa na kareenan.” Importante a sikatayoy magmaliw a mikakareenan tan aliwan arogante, makolkol, odino magulo.

‘SUMPAEN ED MABISKEG A PANANISIA’

(1 Ped. 1:1–5:14)

Pinanonotan nen Pedro iray kapananisiaan ed “mabilay ya ilalo” ra nipaakar ed sakey a tawir a nigana diad tawen. “Sikayo so apili a kapolian, peteg ya inkasaserdote, masantos a nasyon,” so inkuan nen Pedro ed sikara. Kayarin angiter na espisipikon simbawa nipaakar ed panagpasakop, insimbawa to ed amin a ‘mankakasakey so nonot da, maabagey, manaaroan iran singa sanaagi, tan mapaabeba ed kanonotan.’​—1 Ped. 1:3, 4; 2:9; 3:8.

Lapud “say anggaan na [Judion sistema na] bengatla manasingger,” sinimbawa nen Pedro iray agagi a ‘mandangka tan manpeleng ira ed pikakasi.’ Imbaga to ed sikara: “Mandangka kayo, manbantay kayo. . . . [Si Satanas] so sumpaen yo na mabiskeg a pananisia yo.”​—1 Ped. 4:7; 5:8, 9.

Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:

3:20-22​—Panon a say bautismo so makapangilaban ed sikatayo? Say bautismo et sakey a kakaukolanen parad saramay pilalek day nilaban. Anggaman ontan, ag-itayo nilaban na basta pampabautismo labat. Diad katuaan to, say kilalaban et “lapu ed inkioli ed bilay nen Jesu-Kristo.” Nepeg a manisia so manpabautismo a posible labat so kilalaban lapud masakripisyon impatey nen Jesus, say inkioli to, say inkiwala to’d “kawanan na Dios,” tan say pakawalaan toy autoridad ed saray mabilay tan inatey. Say bautismon niletneg ed ontan a pananisia so mitunosan ed ‘inkilaban na waloran totoo diad danum.’

4:6​—Siopa iramay “inatey” a ‘pinulongan na ebanghelyo’? Saraya iramay ‘inatey ed saray impakalukso tan kasalanan,’ odino inatey ed espiritual sakbay dan arengelan so maong a balita. (Efe. 2:1) Balet, kayari ran anisia ed maong a balita, ginmapo iran “manbilay” ed espiritual.

Saray Leksion Parad Sikatayo:

1:7. Pian nibagan mabli so pananisia tayo, nepeg ya asali, odino asubok, so kalidad na satan. Importante sirin so mabiskeg a pananisia parad “kilalaban na kamarerwa.” (Heb. 10:39) Agtayo nepeg ya onsesener ed antokaman a pakasubokan na pananisia tayo.

1:10-12. Labay na saray anghel ya usisaen tan talosan so aralem iran espiritual a katuaan nipaakar ed alanaan a Kristianon kongregasyon ya insulat na saray propeta na Dios nensaman. Anggaman ontan, nagmaliw labat a malinew irayan bengatla sanen inletneg nen Jehova so kongregasyon. (Efe. 3:10) Agta manepeg sirin ya aligen tayoy ehemplo na saray anghel tan pambanikelan so panusisa ed “saray kaaralman na bengatla na Dios”?​—1 Cor. 2:10.

2:21. Bilang pangalig ed Ehemplo tayo, si Jesu-Kristo, kaukolan ya akaparaan itayon manirap ya anggad ipapatey ni ingen pian niyalangon so inkasoberano nen Jehova.

5:6, 7. No imatalek tayo’d si Jehova iray kapagaan tayo, tulongan to itayon nitultuloy a magmaliw a prayuridad ed bilay tayo so tuan panagdayew imbes ya alablabas a pampagaan no antoy nayarin onsabi ed onsublay ya agew.​—Mat. 6:33, 34.

“SAY AGEW NA KATAWAN ONSABI”

(2 Ped. 1:1–3:18)

“Anggapo so propesiya a nanlapu ed linawa na too,” so insulat nen Pedro, “noag saray totoo nansalita ra a nanlapu ed Dios, diad impanenyeg ed sikara na espiritu santo.” Say pangimanon maong ed mapropetikon salita so manalimbeng ed sikatayo sumpad saray “tilatilan managbangat” tan arum nin mauges a totoo.​—2 Ped. 1:21; 2:1-3.

 “Dia ed kaunoran ya agew onsabi so saray managlurey,” so impasakbay nen Pedro. “Balet say agew na Katawan onsabi a singa matakew.” Sinampotan nen Pedro so sulat to diad makapaseseg a simbawa parad saramay ‘manaalagar tan manpipilalek ed isabi na satan ya agew.’​—2 Ped. 3:3, 10-12.

Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:

1:16-19​—Siopa so “bitewen ed kabuasan,” kapigay impelnak to, tan panon tayon amta ya agawa iya? Say “bitewen ed kabuasan” et si Jesu-Kristo, kayari na impagmaliw ton Ari ed Panarian na Dios. (Apo. 22:16) Nen 1914, tinmalindeg si Jesus ed arap na amin a pinalsa bilang Mesianikon Ari, ya angipatnag ed insabi na balon agew. Say transpigurasyon so angipanengneng ed gloria tan pakayari nen Jesus bilang Ari ed Panarian, a mangipapabitar a napanmatalkan so mapropetikon salita na Dios. (Mar. 9:1-3) Say pangimano’d satan a salita so mamaligsa’d kapusoan tayo, tan diad ontan et naamtaan tayo a pinmelnak la so Bitewen ed kabuasan.

2:4​—Anto iyan “impierno,” tan kapigan dia imbantak iray rebelden anghel? Diad orihinal a lenguahe, say salitan nipatalos dia ya “impierno” et “Tartaro,” odino aralem ya abot. Saya et singa-prison kipapasen, a say nibantak labat ditan et saray espiritun pinalsa, aliwan saray totoo. Saramay walad sayan kipapasen na pirmin kabilungetan ed panagnonot et agmakanengneng na espiritual a liwawa tan agda natalosan iray gagala na Dios. Andian ira na ilalo’d arapen. Imbasileng na Dios ed Tartaro iramay nanrebelden anghel diad panaon nen Noe, tan mansiansia ira’d satan a nipabpaabeban kipapasen anggad onsabi so kaderal da.

3:17​—Anto so labay ya ibaga nen Pedro sanen imbaga toy “pikakabat ed sarayan bengatla”? Tutukoyen nen Pedro so pikakabat ed sarayan bengatla, odino pakaamta’d saray nagawa ed arapen, diad impangipuyan ed sikato tan ed saray arum nin managsulat na Biblia. Lapud limitado labat iyan pakaamta ed sarayan bengatla, ag-iya mankabaliksan ya amta na saray Kristiano nensaman so amin a detalye na saray nagawa’d arapen. Indatak labat ed sikara no antoy nailaloan a nagawa ed arapen.

Saray Leksion Parad Sikatayo:

1:2, 5-7. Pian napadaak tayoy “pikakabat ed Dios tan Katawan tayo a Jesus,” makatulong so masimoon a sagpot pian nabayuboan iray kalidad a singa say pananisia, panagsungdo, tan maridios a debosyon. Tan bilang resulta et ag-itayo magmaliw a ‘menengmeneng tan agmabunga’ no nipaakar ed satan a pikakabat.​—2 Ped. 1:8.

1:12-15. Pian mansiansian ‘maligen ed sayan katuaan,’ kaukolan tayo so naynay a panonot, a singa saray naaawat tayo ed saray pantitipon na kongregasyon, personal a panagaral, tan panagbasa na Biblia.

2:2. Nepeg itayon manalwar pian saray kondukta tayo et agmangiter na kababaingan ed si Jehova tan ed say organisasyon to.​—Roma 2:24.

2:4-9. Unong ya apaneknekan la’d saray ginawa nen Jehova ed apalabas, segurado itayo ya “amta na Katawan so pangiliktar to ed saray masantos ed katukso, tan mangikana ed saray aliwan matunong ed leksab na kadudusa no nasabi agew na panangukom.”

3:2-4, 12. Say italineng a maong ed “saray salita ya imbalikas nensaman na saray masantos a propeta, tan say ganggan na Katawan tan Manangilaban” so ontulong ed sikatayon nisentro so imano tayo ed kinaasingger na agew nen Jehova.

3:11-14. Singa saramay ‘manaalagar tan manpipilalek ed isabi na agew nen Jehova,’ nepeg tayon (1) ‘manbilay a masantos,’ a pansiansiaen so kalinisan ed pisikal, mental, tan espiritual; (2) padaaken iray gawa a pakapatnagan na “kasimpitan [“maridios a debosyon,” NW],” salanti, saray kimey a misiglaotan ed panagpulong na Panarian tan panaggaway babangatan; (3) pansiansiaen so kondukta tan inkatoo tayo ya “andi-matik,” ya ag-adutakan na mundo; (4) magmaliw ya ‘andian na dumsis’ diad panggagawa ed amin a bengatla tekep na malinis a motibo; tan (5) magmaliw a walad “kareenan”​—pikakareenan ed Dios, ed saray agagi, tan ed kaparan totoo.