Say Salita nen Jehova et Mabilay

Saray Pabitar ed Libro na Oseas

NGALNGALI anggapo lay mandadayew ed tuan Dios diad mamaamianen a samploran tribu a panarian na Israel. Legan na uley nen Jeroboam II, maaligwas so kabibilay na Israel, balet ta maples a nanirap kayari impatey to. Say tinmumbok et magulon panaon tan agmaligen a politika. Apatira ed saray anemiran nantutumbokan ya arari so pinatey. (2 Arari 14:29; 15:8-30; 17:1-6) Tan saknapen na 59 a taon ya impanpropesiya nen Oseas, a ginmapo nen 804 B.C.E., itan a magonigon a panaon.

Say alikna nen Jehova ed bangar a nasyon na Israel so malinlinew a nilitrato ed agawa’d panamaley nen Oseas. Lugan na mensahe na Oseas so panangiwalwal ed saray lingo na Israel, ontan met ed saray propesiya na panangukom ed Israel tan ed panarian na Juda. Insulat nen Oseas irayan amin ed libron akangaran ed sikato, ya angusar na saray balikas a maad-aro, napnoy emosyon, mapuersa, tan nilitraton tampol ed nonot. Lapud kabiangan iya na Salita na Dios, say mensahe to et mabilay tan mabiskeg.​—Hebreos 4:12.

“MANGALA KA NA SAKEY YA ASAWA ED INKABALANGKANTIS”

(Oseas 1:1–3:5)

Inkuan nen Jehova ed si Oseas: “Onla ka, mangala ka na sakey ya asawa ed inkabalangkantis.” (Oseas 1:2) Tinmulok si Oseas tan diad saginonor et awalaan na ilalak ed asawa ton si Gomer. Balet, say duaran tinmumbok ya inyanak nen Gomer et mapatnag ya anak ed paway. Say kabaliksan na kangaranan da a Lo-ruhamah tan Lo-ammi so mangipapabitar ed pangikibot nen Jehova na panangasi ed Israel tan pangipulisay to ed matungangan totoo to.

Anggaman ontan, anto ta’n talagay nalilikna nen Jehova ed rebelden totoo to? Oniay inkuan to ed si Oseas: “Onla ka lamet, mangaro ka na sakey a bii ya inararo na kaaro to, tan sakey a mikakalugoran, singa lanlamang [ed] pangaro nen Jehova ed saray anak na Israel, anggan tinmumbok ira ed saray dirios a sananey.”​—Oseas 3:1.

Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:

1:1​—Akin a sinalambit nen Oseas so amin ya apatiran arari a nanuley ed Juda sanlegay impanlingkor to, bangta sakey labat so binitla ton nanari ed Israel? Lapud saraman labat so arari ed poli nen David so bibidbiren a makanepegan a manuley ed pinili na Dios a totoo. Saray arari ed mamaamianen a panarian et agnanlapu ed poli nen David, bangta saray arari ed Juda et kabiangan na poli to.

1:2-9​—Talaga ta’n say inasawa nen Oseas et akikalugoran? On, say inasawa nen Oseas et talagan akikalugoran ed saginonor. Anggapoy pakapatnagan a say insalaysay na propeta nipaakar ed panamaley to et kugkugip odino pasingawey labat.

1:7​—Kapigan kinasian tan inlaban so sankaabungan na Juda? Agawa iya nen 732 B.C.E., diad panaon na uley nen Arin Hezekias. Diad saman et pinatunda nen Jehova so panamagyaw na Asirya ed Jerusalem diad impangibaki to ed sakey ya anghel ya amatey ed 185,000 a sundalo na kalaban dia labat ed sakey labi. (2 Arari 19:34, 35) Inliktar sirin nen Jehova so Juda, aliwan “diad panamegley na bekang, odino panamegley na kampilan, odino panamegley na bakal, saray kabayo, odino  ed panamegley na saray akakabayo a lalaki,” noagta diad panamegley na sakey ya anghel.

1:10, 11​—Lapud aderal lay mamaamianen a panarian na Israel nen 740 B.C.E., panon nin ‘nidagup’ iray anak na Israel ed anak na Juda? Dakel so taga amianen a panarian a linma ed Juda antis a saray manaayam ditan et dinakep ed Babilonia nen 607 B.C.E. (2 Awaran 11:13-17; 30:6-12, 18-20, 25) Sanen sinmempet la iray Judio ed dalin da nen 537 B.C.E., kaiba da so kailalakan na saramay nanlapud mamaamianen a panarian na Israel.​—Esdras 2:70.

2:21-23​—Anto so ipapasakbay na salita nen Jehova a: “Sikato [Jezreel] naani itanem ko ed siak dia ed dalin; tan walaan ak naani na panangasi ed sikato”? Say ngaran na panguloan ya ilalak di Oseas tan Gomer et Jezreel, a mankabaliksan na “Mangitanem so Dios na Bini.” (Oseas 1:2-4) Impropesiya na satan a ngaran so panipon nen Jehova ed saray akeran matoor nen 537 B.C.E. tan aliling to et itanem to ra a singa bini diad Juda. Say dalin ya apaulyanan ya aderalderal ed loob na 70 taon so kaukolan la natan a mamawala na bukel, malamis ya alak, tan larak. Diad maanlong a paraan, singa ibabaga na propesiya a sarayan maabig a bengatla et mikasi ed dalin a mangiter na sustansia, tan say dalin et onkerew na uran ed katawenan. Kerewen met ed satan na katawenan a mangipelag so Dios na uran. Say gagala na amin na saya et pian daakan a nitarya iray pankaukolan na saray akeran pinmawil. Inyaplika di apostol Pablo tan Pedro so Oseas 2:23 ed pakatugyop na nakekeraan ya espiritual ya Israel.​—Roma 9:25, 26; 1 Pedro 2:10.

Saray Leksion Parad Sikatayo:

1:2-9; 3:1, 2. Nonot yo pay sakripisyo nen Oseas diad agto impamultot ed panamaley to pian naunor toy linawa na Dios! No nipaakar ed panggawa na linawa na Dios, anggad iner so mabulos a pansakripisyo tayo?

1:6-9. No panoy panggula nen Jehova ed espiritual a pikakalugoran, ontan met so panggula to ed pisikal a pikakalugoran.

1:7, 10, 11; 2:14-23. Asumpal so impasakbay nen Jehova nipaakar ed Israel tan Juda. Lawas ontutua so ibabaga nen Jehova.

2:16, 19, 21-23; 3:1-4. Mabulos si Jehova a mamerdona ed saramay impapuson magbabawi. (Nehemias 9:17) Singa si Jehova, nepeg a maabagey tan mapangasi tayon pidenengan so arum.

WALAY “LEGAL A KASO” NEN JEHOVA

(Oseas 4:1–13:16)

“Si Jehova walaan na pisangsangan [“legal a kaso,” NW] ed saray manaayam ed dalin.” Akin? “Lapu ed anggapo so katuaan, odino kaabigan, odino pikakabat ed Dios dia ed dalin.” (Oseas 4:1) Saray rebelden totoo ed Israel so nansaol, amatey, tan akikalugoran diad pisikal tan espiritual. Imbes komon ya onkerew  ira na tulong ed Dios, ‘tinmawag ira ed Ehipto, linma ra ed Asirya.’​—Oseas 7:11.

Oniay inyabawag nen Jehova a panangukom to: “Naakmon so Israel.” (Oseas 8:8) Say panarian na Juda et nankasalanan met. Oniay inkuan na Oseas 12:2: “Si Jehova wala met so pisasangsang to ed Juda, et dusaen to naani si Jacob unong ed saray dalan to; unong ed saray gawa to sikato naani tumangan to.” Balet, seguradon napapawil so kipapasen da lapud oniay insipan na Dios: “Dondonen ko ra naani a manlapu ed pakayari na Sheol; dondonen ko ra naani a manlapu ed patey.”​—Oseas 13:14.

Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:

6:1-3​—Siopa so mangibabagay: “Dago kayo tan ompawil itayo ed Jehova”? Nayari pa lagin papasesegen na saray agmatoor ya Israelita so sakey tan sakey ya ompawil ed si Jehova. No bilang ontan so kipapasen, kunkunwari labat so panagbabawi ra. Say maaron-kaabigan da et agnansiansia tan main-inomay naandipat a “singa say lurem ed kabuasan, tan singa say linaew ya ontaynan a masakbay.” (Oseas 6:4) Diad biek a dapag, nayari met a si Oseas so mikakasi ed totoo ya ompawil ed si Jehova. Dinanman ditan so duga, kaukolan ya ipanengneng na bangar a samploran tribu na panarian na Israel so tudtuan panagbabawi tan talagan ompawil ed si Jehova.

7:4​—Akin a nibaga a saray akikalugoran ya Israelita et singa “sakey a palbaan a paparlangan”? Iyiilustra na sayan panangikompara so kagrabe na marelmeng a pantindek ed kapusoan da.

Saray Leksion Parad Sikatayo:

4:1, 6. No labay tayon mansiansiay panangabobon nen Jehova ed sikatayo, nepeg itayon mantultuloy ya onggamor na kakabatan ed sikato tan iyaplika ed bilay so naaralan tayo.

4:9-13. Mikuentaan si Jehova ed saramay nigalet ed seksual ya imoralidad tan mibibiang ed marutak a panagdayew.​—Oseas 1:4.

5:1. Nepeg a sigpot ya ipulisay na saramay mangidadaulo ed totoo na Dios so apostasya. Ta no andi et ompan nasagyat da so arum a mibiang ed palson panagdayew, diad ontan et magmaliw iran ‘kalot tan iket’ ed sikara.

6:1-4; 7:14, 16. Say anangga’d salita labat a panagbabawi et pansimpisimpitan tan andiay kakanaan. Pian kasian na Dios so akapankasalanan, nepeg ton ipanengneng so masimoon a panagbabawi. Napatnagan itan no sikatoy ompawil ed “saman so wala ed tagey” salanti, diad nitandoro a klase na panagdayew. Nepeg ya itunos to ed atagey iran estandarte na Dios so kakikiwas to.​—Oseas 7:16.

6:6. No say sakey a too et lamlamen toy mankasalanan, ipapatnag ton anggapoy matoor a panangaro to ed Dios. Sayan kakulangan et agbalot napanoan na espiritual a bagat odino panagsakripisyo.

8:7, 13; 10:13. Say prinsipyon “antokaman ya itanem na too satan met so anien to” et apaneknekan a tua ed saray Israelita a nandayew ed idolo.​—Galacia 6:7.

8:8; 9:17; 13:16. Tinmua iray propesiyan nipaakar ed mamaamianen a panarian sanen say kabisera ton Samaria et kinobkob na Asirya. (2 Arari 17:3-6) Segurado tayon gawaen na Dios so imbaga to tan sumpalen to so sinalita to.​—Numeros 23:19.

8:14. Diad panamegley na saray taga Babilonia et angibaki si Jehova na “apoy ed saray syudad” na Juda nen 607 B.C.E. Satan so anumpal ed propesiya a kaderal na Jerusalem tan say interon Juda. (2 Awaran 36:19) Agbalot onsasaew so sinalita nen Jehova.​—Josue 23:14.

9:10. Anggaman akisipanan ed tuan Dios iray Israelita, “linma ra ed Baalpehor, tan inkonsagra ra so inkasikara lanlamang ed kababaingan.” Nepeg tayon panmadmaran so makapuy a ginawa ra tan manalwar itayo pian  agnaderal so impisipanan tayo ed si Jehova.​—1 Corinto 10:11.

10:1, 2, 12. Nepeg ya impapuso, aliwan mankuankuanan, so panagdayew tayo ed Dios. No ‘mantanem itayo ed inkasikatayo lanlamang na inkatunong, manani itayo na unong ed kaabigan na Dios.’

10:5. Say Bet-aven (mankabaliksan na “Abung na Panamasakit”) so impangaran ed Bethel (kabaliksan toy “abung na Dios”). Sanen say kilaw a baka na Bet-aven et inawit ed arum a bansa bilang samsam, nanermenan na saray taga Samaria so impakaandi na iidoloen da. Talagan makulangkulang so panmatalek ed andiay bilay ya idolo, ya agto anggan niyagel so inkasikato!​—Salmo 135:15-18; Jeremias 10:3-5.

11:1-4. Lawas maad-aroy pidedeneng nen Jehova ed totoo to tan agbalot makapairap so pampasakop ed sikato.

11:8-11; 13:14. Say imbaga nen Jehova a saray totoo to et ompawil a mandayew ed sikato et ‘agpinmawil ed sikato a paoypaoy.’ (Isaias 55:11) Nen 537 B.C.E., angangga so impakadakep da ed Babilonia tan sikaray akapawil ed Jerusalem. (Esdras 2:1; 3:1-3) Seguradon nasumpal so antokaman a sinalita nen Jehova panamegley na saray propeta to.

12:6. Nepeg a determinado tayon ipatnag so inkamapangasi, kaptekan, tan lawas a panalagar ed si Jehova.

13:6. ‘Saray Israelita et naksel tan say puso ra et nagmaliw a mapaatagey; kanian alingwanan day [Jehova].’ Nepeg ya agtayo abuloyan a nabayuboan tayoy pangipaatagey ed dili.

“SARAY DALAN NEN JEHOVA SIKARA SO MAPTEK”

(Oseas 14:1-9)

Oniay inkerew nen Oseas: “O Israel ompawil ka ed Jehova a Dios mo; ta naplag ka lapu ed inkauges mo.” Akikasian to ray totoo ya ibaga ed si Jehova: “Ekalen mo ya amin so inkauges, tan awaten mo so maong; dia ed ontan yapay mi naani a singa saray baka a kalakian so bagat na saray bibil mi.”​—Oseas 14:1, 2.

Say magbabawin akapankasalanan so nepeg ya onsingger ed si Jehova, mangawat ed saray paraan to, tan mangiyapay na saray bagat a panangidayew. Akin? Lapud “saray dalan nen Jehova sikara so maptek, tan saray matunong manakar ira naani ed sikara.” (Oseas 14:9) Agaylay panliket tayo ta dakel ni so seguradon “onla . . . naani a sitatakot ed Jehova tan ed kaabigan to ed saray kaunoran ya agew”!​—Oseas 3:5.

[Litrato ed pahina 15]

Iyiilustra na agawa’d pamilya nen Oseas so pidedeneng nen Jehova ed Israel

[Litrato ed pahina 17]

Sanen nagba so Samaria nen 740 B.C.E., naandi la so samploran tribu a panarian na Israel